Ginpatawag ni Haring Balak si Balaam
1Nagpadayon sa paglakat ang mga Israelinhon hasta nga nakaabot sila sa kapatagan sang Moab, kag nagkampo sila sa sidlangan sang Suba sang Jordan, sa atubangan sang Jerico.
2Karon, nahibaluan ni Haring Balak sang Moab, nga anak ni Zipor, ang tanan nga ginhimo sang mga Israelinhon sa mga Amornon. 3Hinadlukan gid siya kag ang mga Moabnon tungod sa kadamuon sang mga Israelinhon.
4Nagsiling ang mga Moabnon sa mga manugdumala sang Midian, “Ubuson gid kita sining madamo nga mga tawo, pareho sa baka nga nagasipot sang mga hilamon.”
Gani si Balak nga anak ni Zipor, nga amo ang hari sang Moab sang sina nga panahon, 5nagpadala sang mga mensahero sa pagpatawag kay Balaam nga anak ni Beor nga nagaestar sa Petor. Diri natawo si Balaam sa Petor, nga malapit sa Suba sang Eufrates. Amo ini ang mensahi ni Balak:
“May mga tawo nga naghalin sa Egipto kag puwerte sila kadamo kag nagaestar malapit sa amon. 6Gani kadto diri kag pakamalauta ini nga mga tawo, kay mas gamhanan sila sang sa amon. Kag basi pa lang mapierdi ko sila kag matabog palayo sa akon duta. Kay nahibaluan ko nga ang bisan sin-o nga bendisyunan mo ginabendisyunan, kag ang pakamalauton mo ginapakamalaot.”
7Gani naglakat ang mga manugdumala sang Moab kag Midian nga dala ang bayad para kay Balaam. Ginsilingan nila siya sang ginsiling ni Balak. 8Kag nagsiling si Balaam sa ila, “Diri lang kamo tulog sa gab-i, kag isugid ko sa inyo buwas kon ano ang ihambal sang Ginoo sa akon.” Gani didto nagtulog ang mga pangulo sang Moab.
9Karon, nagpamangkot ang Dios kay Balaam, “Sin-o ining upod mo nga mga tawo?” 10Nagsabat si Balaam sa Dios, “Sila ang mga mensahero nga ginpadala ni Haring Balak sang Moab, nga anak ni Zipor. Amo ini ang iya mensahi: 11‘May mga tawo nga naghalin sa Egipto kag puwerte sila kadamo. Gani kadto ka diri kag pakamalauta ini nga mga tawo para sa akon. Kay basi pa lang mapierdi ko sila kag matabog palayo.’ ”
12Pero nagsiling ang Dios kay Balaam, “Indi ka mag-upod sa ila. Kag indi pagpakamalauta ang mga tawo nga ginasiling nila, kay ginpakamaayo ko sila.”
13Pagbugtaw ni Balaam pagkaaga, ginsilingan niya ang mga pangulo ni Balak, “Pauli na lang kamo sa inyo nasyon kay indi magsugot ang Ginoo nga mag-upod ako sa inyo.”
14Gani nagbalik ang mga pangulo sang Moab kay Balak kag nagsiling, “Indi mag-upod si Balaam sa amon.”
15Gani nagpadala liwat si Balak sang mga pangulo nga mas madamo kag mas dungganon pa sang sa nahauna. 16Nagkadto sila kay Balaam kag nagsiling:
“Amo ini ang ginpasiling ni Balak nga anak ni Zipor: ‘Indi pagtuguti nga may magsablag sa imo sa pagkadto diri. 17Bayaran ko ikaw sing maayo kag himuon ko ang bisan ano nga gusto mo. Sige na, kadto na diri kag pakamalauta ini nga mga tawo para sa akon.’ ”
18Pero nagsabat si Balaam sa ila, “Bisan ihatag pa ni Balak sa akon ang iya palasyo nga puno sang pilak kag bulawan, indi ko mahimo nga lapason ang sugo sang Ginoo nga akon Dios, bisan sa dako ukon sa gamay lang nga bagay. 19Pero diri lang anay kamo tulog sa gab-i pareho sang ginhimo sang iban ninyo nga kaupod, kay basi kon may iban pa nga ihambal ang Ginoo sa akon.”
20Sadto nga gab-i nagsiling ang Dios kay Balaam, “Total nagkadto gid man diri ini nga mga tawo sa pagtawag sa imo, mag-upod ka na lang sa ila, pero ang isiling ko lang sa imo amo ang himua.”
Ang Asno ni Balaam
21Gani pagkaaga, ginpreparar ni Balaam ang iya asno kag nag-upod sa mga pangulo sang Moab, 22upod sang iya duha ka suluguon. Pero samtang nagapanglakaton22:22 samtang nagapanglakaton: ukon, tungod nga naglakat. si Balaam nga nagasakay sa asno, naakig gid ang Dios, gani ginbalabagan siya sang anghel sang Ginoo sa dalan. 23Pagkakita sang asno nga nagatindog ang anghel sang Ginoo sa dalan nga nagauyat sang espada, naglipas sang dalan ang asno kag nagpakadto sa uma. Gani ginhanot ini ni Balaam kag ginpabalik sa dalan.
24Dayon nagtindog ang anghel sang Ginoo sa makitid nga dalan sa gin-utlan sang duha ka pader sang mga talamnan sang ubas. 25Pagkakita sang asno sa anghel sang Ginoo, nagpangalihid siya sa pader hasta nga naipit ang tiil ni Balaam. Gani ginhanot siya liwat ni Balaam.
26Dayon naglakat sa unhan ang anghel sang Ginoo kag nagtindog sa mas makitid pa nga dalan nga indi na gid makaliso sa wala ukon sa tuo. 27Pagkakita sang asno sa anghel sang Ginoo nagluko na lang siya, kag naakig gid si Balaam kag ginhanot niya ini sang iya baston. 28Dayon ginpahambal sang Ginoo ang asno, kag nagsiling ini kay Balaam, “Ano bala ang nahimo ko sa imo nga ginhanot mo ako sing tatlo na ka beses?” 29Nagsabat si Balaam sa asno, “Ginhimo mo ako nga daw sa buang-buang! Kon may espada lang ako, patyon ta gid ka subong.” 30Nagsiling ang asno kay Balaam, “Indi bala nga ako ang imo asno nga permi mo ginasakyan? Nakaagi bala nga nagbisyo ako sing pareho sini?” Nagsabat si Balaam, “Wala.”
31Dayon ginpakita sang Ginoo kay Balaam ang iya anghel nga nagatindog sa dalan nga nagauyat sang espada. Gani nagluhod si Balaam sa duta.
32Nagpamangkot sa iya ang anghel sang Ginoo, “Ngaa bala nga ginhanot mo ang imo asno sing tatlo gid ka beses? Ari ako diri sa pagbalabag sa imo kay ang imo pagginawi indi husto sa akon panulok. 33Nakita ako sang imo asno kag naglikaw siya sa akon sing tatlo ka beses. Kon wala siya naglikaw sa akon, ginpatay ko na kuntani ikaw, kag ang imo asno ginpabay-an ko nga mabuhi.”
34Nagsiling si Balaam sa anghel sang Ginoo, “Nakasala ako! Wala gid ako nakahibalo nga nagatindog ka gali dira sa dalan sa pagbalabag sa akon. Karon, kon para sa imo malaot ang akon ginahimo, mapauli na lang ako.”
35Nagsiling ang anghel sang Ginoo kay Balaam, “Upod ka sa sina nga mga tawo, pero ihambal lang ang isiling ko sa imo.” Gani nag-upod si Balaam sa mga pangulo ni Balak.
36Pagkahibalo ni Balak nga nagapadulong si Balaam, naglakat siya sa pagsugata sa iya didto sa isa ka banwa sang Moab malapit sa Arnon, sa dulunan sang iya teritoryo.
37Nagsiling si Balak kay Balaam, “Indi bala nga dali-dali ko ikaw nga ginpatawag? Ngaa wala ka nagkadto gilayon? Nagahunahuna ka bala nga indi ko ikaw pagsuhulan?” 38Nagsabat si Balaam, “Ti, ari na ako. Pero wala ako sing iban nga ihambal kundi ang ipahambal lang sang Dios sa akon.”
39Dayon nag-upod si Balaam kay Balak sa Kiriat Huzot. 40Kag didto naghalad si Balak sang baka kag karnero. Ginhatag niya ang iban nga karne kay Balaam kag sa mga pangulo nga kaupod niya. 41Pagkaaga, gindala ni Balak si Balaam sa Bamot Baal, kag didto nakita niya sa ubos ang iban nga mga katawhan sang Israel.
Balak Frɛ Balaam
1Afei, Israelfoɔ no kɔɔ Moab tata so kɔtenaa Asubɔnten Yordan apueeɛ fam a ɛhɔ ne Yeriko di nhwɛanimu no.
2Sipor babarima Moabhene Balak hunuu deɛ Israelfoɔ ayɛ Amorifoɔ. 3Ɛberɛ a ɔhunuu Israelfoɔ dodoɔ a wɔwɔ hɔ no, ɔne ne nkurɔfoɔ bɔɔ huboa.
4Ntɛm ara, wɔne Midian mpanimfoɔ tuu agyina. Wɔkaa sɛ, “Saa dɔm yi bɛwe biribiara a wɔhunu sɛdeɛ nantwie we serɛ.”
Enti, Moab ɔhene Balak 5somaa nnipa ma wɔkɔɔ Beor babarima Balaam nkyɛn wɔ Petor a ɛbɛn Asubɔnten Eufrate ho. Ɔsrɛɛ Balaam sɛ ɔmmɛboa no.
Ɔkaa sɛ, “Nnipadɔm bi firi Misraim aba. Wɔkata asase ani nyinaa na wɔrehunahuna me. 6Mɛsrɛ wo, bra na bɛdome wɔn ma me, ɛfiri sɛ wɔdɔɔso dodo. Ebia metumi adi wɔn so nkonim na mapam wɔn afiri asase no so. Na menim nhyira a ɛba wɔn a wohyira wɔn no so, ɛnna menim musuo a ɛba wɔn a wodome wɔn so.”
7Nnipa a ɔsomaa wɔn no yɛ atitire a wɔfiri Moab ne Midian. Wɔfaa sika sɛ wɔde rekɔtua Balaam ka ama wadome Israelfoɔ. Enti wɔkɔɔ Balaam nkyɛn kɔkaa deɛ ɛhia Balak kyerɛɛ no.
8Balaam kaa sɛ, “Monna ma adeɛ nkye mo. Adeɛ kye a, deɛ Awurade bɛkyerɛ me sɛ menyɛ no, mɛka akyerɛ mo.” Enti wɔdaeɛ.
9Anadwo no, Onyankopɔn baa Balaam nkyɛn bɛbisaa no sɛ, “Saa nnipa yi yɛ ɛhefoɔ?”
10Ɔbuaa sɛ, “Wɔfiri Moabhene Balak nkyɛn. 11Na nnipadɔm bi firi Misraim aba ne hyeɛ so, na ɔpɛ sɛ mekɔ hɔ ntɛm so na mekɔdome wɔn sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, ɔbɛtumi adi wɔn so.”
12Onyankopɔn ka kyerɛɛ no sɛ, “Nkɔ. Ɛnsɛ sɛ wodome wɔn, ɛfiri sɛ, mahyira wɔn!”
13Adeɛ kyeeɛ no, anɔpa, Balaam ka kyerɛɛ nnipa no sɛ, “Monsane nkɔ fie! Awurade rempene mma mennyɛ saa.”
14Enti, ɔhene Balak ananmusifoɔ no sane wɔn akyi bɛbɔɔ amaneɛ sɛ ɔse ɔremma.
15Balak sɔ hwɛɛ bio. Saa ɛberɛ no deɛ, ɔsomaa nnipa dodoɔ pa ara a animuonyamfoɔ a wɔkyɛn kane dɔm no fra wɔn mu. 16Wɔbaa Balaam nkyɛn bɛka kyerɛɛ no sɛ,
“Ɔhene Balak se ɔsrɛ wo sɛ bra. 17Ɔbɛhyɛ wo animuonyam na sika biara a wɔbɛgye no no nso, ɔbɛtua. Ka sika a wobɛgye! Ɔse, wo deɛ, bra na bɛdome saa nnipa no ma yɛn.”
18Nanso, Balaam buaa sɛ, “Sɛ ɔma me ahemfie a wɔde dwetɛ ne sikakɔkɔɔ ahyɛ no ma tɔ koraa a, merentumi nyɛ biribiara mmu saa ahyɛdeɛ a Awurade a ɔyɛ me Onyankopɔn no ahyɛ no so. 19Nanso, monna ha ma adeɛ nkye na yɛnhwɛ sɛ Awurade bɛka asɛm foforɔ bi aka deɛ waka dada no ho anaa.”
20Anadwo no, Onyankopɔn ka kyerɛɛ Balaam sɛ, “Sɔre na wo ne saa nnipa no nkɔ na mmom, hwɛ yie na yɛ deɛ mɛkyerɛ wo sɛ yɛ no nko ara.”
21Adeɛ kyee anɔpa no, ɔhyehyɛɛ nʼafunumu, tenaa ne so ne wɔn hyɛɛ aseɛ kɔeɛ. 22Nanso, Onyankopɔn bo fuu Balaam ahopere a ɔde kɔeɛ no; enti ɔsomaa ɔsoro Awurade ɔbɔfoɔ kɔgyinaa akwantemfi sɛ ɔnkum no wɔ hɔ. Ɛberɛ a Balaam ne asomfoɔ baanu rekorɔ no, 23prɛko pɛ, Balaam afunumu no hunuu Awurade ɔbɔfoɔ no sɛ ɔkura sekan gyina ɛkwan no mfimfini. Aboa no kwae faa wiram nanso Balaam kaa ne so sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, ɔbɛfa ɛkwan mu.
24Baabi a na Awurade ɔbɔfoɔ no gyina hɔ no yɛ bobefuo afasuo mmienu ntam. 25Ɛberɛ a afunumu no hunuu Awurade ɔbɔfoɔ no, ɔde ne ho twee ɔfasuo no ho maa Balaam nan pɛkyɛeɛ. Nanso, Balaam kɔɔ so hwee aboa no bio.
26Afei, Awurade ɔbɔfoɔ no kɔɔ ɛkwan no anafoɔ kɔgyinaa baabi a ɛhɔ kyere pa ara a na afunumu no nnya baabi mfa. 27Enti, ɔbutuu ɛkwan no mu. Balaam de abufuo kaa aboa no mmaa. 28Afei, Awurade hyɛɛ afunumu no ma ɔkasaeɛ! Ɔbisaa ne wura no sɛ, “Ɛdeɛn na mayɛ enti a ɛsɛ sɛ wohwe me mprɛnsa?”
29Balaam nso buaa no sɛ, “Ɛfiri sɛ, woama masɛ ɔkwasea. Na sɛ mekura sekan a, anka mɛkum wo.”
30Afunumu no nso bisaa no sɛ, “Me ne wo tenaeɛ yi, mayɛ sei pɛn?”
Ne wura no buaa sɛ, “Dabi.”
31Afei, Awurade buee Balaam ani ma ɔhunuu ɔsoro ɔbɔfoɔ no sɛ watwe sekan gyina ɛkwan no mfimfini enti ɔkɔbutuu nʼanim.
32Awurade ɔbɔfoɔ no bisaa no sɛ, “Adɛn enti na wohwe wʼafunumu no mprɛnsa saa? Maba sɛ merebɛka ama woagyae, ɛfiri sɛ, worepɛ adeɛ asɛe. 33Afunumu no hunuu me mprɛnsa a emu biara ɔkwae faa baabi; anyɛ saa a, anka mɛkum wo na magyaa no.”
34Afei, Balaam ka kyerɛɛ Awurade ɔbɔfoɔ no sɛ, “Mafom. Na mennim sɛ wowɔ hɔ. Sɛ wompɛ sɛ metoa mʼakwantuo no so deɛ a, meresane akɔ efie.”
35Nanso, Awurade ɔbɔfoɔ no ka kyerɛɛ no sɛ, “Wo ne nnipa no nkɔ, nanso asɛm a mɛka akyerɛ wo no nko na ka.” Enti Balaam ne wɔn kɔeɛ.
36Ɛberɛ a ɔhene Balak tee sɛ Balaam reba no, ɔfirii kuro no mu kɔhyiaa no Asubɔnten Arnon ho wɔ ne hyeɛ so. 37Ɔbisaa Balaam sɛ, “Adɛn enti na wokyɛɛ saa? Anaasɛ, mehyɛɛ wo bɔ sɛ mɛhyɛ wo animuonyam no na wonnye nni?”
38Balaam buaa sɛ, “Ɛwom sɛ maba deɛ, nanso menni tumi biara a mɛka asɛm biara agye asɛm a Onyankopɔn bɛka akyerɛ me sɛ menka no nko na mɛka.”
39Balaam kaa ɔhene no ho ne no kɔɔ Kiria-Husot, 40baabi a ɔhene Balak de anantwie ne nnwan bɔɔ afɔdeɛ na ɔde mmoa no bi maa Balaam ne ne mpanimfoɔ sɛ wɔmfa mmɔ afɔdeɛ no. 41Adeɛ kyee anɔpa no, Balak faa Balaam de no kɔɔ Bamot-Baal atifi. Ɔfiri hɔ too nʼani hunuu sɛ Israelfoɔ no sam aseɛ hɔ.
