Mateo 18 – HLGN & NEN

Ang Pulong Sang Dios

Mateo 18:1-35

Sin-o gid ang Labaw sa Tanan?

(Mar. 9:33-37; Luc. 9:46-48)

1Sang sadto nga tion, nagpalapit kay Jesus ang iya mga sumulunod kag nagpamangkot, “Sin-o gid bala ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sang Dios?”18:1 Dios: sa literal, langit. Amo man sa bersikulo 3, 4 kag 23. Tan-awa ang footnote sa 3:2. 2Gintawag ni Jesus ang bata nga gamay kag ginpatindog niya sa ila tunga. 3Dayon nagsiling siya, “Sa pagkamatuod, kon indi kamo magbag-o kag mangin pareho sa magagmay nga mga bata, indi gid kamo masakop sa paghari sang Dios. 4Kay ang tawo nga nagapaubos pareho sa sini nga bata, amo ang labaw sa tanan nga nasakop sa paghari sang Dios.

5“Kag ang bisan sin-o nga nagabaton sa bata nga pareho sini tungod sa akon,18:5 tungod sa akon: sa literal, sa akon ngalan. nagabaton man sa akon. 6Pero ang bisan sin-o nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sining magagmay nga mga kabataan nga nagatuo sa akon, maayo pa sa iya nga higtan ang iya liog sang galingan nga bato kag itagbong siya sa lawod.”

Mga Kabangdanan sang Pagpakasala

(Mar. 9:42-48; Luc. 17:1-2)

7“Kaluluoy ang mga tawo diri sa kalibutan tungod sa mga butang nga mangin kabangdanan sang ila pagpakasala. Kon sa bagay ini nga mga butang nagaabot gid man. Pero kaluluoy gid ang tawo nga mangin kabangdanan sang pagpakasala sang iya isigkatawo.

8“Kon ang imo kamot ukon tiil amo ang kabangdanan sang imo pagpakasala, utda ina kag ipilak! Mas maayo pa nga isa lang ang imo kamot ukon tiil pero may kabuhi ka nga wala sing katapusan sang sa duha ang imo kamot ukon tiil pero ipilak ka man lang sa kalayo nga wala sing katapusan. 9Kag kon ang imo mata amo ang kabangdanan sang imo pagpakasala, lukata ina kag ipilak! Mas maayo pa nga isa lang ang imo mata pero may kabuhi ka nga wala sing katapusan sang sa duha ang imo mata pero ipilak ka man lang sa kalayo sa impyerno.”

Ang Paanggid Parte sa Karnero nga Nadula

(Luc. 15:3-7)

10“Mag-andam kamo nga indi gid ninyo pagtamayon bisan ang isa sa sining magagmay nga mga bata. Kay ang matuod, ang mga anghel sang Dios nga nagabantay sa ila ara permi sa atubangan sang akon Amay sa langit. [11Kay ako nga Anak sang Tawo nagkadto diri sa kalibutan sa pagluwas sa mga tawo nga nagkaladula tungod sa ila mga sala.]

12“Kon ang isa ka tawo may 100 ka karnero kag nadula ang isa, ano bala ang iya himuon? Sigurado gid nga bayaan niya ang 99 nga nagahalab sa mga bukid kag pangitaon niya ang karnero nga nadula. 13Kag kon iya ini makita malipay gid siya. Sa pagkamatuod, mas dako ang iya kalipay sa isa nga nadula nga iya nakita sang sa 99 nga wala nadula. 14Amo man ina ang balatyagon sang inyo Amay sa langit. Indi gid niya luyag nga madula ang bisan isa lang ka gamay nga bata.”

Kon Nakasala sa Imo ang Kapareho Mo nga Tumuluo

15“Kon ang imo kapareho nga tumuluo nakasala sa imo, kadtuan mo siya kag sugiran mo dayon sang iya ginhimo nga sala. Pero ini himuon mo nga kamohanon lang. Kon magpamati siya sa imo, magaayuhay kamo liwat, kag mapabalik mo siya sa Dios. 16Pero kon indi siya magpamati sa imo, magdala ka sang isa ukon duha man ka tumuluo agod ‘ang akusasyon mapamatud-an sang duha ukon tatlo ka saksi,’18:16 Deu. 19:15. suno sa Kasulatan. 17Pero kon indi pa gid siya magpamati sa ila, isugid ini sa iglesya. Kag kon indi pa gid siya magpamati sa ila, indi na ninyo siya pagsapaka kundi kabiga ninyo siya nga pareho sang mga tawo nga wala nakakilala sa Dios ukon pareho sang mga manugsukot sang buhis.”18:17 manugsukot sang buhis: ginakabig sila sang mga Judio nga mga makasasala.

Ang Ginadumilian kag ang Ginatugutan

18“Sa pagkamatuod, ang bisan ano nga indi ninyo pagtugutan diri sa kalibutan amo man ang indi pagtugutan sang Dios, kag ang bisan ano nga tugutan ninyo amo man ang tugutan sang Dios.18:18 indi pagtugutan sang Dios… tugutan sang Dios: Tan-awa ang footnote sa 16:19.

19“Kag luyag ko nga mahibaluan ninyo nga kon ang duha sa inyo diri sa kalibutan magkasugot parte sa bisan ano nga inyo pangayuon sa pangamuyo, himuon ina sa inyo sang akon Amay sa langit. 20Kay kon diin ang duha ukon tatlo nga nagatipon tungod sa akon,18:20 tungod sa akon: sa literal, sa akon ngalan. ako kaupod nila.”

Ang Paanggid Parte sa Suluguon nga Indi Magpatawad

21Nagpalapit si Pedro kay Jesus kag nagpamangkot, “Ginoo, kon ang akon utod18:21 utod: siguro ang buot silingon, kapareho nga tumuluo. permi lang makasala sa akon, kapila ko gid bala siya patawaron? Kapito gid bala?” 22Nagsabat si Jesus sa iya, “Indi lang kapito, kundi ka-77.18:22 ka-77: ukon, ka-70 ka pito (70 x 7). 23Kay ang paghari sang Dios mapaanggid sa sini nga estorya: May isa ka hari nga nagahusay sang mga utang sang iya mga suluguon. 24Samtang nagahusay siya sang ila mga utang, may gindala sa iya nga suluguon nga ang iya utang minilyon. 25Tungod nga indi siya makabayad nagsugo ang hari nga ibaligya siya bilang ulipon pati ang iya asawa kag ang iya mga bata. Kag ibaligya man ang tanan niya nga pagkabutang agod mabayaran niya ang iya utang. 26Ang ginhimo sang suluguon, nagluhod siya sa hari kag nagpakitluoy nga nagasiling, ‘Pasensyaha lang ako anay kay bayaran ko gid ikaw sang tanan!’ 27Naluoy ang hari sa iya, gani ginpatawad siya kag wala na pagpabayara sang iya utang, kag ginpapauli siya.18:27 ginpapauli siya: ukon, ginhilway siya sa prisohan.

28“Pagpauli sang ato nga suluguon, nasugata niya ang kapareho niya nga suluguon nga may utang sa iya nga gamay gid lang. Gindakop niya siya kag ginkuga dayon nga nagasiling, ‘Bayari ako sang imo utang!’ 29Nagluhod sa iya ang iya kapareho nga suluguon nga nagapakitluoy, ‘Pasensyaha lang ako anay kay bayaran ko gid ikaw!’ 30Pero wala gid siya nagpasugot. Ginpapriso gid niya ang suluguon nga ato hasta makabayad. 31Pagkakita sadto sang iban pa gid nga mga suluguon naglain ang ila buot, gani nagkadto sila sa ila hari kag ginsugid ang parte sa natabo. 32Ginpatawag sang hari ang suluguon kag nagsiling, ‘Masyado ka kalain nga suluguon. Ginpatawad ko ikaw sa imo utang sa akon tungod kay nagpakitluoy ka sa akon. 33Ngaa bala wala mo pagkaluoyi ang imo kapareho nga suluguon pareho sang akon pagkaluoy sa imo?’ 34Naakig gid ang hari sa iya, gani ginpapriso siya kag ginpasilutan hasta mabayaran ang tanan niya nga utang.” 35Dayon nagsiling si Jesus sa ila, “Amo man ini ang himuon sa inyo sang akon Amay sa langit kon indi kamo magpatawad sa inyo kapareho sing tinagipusuon.”

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Mathayo 18:1-35

Aliye Mkuu Katika Ufalme Wa Mbinguni

(Marko 9:33-37; Luka 9:46-48)

118:1 Mk 9:33; Lk 9:46; 22:24Wakati huo, wanafunzi wakamjia Yesu na kumuuliza, “Je, nani aliye mkuu kuliko wote katika Ufalme wa Mbinguni?”

2Yesu akamwita mtoto mdogo na kumsimamisha katikati yao. 318:3 Mt 19:14; 2Pet 2:2; Mt 3:2Naye akasema: “Amin, nawaambia, msipookoka na kuwa kama watoto wadogo, kamwe hamtaingia katika Ufalme wa Mbinguni. 418:4 Mk 9:35Kwa hiyo mtu yeyote anyenyekeaye kama huyu mtoto, ndiye aliye mkuu kuliko wote katika Ufalme wa Mbinguni.

518:5 Mt 10:40; Yn 13:20“Yeyote amkaribishaye mtoto mdogo kama huyu kwa Jina langu, anikaribisha mimi. 618:6 Mt 5:29; Mk 9:42; Lk 17:2Lakini kama mtu yeyote akimsababisha mmojawapo wa hawa wadogo wanaoniamini kutenda dhambi, ingekuwa bora kwake afungiwe jiwe kubwa la kusagia shingoni mwake, na kutoswa katika kilindi cha bahari.

Kujaribiwa Ili Kutenda Dhambi

(Marko 9:42-48; Luka 17:1-2)

718:7 Lk 17:1“Ole kwa ulimwengu kwa sababu ya yale mambo yanayosababisha watu kutenda dhambi! Mambo hayo lazima yawepo, lakini ole wake mtu yule ambaye huyasababisha. 818:8 Mt 5:28; Mk 9:43-45Ikiwa mkono wako au mguu wako unakusababisha utende dhambi, ukate na uutupe mbali. Ni afadhali kwako kuingia katika uzima ukiwa huna mkono mmoja au mguu mmoja, kuliko kuwa na mikono miwili au miguu miwili, na kutupwa katika moto wa milele. 918:9 Mt 5:22, 29Nalo jicho lako likikusababisha kutenda dhambi, lingʼoe, ulitupe mbali. Ni afadhali kwako kuingia katika uzima ukiwa na jicho moja, kuliko kuwa na macho mawili lakini ukatupwa katika moto wa jehanamu.

Mfano Wa Kondoo Aliyepotea

(Luka 15:3-7)

1018:10 Za 34:7; Ebr 1:14“Angalia ili usimdharau mmojawapo wa hawa wadogo, kwa maana nawaambia, malaika wao mbinguni daima wanauona uso wa Baba yangu aliye mbinguni. [ 1118:11 Lk 9:36; 19:10; Yn 1:17; 12:47Kwa maana Mwana wa Adamu alikuja kuokoa kile kilichopotea.]

1218:12 Lk 15:4“Mwaonaje? Ikiwa mtu ana kondoo mia moja, na mmoja wao akapotea, je, hatawaacha wale tisini na tisa vilimani na kwenda kumtafuta huyo mmoja aliyepotea? 1318:13 Lk 1:17Naye akishampata, amin, nawaambia, hufurahi zaidi kwa ajili ya huyo kondoo mmoja kuliko wale tisini na tisa ambao hawakupotea. 14Vivyo hivyo, Baba yenu wa mbinguni hapendi hata mmojawapo wa hawa wadogo apotee.

Ndugu Yako Akikukosea

1518:15 Law 19:17; Gal 6:1“Kama ndugu yako akikukosea, nenda ukamwonyeshe kosa lake, kati yenu ninyi wawili peke yenu. Kama akikusikiliza, utakuwa umempata tena ndugu yako. 1618:16 Kum 17:6; Ebr 10:28Lakini kama hatakusikiliza, nenda na mtu mwingine mmoja au wawili ili kila neno lithibitishwe kwa ushahidi wa mashahidi wawili au watatu. 1718:17 1Kor 6:1-6; Rum 16:17; 2The 3:6, 14Kama akikataa kuwasikiliza hao, liambie kanisa. Naye kama akikataa hata kulisikiliza kanisa, basi awe kwenu kama mtu asiyeamini au mtoza ushuru.

1818:18 Mt 16:18; Yn 20:23“Amin, nawaambia, lolote mtakalolifunga duniani litakuwa limefungwa mbinguni, na lolote mtakalolifungua duniani litakuwa limefunguliwa mbinguni.

1918:19 Mt 7:7“Tena nawaambia, ikiwa wawili wenu watakubaliana duniani kuhusu jambo lolote watakaloomba, watafanyiwa na Baba yangu aliye mbinguni. 2018:20 Mt 28:20; Yn 14:23Kwa kuwa wanapokusanyika pamoja watu wawili au watatu kwa Jina langu, mimi niko papo hapo pamoja nao.”

Kusamehe

2118:21 Mt 6:14; Lk 17:4Ndipo Petro akamjia Yesu na kumuuliza, “Bwana, ndugu yangu anikosee mara ngapi nami nimsamehe? Je, hata mara saba?”

2218:22 Mwa 4:24Yesu akamjibu, “Sikuambii hata mara saba, bali hata saba mara sabini.

Mfano Wa Mtumishi Asiyesamehe

2318:23 Mt 13:24; 25:19“Kwa hiyo Ufalme wa Mbinguni unaweza kufananishwa na mfalme aliyetaka kufanya hesabu zake za fedha na watumishi wake. 24Alipoanza kufanya hesabu zake, mtu mmoja aliyekuwa anadaiwa talanta18:24 Talanta moja ni sawa na mshahara wa kibarua wa miaka 15. 10,000, aliletwa kwake. 2518:25 Lk 7:42; 2Fal 4:1; Neh 5:5-8Kwa kuwa alikuwa hawezi kulipa deni hilo, bwana wake akaamuru kwamba auzwe, yeye, mkewe, watoto wake na vyote alivyokuwa navyo, ili lile deni lipate kulipwa.

2618:26 Mt 8:2“Yule mtumishi akampigia magoti, akamsihi yule bwana akisema, ‘Naomba univumilie, nami nitakulipa deni lako lote.’ 27Yule bwana wa huyo mtumishi akamwonea huruma, akafuta deni lake lote, akamwacha aende zake.

28“Lakini yule mtumishi alipokuwa anatoka nje, akakutana na mtumishi mwenzake aliyekuwa amemkopesha dinari18:28 Dinari moja ilikuwa kama mshahara wa kibarua wa siku moja. mia moja. Akamkamata, akamkaba koo akimwambia, ‘Nilipe kile ninachokudai!’

29“Yule mtumishi mwenzake akapiga magoti akamsihi akisema, ‘Naomba univumilie, nami nitakulipa deni lako lote.’

30“Lakini akakataa. Badala yake, alienda akamtupa gerezani hata atakapolipa hilo deni. 31Watumishi wenzake walipoona haya yaliyotukia wakaudhika sana, nao wakaenda na kumwambia bwana wao kila kitu kilichokuwa kimetukia.

32“Yule bwana akamwita yule mtumishi akamwambia, ‘Wewe mtumishi mwovu! Mimi nilikusamehe deni lako lote uliponisihi. 33Je, haikukupasa kumhurumia mtumishi mwenzako kama mimi nilivyokuhurumia wewe?’ 3418:34 Mt 5:26Kwa hasira, yule bwana wake akamtia yule mtumishi mikononi mwa askari wa gereza ili ateswe mpaka atakapolipa yote aliyokuwa anadaiwa.

3518:35 Mt 6:14; Yak 2:13“Hivi ndivyo Baba yangu wa mbinguni atakavyomfanyia kila mmoja wenu ikiwa hatamsamehe ndugu yake kutoka moyoni mwake.”