1Nakita ko pa gid ang mga pagpamigos diri sa kalibutan. Nakita ko ang mga paghibi sang mga ginapigos, kag wala sing may nagalipay kag nagapalig-on sa ila. Gamhanan ang mga nagapamigos sa ila. 2Gani nakasiling ako nga mas maayo pa ang mga patay sang sa mga buhi. 3Pero mas maayo pa gid ang mga wala pa matawo, nga wala makakita sang mga kalautan diri sa kalibutan.
4Nakita ko man nga ang tawo nagapangabudlay kag nagahimo gid sa iya masarangan kay nahisa siya sa iya isigkatawo. Wala man ini sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.
5Ang buang-buang nga tawo nagatinamad, kag tungod sini ginaguba niya ang iya kaugalingon. 6Mas maayo pa nga diutay lang ang imo pagkaon nga may kalinong ka sang sa madamo ang imo pagkaon nga nagpangabudlay ka gid, nga wala man lang sing pulos. Daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.
7May nakita pa ako diri sa kalibutan nga wala sing pulos: 8May isa ka tawo nga nagaisahanon lang. Wala siya sing anak ukon utod, pero wala sing untat ang iya pagpangabudlay, kag indi siya kontento sa iya manggad. Nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Indi na ako makapangalipay sa sobra nga pagpangabudlay. Pero wala man ako sing may bilinan sang akon pinangabudlayan.” Wala ini sing pulos! Masubo ini nga klase sang pagpangabuhi!
9Mas maayo kon may upod ka sang sa isa ka lang, kay amo ini ang maayo nga mahimo kon may upod ka: 10kon ara ka sa kalisod, mabuligan ka sang imo upod. Pero makaluluoy ka kon ara ka sa kalisod nga wala sing may magbulig sa imo. 11Kag kon matugnaw, makahuliray kamo sang imo upod kag makapainit-init. Pero paano ka makapainit-init kon ikaw lang isa? 12Mahapos ka pierdihon kon ikaw lang isa, pero kon may upod ka mabudlay kamo pierdihon. Pareho bala sang lubid; kon tatlo ini ka doble, mabudlay ini bugtuon.
13Mas maayo pa ang pamatan-on nga imol nga maalamon sang sa tigulang nga hari nga buang-buang, nga indi gusto laygayan. 14Kag mahimo nga ang ato nga pamatan-on mangin hari bisan napriso siya, kag ang ato nga hari mangin imol bisan natawo siya sa harianon nga pamilya.4:14 kag ang ato nga hari… pamilya: ukon, kag natawo siya nga imol sa ginharian sang sadto nga hari. 15Pero nareyalisar ko nga bisan madamo gid nga mga tawo diri sa kalibutan ang magsunod sa sadto nga pamatan-on nga nagbulos sa hari, 16kag indi maisip ang mga tawo nga iya dumalahan, mahimo nga indi malipay sa iya ang ulihi nga mga henerasyon. Ini wala man sing pulos; daw pareho lang nga nagalagas ka sa hangin.
Observando a vida
1Seguidamente, pus-me a observar todas as opressões que se praticam sobre a face da Terra, as lágrimas dos oprimidos, sem haver ninguém que intervenha a favor deles, ao mesmo tempo que o poder se concentra do lado dos opressores. 2Acho que os mortos são mais felizes do que os vivos. 3Mais felizes do que uns e outros são os que ainda não nasceram e não viram todas as maldades que se praticam na Terra.
4Então descobri que a força que impele os homens para o sucesso é a inveja para com o seu próximo. Também isto é ilusão e uma corrida atrás do vento!
5O tolo cruza os braços e não quer trabalhar, quase preferindo morrer de fome. 6Está convencido que é melhor conquistar uma mão-cheia de descanso do que duas mãos-cheias de canseira, correndo atrás do vento.
7Observei também outra situação absurda que existe sobre a Terra. 8É o caso do homem que vive absolutamente sozinho, sem filhos e sem irmãos, e que mesmo assim trabalha, sem descanso, para enriquecer cada vez mais. A quem vai ele deixar o que tem, afinal? Porque se priva ele de tanto? Esta é, sem dúvida alguma, uma forma errada e absurda de viver.
9O trabalho realizado por dois é sempre mais proveitoso. 10Se um cair, o outro levanta-o; se estiver sozinho, ao cair, ver-se-á em grande dificuldade. 11Também, numa noite fria, se dois dormirem juntos, poderão aquecer-se um ao outro, mas como se aquecerá aquele que dorme só? 12Duas pessoas podem resistir melhor a um ataque do que uma só. Um cordão de três dobras não rebenta com facilidade!
13Vale muito mais um jovem pobre, mas sábio, do que um rei velho e insensato que recusa todo e qualquer conselho. 14E isso, ainda que tal jovem tenha saído da prisão para reinar ou tenha nascido na pobreza. 15Toda a gente correria a ajudar um jovem nessas condições, que há de suceder ao rei. 16Pois poderá tornar-se o chefe de toda uma nação e ser muito popular. No entanto, as gerações seguintes não virão a ter por ele nenhum entusiasmo. Mais uma vez, tudo isto é ilusão! É como andar atrás do vento!
