1Dumduma ang imo Manunuga samtang bataon ka pa, sa wala pa mag-abot ang mga tion sang kalisod nga magasiling ka, “Wala ako nalipay sa akon kabuhi.” 2Dumduma siya sa wala pa magdulom sa imo ang kasanag sang adlaw, bulan kag mga bituon, kag sa wala pa magdulom sa imo ang imo palibot nga daw sa nadulman permi sang gal-om. 3Magaabot ang adlaw nga ang imo mga butkon12:3 mga butkon: sa literal, mga manugtipig sang balay. magakulurog kag ang imo mga tiil12:3 mga tiil: sa literal, mga makusog nga mga tawo. magaluya. Ang imo mga ngipon12:3 mga ngipon: sa literal, mga babayi nga nagagaling. indi na makausang tungod kay pila na lang ini ka bilog, kag ang imo mga mata12:3 mga mata: sa literal, mga babayi nga nagapamintana. indi na makakita sing maayo. 4Ang imo mga dulunggan12:4 mga dulunggan: sa literal, mga puwertahan malapit sa karsada. indi na kaayo makabati, bisan sang gahod sang galingan ukon huni sang mga pispis ukon sang sunata. 5Mahadlok ka na magsaka sa mataas nga lugar ukon maglakat-lakat sa karsada. Magaputi na ang imo mga buhok kag madula ang imo kapagros kag mga handom. Sa ulihi magakadto ka sa lugar nga imo puy-an sa wala sing katapusan, kag madamo ang magapangasubo para sa imo sa mga karsada.
6Gani dumduma ang Dios sa wala ka pa mapatay, sa wala pa mabugto ang kadena nga pilak kag mabuka ang suludlan nga bulawan, ukon sa wala pa mabugto ang higot sang tibod nga ginatimba sa bubon, kag mawasak ang tibod. 7Magabalik ka sa duta nga amo ang imo ginhalinan, kag ang imo espiritu12:7 espiritu: ukon, ginhawa. Tan-awa sa Salmo 104:29 kag Job 12:10. magabalik sa Dios nga amo ang naghatag sini.
8Ako nga manugwali12:8 manugwali: ukon, manunudlo; ukon, maalamon nga tawo. nagasiling, “Wala gid sing pulos! Wala gid sing pulos ang tanan!”
Tahura kag Tumana ang Dios
9Wala labot nga maalamon ang amo nga manugwali, ginatudluan man niya ang mga tawo parte sa iya nahibaluan. Gintun-an niya sing maayo ang madamo nga mga hulubaton nga iya ginplastar diri. 10Gintinguhaan niya nga magamit ang ensakto nga mga pulong, kag ang iya mga ginsulat diri husto kag matuod. 11Ang mga pulong sang maalamon nga tawo pareho sa taliwis nga baston nga ginagamit sa pagtuytoy sa mga sapat, kag pareho man ini sang lansang nga nagadulot sing maayo. Ginhatag ini sang isa ka Manugbantay.
12Anak, mag-andam ka sa sining isa pa ka butang: Ang pagsulat sang mga libro wala sing katapusan, kag ang sobra nga pagtuon makapakapoy sa imo.
13Karon nga nabasahan12:13 nabasahan: sa Hebreo, nabatian. Sadto anay nagatuon ang mga Israelinhon sang kasulatan paagi sa pagpamati sa manunudlo. mo ini tanan, amo ini ang akon masiling sa katapusan: Magtahod ka sa Dios kag tumana ang iya mga sugo, kay amo ini ang katungdanan sang tagsa ka tawo. 14Kay hukman sang Dios ang tanan ta nga ginahimo, maayo man ukon malain, pati ang mga ginahimo naton sa tago.
Denk in je jonge jaren aan je Schepper
1Laat de verrukking van het jong-zijn u er niet toe verleiden uw Schepper te vergeten. Eer Hem in uw jeugd, voordat de moeilijke jaren aanbreken waarin u niet meer met volle teugen van het leven geniet. 2Dan is het te laat om aan Hem te denken, als u de zon, het licht, de maan en de sterren nauwelijks meer kunt zien met uw oude ogen en u geen zilveren randje meer om de donkere wolken zult kunnen ontdekken. 3Want er komt een tijd dat uw handen zullen beven van ouderdom, uw sterke benen zwak zullen worden, u niet genoeg tanden meer hebt om goed te kunnen eten en u ook langzaam blind begint te worden, 4dat uw oren doof worden en uw stem zachter klinkt, dat u de vogels nog maar nauwelijks kunt horen fluiten. 5U zult hoogtevrees hebben en bang zijn om te vallen, een oude man met witte haren, die zich voortsleept, zonder lichamelijke behoeften. Want de mens staat voor de deur van de dood en nadert zijn eeuwige huis, terwijl de klagers over straat lopen. 6Denk in uw jonge jaren aan uw Schepper, voordat het zilveren koord van uw leven losschiet, de gouden schaal wordt gebroken, de kruik bij de put in stukken valt en het scheprad in de put onklaar raakt, 7voor het stof terugkeert naar de aarde zoals het was, en de geest terugkeert naar God, die hem gaf.
8Alles is betrekkelijk, zegt de Prediker, uiterst betrekkelijk. 9En omdat de Prediker zo wijs was, ging hij verder met het volk te onderwijzen in alles wat hij wist, hij verzamelde spreuken en rangschikte die. 10Want de Prediker was niet alleen een wijs man, maar ook een goede leraar, hij gaf zijn kennis niet zomaar door aan het volk, maar deed dat op een manier die de mensen boeide. 11De woorden van een wijze man zijn als sporen van een ruiter die een paard tot actie aanzetten. Zij bevatten grote waarheden die ons gegeven zijn door één Herder.
12Maar, mijn zoon, wees gewaarschuwd: er komt geen einde aan het schrijven van boeken. Het bestuderen daarvan wordt ten slotte zeer vermoeiend. 13Dit is mijn uiteindelijke conclusie: heb ontzag voor God en volg zijn geboden op, want dat is de opdracht voor ieder mens. 14God zal ons doen en laten namelijk beoordelen, ook alle verborgen dingen, of ze nu goed of slecht waren.
