Maghinulsol Kamo
1May mga tawo didto nga nagbalita kay Jesus parte sa mga taga-Galilea nga ginpapatay ni Pilato sang nagahalad sila sang mga sapat sa templo. 2Nagsiling si Jesus sa ila, “Siguro nagahunahuna kamo nga natabo ato sa ila tungod nga mas makasasala sila sang sa iban nga mga taga-Galilea. 3Pero indi! Pero sugiran ko kamo, kon indi kamo maghinulsol kag magtalikod sa inyo mga sala, kamo tanan mapatay man. 4Ti, ano karon atong 18 ka tawo nga natumbahan sang tore sa Siloam kag nagkalamatay. Siguro nagahunahuna man kamo nga sila ang pinakamalaot sa tanan nga taga-Jerusalem. 5Pero indi! Pero sugiran ko kamo, kon indi kamo maghinulsol kag magtalikod sa inyo mga sala, kamo tanan mapatay man.”
Ang Kahoy nga Wala Nagapamunga
6Dayon ginsugiran sila ni Jesus sang isa ka paanggid, “May isa ka tawo nga may gintanom nga higera sa iya talamnan. Ginkadtuan niya ini nga tanom kag gintan-aw kon bala may bunga, pero wala gid siya sing may nakita. 7Gani ginhambalan niya ang nagaatipan sang iya talamnan, ‘Tatlo na ka tuig ang akon pagbalik-balik diri nga nagatan-aw kon may bunga na ang higera, pero wala gid makapamunga. Maayo pa tapson mo na lang ina. Ginakuha lang niya ang abuno sang duta.’ 8Pero nagsiling ang manug-atipan, ‘Sir, pabay-an ta lang anay sa sini nga tuig kay kutkutan ko ang iya palibot kag abunuhan. 9Basi pa lang nga magpamunga sa madason nga tuig. Pero kon indi pa gid siya magpamunga amo na ina ang pagtapas ta.’ ”
Gin-ayo ni Jesus ang Buktot nga Babayi
10Sang isa ka Adlaw nga Inugpahuway, nagkadto si Jesus sa simbahan sang mga Judio kag nagpanudlo. 11May babayi didto nga nangin buktot tungod nga ginapamasakit siya sang malaot nga espiritu. Sa sulod sang 18 ka tuig indi gid siya makatadlong sang iya lawas. 12Sang makita siya ni Jesus, gintawag niya siya kag ginsilingan, “Tyay, maayo ka na sa imo masakit.” 13Dayon gintungtong niya ang iya mga kamot sa babayi, kag sa gilayon nagtadlong ang iya likod kag nagdayaw siya sa Dios. 14Pero naakig gid ang manugdumala sang simbahan, tungod kay nagpang-ayo si Jesus sa Adlaw nga Inugpahuway. Nagsiling siya sa mga tawo, “Sa isa ka semana may anom ka adlaw para mag-obra. Sa sina nga mga adlaw magkadto kamo diri sa pagpabulong, pero indi sa Adlaw nga Inugpahuway.” 15Nagsabat ang Ginoo sa iya, “Mga hipokrito kamo! Indi bala nga kon may baka kamo ukon kabayo, ginahubaran ninyo kag ginaguyod sa mga palaimnan bisan sa Adlaw nga Inugpahuway? 16Kon ginahimo ninyo ina sa sapat, ngaa indi ko paghimuon ang maayo sa sini nga babayi nga isa man sang mga kaliwat ni Abraham? Gin-gapos siya ni Satanas sa sulod sang 18 ka tuig, gani dapat nga hilwayon siya sa gahom ni Satanas bisan sa Adlaw nga Inugpahuway.” 17Sa sabat nga ini ni Jesus nahuy-an ang mga nagakontra sa iya. Sa pihak nga bahin, nalipay gid ang mga tawo tungod sa makatilingala nga mga butang nga iya ginpanghimo.
Ang Paanggid Parte sa Binhi sang Mustasa
(Mat. 13:31-32; Mar. 4:30-32)
18Nagpadayon pa gid si Jesus sa paghambal, “Sa ano ko bala ipaanggid ang paghari sang Dios? 19Ang paghari sang Dios pareho sa binhi sang mustasa13:19 mustasa: isa ka klase sang mustasa nga dako gid. nga ginpanggas sang isa ka tawo sa iya katamnan. Nagtubo ini kag nagdako nga daw sa kahoy ang iya kataason, kag ginpugaran sang mga pispis ang iya mga sanga.”
Ang Paanggid Parte sa Inugpahabok sang Tinapay
(Mat. 13:33)
20Pagkatapos sadto naghambal liwat si Jesus parte sa paghari sang Dios. Siling niya, “Sa ano ko pa gid bala ipaanggid ang paghari sang Dios? 21Pareho ini sa inugpahabok nga ginmiksla sang babayi sa isa ka labador nga harina nga iya masahon, kag naghabok dayon ang bug-os nga linamas.”
Ang Makitid nga Puwertahan
(Mat. 7:13-14, 21-23)
22Sang nagapakadto si Jesus sa Jerusalem, nagapanudlo siya sa mga baryo kag mga banwa nga iya ginaagyan. 23Karon, may nagpamangkot sa iya, “Ginoo, diutay lang bala ang maluwas?” Nagsabat si Jesus paagi sa isa ka paanggid, 24“Magtinguha gid kamo sa pagsulod sa makitid nga puwertahan. Kay ang matuod, madamo ang gusto nga magsulod, pero indi sila makasulod. 25Kon nakapanirado na ang tagbalay magatindog gid lang kamo sa guwa kag magapanuktok nga nagasiling, ‘Ginoo, pasudla kami.’ Pero sabton niya kamo, ‘Wala ako makakilala sa inyo.’ 26Dayon magasiling kamo, ‘Indi bala nga nag-upod kita sa pagkaon, kag nagtudlo ka sa mga kalye sang amon banwa?’ 27Pero magasabat siya sa inyo, ‘Wala gid ako makakilala sa inyo. Palayo kamo sa akon, tanan kamo nga nagahimo sang malain!’ 28Magahibi kamo kag magabagrot ang inyo mga ngipon13:28 magabagrot ang inyo mga ngipon: siguro tungod sa kaakig ukon kasakit. kon makita ninyo si Abraham, Isaac, Jacob kag ang tanan nga propeta nga nasakop sa paghari sang Dios, pero kamo iya wala nasakop. 29Kag makita ninyo ang mga indi Judio nga naghalin sa tanan nga bahin sang kalibutan13:29 sa tanan nga bahin sang kalibutan: sa literal, sa sidlangan, nakatundan, aminhan, kag bagatnan. nga magapungko sa punsyon sa paghari sang Dios. 30May mga tawo nga kubos subong, pero sa ulihi mangin dungganon. Kag may mga dungganon subong, pero sa ulihi mangin kubos.”
Ang Paghigugma ni Jesus sa Jerusalem
(Mat. 23:37-39)
31Sang sadto nga tion, may mga Pariseo nga nagpalapit kay Jesus kag nagsiling, “Kinahanglan maghalin ka na diri kay gusto ni Herodes nga patyon ka.” 32Pero ginsabat sila ni Jesus, “Lakat, sugiri ninyo inang madaya13:32 madaya: ang literal sini sa English, fox. nga Herodes nga nagatabog ako sang malaot nga mga espiritu kag nagapang-ayo sang mga masakiton subong hasta buwas, kag sa ikatlo nga adlaw matapos ko na ang akon obra. 33Basta kinahanglan gid nga padayunon ko ang akon paglakat subong, sa buwas, kag sa madason nga adlaw, kay indi nagakabagay nga ang propeta patyon sa iban nga lugar luwas sa Jerusalem.
34“Kamo nga mga taga-Jerusalem, ngaa ginabato ninyo kag ginapamatay ang mga propeta nga ginpadala sang Dios sa inyo? Permi ko ginahandom nga tipunon kamo kag atipanon pareho sang munga nga nagatipon sang iya mga piso sa idalom sang iya mga pakpak, pero indi kamo gusto sini. 35Karon, bahala kamo sa inyo kaugalingon. Indi na gid ninyo ako makita hasta sa pag-abot sang adlaw nga magasiling kamo, ‘Ginapakamaayo sang Ginoo ang iya pinadala.’ ”13:35 ang iya pinadala: sa literal, ang nagakari sa ngalan sang Ginoo. 13:35 Salmo 118:26.
Diospajman mana cutirijca chingaringami
1Jesús chashna yachachicujllapitajmi, taucacuna Paipajman shamurcacuna. Paicunami, Galilea llajta runacuna Diosman cushpa animalcunata huañuchicujpica, Pilatoca paicunata huañuchichishcata parlarcacuna. Chai huañuchishca runacunapaj yahuartami, animalcunapaj yahuarhuan chagrushca carca.
2Chaita parlajpimi Jesusca, cashna nirca: «¿‘Chashna huañuchishcacunaca, Galileapi causaj caishuj runacunata yalli millai juchayuj cashcamantami, chashna tucushca’ yuyanguichijchu? 3Mana yalli millai juchayuj cashcamantachu, chashnaca tucurca. Cancunapish Diospajman mana cutirishpaca, tucuicuna chai runacuna shinallatajmi chingaringuichij. Chaitaca huillanimi. 4Shinallataj Siloepi jatun torre llapishpa huañuchishca, chunga pusaj runacunatapish Jerusalenpi causajcunamanta yalli millai juchasapa cashcamantami, ‘Chashna huañushca canga’ yuyanguichijchari. 5Mana chaimantachu chashnaca tucurca. Cancunapish Diospajman mana cutirishpaca, chai runacuna shinallatajmi tucuicuna chingaringuichij. Chaitaca huillanimi» nircami.
6Yuyachij cai parlotapishmi, Jesusca cashna parlarca: «Shuj runaca, higo yuratami paipaj allpapi tarpushcata charirca. ‘¿Chai yurapi ñachu grano pʼucushca, imamí?’ nishpa ricugrishpaca, imata mana pʼucushcatami ricurca. 7Imata mana japishpaca, chagrata cuidajtaca: “Ñamari quimsa huatata cai yurapica, imata mana japini. ¿Imapajtaj yangaca cai allpapi shayacungalla? Pʼitishpa shitai” nircami. 8Chashna nijpica chagrata cuidajca, cashnami nirca: Apu, cai huatallahuan saquipai. Allpata cuyuchishpa, majadata churashpa ricusha. 9Chashna rurajpica pʼucungapishchari, mana pʼucujpica urmachinguilla» nircami.
Curcu huarmitami sabadopi Jesús alliyachishca
10Shuj sabadopimi, Jesusca tandanacuna huasipi yachachicurca. 11Chai ucupica, ña chunga pusaj huatata curcuyashpa, mana alli shayari tucuj huarmimi tiyacurca. Chai huarmitaca, unguchij supai japishpami, chashna unguchishca carca. 12Paita Jesús ricushpa cayashpami:
—Riqui, huarmi, ñami cambaj ungüita pʼichani— nirca.
13Chashna nishpa paipaj jahuapi maquita churajpica, chai huarmica ña alli shayarishpami, Taita Diosta alabarca. 14Ashtahuanpish tandanacuna huasipi mandajca, sabadopi Jesús chashna alliyachijta ricushpaca achcata pʼiñarishpami, chai huasipi tandanacushca cajcunataca cashna nirca:
—¿Manachu sujta punllallata imatapish rurangapajca charinchij? Chai punllacunapimari, jambichinamanca shamuna canguichij. Jambirinaman cashpapish sabadopica, mana shamunachu canguichij— nircami.
15Shina nijpi Apunchij Jesusca, cashnami nirca:
—Mishqui shimi jayaj shungu, maijan cancunapish huagrata, burrotaca sábado cajpipish, yacuta ubyachingapajca, ¿manachu cacharinguichij? 16Cai huarmicarin Abrahampaj huahuamari. Paitaca Satanasmari, chunga pusaj huatata cai ungüihuan huatashpa charicushca. Sábado cajpipish, paitaca alliyachinami cani— nircami.
17Jesús chashna nijpica, tucui Paita pʼiñajcunaca achcatami pingarircacuna. Cutin chaipi caj shujtajcunaca, Jesús chai tucui sumaj allicunata rurajta ricushpaca, achcata cushicurcacunami.
Mostazahuanpish, levadurahuanpish chʼimbapurashpa yuyachishca parlomi
(Mat 13:31-33; Mar 4:30-32)
18Chai qʼuipami, Jesusca cashna nirca:
—Taita Dios mandacuntaca, ¿imaman rijchaj cashcatataj nishari? ¿Imahuantaj chʼimbapurashari? 19Dios mandacunca, mostaza muyu shinamari. Chai muyuca, shuj runa paipaj allpapi tarpujpica, huiñashpa jatun yurami tucun. Chai yurapica, pajarocunapish tʼaźinashpami causan— nircami.
20Jesusca caitapishmi nirca:
—Taita Dios mandacuntaca, ¿imahuantaj ashtahuan chʼimbapurashari? 21Arishi, Dios mandacunca tandata ruraj shuj huarmi, quimsa taza cutata levadurahuan chapujpi, tucui chaputa pʼunguillichij shinamari— nircami.
Quichqui pungutami yaicuna canguichij
(Mat 7:13-14, 21-23)
22Jerusalenman Jesús ricushpaca, pueblocunapipish, aillu llajtacunapipish yachachishpami ricurca. 23Chashna ricujpimi shujca:
—Apunchij Jesús, ¿ashacunallachu quishpiricun?— nirca.
24Shina nijpi, Jesusca cashnami nirca:
—Quichqui pungutataj yaicunata mashcaichij. Achcacuna yaicusha nishpapish, manataj yaicui tucungachu. 25Punguta huasiyuj huichcashca qʼuipami, cancunaca canllamanta yaicusha nishpa: “Shamupashun, huasiyuj apu, yaicuchihuai” nicunguichij. Chashna nijpi huasiyujca: “Pipishchari canguichij, mana rijsinichu” ningami. 26Chashna nijpi cancunaca: “Quiquinhuanmari micurcanchij. Canllatajmari ñucanchij plazacunapica yachachircangui” nicunguichijmi. 27Chashna nijpi huasiyujca: “Mana rijsinichu” nijtaca uyaichigari. “Maimantapishchari canguichij. Caimanta anchuichij millaita rurajcuna” ningami. 28Chashna nishpa canllaman shitajpica, Ñaupa yaya Abrahamta, Isaacta, Jacobota, tucui Dios ima nishcata huillajcunata Taita Dios maipi mandacunpi ricushpaca huacanguichijmi, quirupish caniringuichijmi. 29Taita Dios mandacunpi micungapajca, inti llujshinmantapish, inti huashicunmantapish, janajmantapish, uramantapishmi tandanacushpa, meźapi tiyaringacuna. 30Chai punllapica, ‘Cunan caipi punta canchij’ nijcunaca, qʼuipami cangacuna. Cunan caipi qʼuipa cajcunarajmi, puntapi cangacuna— nircami.
Jesusca Jerusalenpi causajcunata llaquishpami huacashca
(Mat 23:37-39)
31Chai punllatajmi, maijan fariseocuna Jesuspajman chayamushpaca:
—Cantaca Herodesca, huañuchisha nicunmari. Caimanta utca rilla— nircacuna.
32Chashna nijpimi, Jesusca cashna nirca:
—Richij, chai atujtaca cashna nigrichij: “Riqui, cunanhuan, cayallahuanmi supaicunata llujshichishpa cachasha, ungushcacunatapish alliyachisha. Cayapaj cayami Ñuca ruracushcataca tucuchisha” ninmi nigrichij. 33Shina cajpipish cunanhuan, cayahuan, cayapaj cayahuanca Ñuca chayana cashcamanca rinallatajmi cani. Dios ima nishcata huillajca, shujtaj llajtapica mana huañuna canchu, Jerusalenpitajmi huañuna can.
34¡Ai, Jerusalenpi causajcunalla! Cancunaca, Dios ima nishcata huillajcunata huañuchijcunami canguichij. Cancunaman huillachun cachashcacunatapish, rumicunahuanmi shitarcanguichij. Tauca cutinmari mama atillpa huahuacunata cayashpa, ugllaj shina tandachisha nircani. Chaita rurasha nijpipish, cancunaca mana uyarcanguichijchu. 35Riquichij, chaimantami cancunapaj huasica shitashca saquirin. Cancunaman huillanimi: “Mandaj Dios cachajpi shamucujta allimari cangui” nishpa chasquina punllacama, Ñucataca manataj ricunguichijchu— nircami.
