Nagtudlo si Jesus Parte sa Pangamuyo
(Mat. 6:9-13; 7:7-11)
1Isa sadto ka adlaw, sang pagkatapos pangamuyo ni Jesus, ang isa sang iya mga sumulunod nagpalapit sa iya kag nagsiling, “Ginoo, si Juan nga manugbautiso nagtudlo sa iya mga sumulunod sa pagpangamuyo. Tudlui man kami magpangamuyo.”
2Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Magpangamuyo kamo pareho sini:
‘Amay, kabay pa nga tahuron ka sang mga tawo.11:2 tahuron ka sang mga tawo: sa literal, tahuron ang ngalan mo.
Kabay pa nga maghari ka diri sa amon.
3Hatagi kami sang amon kinahanglanon nga pagkaon adlaw-adlaw.
4Patawara kami sang amon mga sala,
kay ginapatawad man namon ang tanan nga nakasala sa amon.
Kag indi mo kami pag-ipadaog sa mga pagsulay.’ ”
5Nagsiling pa gid si Jesus sa ila, “Abi kon may amigo ka, kag sa tungang gab-i magkadto ka sa iya balay kag magsiling sa iya, ‘Amigo, pahulama ako anay sang pagkaon,11:5 pagkaon: sa literal, tatlo ka tinapay. 6kay may amigo ako nga bag-o lang nag-abot kag wala gid ako sang ipakaon sa iya.’ 7Dayon magsabat siya sa sulod, ‘Indi na ako pagtublaga. Nasiradhan na namon ang puwertahan kag nagahigda na ako kag ang akon mga bata, gani mabudlay na sa akon ang pagbangon agod hatagan ka.’ 8Pero ang matuod, bisan daw indi siya magbangon kag maghatag sa imo, bisan amigohay pa kamo, magabangon gid siya kag magahatag sang imo ginakinahanglan tungod kay wala ka nagahuyahuya sa pagpilit sa iya. 9Gani ginasilingan ko kamo: Magpangayo kamo sa Dios kag hatagan niya kamo. Pangitaa ninyo sa iya ang inyo ginapangita kag makita ninyo. Magpanuktok kamo kag pagabuksan niya kamo. 10Kay ang tanan nga nagapangayo, nagabaton. Ang mga nagapangita, makakita. Kag ang mga nagapanuktok, pagabuksan. 11Kamo nga mga ginikanan,11:11 ginikanan: sa literal, amay. kon magpangayo ang inyo bata sang isda hatagan bala ninyo sing man-og? 12Kon magpangayo siya sang itlog, hatagan bala ninyo sang iwi-iwi? Siyempre indi! 13Ti kon kamo nga mga tawo nga malaot makahibalo maghatag sang maayo nga mga butang sa inyo mga bata, daw ano pa gid ang inyo Amay sa langit! Ihatag gid niya ang Espiritu Santo sa mga nagapangayo sa iya.”
Si Jesus kag ang Hari sang Malaot nga mga Espiritu
(Mat. 12:22-30; Mar. 3:20-27)
14Isa sadto ka tion nagtabog si Jesus sang malaot nga espiritu nga nagsulod sa isa ka tawo nga nangin kabangdanan sang iya pagkaapa. Sang matabog niya ang malaot nga espiritu, nakahambal dayon ang apa. Natingala gid ang mga tawo. 15Pero may mga tawo didto nga nagsiling, “Nagatabog siya sang malaot nga mga espiritu paagi sa gahom nga ginhatag sa iya ni Satanas11:15 Satanas: sa Griego, Beelzebul. nga amo ang pangulo sang malaot nga mga espiritu.” 16Ang iban didto gusto nga tilawan si Jesus, gani nagpangayo sila sa iya sang milagro halin sa Dios11:16 Dios: sa literal, langit. bilang pamatuod nga ginpadala siya sang Dios. 17Pero nahibaluan ni Jesus ang ila hunahuna, gani nagsiling siya sa ila, “Kon ang mga pumuluyo sang isa ka ginharian magbinahin-bahin kag mag-ilinaway, ina nga ginharian malaglag. Amo man ang matabo sa panimalay kon ang mga nagaestar dira magbinahin-bahin kag mag-ilinaway. 18Gani kon si Satanas kag ang iya mga sakop magbinahin-bahin kag mag-ilinaway, paano makapadayon ang iya ginharian? Kay nagasiling man bala kamo nga nagatabog ako sang malaot nga mga espiritu paagi sa gahom nga ginhatag sa akon ni Satanas nga pangulo sang malaot nga mga espiritu. 19Kon si Satanas ang naghatag sa akon sang gahom para magtabog sang malaot nga mga espiritu, sin-o ang naghatag sang gahom sa inyo mga sumulunod nga nagatabog man sang malaot nga mga espiritu? Ang inyo mga sumulunod mismo nagapamatuod nga sala gid kamo. 20Karon, tungod kay nagatabog ako sang malaot nga mga espiritu paagi sa gahom sang Dios, nagapamatuod ini nga ang paghari sang Dios nag-abot na sa inyo.”
21Ginsugiran sila ni Jesus sang isa pa ka paanggid, “Kon nagaguwardya ang makusog nga tawo sa iya balay, nga kompleto ang armas, indi gid maano ang iya mga pagkabutang. 22Pero kon sulungon siya sang mas makusog pa sang sa iya, mapierdi siya. Ang iya ginasaligan nga mga armas kuhaon sa iya, kag pati ang tanan niya nga mga pagkabutang pamartidahon pa.”
23Pagkatapos nagsiling si Jesus, “Ang wala nagaapin sa akon, kontra sa akon. Kag ang wala nagabulig sa akon sa pagtipon sang mga tawo sa Dios nagapalapta lang.”
Ang Pagbalik sang Malaot nga Espiritu
(Mat. 12:43-45)
24“Kon ang malaot nga espiritu magguwa sa tawo nga iya ginsudlan, nagalibot siya sa mga lugar nga wala sing tubig kay nagapangita siya sang lugar nga iya mapahuwayan. Kon indi siya makakita sang palahuwayan, magahunahuna siya nga magbalik na lang sa iya ginhalinan. 25Kag kon sa iya pagbalik makita niya nga ang iya ginhalinan matinlo na kag nahimos ang tanan, 26malakat siya dayon kag manghagad sang pito pa gid ka espiritu nga mas malaot pa sang sa iya. Magasulod sila sa sadto nga tawo kag didto mag-estar. Kag ang kahimtangan sang tawo mangin grabe pa gid sang sa una.”
Ang Matuod nga Pagkabulahan
27Pagkatapos hambal ni Jesus sadto, may babayi didto sa kadam-an nga nagsinggit sa iya, “Bulahan ang babayi nga nagbusong kag nagpatiti sa imo!” 28Nagsabat si Jesus, “Pero mas bulahan ang mga tawo nga nagapamati kag nagatuman sang pulong sang Dios.”
Ginpangayuan si Jesus sang Milagro
(Mat. 12:38-42; Mar. 8:11-12)
29Samtang nagadamo pa gid ang mga tawo nga nagatilipon kay Jesus, nagsiling siya, “Kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon tama kalaot. Nagapangayo kamo sang milagro bilang pamatuod nga ginpadala ako sang Dios. Pero wala sing milagro nga ipakita sa inyo luwas sa milagro nga pareho sang natabo kay Jonas. 30Subong nga si Jonas nangin tanda sa mga taga-Nineve, ang matabo sa akon nga Anak sang Tawo mangin tanda man sa inyo. 31Sa adlaw sang paghukom, mabanhaw11:31 mabanhaw: ukon, magatindog. Amo man sa bersikulo 32. ang Rayna sang Bagatnan11:31 Rayna sang Bagatnan: Amo ang Rayna sang Sheba suno sa 1 Har. 10. upod sa inyo nga mga tawo sa sini nga henerasyon kag basulon niya kamo. Kay naghalin pa siya sa malayo gid nga lugar11:31 malayo gid nga lugar: sa literal, pinakapunta sang kalibutan. sa pagpamati sa kaalam ni Haring Solomon. Karon may ari diri nga labaw pa kay Solomon, pero wala kamo nagpamati sa iya. 32Sa adlaw sang paghukom, mabanhaw man ang mga taga-Nineve upod sa inyo nga mga tawo sa sini nga henerasyon kag basulon man nila kamo. Kay pagkabati sang mga taga-Nineve sadto sang wali ni Jonas, naghinulsol sila. Karon may ari diri nga labaw pa kay Jonas, pero wala kamo naghinulsol sang nagwali siya sa inyo.”
Ang Suga nga Ara sa Aton
(Mat. 5:15; 6:22-23)
33Nagsiling pa gid si Jesus, “Wala sing tawo nga nagasindi sang suga kag taguon lang niya ini dayon ukon takluban sang sulukban, kundi ginabutang ini sa tulungtungan agod masanagan ang mga nagasulod sa balay. 34Ang aton mata amo ang suga sang aton lawas. Kon masanag ang imo panulok, masanagan ang imo bug-os nga lawas. Pero kon madulom ang imo panulok, madulman ang imo bug-os nga lawas. 35Gani siguruhon mo nga nasanagan ka gid, kay basi nga ang imo ginasiling nga masanag madulom. 36Kag kon ang imo bug-os nga lawas nasanagan kag wala gid sing parte nga nadulman, masanagan ang tanan, pareho sang pagsiga sang suga sa imo.”
Ang mga Ginpanghambal ni Jesus Kontra sa mga Pariseo kag mga Manunudlo sang Kasuguan
(Mat. 23:1-36; Mar. 12:38-40)
37Pagkatapos hambal ni Jesus, may isa ka Pariseo nga nag-agda sa iya nga magkaon sa iya balay. Gani nag-upod si Jesus kag nagkaon. 38Natingala ang Pariseo sang makita niya nga wala nagpanghugas si Jesus antes magkaon suno sa ila ritual. 39Gani naghambal ang Ginoo sa iya, “Kamo nga mga Pariseo, ginahugasan ninyo ang sa guwa lang nga bahin sang tasa kag pinggan bilang ritual, pero ang sa sulod ninyo puno sang kadalok kag kalautan. 40Mga buang-buang! Indi bala nga ang Dios nga naghimo sang guwa nga bahin amo man ang naghimo sang sulod nga bahin? 41Gani agod mangin matinlo kamo, kaluoyi ninyo ang mga imol kag indi ninyo pagdaluki kon ano man ang ila mga kinahanglanon.
42“Kaluluoy kamo nga mga Pariseo! Ginahatag ninyo ang inyo ikanapulo bisan sang inyo mga panakot, pero ginabaliwala ninyo ang paghimo sang matarong sa inyo isigkatawo kag ang paghigugma sa Dios. Maghatag kamo sang inyo ikanapulo pero indi ninyo pag-ibaliwala ang paghimo sang sinang mas importante nga mga butang.
43“Kaluluoy kamo nga mga Pariseo! Kay kon ara kamo sa mga simbahan, gusto gid ninyo magpungko sa mga pulungkuan nga para sa mga dungganon. Kag sa mga lugar nga madamo sang tawo, gusto gid ninyo nga magtahod sila sa inyo. 44Kaluluoy kamo! Pareho kamo sa lulubngan nga wala sing tanda kag ginatapakan lang sang mga tawo nga wala kahibalo nga lulubngan gali ato.”11:44 Sa hunahuna sang mga Judio, kon matandugan nila ang lulubngan, mahigko na sila kag indi na makapalapit sa Dios. Gani ang buot silingon sang sini nga bersikulo, ang mga Pariseo pareho sang mga lulubngan nga nagapahigko sa mga tawo. Ginalatnan nila ang mga tawo sang ila ginahimo nga malain.
45Nagsiling ang isa ka manunudlo sang Kasuguan, “Manunudlo, sa imo panghambal ginainsultuhan mo man kami.” 46Nagsabat si Jesus, “Kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan, kaluluoy man kamo! Kay ginapabug-atan ninyo ang mga tawo sa madamo nga mga pagsulundan nga ginadugang ninyo sa Kasuguan, pero kamo mismo wala gani nagatuman. 47Kaluluoy kamo! Nagapakay-o kamo sang mga lulubngan sang mga propeta nga ginpamatay sang inyo mga katigulangan. 48Gani nagapamatuod kamo kag nagakomporme man sang ila mga ginhimo. Kay sila ang nagpamatay sang mga propeta kag kamo ang nagapakay-o sang ila mga lulubngan. 49Amo gani nga suno sa kaalam sang Dios nagsiling siya, ‘Magapadala ako sa ila sang mga propeta kag mga apostoles; ang iban sang akon ipadala pagapatyon nila, kag ang iban hingabuton nila.’ 50Gani kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon pagasilutan man sang Dios tungod sang ila pagpamatay sang mga propeta sang una, halin pa sang pagtuga sang kalibutan— 51halin kay Abel hasta kay Zacarias nga ginpatay sa tunga sang halaran kag sang templo. Huo, nagasiling ako sa inyo, kamo nga mga tawo sa sini nga henerasyon silutan gid tungod sang ila mga ginhimo.
52“Kaluluoy kamo nga mga manunudlo sang Kasuguan! Kay ginatago ninyo ang yabi sa pag-intiendi sang kamatuoran. Indi lang nga wala kamo nagasunod sa kamatuoran, kundi ginabalabagan pa ninyo ang iban nga gusto magsunod.”
53Pagkatapos nga naghalin si Jesus sa balay, ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagsugod na nga magdumot gid sa iya. Sige ang ila pamangkot sa iya parte sa nagkalain-lain nga mga butang 54sa pagdakop-dakop sa iya mga pulong.
教導門徒禱告
1有一天，耶穌在某地禱告完畢，有個門徒對祂說：「主啊，請教導我們禱告，像約翰教他的門徒一樣。」
2耶穌對他們說：「你們應該這樣禱告，
『天父，願人都尊崇你的聖名，
願你的國度降臨，
願你的旨意在地上成就，
就像在天上成就一樣11·2 有古卷無「願你的旨意在地上成就，就像在天上成就一樣」。。
3願你天天賜給我們日用的飲食。
4求你饒恕我們的罪，
因為我們也饒恕那些虧欠我們的人。
不要讓我們遇見誘惑，
拯救我們脫離那惡者11·4 有古卷無「拯救我們脫離那惡者」。。』」
5耶穌又對他們說：「假設你在半夜跑去朋友家請求說，『朋友，請借給我三個餅吧， 6因為有一位朋友遠道而來，我家沒有什麼可以招待他。』 7那個人在屋裡應聲說，『請別打攪我，門已經鎖上了，我和孩子們也已經上床了，我不能起來給你拿餅。』
8「我告訴你們，那人雖不念朋友之情，但是倘若你不肯甘休，繼續請求，他最終會起來滿足你的願望。
9「我告訴你們，祈求，就會給你們；尋找，就會尋見；叩門，就會給你們開門。 10因為凡祈求的，就得到；尋找的，就尋見；叩門的，就給他開門。
11「你們中間做父親的，如果孩子要餅，你會給他石頭嗎？11·11 有古卷無「如果孩子要餅，你會給他石頭嗎？」要魚，你會給他蛇嗎？ 12要雞蛋，你會給他蠍子嗎？ 13你們雖然邪惡，尚且知道把好東西給兒女，天父豈不更要賜聖靈給那些求祂的人嗎？」
耶穌和別西卜
14有一次，耶穌趕出一個使人啞巴的鬼。鬼一出去，啞巴就能說話了，大家都很驚奇。 15有人卻說：「祂是靠鬼王別西卜趕鬼。」 16還有些人想試探耶穌，要求祂行個神蹟證明自己是上帝派來的。
17耶穌知道他們的心思，就說：「一個國內部自相紛爭，必然滅亡；一個家內部自相紛爭，必然崩潰。 18同樣，若撒旦內部自相紛爭，牠的國怎能維持呢？你們說我是靠別西卜趕鬼， 19若我是靠別西卜趕鬼，你們的子弟又是靠誰趕鬼呢？因此，他們要審判你們。 20但若我是靠上帝的能力趕鬼，就是上帝的國已降臨在你們中間了。
21「壯漢全副武裝地看守自己的住宅，他的財物會很安全。 22但是，來了一個比他更強壯的人，把他制伏後，奪去他所依靠的武裝，並把他搶來的東西分給了人。 23誰不與我為友，就是與我為敵；誰不和我一起收聚，就是故意拆散。
24「有個污鬼離開了牠以前所附的人，在乾旱無水之地四處遊蕩，尋找安歇之處，卻沒有找到。於是牠說，『我要回到老地方。』 25牠回去後，看見裡面打掃得又乾淨又整齊， 26就去帶來了七個比自己更邪惡的鬼一起住在那裡。那人的下場比從前更慘了。」
誰更有福
27耶穌說話的時候，人群中有個婦人高喊：「生你養你的人真有福啊！」
28耶穌回答說：「但那聽了上帝的話又去遵行的人更有福。」
可悲的邪惡世代
29這時聚集的人越來越多，耶穌說：「這是一個邪惡的世代，人們只想看神蹟，但除了約拿的神蹟以外，再沒有神蹟給他們看。 30正如約拿成了尼尼微人的神蹟，人子也要成為這世代的神蹟。
31「在審判的日子，南方的女王和這世代的人都要起來11·31 「起來」或作「復活」，下同32節。，她要定這個世代的罪，因為她曾不遠千里來聽所羅門王的智言慧語。看啊！這裡有一位比所羅門王更偉大。
32「在審判的日子，尼尼微人和這世代的人都要起來，尼尼微人要定這個世代的罪，因為他們聽到約拿的宣告，就悔改了。看啊！這裡有一位比約拿更偉大。
燈的比喻
33「沒有人點了燈卻將它放在地窖裡或斗底下，人總是把燈放在燈臺上，讓進來的人可以看見光。 34你的眼睛就是身體的燈，你的眼睛明亮，全身就光明；你的眼睛昏花，全身就黑暗。 35因此要小心，不要讓你心裡的光變為黑暗。 36如果你全身光明、毫無黑暗，你整個人就熠熠生輝，好像有燈光照在你身上。」
譴責法利賽人
37耶穌說完這番話後，有一個法利賽人來請祂吃飯，祂便應邀入席。 38這位法利賽人看見耶穌飯前沒有行猶太人洗手的禮儀，十分詫異。 39主對他說：「你們法利賽人洗淨杯盤的外面，你們裡面卻充滿了貪婪和邪惡。 40愚蠢的人啊，人裡外不都是上帝所創造的嗎？ 41只要你們發自內心地去施捨，一切對你們都是潔淨的。
42「法利賽人啊，你們有禍了！你們將薄荷、茴香、各樣蔬菜獻上十分之一，卻忽略了上帝的公義和仁愛。後者是你們本該做的，前者也不可忽略。
43「法利賽人啊，你們有禍了！你們喜歡在會堂裡坐首位，又喜歡在街市上聽到別人的問候。 44你們有禍了！因為你們就像沒有墓碑的墳墓，人們從上面走過也不知道。」
譴責律法教師
45一位律法教師對耶穌說：「老師，你這話把我們也侮辱了！」
46耶穌回答說：「你們這些律法教師也有禍了！你們把沉重難負的擔子放在別人肩上，自己卻連一根指頭也不肯動。
47「你們有禍了，你們為先知修造墳墓，而他們正是被你們祖先殺害的！ 48所以你們是見證人，你們讚同祖先的行為，因為他們殺了先知，你們為先知造墳墓。 49因此，充滿智慧的上帝說，『我要差遣先知和使徒到他們那裡，有些要被殺害，有些要遭迫害』， 50-51使創世以來，自亞伯一直到在祭壇和聖所之間被殺的撒迦利亞等眾先知的血債，都由這個世代承擔。我實在告訴你們，這些罪責都要由這個世代承擔。
52「律法教師啊，你們有禍了！你們拿走了知識的鑰匙，自己不進去，還阻擋那些正要進去的人。」
53耶穌離開那裡後，法利賽人和律法教師開始激烈地反對祂，用各種問題刁難祂， 54伺機找把柄陷害祂。
