Ang mga Sapat nga Ginakabig nga Matinlo kag Mahigko
(Deu. 14:3-21)
1-3Ginsugo sang Ginoo si Moises kag si Aaron nga ihambal ini sa mga Israelinhon:
Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakabuhi sa duta nga nagapihak ang ila kuko kag nagausang liwat sang ila kinaon.11:1-3 nagausang liwat sang ila kinaon: pareho sang baka, kanding, karnero, kag usa. 4-8Pero indi ninyo pagkaunon ang mga sapat nga nagausang liwat sang ila kinaon pero wala nagapihak ang ila kuko, pareho sang kamelyo, badier11:4-8 badier: sa English, rock badger. Ini nga sapat daw pareho kadako sa koneho kag nagaestar sa kabatuhan. kag koneho. Indi man ninyo pagkaunon ang baboy, kay bisan tuod nga nagapihak ang iya kuko, wala ini nagausang liwat sang iya kinaon. Kabigon ninyo nga mahigko11:4-8 mahigko: buot silingon, indi puwede kaunon ukon ihalad sa Ginoo. ang ini nga mga sapat. Indi gid kamo magkaon sang ila mga karne ukon bisan magtandog sang ila patay nga mga lawas.
9-12Puwede ninyo kaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakabuhi sa tubig nga may mga sirik11:9-12 sirik: sa iban nga Bisaya, kapay. kag mga himbis. Pero indi gid ninyo pagkaunon ang wala sing sirik kag himbis, kag indi man ninyo pagtandugon ang ila patay nga mga lawas. Kabigon ninyo nga makangilil-ad ini nga mga sapat.
13-19Indi gid ninyo pagkaunon ang mga sapat nga nagalupad11:13-19 Ang iban nga mga sapat diri suno sa nasulat sa Hebreo mabudlay kilalahon kag ang iban wala diri sa Pilipinas. nga pareho sang mga agila, mga uwak, mga pispis nga nagakaon sang bangkay sang tawo ukon sapat, mga dapay, mga bukaw, mga murugmon, mga pispis nga nagapangdagit sang mga isda, mga tulabong, mga dugwak,11:13-19 dugwak: sa English, stork. kag mga kabog.11:13-19 kabog: ukon/kag kulonaknit; sa English, bat. Ginakabig ini sang mga Israelinhon nga pispis. Kabigon ninyo nga makangilil-ad ini nga mga sapat.
20-23Puwede ninyo kaunon ang mga sapat-sapat nga nagalupad kag nagakamang nga may dalagko nga mga tiil nga panglumpat, pareho sang mga apan, mga sirom-sirom, kag mga tibakla. Pero indi gid ninyo pagkaunon ang iban pa nga mga sapat-sapat nga nagalupad kag nagakamang. Kabigon ninyo nga makangilil-ad ini nga mga sapat-sapat.
24-28Indi ninyo pagtandugon ang patay nga mga lawas sang mga sapat nga wala nagapihak ang ila kuko kag wala nagausang liwat sang ila kinaon. Indi man ninyo pagtandugon ang patay nga mga lawas sang mga sapat nga apat ang tiil nga may mga kuko nga inugkaros.11:24-28 mga sapat nga apat ang tiil nga may mga kuko nga inugkaros: Pareho sang kuring, ido, kag leon. Kabigon ninyo nga mahigko ini nga mga sapat. Ang bisan sin-o nga makatandog sang ila patay nga lawas, dapat labhan niya ang iya bayo,11:24-28 labhan niya ang iya bayo: Isa ini ka ritual nga ginahimo sang mga Israelinhon agod mangin matinlo sila kag takos nga magpartisipar sa mga seremonya sang ila relihiyon. pero kabigon pa siya nga mahigko11:24-28 kabigon pa siya nga mahigko: buot silingon, indi pa siya makapartisipar sa mga seremonya sang ila relihiyon. hasta magsirom.
29-31Kabigon ninyo nga mahigko ang mga sapat nga nagakamang pareho sang mga ilaga, mga giting, mga tuko, mga tiki, mga halo, mga buaya, mga taguto, kag mga tambalian.11:29-31 Ang iban nga mga sapat diri suno sa nasulat sa Hebreo mabudlay kilalahon kag ang iban wala diri sa Pilipinas. Ang bisan sin-o nga makatandog sang ila patay nga lawas kabigon nga mahigko hasta magsirom. 32Ang bisan ano nga butang nga mahulugan sang ila patay nga lawas mangin mahigko, bisan butang man ini nga hinimo halin sa kahoy, tela, panit, ukon sako, kag bisan diin man ini ginagamit. Kinahanglan nga hugasan ini sa tubig,11:32 hugasan ini sa tubig: Isa ini ka ritual sa pagtinlo sang isa ka butang agod puwede na ini gamiton. pero kabigon pa ini nga mahigko hasta magsirom. 33Kon mahulugan ang banga sang ila patay nga lawas, ang tanan nga sa sulod sini mangin mahigko, kag kinahanglan nga buk-on ini. 34Ang bisan ano nga kalan-on nga ginbutangan sang tubig nga halin sa sadto nga banga mangin mahigko. Kag mangin mahigko man ang tanan nga klase sang ilimnon nga dira sa sulod sang banga. 35Ang bisan ano nga mahulugan sang ila patay nga lawas mangin mahigko. Kon ang mahulugan pugon ukon kolon, kabigon ninyo ini nga mahigko kag kinahanglan nga buk-on ini. 36Ang tuburan ukon ang buho nga pulunduhan sang tubig nga mahulugan sang ila patay nga lawas magapabilin nga matinlo,11:36 matinlo: buot silingon, puwede ini gamiton bisan pa sa mga seremonya sang ila relihiyon. pero ang magtandog sang sadtong patay nga sapat mangin mahigko. 37Magapabilin man nga matinlo ang bisan ano nga binhi nga inugtanom nga mahulugan sadto, 38pero kon mahulugan ang binhi nga nahulom sa tubig, ini nga binhi mangin mahigko.
39Kon napatay ang isa ka sapat nga puwede makaon, ang bisan sin-o nga magtandog sini kabigon nga mahigko hasta magsirom. 40Ang bisan sin-o nga magkuha ukon magkaon sang lawas sini dapat labhan niya ang iya bayo, pero kabigon pa siya nga mahigko hasta magsirom.11:40 Tan-awa ang duha ka ulihi nga mga footnotes sa bersikulo 24-28.
41-42Indi ninyo pagkaunon ang bisan ano nga sapat nga nagakamang kay makangilil-ad ini: ang bisan ano nga nagakamang paagi sa iya tiyan ukon apat ka tiil ukon madamo nga mga tiil. 43-44Indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa pagkaon sang bisan isa sa sini nga mga sapat, kay ako, ang Ginoo, amo ang inyo Dios. Gani iseparar ninyo ang inyo kaugalingon para sa akon; magkabuhi kamo nga balaan tungod kay ako balaan. 45Ako ang Ginoo nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto agod mangin inyo Dios. Gani magkabuhi kamo nga balaan kay ako balaan.
46Paagi sa sining pagsulundan parte sa tanan nga klase sang mga sapat, 47mahibaluan ninyo kon diin sa ila ang matinlo kag ang mahigko, ang puwede kaunon kag ang indi puwede kaunon.
Irio iria irĩ Thaahu na iria itarĩ Thaahu
1Nake Jehova akĩĩra Musa na Harũni atĩrĩ, 211:2 Atũm 10:12-14“Ĩrai andũ a Isiraeli ũũ, ‘Gatagatĩ-inĩ ka nyamũ ciothe iria irĩ bũrũri-inĩ-rĩ, ici nĩcio mũngĩrĩa: 3No mũrĩe nyamũ o yothe ĩrĩ mahũngũ marekanĩtie gatagatĩ biũ na ĩcookagia ithagumia.
411:4 Atũm 10:14“ ‘Nĩ kũrĩ nyamũ imwe icookagia o ithagumia tu, na ingĩ irĩ o mahũngũ marekanĩtie; icio mũtikanacirĩe. Ngamĩĩra o na aakorwo nĩĩcookagia ithagumia-rĩ, mahũngũ mayo matirekanĩtie; ĩyo ĩrĩ thaahu harĩ inyuĩ. 5Gĩkami o na aakorwo nĩgĩcookagia ithagumia-rĩ, mahũngũ makĩo matirekanĩtie; kĩu kĩrĩ thaahu harĩ inyuĩ. 6Mbũkũ o na aakorwo nĩĩcookagia ithagumia-rĩ, mahũngũ mayo matirekanĩtie; ĩyo ĩrĩ thaahu harĩ inyuĩ. 711:7 Isa 65:4Nayo ngũrwe o na akorwo mahũngũ mayo nĩmarekanĩtie biũ-rĩ, ndĩcookagia ithagumia; ĩyo ĩrĩ thaahu harĩ inyuĩ. 811:8 Ahib 9:10Mũtikanarĩe nyama ciacio kana mũhutie ciimba ciacio; icio irĩ thaahu harĩ inyuĩ.
9“ ‘Harĩ ciũmbe ciothe iria itũũraga maaĩ-inĩ ma iria na ma tũrũũĩ-rĩ, no mũrĩe ciothe iria irĩ mathagu manyiitaine na nĩ irĩ ngaracũ mwĩrĩ. 10No ciũmbe ciothe iria irĩ iria-inĩ kana tũrũũĩ-inĩ, na itirĩ mathagu manyiitaine o hamwe na ngaracũ mwĩrĩ, irĩ imwe cia iria ithiiaga irĩ hamwe, kana irĩ ciothe cia iria irĩ muoyo kũu maaĩ-inĩ; no nginya mũcithũũre biũ. 1111:11 Alaw 5:2Na tondũ no nginya mũcithũũre-rĩ, mũtikanarĩe nyama ciacio, na no nginya mũthũũre ciimba ciacio biũ. 12Kĩndũ o gĩothe gĩtũũraga maaĩ-inĩ na gĩtirĩ mathagu manyiitaine kana ngaracũ mwĩrĩ, nĩciagũthũũrwo nĩ inyuĩ biũ.
13“ ‘Ici nĩcio nyoni iria mwagĩrĩirwo nĩgũthũũra na mũtangĩrĩa tondũ nĩ thũũre; nacio nĩ nderi, na ndiyũ, na ndiyũ iria njirũ, 1411:14 Kĩam 1:11na hũngũ ĩrĩa ndune, na mũthemba o wothe wa hũngũ iria njirũ, 15na mahuru mothe, 16na ndundu ĩrĩa ĩrĩ rũhĩa, na ndundu ĩrĩa ĩgambaga, na nyoni ya iria-inĩ ĩrĩa ĩrĩ mathagu maraaya, na mũthemba o wothe wa rwĩgĩ, 17na gatundu karĩa kanini, na nyoni ya iria-inĩ ĩrĩa ĩrĩ ngingo ndaaya, na ndundu ĩrĩa nene, 1811:18 Isa 13:21na ndundu ĩrĩa njerũ, na ndundu ya werũ-inĩ, na hũngũ ya iria-inĩ, 1911:19 Zek 5:9; Kĩam 1:11; Isa 2:20na karoga-ngunũ, na mĩthemba yothe ya cũcũ-wa-njoka, na hudihuda, o na rũhuhu.
20“ ‘Tũnyamũ tuothe tũrĩa tũmbũkaga na tũthiiagĩra thĩ na magũrũ mana nĩ mwagĩrĩirwo nĩ gũtũthũũra mũno. 21No nĩ kũrĩ tũnyamũ tũmwe tũrĩ mathagu na tũthiiaga na magũrũ mana tũrĩa mũngĩrĩa; natuo nĩ tũrĩa tũrĩ na magũrũ marĩ nyunĩro ma gũtũteithia kũrũga. 2211:22 Math 3:4; Mar 1:6Thĩinĩ wa tuo no mũrĩe mĩthemba yothe ya ngigĩ, na ndararĩki, na ngiria, o na kana ndaahi. 23No tũnyamũ tũu tũngĩ tuothe tũrĩ mathagu na tũrĩ na magũrũ mana no nginya mũtũthũũre mũno.
2411:24 Alaw 5:2; Alaw 11:27-40; Ndar 19:7, 19“ ‘Nĩmũgethaahia na maũndũ maya; ũrĩa wothe ũngĩhutia ciimba ciatuo agaatinda arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ. 2511:25 Thaam 19:10; Ndar 19:8Mũndũ o wothe ũkooya kĩimba gĩatuo no nginya athambie nguo ciake, na nĩagatinda arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ.
26“ ‘Nyamũ o yothe ĩrekanĩtie mahũngũ no matirekanĩtie biũ, kana ĩrĩa ĩtacookagia ithagumia, ĩyo ĩrĩ thaahu harĩ inyuĩ; mũndũ o wothe ũkaahutia kĩimba kĩa ĩmwe yacio nĩakanyiitwo nĩ thaahu. 27Harĩ nyamũ ciothe iria ithiiaga na magũrũ mana-rĩ, iria ikinyaga na ithu irĩ thaahu harĩ inyuĩ; mũndũ ũrĩa wothe ũkaahutia ciimba ciacio agaatinda arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ. 28Mũndũ o wothe ũngĩoya ciimba ciacio no nginya athambie nguo ciake, na atiinde arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ. Icio irĩ thaahu harĩ inyuĩ.
29“ ‘Harĩ nyamũ ciothe iria ithiiagĩra thĩ, ici nĩcio irĩ thaahu harĩ inyuĩ: mũrũngũru na mbĩa, na njagathi iria nene cia mĩthemba yothe, 30na gĩthenyũka, na kĩgurumũki, na njagathi, na gĩcagathi kĩrĩa kĩa mahiga-inĩ, na kĩĩmbu. 31Harĩ iria ciothe ithiiagĩra thĩ, ici irĩ thaahu harĩ inyuĩ. Mũndũ o wothe ũngĩcihutia ikuĩte-rĩ, agaatinda arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ. 3211:32 Alaw 15:12; Ndar 31:20Rĩrĩa ĩmwe yacio ĩngĩkua na ĩgũĩre kĩndũ, kĩndũ kĩu o na kĩngĩkorwo kĩrĩ kĩa wĩra ũrĩkũ, nĩgĩkanyiitwo nĩ thaahu, o na aakorwo gĩthondeketwo na mbaũ, kana gĩtambaya, kana rũũa kana ikũnia. Nĩkĩrindwo maaĩ-inĩ; gĩgaakorwo kĩrĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ, na nĩgĩgacooka gĩthirwo nĩ thaahu. 3311:33 Alaw 6:28Nyamũ ĩmwe ya icio ĩngĩgũa thĩinĩ wa nyũngũ ya rĩũmba-rĩ, kĩndũ kĩrĩa gĩothe kĩrĩ thĩinĩ wayo nĩgĩkanyiitwo nĩ thaahu, na no nginya mũũrage nyũngũ ĩyo. 34Irio o ciothe ingĩrĩĩo no ikorwo irĩ na maaĩ moimĩte nyũngũ-inĩ ta ĩyo irĩ na thaahu, na kĩndũ o gĩothe gĩa kũnyuuo kiumĩte thĩinĩ wayo kĩrĩ na thaahu. 35Kĩndũ o gĩothe kĩngĩkaagwĩrwo nĩ kĩimba kĩmwe gĩacio, nĩgĩkanyiitwo nĩ thaahu; riiko kana nyũngũ ya kũruga no nginya ciũragwo. Indo icio irĩ na thaahu, nacio indo icio nĩigatuĩka thaahu harĩ inyuĩ. 36No rĩrĩ, gĩthima kana irima rĩa maaĩ, icio itingĩnyiitwo nĩ thaahu, no mũndũ o wothe ũkaahutia kĩimba kĩmwe kĩa indo icio irĩ thaahu nĩakanyiitwo nĩ thaahu. 37Kĩimba kĩngĩkaagwĩra mbeũ o na irĩkũ cia kũhaandwo, itikanyiitwo nĩ thaahu. 38No mbeũ icio ingĩkorwo irindĩtwo maaĩ-inĩ, nakĩo kĩimba gĩcigũĩre, mbeũ icio irĩ na thaahu harĩ inyuĩ.
39“ ‘Nyamũ ĩrĩa mwĩtĩkĩrĩtio kũrĩa ĩngĩkua, mũndũ o wothe ũkaahutia kĩimba kĩayo agaatinda arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ. 4011:40 Ezek 44:31; Ahib 9:10Mũndũ o wothe ũngĩrĩa nyama cia kĩimba kĩu no nginya athambie nguo ciake, nake agaatinda arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ. Mũndũ o wothe ũngĩoya kĩimba kĩu no nginya athambie nguo ciake, nake atiinde arĩ na thaahu o nginya hwaĩ-inĩ.
41“ ‘Kĩũmbe gĩothe kĩrĩa gĩtambaga thĩ nĩgĩthũũre; ti gĩa kũrĩĩo. 42Mũtikanarĩe kĩũmbe gĩothe kĩrĩa gĩtambaga thĩ, kana gĩthiiaga na nda, kana na magũrũ mothe mana, kana magũrũ maingĩ; icio mũcithũũre mũno. 43Mũtikanethaahie na kĩũmbe o na kĩmwe gĩacio. Mũtikaneĩkĩre thaahu nĩ ũndũ wacio kana mũreke imũgwatie thaahu. 4411:44 Isa 43:3; Thaam 31:13; Kĩam 17:7Niĩ nĩ niĩ Jehova Ngai wanyu; mwĩamũrei na mwĩtherie, tondũ niĩ ndĩ mũtheru. Mũtikanethaahie na kĩũmbe o gĩothe kĩrĩa gĩtambaga thĩ. 4511:45 Thaam 19:6; 1Pet 1:16Niĩ nĩ niĩ Jehova ũrĩa wamũrutire kuuma bũrũri wa Misiri nduĩke Ngai wanyu; nĩ ũndũ ũcio mwĩtheriei, tondũ niĩ ndĩ mũtheru.
46“ ‘Macio nĩmo mawatho marĩa makoniĩ nyamũ, na nyoni, na kĩndũ gĩothe kĩrĩ muoyo kĩrĩa gĩthiiagĩra maaĩ-inĩ, na kĩũmbe o ro gĩothe kĩrĩa gĩtambaga thĩ. 4711:47 Alaw 10:10No nginya mũkũũranage nyamũ iria irĩ thaahu na iria itarĩ thaahu, na mũkũũranage ciũmbe iria irĩ muoyo ingĩrĩĩo na iria itangĩrĩĩo.’ ”