Ang Babayi nga Nadakpan nga Nagpanginlalaki
[1Nagkadto si Jesus sa Bukid sang mga Olibo. 2Kag pagkaaga, aga pa gid, nagbalik siya liwat sa templo. Madamo nga mga tawo ang nagtilipon didto sa iya. Gani nagpungko siya kag nagpanudlo sa ila. 3Karon, ang mga manunudlo sang Kasuguan kag ang mga Pariseo nagdala didto kay Jesus sang isa ka babayi nga nadakpan nga nagapanginlalaki, kag ginpatindog nila siya sa atubangan sang tanan nga tawo. 4Nagsiling sila dayon kay Jesus, “Manunudlo, nadakpan ang ini nga babayi sa akto mismo nga nagapanginlalaki. 5Suno sa Kasuguan ni Moises, ang pareho sini nga klase sang babayi dapat batuhon hasta mapatay. Ti, ano sa imo?” 6Amo ato ang ila pamangkot tungod kay ginatilawan lang nila si Jesus, agod nga kon magsala siya sa iya sabat may iakusar sila kontra sa iya. Pero ang ginhimo ni Jesus, nagduko siya kag nagsulat sa duta paagi sa iya tudlo. 7Pero tungod kay sige gihapon ang ila pamangkot sa iya, nagtindog si Jesus kag nagsiling sa ila, “Kon sin-o sa inyo ang wala sing sala amo ang mag-una haboy sa iya sing bato.” 8Pagkatapos niya hambal sadto, nagpungko siya kag nagduko, kag nagsulat liwat sa duta.
9Pagkabati sadto sang mga manunudlo sang Kasuguan kag sang mga Pariseo, isa-isa sila nga naghalin umpisa sa mga tigulang, hasta nga si Jesus na lang ang nabilin kag ang babayi nga nagatindog pa didto. 10Nagtindog si Jesus kag nagsiling sa babayi, “Ti diin na sila? Wala gid sing may nagsentensya sa imo?” 11Nagsiling ang babayi, “Wala gid, sir.” Nagsiling si Jesus sa iya, “Ako wala man nagasentensya sa imo. Magpauli ka na, pero indi ka na magpakasala liwat.”]
Si Jesus amo ang Suga sang mga Tawo sa Kalibutan
12Nagsiling liwat si Jesus sa mga tawo, “Ako ang suga sang mga tawo sa kalibutan. Ang nagasunod sa akon, indi na magakabuhi sa kadulom, kundi masanagan siya sang suga nga nagahatag sang kabuhi.” 13Pagkabati sadto sang mga Pariseo, nagsiling sila, “Ikaw man lang ang nagasugid parte sa imo kaugalingon, gani indi ka mapatihan.” 14Nagsiling si Jesus sa ila, “Bisan tuod nga nagasugid ako parte sa akon kaugalingon, ang akon ginasugid matuod, tungod kay nahibaluan ko kon diin ako naghalin kag kon diin ako makadto. Pero kamo wala kahibalo kon diin ako naghalin kag kon diin ako makadto. 15Ang inyo pagsentensya indi masaligan tungod kay ina suno gid lang sa hunahuna sang tawo. Pero ako wala nagasentensya kay bisan sin-o. 16Kag kon magsentensya gid man ako, ang akon sentensya husto, tungod kay indi lang ako ang magasentensya kundi duha kami, ako kag ang Amay nga nagpadala sa akon. 17Indi bala nasulat sa inyo Kasuguan nga kon magsinanto ang sugid sang duha ka tawo, ang ila sugid matuod? 18Ako nagapamatuod parte sa akon kaugalingon kag ang Amay nga nagpadala sa akon nagapamatuod man parte sa akon.” 19Nagsiling ang mga Pariseo sa iya, “Ti, sa diin bala ang imo amay?” Nagsiling si Jesus, “Wala kamo makakilala sa akon ukon sa akon Amay. Kon nakilala kuntani ninyo ako, makilala man ninyo ang akon Amay.”
20Ini tanan ginhambal ni Jesus sang nagatudlo siya sa templo, malapit sa ginabutangan sang kuwarta. Pero wala sing may nagdakop sa iya, kay wala pa mag-abot ang iya tion.
Si Jesus Indi Taga-diri sa Kalibutan
21Nagsiling liwat si Jesus sa mga lider sang mga Judio, “Malakat ako, kag kon wala na gani ako diri pangitaon ninyo ako, pero magakalamatay lang kamo nga nagapadayon sa pagpakasala. Kag indi kamo makakadto sa akon kaladtuan.” 22Gani nagpinamangkutanay sila,8:22 sila: sa literal, ang mga Judio. “Ano bala ang buot niya silingon nga kita kuno indi makakadto sa iya kaladtuan? Ano, mahikog bala siya?” 23Nagsiling si Jesus sa ila, “Kamo kalibutanon, pero ako langitnon. Kamo iya sang kalibutan, pero ako iya indi. 24Amo ina nga nagsiling ako sa inyo nga magakalamatay lang kamo nga wala mapatawad ang inyo mga sala. Kay kon indi kamo magtuo nga ako amo ang Cristo, sigurado gid nga magakalamatay lang kamo nga nagapadayon sa pagpakasala.” 25Nagsiling sila, “Ngaa, sin-o ka gid bala?” Nagsiling si Jesus, “Indi bala ginsugiran ko na kamo halin pa sang una kon sin-o gid ako? 26Madamo ang akon inughambal kontra sa inyo mga ginahimo. Sa pagkamatuod, ang mga butang nga akon ginasugid sa mga tawo amo lang ang mga butang nga ginapahambal sa akon sang nagpadala sa akon. Kag ang tanan nga iya ginasugid matuod.”
27Wala sila makaintiendi nga naghambal siya sa ila parte sa Amay. 28Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Kon ibayaw8:28 ibayaw: buot silingon, ilansang sa krus. na ninyo ako nga Anak sang Tawo, mahibaluan na ninyo nga ako gali amo ang Cristo. Sa sina nga tion mahibaluan man ninyo nga ang tanan nga akon ginahimo kag ginasugid wala sing iban kundi ang mga butang nga ginapahimo kag ginapasugid sa akon sang Amay. 29Ang nagpadala sa akon nagaupod permi sa akon kag wala niya gid ako ginapabay-an, tungod kay kon ano ang iya gusto amo man ang akon ginahimo.” 30Pagkabati sang mga tawo sa sining mga ginhambal ni Jesus, madamo sa ila ang nagtuo sa iya.
Ang Kamatuoran nga Nagahilway sa Tawo
31Karon, nagsiling si Jesus sa mga Judio nga nagtuo sa iya, “Kon padayon kamo nga nagatuman sa akon mga ginatudlo, matuod gid nga kamo akon mga sumulunod. 32Mahibaluan ninyo ang kamatuoran kag ang kamatuoran amo ang magahilway sa inyo.” 33Nagsiling sila sa iya, “Mga kaliwat kami ni Abraham, kag wala pa gid sing may nakaulipon sa amon. Ngaa nagasiling ka nga mahilway kami?” 34Nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang bisan sin-o nga nagapakasala, ulipon sang sala. 35Ang isa ka ulipon umalagi lang sa panimalay, pero ang anak iya permanente. 36Gani kon ang Anak sang Dios amo ang magahilway sa inyo, mahilway gid kamo. 37Nahibaluan ko nga mga kaliwat kamo ni Abraham, pero ginatinguhaan ninyo nga patyon ako tungod kay indi kamo magbaton sang akon mga ginatudlo. 38Ginasugid ko sa inyo ang mga butang nga akon nakita sa Amay; pero kamo, ginahimo ninyo ang inyo nabatian sa inyo amay.”
39Nagsiling sila kay Jesus, “Ang amon amay amo si Abraham.” Nagsiling si Jesus, “Kon matuod nga mga kaliwat kamo ni Abraham, kuntani ginahimo ninyo ang maayo pareho sang iya mga ginhimo. 40Pero ang inyo ginahimo, ginatinguhaan ninyo nga patyon ako, bisan wala ako sing may nahimo kundi nagsugid man lang ako sa inyo sang kamatuoran nga akon nabatian halin sa Dios. Si Abraham wala gid nakahimo pareho sining inyo ginahimo. 41Ang inyo ginahimo pareho man sa ginahimo sang inyo amay.” Nagsiling sila, “Indi kami mga anak sa guwa.8:41 Indi kami mga anak sa guwa: buot silingon, Indi si Satanas ang amon amay. Ang Dios amo ang amon Amay.” 42Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon matuod nga ang Dios amo ang inyo Amay, kuntani palanggaon ninyo ako, kay ako naghalin sa Dios. Wala ako nagkadto diri sa kalibutan sa akon lang luyag, kundi siya amo ang nagpadala sa akon. 43Indi ninyo maintiendihan ang akon mga ginahambal tungod kay indi kamo makaagwanta sa pagpamati sang akon pulong. 44Si Satanas amo ang inyo amay kag kon ano ang gusto sang inyo amay nga si Satanas amo man ang inyo gusto nga himuon. Manugpatay siya sang tawo halin pa sang una. Wala sing pulos para sa iya ang kamatuoran tungod kay wala gid sing kamatuoran sa iya. Batasan niya ang magbutig, tungod kay butigon siya kag siya amo ang ginahalinan sang tanan nga kabutigan. 45Pero ako, ang kamatuoran amo ang akon ginasugid sa inyo, kag amo ina nga indi kamo magpati sa akon. 46Sin-o bala sa inyo ang makapamatuod nga nakahimo ako sang sala? Wala gid! Ti ngaa indi kamo magpati sa akon kon nagasugid ako sang kamatuoran? 47Ang mga tawo nga iya sang Dios nagapati sa pulong sang Dios. Pero tungod kay kamo indi iya sang Dios, amo ina nga indi kamo magpati sa akon.”
Si Jesus kag si Abraham
48Nagsabat kay Jesus ang mga lider sang mga Judio, “Matuod gali ang amon ginasiling nga ikaw isa ka Samariahanon,8:48 Samariahanon: Ini sila ginapakanubo sang mga Judio ang mga Samariahanon. Mga makasasala sila sa ila panulok. kag ginsudlan sang malaot nga espiritu.” 49Nagsiling si Jesus, “Wala sing may nagsulod sa akon nga malain nga espiritu. Ginapadunggan ko lang ang akon Amay, pero kamo, ginapakahuy-an ninyo ako. 50Wala ako nagahandom sang kadungganan para sa akon kaugalingon. Ang Amay amo ang nagahandom nga padunggan ako sang mga tawo, kag nahibaluan niya nga matuod ang mga butang nga akon ginasugid. 51Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang mga nagatuman sang akon mga pagpanudlo indi na gid mapatay.” 52Nagsiling sa iya ang mga lider sang mga Judio, “Sigurado na gid kami nga ginsudlan ka sang malaot nga espiritu. Bisan si Abraham napatay, kag ang mga propeta nagkalamatay man. Pero nagasiling ka nga ang nagatuman sang imo mga pagpanudlo indi na gid mapatay hasta san-o. 53Ano, mas maayo ka pa bala kay Abraham? Napatay gani siya. Kag ang mga propeta nagkalamatay man. Ngaa, sin-o ka gid haw?” 54Nagsiling si Jesus sa ila, “Kon ako lang gid ang magpadungog sa akon kaugalingon, wala ini sing pulos. Pero ang akon Amay amo gid ang nagapadungog sa akon. Siya amo ang inyo ginasiling nga inyo Dios. 55Ugaling wala ninyo siya makilala. Pero ako iya, kilala ko siya. Karon, kon magsiling ako nga wala ako makakilala sa iya, magaguwa nga butigon ako pareho sa inyo. Pero ang matuod, kilala ko gid siya kag ginatuman ko ang iya pulong. 56Nalipay gid ang inyo amay nga si Abraham nga makita niya ang akon tion. Kag nakita niya gani kag nalipay gid siya.” 57Nagsiling ang mga lider sang mga Judio sa iya, “Ti, paano ang imo pagkakita kay Abraham nga wala pa gani 50 ang imo edad?” 58Nagsiling si Jesus, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga sang wala pa matawo si Abraham, ara na ako nga daan.” 59Tungod sa sining ginhambal ni Jesus nagpulot sila sing bato agod habuyon siya. Pero nagpanago8:59 nagpanago: ukon, gintago. si Jesus kag naghalin sa templo.
1But Jesus went to the Mount of Olives.
2At sunrise he arrived again in the temple courtyard. All the people gathered around him there. He sat down to teach them. 3The teachers of the law and the Pharisees brought in a woman. She had been caught committing adultery. They made her stand in front of the group. 4They said to Jesus, “Teacher, this woman was caught sleeping with a man who was not her husband. 5In the Law, Moses commanded us to kill such women by throwing stones at them. Now what do you say?” 6They were trying to trap Jesus with that question. They wanted to have a reason to bring charges against him.
But Jesus bent down and started to write on the ground with his finger. 7They kept asking him questions. So he stood up and said to them, “Has any one of you not sinned? Then you be the first to throw a stone at her.” 8He bent down again and wrote on the ground.
9Those who heard what he had said began to go away. They left one at a time, the older ones first. Soon only Jesus was left. The woman was still standing there. 10Jesus stood up and asked her, “Woman, where are they? Hasn’t anyone found you guilty?”
11“No one, sir,” she said.
“Then I don’t find you guilty either,” Jesus said. “Go now and leave your life of sin.”
Challenge to What Jesus Says About Himself
12Jesus spoke to the people again. He said, “I am the light of the world. Anyone who follows me will never walk in darkness. They will have that light. They will have life.”
13The Pharisees argued with him. “Here you are,” they said, “appearing as your own witness. But your witness does not count.”
14Jesus answered, “Even if I am a witness about myself, what I say does count. I know where I came from. And I know where I am going. But you have no idea where I come from or where I am going. 15You judge by human standards. I don’t judge anyone. 16But if I do judge, what I decide is true. This is because I am not alone. I stand with the Father, who sent me. 17Your own Law says that the witness of two people proves the truth about something. 18I am a witness about myself. The other witness about me is the Father, who sent me.”
19Then they asked him, “Where is your father?”
“You do not know me or my Father,” Jesus replied. “If you knew me, you would know my Father also.” 20He spoke these words while he was teaching in the temple courtyard. He was near the place where the offerings were put. But no one arrested him. That’s because the time for him to die had not yet come.
Challenge to Who Jesus Claims to Be
21Once more Jesus said to them, “I am going away. You will look for me, and you will die in your sin. You can’t come where I am going.”
22This made the Jews ask, “Will he kill himself? Is that why he says, ‘You can’t come where I am going’?”
23But Jesus said, “You are from below. I am from heaven. You are from this world. I am not from this world. 24I told you that you would die in your sins. This will happen if you don’t believe that I am he. If you don’t believe, you will certainly die in your sins.”
25“Who are you?” they asked.
“Just what I have been telling you from the beginning,” Jesus replied. 26“I have a lot to say that will judge you. But the one who sent me can be trusted. And I tell the world what I have heard from him.”
27They did not understand that Jesus was telling them about his Father. 28So Jesus said, “You will lift up the Son of Man. Then you will know that I am he. You will also know that I do nothing on my own. I speak just what the Father has taught me. 29The one who sent me is with me. He has not left me alone, because I always do what pleases him.” 30Even while Jesus was speaking, many people believed in him.
Challenge to the Claim to Be Children of Abraham
31Jesus spoke to the Jews who had believed him. “If you obey my teaching,” he said, “you are really my disciples. 32Then you will know the truth. And the truth will set you free.”
33They answered him, “We are Abraham’s children. We have never been slaves of anyone. So how can you say that we will be set free?”
34Jesus replied, “What I’m about to tell you is true. Everyone who sins is a slave of sin. 35A slave has no lasting place in the family. But a son belongs to the family forever. 36So if the Son of Man sets you free, you will really be free. 37I know that you are Abraham’s children. But you are looking for a way to kill me. You have no room for my word. 38I am telling you what I saw when I was with my Father. You are doing what you have heard from your father.”
39“Abraham is our father,” they answered.
Jesus said, “Are you really Abraham’s children? If you are, you will do what Abraham did. 40But you are looking for a way to kill me. I am a man who has told you the truth I heard from God. Abraham didn’t do the things you want to do. 41You are doing what your own father does.”
“We have the right to claim to be God’s children,” they objected. “The only Father we have is God himself.”
42Jesus said to them, “If God were your Father, you would love me. I have come here from God. I have not come on my own. God sent me. 43Why aren’t my words clear to you? Because you can’t really hear what I say. 44You belong to your father, the devil. You want to obey your father’s wishes. From the beginning, the devil was a murderer. He has never obeyed the truth. There is no truth in him. When he lies, he speaks his natural language. He does this because he is a liar. He is the father of lies. 45But because I tell the truth, you don’t believe me! 46Can any of you prove I am guilty of sinning? Am I not telling the truth? Then why don’t you believe me? 47Whoever belongs to God hears what God says. The reason you don’t hear is that you don’t belong to God.”
Jesus Makes Claims About Himself
48The Jews answered Jesus, “Aren’t we right when we say you are a Samaritan? Aren’t you controlled by a demon?”
49“I am not controlled by a demon,” said Jesus. “I honor my Father. You do not honor me. 50I am not seeking glory for myself. But there is one who brings glory to me. He is the judge. 51What I’m about to tell you is true. Whoever obeys my word will never die.”
52Then they cried out, “Now we know you are controlled by a demon! Abraham died. So did the prophets. But you say that whoever obeys your word will never die. 53Are you greater than our father Abraham? He died. So did the prophets. Who do you think you are?”
54Jesus replied, “If I bring glory to myself, my glory means nothing. You claim that my Father is your God. He is the one who brings glory to me. 55You do not know him. But I know him. If I said I did not, I would be a liar like you. But I do know him. And I obey his word. 56Your father Abraham was filled with joy at the thought of seeing my day. He saw it and was glad.”
57“You are not even 50 years old,” they said to Jesus. “And you have seen Abraham?”
58“What I’m about to tell you is true,” Jesus answered. “Before Abraham was born, I am!” 59When he said this, they picked up stones to kill him. But Jesus hid himself. He slipped away from the temple area.
