Naghambal ang Dios
1Dayon nagsabat ang Ginoo kay Job halin sa buhawi, 2“Sin-o ka nga magpangduhaduha sang akon kaalam? Ang imo mga ginapanghambal nagapakita lang nga wala ka sing may nahibaluan. 3Karon, ihanda ang imo kaugalingon, kag sabta ang akon mga pamangkot. 4Sa diin ka bala sang ginhimo ko ang pundasyon sang kalibutan? Sugiri ako kon may nahibaluan ka. 5Nakahibalo ka bala kon sin-o ang nagbuot sang kadakuon sang sini nga pundasyon ukon ang nagtakos sini? Nakahibalo ka man bala! 6Ano bala ang nagasuportar sa pundasyon sang kalibutan? Kag sin-o ang nagbutang sang sini nga pundasyon 7samtang nagakinanta sing tingob ang mga bituon sa kaagahon kag nagahinugyaw sa kalipay ang tanan nga anghel?38:7 tanan nga anghel: sa literal, tanan nga anak sang Dios. 8Sin-o bala ang nagpat-od sang dulunan sang dagat sang magsagawak ini halin sa kadadalman? 9Ako ang nagtabon sa dagat sang mga panganod kag sang kadulom. 10Ginbutangan ko sang dulunan ang dagat; daw pareho lang nga ginsiradhan ko ini kag gintrangkahan. 11Ginsilingan ko ang dagat, ‘Hasta ka lang diri kag indi ka na maglapaw pa; hasta lang diri ang imo dalagko nga mga balod.’
12“Job, sa bilog mo nga kabuhi, nakasugo ka bala sa adlaw nga magbutlak sa kaagahon, 13agod nga ang kasanag sini magasilak sa bug-os nga kalibutan kag magapauntat sa kalautan nga ginahimo sa kagab-ihon? 14Tungod sa kasanag sini, ang kalibutan maathag pareho sa marka sang selyo ukon sang pinil-an sang bayo. 15Ang kasanag nagadisturbo sa mga malaot, kay indi sila makahalit sa iban.
16“Nakakadto ka na bala sa mga tuburan sa kadadalman sang dagat ukon sa pinakamadalom nga bahin sang dagat? 17Napakita na bala sa imo ang mga puwertahan pakadto sa madulom nga lugar sang mga patay? 18Nakahibalo ka bala kon daw ano kadako sang kalibutan? Sugiri ako kon nahibaluan mo ini tanan! 19Nakahibalo ka bala kon sa diin nagahalin ang kasanag ukon ang kadulom? 20Kag mapabalik mo bala sila sa ila ginhalinan? 21Nakahibalo ka man bala! Kay natawo ka man bala sang una pa kag dugay ka na sa kalibutan!
22“Nakakadto ka na bala sa lugar nga ginahalinan sang snow ukon ulan nga yelo? 23Ini nga mga yelo ginatigana ko para sa tion sang kagamo kag sa tion sang inaway. 24Nakahibalo ka bala kon diin ang alagyan pakadto sa lugar nga ginahalinan sang kilat38:24 kilat: ukon, kasanag. ukon sa lugar nga ginahalinan sang hangin nga halin sa sidlangan? 25Sin-o bala ang naghimo sang alagyan sang ulan kag sang bagyo? 26Sin-o bala ang nagapadala sang ulan sa desierto, sa lugar nga wala sing may nagaestar nga tawo? 27Sin-o bala ang nagapadala sang ulan sa kamingawan agod magtubo ang mga hilamon? 28Sin-o bala ang ginhalinan38:28 ginhalinan: sa literal, amay. sang ulan, sang tun-og, 29kag sang yelo nga halin sa langit? 30Nagayelo ang tubig pareho katig-a sang bato, pati ang ibabaw nga bahin sang dagat. 31Mahigot mo bala ukon mahubad ang grupo sang mga bituon nga ginatawag Pleades kag Orion? 32Matuytuyan mo bala ang mga bituon sa pagguwa sa ila husto nga tion? Matuytuyan mo man bala ang grupo sang mga bituon nga ginatawag Dako kag Gamay nga mga Oso? 33Nahibaluan mo bala ang mga sistema nga nagagahom sa kalangitan? Mapaluntad mo bala ina nga mga sistema diri sa kalibutan? 38:33 sistema… kalangitan: Ang buot silingon sini mga laws of nature. 34Makamando ka bala sa mga panganod nga paulanan ka sing madamol? 35Makasugo ka bala sa kilat sa pagkirab? Mapatuman mo bala ini sa imo? 36Sin-o ang nagahatag sang kaalam kag pag-intiendi sa tawo?38:36 Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sa sini nga bersikulo. 37Sin-o bala ang maalam nga makaisip sang mga panganod? Sin-o bala ang makaula sang tubig halin sa langit 38nga makapabilog sang yab-ok?
39“Ikaw bala ang nagapangita sang kalan-on sang mga leon kag nagabusog sa ila 40samtang nagahukmong sila sa ila mga palanaguan ukon sa mga kahoy-kahoy? 41Sin-o bala ang nagapakaon sa mga uwak kon ginagutom sila kag kon ang ila mga buto mangayo sang pagkaon sa akon?
Yehova Ayankhula
1Apo Yehova anamuyankha Yobu mʼkamvuluvulu. Ndipo anati:
2“Kodi uyu ndani amene akusokoneza uphungu wanga
poyankhula mawu opanda nzeru?
3Onetsa chamuna;
ndikufunsa
ndipo undiyankhe.
4“Kodi unali kuti pamene ndinkayika maziko a dziko lapansi?
Ndiwuze ngati ukudziwa.
5Ndani amene analemba malire ake? Ndithudi iwe ukudziwa!
Ndani amene anayeza ndi chingwe dzikoli?
6Kodi maziko ake anawakumba potani,
kapena ndani anayika mwala wake wapangodya,
7pamene nyenyezi za kummawa zinkayimba pamodzi
ndipo angelo onse a Mulungu ankafuwula mokondwa?
8“Kodi ndani amene anatsekera nyanja pamene inkalengedwa,
pamene inkachita ngati kutumphuka pansi pa dziko,
9pamene ndinasandutsa mitambo kukhala chovala chake
ndi kuyikulunga mu mdima wandiweyani,
10pamene ndinayilembera malire ake
ndikuyikira zitseko ndi mipiringidzo yake.
11Pamene ndinati, ‘Ufike mpaka apa ndipo usapitirire
apa ndiye pamene mafunde ako amphamvuwo azilekezera?’
12“Kodi chibadwire chako unalamulapo dzuwa kuti lituluke mmawa,
kapena kuti mʼbandakucha ukhalepo pa nthawi yake,
13kuti kuwalako kuwunikire dziko lonse lapansi
ndi kuthamangitsa anthu oyipa?
14Chifukwa cha kuwala kwa usana mapiri ndi zigwa zimaonekera bwino ngati zilembo za chidindo pa mtapo;
zimaonekera bwino ngati makwinya a chovala.
15Kuwala kwa dzuwako sikuwafikira anthu oyipa,
ndipo dzanja lawo silingathe kuchita kanthu.
16“Kodi unayendapo pansi penipeni pa nyanja
kapena pa magwero ake ozama?
17Kodi anakuonetsapo zipata za imfa?
Kodi unaonako ku dziko la anthu akufa kumene kuli mdima wandiweyani?
18Kodi kukula kwa dziko lapansi umakudziwa?
Undiwuze ngati ukuzidziwa zonsezi.
19“Kodi njira yopita kumene kumakhala kuwala ili kuti?
Nanga mdima umakhala kuti?
20Kodi iwe ungathe kuziperekeza kwawoko zimenezi?
Kodi ukuyidziwa njira yopita kwawoko?
21Ndithu, iwe ukuyidziwa, poti paja nthawi imeneyo nʼkuti utabadwa kale!
Wakhala ndi moyo zaka zambiridi!
22“Kodi unalowamo mʼnyumba zosungira chisanu chowundana
kapena unayionapo nyumba yosungira matalala,
23zimene ndazisungira nthawi ya mavuto
ndi nthawi yomenyana ndi ya nkhondo?
24Kodi umadziwa njira ya kumene kumachokera chingʼaningʼani
kapena njira ya kumene kumachokera mphepo ya kummawa imene ili pa dziko lonse lapansi?
25Kodi ndani amene amakonza ngalande za mvula,
nanga ndani anakonza njira yoyendamo mphenzi,
26kuthirira madzi dziko limene sikukhala munthu,
chipululu chopandamo munthu,
27kukhutitsa nthaka yowuma yagwaa
ndi kumeretsamo udzu?
28Kodi mvula ili ndi abambo ake?
Nanga madzi a mame anawabereka ndani?
29Kodi madzi owundana anawabereka ndani?
Ndani amene anabereka chisanu chochokera kumwamba
30pamene madzi amawuma gwaa ngati mwala,
pamene madzi a pa nyanja amazizira, nalimba kuti gwaa?
31“Kodi iwe ungayimitse kuyenda kwa nyenyezi?
Kodi ungathe kuletsa kuyenda kwa nsangwe ndi akamwiniatsatana?
32Kodi ungathe kuwongolera nyenyezi pa nyengo yake
kapena kutsogolera nyenyezi yayikulu ya chimbalangondo pamodzi ndi ana ake?
33Kodi malamulo a mlengalenga umawadziwa?
Kodi ungathe kukhazikitsa ulamuliro wa Mulungu pa dziko lapansi?
34“Kodi iwe ungathe kulamula mitambo
kuti igwetse mvula ya chigumula?
35Kodi ungathe kutumiza zingʼaningʼani kuti zingʼanime?
Kodi zimabwera pamaso pako ndi kuti, ‘Tili pano?’
36Kodi ndani anayika nzeru mu mtima,
ndani analonga mʼmaganizo nzeru zomvetsa zinthu?
37Wanzeru ndani amene angathe kuwerenga mitambo?
Ndani angathe kupendeketsa mitsuko ya madzi akuthambo
38pamene fumbi limasanduka matope,
ndipo matopewo amawumbika?
39“Kodi ndani amawusakira chakudya mkango waukazi
ndi kukhutitsa misona ya mikango
40pamene ili khale mʼmapanga mwawo
kapena pamene ikubisala pa tchire?
41Kodi amamupatsa khwangwala chakudya chake ndani
pamene ana ake akulirira kwa Mulungu
ndi kumayendayenda chifukwa chosowa zakudya?
