Nagwali si Jeremias
1Amo pa gid ini ang ginsiling sang Ginoo kay Jeremias: 2“Magtindog ka sa puwertahan sang akon templo kag ihambal ini nga mensahi: ‘Kamo nga katawhan sang Juda nga nagasulod diri sa pagsimba sa Ginoo, magpamati kamo. 3Amo ini ang ginasiling sang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel: Bag-uha na ninyo ang inyo pagginawi kag pamatasan, agod padayon ko kamo nga paestaron sa sini nga lugar. 4Indi kamo magpadaya sa mga tawo nga nagasulit-sulit hambal nga indi kamo kuno maano tungod ari sa aton ang templo sang Ginoo.
5“ ‘Bag-uha na gid ninyo ang inyo pagginawi kag pamatasan. Tratara ninyo sing husto ang isa kag isa, 6kag indi na ninyo pagpiguson ang mga ilo, mga balo nga babayi, kag ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa inyo. Indi ninyo pagsentensyahan nga patyon ang mga inosente, kag indi ninyo pagsimbahon ang iban nga mga dios nga makahalit lang sa inyo. 7Kon tumanon ninyo ini, padayon ko kamo nga paestaron sa sini nga lugar, sa duta nga ginhatag ko sa inyo mga katigulangan hasta san-o.
8“ ‘Pero tan-awa kon ano ang inyo ginahimo! Nagasalig kamo sa butig nga mga pulong nga wala sing pulos. 9Nagapangawat kamo, nagapamatay, nagapanginbabayi ukon nagapanginlalaki, nagasaksi sing butig, nagasunog sang insenso kay Baal, kag nagasimba sa iban pa nga mga dios nga wala gani ninyo makilal-i. 10Kag dayon, nagapalapit kamo kag nagatindog sa akon presensya sa sini nga templo nga akon ginpili nga lugar para padunggan ako, kag nagasiling kamo, “Wala kita maano.” Kag pagkatapos, padayon ninyo nga ginahimo atong makangilil-ad nga mga butang. 11Nagahunahuna bala kamo nga ining templo nga akon ginpili nga lugar para padunggan ako palanaguan sang mga tulisan? Nakita ko ang mga ginahimo dira. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.
12“ ‘Kadto kamo sa Shilo nga amo ang una nga lugar nga akon ginpili para padunggan ako, kag tan-awa ninyo kon ano ang akon ginhimo sa sadto nga lugar tungod sa kalautan sang akon katawhan nga mga Israelinhon. 13Samtang ginahimo ninyo ining malaot nga mga butang, ginsulit-sulit ko ang pagpaandam sa inyo, pero wala kamo magpamati. Nagpanawag ako sa inyo, pero wala kamo magsabat. 14Gani kon ano ang akon ginhimo sa Shilo amo man ang akon himuon subong sa templo nga akon ginpili nga lugar para padunggan ako, ang templo nga inyo ginasaligan, nga ginhatag ko sa inyo kag sa inyo mga katigulangan. 15Pahalinon ko kamo sa inyo lugar palayo sa akon presensya pareho sa ginhimo ko sa inyo mga paryente, ang katawhan sang Israel.7:15 Israel: sa Hebreo, Efraim, nga nagarepresentar sang ginharian sang Israel.’
16“Gani ikaw, Jeremias, indi ka magpangamuyo para sa sini nga mga tawo. Indi ka gid magpakitluoy ukon magpangabay sa akon para sa ila, kay indi ko ikaw pagpamatian. 17Wala mo bala nakita kon ano ang ila ginahimo sa mga banwa sang Juda kag sa mga dalan sang Jerusalem? 18Ang mga kabataan nagapangahoy, ang mga amay nagadabok sang kalayo, kag ang mga babayi nagamasa sang harina, agod maghimo sang tinapay para sa Reyna sang Langit.7:18 Reyna sang Langit: isa sa mga diosa nga ginasimba sang una nga panahon. Nagahalad man sila sang ilimnon sa iban nga mga dios sa pagpaakig sa akon. 19Pero ako bala ang ila ginahalitan? Indi! Ang ila kaugalingon ang ila ginahalitan kag ginapakahuy-an. 20Gani ako, ang Ginoong Dios, nagasiling: Ipaagom ko ang akon puwerte nga kaakig sa sini nga lugar—sa mga tawo kag mga kasapatan, sa mga kahoy kag sa mga patubas. Ang akon kaakig pareho sang kalayo nga indi mapatay.”
21Nagpadayon sa pagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, “Kuhaa na lang ninyo ang inyo mga halad nga ginasunog kag ang iban pa ninyo nga mga halad. Kamo na lang ang magkaon sang karne sina! 22Sang ginpaguwa ko ang inyo mga katigulangan sa Egipto wala lang ako nagsugo sa ila nga maghalad sang mga halad nga ginasunog kag sang iban pa nga mga halad, 23kundi nagsugo man ako sini sa ila: ‘Tumana ninyo ako, kag mangin Dios ako ninyo kag mangin katawhan ko kamo. Magkabuhi kamo sa mga pamaagi nga ginsugo ko sa inyo agod mangin maayo ang inyo kahimtangan.’
24“Pero wala sila magtuman ukon magsapak sa akon ginsiling. Sa baylo, ginsunod nila ang dikta sang ila matig-a kag malaot nga tagipusuon. Imbes nga magpalapit sila sa akon, nagtalikod pa gani sila. 25Halin sang pagguwa sang inyo mga katigulangan sa Egipto hasta subong padayon ako nga nagapadala sa inyo sang akon mga alagad nga mga propeta. 26Pero wala kamo magpamati ukon magsapak sa ila. Mas matig-a pa ang inyo mga ulo kag mas malain pa gid ang inyo ginhimo sang sa inyo mga katigulangan.
27“Jeremias, kon ihambal mo ini tanan sa ila, indi sila mamati sa imo. Kon tawgon mo sila nga magpalapit sa akon, indi sila magsabat. 28Gani isiling ini sa ila: Amo ini ang nasyon nga ang iya katawhan indi magtuman sa Ginoo nga ila Dios, kag indi magpadisiplina. Wala na sa ila ang kamatuoran; indi na sila maghambal sing matuod. 29Mga taga-Jerusalem, magpakiskis kamo sang inyo ulo kag ihaboy dayon ang inyo buhok sa pagpakita sang inyo pagpangasubo. Magpangasubo kamo didto sa mahawan nga mga bukid, kay ginsikway kag ginpabay-an sang Ginoo ang inyo henerasyon nga nagpaakig sa iya.”
Ang Pulopatag nga Palatyan
30Nagsiling ang Ginoo, “Naghimo sang kalautan ang katawhan sang Juda. Didto nila ginbutang ang ila makangilil-ad nga mga dios-dios sa templo nga akon ginpili nga lugar para padunggan ako, kag tungod sini nadagtaan ini. 31Nagpatindog man sila sang simbahan sa Tofet, sa Pulopatag sang Ben Hinom, agod didto nila sunugon ang ila mga anak bilang mga halad. Wala gid ako magsugo sini sa ila; wala gani ini magsulod sa akon hunahuna. 32Gani mag-andam kamo, kay ako, ang Ginoo, nagasiling nga magaabot ang tion nga ang mga tawo indi na magtawag sa sini nga lugar nga Tofet ukon Pulopatag sang Ben Hinom kundi Pulopatag nga Palatyan. Kay didto ipanglubong ang madamo gid nga mga patay hasta wala na sing lugar nga malubngan. 33Ang mga bangkay sang sini nga katawhan pagakaunon sang mga pispis kag talunon nga mga sapat, kag wala sing may magtabog sa ila. 34Pauntaton ko na ang pagkinalipay kag pagkinasadya sa mga dalan sang Jerusalem. Ang malipayon nga tingog sang bag-ong kasal indi na mabatian sa mga banwa sang Juda. Kay ini nga duta mangin mamingaw.”
Yeremiya Abuulira mu Yeekaalu
1Kino kye kigambo ekyajjira Yeremiya okuva eri Mukama. 27:2 Yer 17:19Yimirira ku mulyango gw’ennyumba ya Mukama otegeeze abantu obubaka buno.
Muwuliriza ekigambo kya Mukama, mmwe mwenna abantu ba Yuda abayita mu miryango gino okusinza Mukama. 37:3 Yer 18:11; 26:13Bw’ati bw’ayogera Mukama ow’Eggye, Katonda wa Isirayiri nti, “Mulongoose amakubo gammwe n’ebikolwa byammwe, nange ndibalekera ekifo kino ne mubeeramu. 47:4 Mi 3:11Teweesiga bigambo bino ebibuzaabuza ne mwogera nti, ‘Eno ye yeekaalu ya Mukama, yeekaalu ya Mukama, yeekaalu ya Mukama!’ 57:5 Yer 22:3Kubanga bwe munaalongoosezanga ddala amakubo gammwe n’ebikolwa byammwe; era bwe munaalaganga obwenkanya eri omuntu ne munne, 67:6 a Yer 2:34; 19:4 b Ma 8:19ne mulekayo okunyigiriza omugwira, ne mulekwa, ne nnamwandu, ne mulekayo n’okutta abataliiko musango mu kifo ekyo, era ne mutasinza bakatonda abalala okwereetera emisango mmwe bennyini, 77:7 Ma 4:40kale ndibatuuza mu kifo ekyo mu nsi gye nawa bajjajjammwe ebeere yammwe emirembe n’emirembe. 8Kale laba, mwesiga ebigambo ebitaliimu, ebitagasa.
97:9 a Yer 11:13, 17 b Kuv 20:3“Munabba ne mutta, ne mukola obwenzi ne mulayira eby’obulimba, ne mwoteza obubaane eri Baali, ne mutambula okugoberera bakatonda abalala be mutamanyanga; 107:10 Yer 32:34; Ez 23:38-39ne mulyoka mujja ne muyimirira mu maaso gange mu nnyumba eno, eyitibwa Erinnya lyange, ne mugamba nti, ‘Tuli bulungi, tuli bulungi,’ ne mulyoka mukola eby’emizizo byonna? 117:11 a Is 56:7 b Mat 21:13*; Mak 11:17*; Luk 19:46* c Yer 29:23Mulowooza nti ennyumba eno eyitibwa ennyumba yange, mpuku y’abanyazi? Laba, nze kennyini nkirabye,” bw’ayogera Mukama.
127:12 a Yos 18:1 b 1Sa 4:10-11, 22; Zab 78:60-64“Mugende kaakano mu kifo kyange ekyali e Siiro ekifo gye nasooka okuteeka essinzizo ly’erinnya lyange, mulabe kye nakikola olw’ekibi ky’abantu bange Isirayiri. 137:13 a 2By 36:15 b Is 65:12 c Yer 35:17Bw’ati bw’ayogera Mukama nti, Bwe mwali mukola ebintu bino byonna, nayogera nammwe emirundi mingi naye ne mutampulira; nabakoowoola ne mutampitaba. 147:14 1Bk 9:7Noolwekyo, ekyo kye nakola e Siiro nzija kukikola kaakano ku nnyumba eyitibwa Erinnya lyange, era gye mwesiga, era n’ebifo bye nabawa mmwe ne bakitammwe. 157:15 Zab 78:67Ndibagoba ne mu maaso gange, nga bwe nagoba baganda bammwe bonna, ezzadde lya Efulayimu lyonna.
167:16 Kuv 32:10; Ma 9:14; Yer 15:1“Noolwekyo tosabira bantu abo wadde okubegayiririra newaakubadde okubasabira oba okubawolereza, kubanga siikuwulire. 17Tolaba bye bakola mu bibuga bya Yuda era ne mu nguudo za Yerusaalemi? 187:18 a Yer 44:17-19 b Yer 19:13 c 1Bk 14:9Abaana balonda enku, bakitaabwe ne bakuma omuliro, olwo abakazi ne bakanda eŋŋaano ne bakolera kabaka w’eggulu omukazi emigaati. Bafuka ekiweebwayo ekyokunywa eri bakatonda abalala okunkwasa obusungu. 197:19 Yer 9:19Naye nze gwe balumya?” bw’ayogera Mukama. “Tebeerumya bokka, ne beeswazaswaza?”
207:20 Yer 42:18; Kgb 2:3-5Noolwekyo bw’atyo bw’ayogera Mukama nti, “Laba obusungu bwange n’ekiruyi kyange bijja kufukibwa ku kifo kino, ku bantu ne ku nsolo, ku miti egy’omu ttale era ne ku bibala eby’omu ttaka; bujja kubuubuuka era tebujja kukoma.”
Okugaana Okuwulira Bannabbi
217:21 a Is 1:11; Am 5:21-22 b Kos 8:13“Bw’ati bw’ayogera Mukama ow’Eggye, Katonda wa Isirayiri nti, Mugatte ebiweebwayo byammwe ebyokebwa ku ssaddaaka zammwe, ennyama mugyeriire. 227:22 1Sa 15:22; Zab 51:16; Kos 6:6Kubanga ku lunaku lwe nabaggya mu Misiri saayogera eri bakitammwe wadde okubalagira ebikwata ku biweebwayo ebyokebwa wadde ssaddaaka. 237:23 a Kuv 19:5 b Lv 26:12 c Kuv 15:26Naye etteeka lino lye nabawa ligamba nti, ‘Muŋŋondere, nange nnaabeera Katonda wammwe, nammwe munaabeera bantu bange. Mutambulire mu makubo gonna ge mbalagira, mulyoke mubeere bulungi.’ 247:24 Zab 81:11-12; Yer 11:8Naye tebampulira wadde okunzisaako omwoyo, wabula bagoberera okuteesa kw’emitima gyabwe egijjudde ebibi. Badda emabega so tebaalaga mu maaso. 257:25 Yer 25:4Okuva mu biseera bajjajjammwe bye baaviiramu e Misiri okutuusa kaakano, mbadde mpeereza abaddu bange bannabbi emirundi n’emirundi. 267:26 Yer 16:12Naye tebampuliriza wadde okunzisaako omwoyo, bakakanyaza ensingo zaabwe era ne bakola ebibi ne basinga ne bajjajjaabwe.
277:27 a Ez 2:7 b Ez 3:7“Kale ojja kubagamba bino byonna naye tebajja kukuwuliriza, bw’onoobayita tebajja kukwanukula. 28Noolwekyo bagambe nti, ‘Lino ly’eggwanga eritagondera Mukama Katonda waalyo oba okufaayo ku kugololwa. Amazima gabulawo, tegali ku mimwa gyabwe. 297:29 a Yob 1:20; Is 15:2; Mi 1:16 b Yer 6:30Salako enviiri zo ggwe Yerusaalemi, ozisuule wala ddala okaabire ku ntikko z’ensozi, kubanga Mukama alese abantu be era n’asuula ab’omu mulembe guno mw’asunguwalidde ennyo.’ ”
Ekiwonvu eky’Okufiiramu
307:30 a Ez 7:20-22 b Yer 32:34“Abantu ba Yuda bakoze ekintu eky’ekivve mu maaso gange, bw’ayogera Mukama. Batadde bakatonda abalala mu nnyumba yange eyitibwa erinnya lyange ne bagyonoona. 317:31 a 2Bk 23:10 b Zab 106:38 c Yer 19:5Bazimbye ebifo ebigulumivu ebya Tofesi mu kiwonvu kya mutabani wa Kinomu ne bassaddaakiramu batabani baabwe be bazaala n’abawala, kye saalowoozaako wadde okukibalagira. 327:32 a Yer 19:6 b Yer 19:11Laba, ennaku zijja,” bw’atyo bw’ayogera Mukama, bwe kitariyitibwa Kiwonvu kya Tofesi oba ekya Kinnomu ne kiyitibwa Kiwonvu kya ttambiro: kubanga baliziikamu Tofesi okutuusa we wataliba bbanga lya kuziikamu. 337:33 Ma 28:26Era emirambo gy’abantu bano gifuuke emmere y’ebinyonyi eby’omu bbanga era n’ensolo ez’omu nsiko, era waleme kubaawo muntu wakuzigoba; 347:34 a Is 24:8; Ez 26:13 b Kub 18:23 c Lv 26:34olwo nga nkomezza amaloboozi ag’okusanyuka n’okujaguza, n’eddoboozi ly’omusajja awasa n’ery’omugole we mu bibuga bya Yuda ne mu nguudo za Yerusaalemi, olwo ensi ng’efuuse matongo.
