Jeremias 52 – HLGN & GKY

Ang Pulong Sang Dios

Jeremias 52:1-34

Ang Pagkalaglag sang Jerusalem

(2 Har. 24:18–25:30; 2 Cro. 36:11-21)

1Nagaedad si Zedekia sing 21 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 11 ka tuig. Ang iya iloy amo si Hamutal nga anak ni Jeremias nga taga-Libna. 2Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo ni Jehoyakim. 3Gani sang ulihi ginpahalin sang Ginoo ang mga taga-Jerusalem kag taga-Juda sa ila lugar palayo sa iya presensya. Natabo ini tungod sa kaakig sang Ginoo sa ila.

Karon, nagrebelde si Zedekia sa hari sang Babilonia. 4Gani sang ikasiyam nga tuig sang iya paghari, sang ikanapulo nga adlaw sang ikanapulo nga bulan, nagsalakay si Haring Nebucadnezar sang Babilonia kag ang iya bug-os nga soldado sa Jerusalem. Nagkampo sila sa guwa sang siyudad kag naghimo sang mga tore-tore sa palibot sini. 5Ginkibon nila ang siyudad hasta sang ikaonse nga tuig sang paghari ni Zedekia.

6Sang ikasiyam nga adlaw sang ikaapat nga bulan sang amo nga tuig, puwerte na gid ang gutom sa siyudad kag wala na sing pagkaon ang mga tawo. 7Karon, ginrumpag sang mga taga-Babilonia52:7 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Amo man sa bersikulo 8, 14 kag 17. ang isa ka bahin sang pader sang siyudad, gani nagplano si Zedekia kag ang tanan niya nga mga soldado sa pagpalagyo. Pero tungod nga napalibutan sang mga taga-Babilonia ang siyudad, naghulat anay sila hasta maggab-i. Dayon nag-agi sila sa puwertahan, sa tunga sang duha ka pader malapit sa hardin sang hari. Nagpalagyo sila pakadto sa Kapatagan sang Jordan52:7 Kapatagan sang Jordan: sa Hebreo, Araba., 8pero ginlagas sila sang mga soldado sang Babilonia, kag naabtan sila sa kapatagan sang Jerico. Nagbululag kay Zedekia ang tanan niya nga soldado, 9kag nadakpan siya. Gindala siya sa hari sang Babilonia sa Ribla, sa duta sang Hamat, kag didto ginsentensyahan. 10Didto sa Ribla, ginpapatay sang hari sang Babilonia ang mga anak nga lalaki ni Zedekia sa iya mismo atubangan. Ginpapatay man niya ang tanan nga opisyal sang Juda. 11Ginpalukat niya ang mga mata ni Zedekia kag ginpakadenahan siya kag gindala sa Babilonia. Didto siya ginpriso hasta nga napatay.

Gin-guba ang Templo kag Ginbihag ang Katawhan sang Juda

(2 Har. 25:8-21)

12Sang ikanapulo nga adlaw sang ikalima nga bulan, sadtong ika-19 nga tuig sang paghari ni Nebucadnezar sa Babilonia, nagkadto sa Jerusalem si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari sang Babilonia. 13Ginsunog niya ang templo sang Ginoo, ang palasyo, ang tanan nga balay sa Jerusalem, kag ang tanan nga importante nga mga bilding. 14Sa iya nga pagdumala gin-guba sang mga soldado sang Babilonia ang mga pader nga nagapalibot sa Jerusalem. 15Kag ginbihag niya ang nabilin nga mga tawo sa siyudad, pati ang iban nga pinakaimol nga mga tawo kag ang mga tawo nga nagdampig sa hari sang Babilonia. 16Pero ginbilin niya ang iban pa nga pinakaimol nga mga tawo agod mag-atipan sa talamnan sang mga ubas kag sa mga uma.

17Gin-guba sang mga taga-Babilonia ang ini nga mga butang sa templo sang Ginoo: ang saway nga mga haligi, ang saway nga mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig, kag ang dako nga suludlan sang tubig nga saway nga ginatawag Dagat. Kag gindala nila ang mga saway sa Babilonia. 18Ginkuha man nila ang mga kalaha, mga pala, mga pang-utod sa pabilo, mga yahong, mga tasa,52:18 mga tasa: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. kag ang iban pa nga saway nga kagamitan sa templo. 19Ginkuha man ni Nebuzaradan ang mga labador, mga bulutangan sang baga, mga yahong, mga kolon, mga bulutangan sang suga, mga tasa, mga yahong nga ginagamit sa pag-ula sang mga halad nga ilimnon, kag ang iban pa nga bulawan kag pilak nga mga kagamitan. 20Daw halos indi makilo ang mga saway nga halin sa duha ka haligi, sa dako nga suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat, sa dose ka turo-turo nga baka nga tulungtungan sini, kag sa mga karo nga ginagamit sa paghakot sang tubig. Ini nga mga butang ginpahimo sadto ni Solomon para sa templo sang Ginoo. 21Ang kataason sang kada haligi 27 ka tapak kag ang palibot nga takos 18 ka tapak. Guhab ini sa sulod, kag ang kadamulon sang saway mga apat ka pulgada. 22Ang kataason sang saway nga ulo-ulo sang kada haligi pito kag tunga ka tapak. Ini nga mga ulo-ulo nadekorasyunan sang mga kulokadena nga nagatinabid kag napalibutan sang mga puloprutas nga pomegranata nga saway. 23Sa kilid sang kada haligi may 96 ka puloprutas nga pomegranata, kag may isa ka gatos tanan ka puloprutas nga pomegranata nga nagapalibot sa kulokadena nga nagatinabid sa ulo-ulo sang haligi.

24Ginbihag man ni Nebuzaradan si Seraya nga pangulo nga pari, si Zefanias nga sunod sa rangko ni Seraya, kag ang tatlo ka manugbantay sa puwertahan sang templo. 25Kag amo pa gid ini ang iya mga nakita kag ginbihag sa siyudad: ang opisyal sang mga soldado sang Juda, ang pito sa mga manugdumala sang hari, ang kumander nga nagapanguha sa mga tawo nga mangin soldado, kag ang 60 pa ka pumuluyo didto. 26Gindala sila tanan ni Nebuzaradan sa hari sang Babilonia didto sa Ribla, 27nga sakop sang Hamat. Kag didto ginpapatay sila sang hari.

Gani ang katawhan sang Juda gindala palayo sa ila duta bilang mga bihag. 28-30Amo ini ang kadamuon sang mga Israelinhon nga ginbihag ni Haring Nebucadnezar:

Sang ika-7 nga tuig sang iya paghari, 3,023 ka tawo.

Sang ika-18 nga tuig sang iya paghari, 832 ka tawo.

Sang ika-23 nga tuig sang iya paghari, 745 ka tawo. (Si Nebuzaradan nga kumander sang mga guwardya sang hari ang nagbihag sa ila.)

4,600 tanan ka tawo ang ginbihag.

Ginbuy-an si Jehoyakin

(2 Har. 25:27-30)

31Sang ika-37 nga tuig sang pagkabihag ni Haring Jehoyakin sang Juda, nangin hari sang Babilonia si Evil Merodac. Ginbuy-an niya si Jehoyakin sang ika-25 nga adlaw sang ika-12 nga bulan sadto nga tuig. 32Maayo siya kay Jehoyakin, kag ginpadunggan niya siya labaw sang sa iban nga mga hari nga ginbihag man didto sa Babilonia. 33Gani wala na nagbayo si Jehoyakin sang bayo nga iya sang priso, kag halin sadto nagakaon siya upod sa hari. 34Kag kada adlaw ginahatagan siya sang hari sang Babilonia sang iya mga kinahanglanon hasta sa tion nga napatay siya.

Holy Bible in Gĩkũyũ

Jeremia 52:1-34

Kũgũa kwa Jerusalemu

152:1 2Ath 24:17; Josh 10:29Zedekia aarĩ wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ na ũmwe rĩrĩa aatuĩkire mũthamaki, nake agĩthamaka arĩ Jerusalemu mĩaka ikũmi na ũmwe. Nyina eetagwo Hamutali mwarĩ wa Jeremia; nake oimĩte Libina. 2Nake agĩĩka maũndũ mooru maitho-inĩ ma Jehova, o ta ũrĩa Jehoiakimu eekĩte. 352:3 Isa 3:1; Thaam 33:15Na nĩ ũndũ wa marakara ma Jehova-rĩ, nĩkĩo maũndũ macio mothe meekĩkire kũu Jerusalemu na Juda, na mũthia-inĩ akĩmaingata mehere mbere yake.

Na rĩrĩ, Zedekia akĩremera mũthamaki wa Babuloni, akĩaga gwathĩka.

452:4 Zek 8:19; Ezek 24:1-2Nĩ ũndũ ũcio mwaka-inĩ wa kenda wa ũthamaki wa Zedekia, mũthenya wa ikũmi wa mweri wa ikũmi-rĩ, Nebukadinezaru mũthamaki wa Babuloni agĩthiĩ kũhũũrana na Jerusalemu arĩ na ita rĩake rĩothe, nao makĩamba hema nja ya itũũra rĩu inene, na magĩaka ihumbu cia tĩĩri mĩena yothe yarĩo cia kũmateithia gũtharĩkĩra itũũra rĩu. 5Narĩo itũũra rĩu inene rĩgĩikara rĩrĩ irigiicĩrie nginya mwaka wa ikũmi na ũmwe wa ũthamaki wa Zedekia.

652:6 Alaw 26:26; Maca 1:11Na rĩrĩ, mũthenya wa kenda wa mweri wa kana, ngʼaragu ĩkĩneneha mũno kũu itũũra-inĩ, o nginya gũkĩaga irio cia kũrĩĩo nĩ andũ a bũrũri ũcio. 7Hĩndĩ ĩyo rũthingo rwa itũũra rĩu inene rũkĩmomorwo, nacio mbũtũ ciothe cia ita ikĩũra. Moimire itũũra-inĩ ũtukũ magereire kĩhingo-inĩ kĩrĩa kĩarĩ gatagatĩ ga thingo cierĩ hakuhĩ na mũgũnda wa mũthamaki, o na gũtuĩka andũ a Babuloni nĩmarigiicĩirie itũũra rĩu inene rĩothe. Nao makĩũra merekeire Araba, 8no mbũtũ ya ita ya Babuloni ĩgĩtengʼeria Mũthamaki Zedekia nginya ĩkĩmũkinyĩra werũ-inĩ ũrĩa mwaraganu wa Jeriko. Thigari ciake ciothe ikĩamũranio nake ikĩhurunjwo. 952:9 Jer 32:4; Ndar 13:21Nayo mbũtũ ya ita ya Babuloni ĩkĩnyiita Mũthamaki Zedekia.

Makĩmũtwara kũrĩ mũthamaki wa Babuloni ũrĩa warĩ kũu Ribila, bũrũri-inĩ wa Hamathu, na kũu nĩkuo aamũtuĩrĩire ciira. 10Mũthamaki wa Babuloni arĩ kũu Ribila nĩoragithirie ariũ a Zedekia o hau maitho-inĩ ma ithe wao; agĩcooka akĩũragithia anene othe a Juda. 1152:11 Ezek 12:13; 17:16Nĩacookire agĩkũũrithia Zedekia maitho, na akĩmuoha na bĩngũ cia gĩcango, akĩmũtwara Babuloni, na kũu akĩmũikia njeera nginya mũthenya ũrĩa aakuire.

1252:12 Zek 7:5Mũthenya wa ikũmi wa mweri wa ĩtano, mwaka-inĩ wa ikũmi na kenda wa gũthamaka kwa Nebukadinezaru mũthamaki wa Babuloni-rĩ, Nebuzaradani mũnene wa arangĩri a mũthamaki wa Babuloni, ũrĩa watungataga mũthamaki wa Babuloni, agĩũka Jerusalemu, 1352:13 2Maũ 36:19; Gũcook 13:16agĩcina hekarũ ya Jehova, na nyũmba ya ũthamaki, o na nyũmba ciothe cia Jerusalemu. Ningĩ agĩcina nyũmba o yothe yarĩ ya bata kuo. 14Nayo mbũtũ yothe ya ita ya Babuloni, ĩtongoretio nĩ mũnene ũcio wa arangĩri a mũthamaki, ĩkĩmomora thingo ciothe iria ciathiũrũrũkĩirie Jerusalemu. 1552:15 2Ath 24:1Nebuzaradani ũcio warĩ mũnene wa arangĩri a mũthamaki nĩatahire andũ amwe arĩa maarĩ athĩĩni mũno, na andũ arĩa maatigaire kũu itũũra-inĩ rĩu inene, hamwe na mabundi marĩa mangĩ, o na andũ arĩa metwarĩte o ene kũrĩ mũthamaki wa Babuloni. 16No Nebuzaradani nĩatigire andũ amwe arĩa maarĩ athĩĩni mũno a bũrũri ũcio kuo, nĩguo marutage wĩra mĩgũnda-inĩ ya mĩthabibũ na mĩgũnda-inĩ ĩrĩa ĩngĩ.

1752:17 1Ath 17:15; Thaam 25:29Andũ a Babuloni makiunanga itugĩ cia gĩcango, na metha cia kũigĩrĩrwo indo, na Karia karĩa kaarĩ ga gĩcango, iria ciarĩ thĩinĩ wa hekarũ ya Jehova, magĩkuua gĩcango kĩu gĩothe magĩgĩtwara Babuloni. 1852:18 Ndar 4:14; Thaam 27:3Ningĩ magĩkuua nyũngũ, na icakũri, na magathĩ ma gũtinia ndaambĩ, na mbakũri cia kũminjaminjĩria maaĩ, na thaani, o na indo ciothe cia gĩcango iria ciahũthagĩrwo wĩra-inĩ wa hekarũ, magĩthiĩ nacio. 1952:19 1Ath 7:50; Thaam 25:29Mũnene ũcio wa thigari cia mũthamaki nĩakuuire mbakũri iria nene, na Ngĩo, na mbakũri cia kũminjaminjĩria maaĩ, na nyũngũ, na mĩtĩ ya matawa, na thaani, o na mbakũri iria ciahũthagĩrwo na kũruta maruta ma kũnyuuo, iria ciothe ciathondeketwo na thahabu ĩrĩa therie kana betha.

2052:20 1Ath 7:47Gĩcango kĩrĩa kĩarutirwo itugĩ-inĩ icio cierĩ, na Karia kau, na ndegwa iria ikũmi na igĩrĩ cia gĩcango iria ciarĩ rungu rwako, na metha, iria Mũthamaki Solomoni aathondekete cia hekarũ ya Jehova, gĩtingĩathimĩkire nĩ kũingĩha. 2152:21 1Ath 7:15O gĩtugĩ kĩmwe gĩacio kĩarĩ kĩa mĩkono ikũmi na ĩnana52:21 nĩ ta mita 8 kũraiha, na mĩkono ikũmi na ĩĩrĩ52:21 nĩ ta mita ithano na nuthu (5:5) gũthiũrũrũka; na o kĩmwe gĩacio kĩarĩ na ũtungu wa ciara inya, na kĩarĩ na irima gatagatĩ. 2252:22 1Ath 7:16; Thaam 28:33Kĩongo gĩa gĩcango kĩrĩa kĩarĩ hau gĩtugĩ-igũrũ, o kĩmwe kĩarĩ kĩa mĩkono ĩtano52:22 nĩ ta mita igĩrĩ na robo (2:25) kũraiha, na gĩkagemio na rũgara rũrĩ na makomamanga ma gĩcango gũthiũrũrũkĩria. Gĩtugĩ kĩu kĩngĩ gĩa keerĩ, kĩrĩ na makomamanga makĩo nĩkĩahaanaine biũ na kĩu kĩngĩ kĩa mbere. 23Na haarĩ na makomamanga mĩrongo kenda na matandatũ maacuuhĩte mĩena-inĩ; makomamanga mothe marĩa maathiũrũrũkĩirie igũrũ wa magemio macio ma rũgara maarĩ igana rĩmwe.

2452:24 2Ath 25:18; Jer 37:3Mũnene ũcio wa arangĩri nĩanyiitire Seraia mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene, na Zefania mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa wa keerĩ harĩ we, o na andũ arĩa atatũ maarangagĩra mũrango. 25Harĩ andũ arĩa maatigaire kũu itũũra-inĩ inene, akĩnyiita mũnene ũrĩa warũgamĩrĩire andũ a mbaara, na akĩnyiita andũ mũgwanja arĩa maataaraga mũthamaki. Ningĩ akĩnyiita karani ũrĩa mũnene, ũrĩa wandĩkithagia andũ a gũthiĩ ita a bũrũri ũcio, na andũ ake mĩrongo ĩtandatũ arĩa maakorirwo itũũra-inĩ rĩu inene. 26Nebuzaradani ũcio mũnene wa arangĩri akĩmakuua othe, akĩmatwarĩra mũthamaki wa Babuloni kũu Ribila. 2752:27 Ndar 34:11; Jer 20:4Kũu Ribila, bũrũri-inĩ wa Hamathu, nĩkuo mũthamaki ũcio wa Babuloni aamoragithĩirie.

Nĩ ũndũ ũcio andũ a Juda magĩtahwo, magĩtwarwo bũrũri ũngĩ, makĩrutwo bũrũri wao. 2852:28 Gũcook 28:36Ũyũ nĩguo mũigana wa andũ arĩa Nebukadinezaru aatahire akĩmatwara bũrũri ũngĩ:

mwaka-inĩ wa mũgwanja aatahire Ayahudi 3,023;

29naguo mwaka wa ikũmi na ĩnana wa ũthamaki wa Nebukadinezaru,

agĩtaha andũ 832 kuuma Jerusalemu;

3052:30 Jer 43:3o naguo mwaka-inĩ wake wa mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtatũ,

agĩtaha Ayahudi 745 magĩtwarwo bũrũri ũngĩ

nĩ Nebuzaradani ũcio mwathi wa arangĩri a mũthamaki.

Andũ acio othe maarĩ 4,600.

Jekonia Kuohorwo

31Na gũgĩkinya atĩrĩ, mwaka-inĩ wa mĩrongo ĩtatũ na mũgwanja kuuma rĩrĩa Jekonia, mũthamaki wa Juda, aatwarirwo bũrũri ũngĩ, mwaka-inĩ ũrĩa Evili-Merodaki aatuĩkire mũthamaki wa Babuloni-rĩ, nĩohorithirie Jekonia mũthamaki wa Juda, akĩmũrekereria oime njeera mũthenya wa mĩrongo ĩĩrĩ na ĩtano wa mweri wa ikũmi na ĩĩrĩ. 32Nĩamwarĩirie na ũhooreri, na akĩmũhe gĩtĩ gĩa kũmũtũgĩria gũkĩra athamaki acio angĩ maarĩ nao kũu Babuloni. 3352:33 2Sam 9:7Nĩ ũndũ ũcio Jekonia akĩruta nguo ciake cia njeera, na agĩtũũra arĩĩanagĩra irio na mũthamaki matukũ mothe marĩa aatũũrire muoyo. 3452:34 2Sam 9:10Mũthamaki ũcio wa Babuloni nĩaheaga Jekonia indo cia kũmũteithia o mũthenya matukũ mothe marĩa aatũũrire muoyo, nginya mũthenya ũrĩa aakuire.