Jeremias 31 – HLGN & HTB

Ang Pulong Sang Dios

Jeremias 31:1-40

Ang Pagbalik sang mga Israelinhon

1Nagpadayon ang Ginoo sa pagsiling, “Sa sina nga tion, mangin Dios ako sang tanan nga pamilya sang Israel, kag mangin katawhan ko sila. 2Ako, ang Ginoo, nagasiling nga tatapon ko ang mga nagkalabilin sa ila nga buhi samtang nagapanglakaton sila sa kamingawan. Magabalik ako sa paghatag sang kapahuwayan sa Israel.”

3Sang una,31:3 Sang una: ukon, Halin sa malayo. nagpakita ang Ginoo sa mga Israelinhon kag nagsiling, “Ginahigugma ko gid kamo sang wala sing katapusan nga gugma. Sa akon kaayo, ginpapalapit ko kamo sa akon. 4Patindugon ko kamo liwat, O katawhan sang Israel nga pareho sa isa ka birhen nga babayi. Sa liwat magasaot kamo sa kalipay nga nagatukar sang inyo mga tamborin. 5Magatanom kamo liwat sang mga ubas sa mga bukid sang Samaria, kag magapulos sa mga bunga sini. 6Magaabot ang tion nga ang mga manugbantay didto sa mga bukid sang Efraim magasinggit, ‘Dali kamo, mataklad kita sa Jerusalem31:6 Jerusalem: sa Hebreo, Zion. sa pagsimba sa Ginoo nga aton Dios.’ ”

7Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Magkanta kamo kag maghinugyaw sa kalipay para sa Israel,31:7 Israel: sa Hebreo, Jacob. ang labaw sa tanan nga nasyon. Magdayaw kamo kag magsinggit, ‘O Ginoo, luwasa ang imo katawhan, ang nabilin nga buhi sa mga Israelinhon.’ 8Pamati! Ako mismo ang magakuha kag magatipon sa ila halin sa duta sa aminhan kag sa malayo gid nga mga lugar.31:8 malayo gid nga mga lugar: sa literal, pinakapunta sang kalibutan. Pati ang mga bulag kag mga piang magaupod sa ila, subong man ang mga nagabulusong kag ang mga manugbata. Isa ka dako nga grupo ang magapauli. 9Magahibi sila kag magapangamuyo samtang ginadala ko sila pauli. Dal-on ko sila sa mga ililigan sang tubig, kag magaagi sila sa maayo nga dalan nga indi sila makasandad. Kay ako ang amay sang Israel, kag si Efraim31:9 Efraim: Ang nagapanguna nga tribo sang aminhan nga ginharian sang Israel kag nagarepresentar sang sini nga ginharian. ang akon kamagulangan nga anak.

10“O mga nasyon, pamatii ninyo ang akon ginasiling, kag ibantala ini sa malayo nga mga lugar: Ginpalapta ko ang mga Israelinhon, pero tipunon ko sila, kag bantayan ko sila pareho sang manugbantay sang mga karnero. 11Luwason ko sila nga mga kaliwat ni Jacob sa kamot sang mga tawo nga mas gamhanan sang sa ila. 12Magakadto sila sa Bukid sang Zion kag magahinugyaw sa kalipay. Magakalipay sila tungod sa mga pagpakamaayo ko sa ila. Mangin bugana ang ila uyas, duga sang ubas, lana, kag mga kasapatan. Mangin pareho sila sa katamnan nga permi ginabunyagan, kag indi na gid sila magkasubo pa. 13Magasaot sa kalipay ang ila mga dalaga kag mga soltero pati ang mga tigulang. Bayluhan ko ang ila paghinibi sang kalipay. Imbes nga magpangasubo sila, lipayon ko sila. 14Hatagan ko ang mga pari sang bugana nga mga halad. Pun-on ko ang akon katawhan sang mga pagpakamaayo. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

15Nagpadayon pa gid sa pagsiling ang Ginoo, “May nabatian nga paghinibi kag pagpanalambiton sa banwa sang Rama. Nagahibi si Raquel tungod sa iya mga kabataan. Nagahibi siya kag indi na gid maulo-ulohan tungod kay ang iya mga kabataan nagkalamatay.”

16Pero karon nagasiling ang Ginoo, “Indi ka na maghibi kay balusan ko ikaw sa imo mga binuhatan. Magabalik ang imo mga anak halin sa duta sang mga kaaway. 17Gani may paglaom sa imo palaabuton. Kay magabalik gid ang imo mga anak sa ila kaugalingon nga duta. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

18Nabatian ko gid ang paghilibion sang mga taga-Efraim. Nagasiling sila, “O Ginoo, pareho kami sang torite nga baka nga wala maanad sang gota, pero gintudluan mo kami nga magtuman sa imo. Ikaw ang Ginoo nga amon Dios, gani ibalik kami sa amon duta. 19Nagbiya kami sadto sa imo, pero karon nagahinulsol na kami. Sang nakamarasmas kami nga nakasala kami ginpukpok namon ang amon dughan sa paghinulsol. Nahuya gid kami sa amon mga ginhimo sang bataon pa kami.”

20Nagsabat ang Ginoo, “Kamo katawhan sang Efraim akon gid pinalangga nga anak. Bisan permi ako nagahambal kontra sa inyo, palangga ko gihapon kamo. Ginakahidlawan ko kamo kag naluoy gid ako sa inyo.

21“Magbutang kamo sang mga tanda sa dalan. Tandai ninyo sing maayo ang dalan nga inyo ginaagyan kay amo ini nga dalan ang inyo pagaagyan sa inyo pagbalik. O Israel nga pareho sa isa ka birhen nga babayi, magbalik na kamo sa inyo mga banwa. 22San-o pa kamo mabalik sa akon, O mga anak ko nga nagtalang. Magahimo ako sang bag-o nga butang sa kalibutan, pareho bala nga ang babayi amo na ang nagapangaluyag31:22 nagapangaluyag: ukon, nagaprotektar. sa lalaki.”

Ang Palaabuton nga Kauswagan sang Israel

23Nagsiling ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, “Kon pabalikon ko na ang katawhan sang Juda sa ila duta halin sa pagkabihag,31:23 pabalikon… pagkabihag: ukon, ibalik ko na ang maayo nga kahimtangan sang katawhan sang Juda. magasiling sila liwat, ‘Kabay pa nga bendisyunan sang Ginoo ang balaan nga bukid sang Jerusalem, nga sa diin siya nagaestar.’ 24Magaestar ang mga tawo sa Juda kag sa mga banwa sini, pati ang mga mangunguma kag ang mga bakiro. 25Kay papahuwayon ko ang mga ginakapoy kag busgon ko ang tanan nga nagakaluya sa kagutom. Gani magasiling sila,31:25 Gani magasiling sila: ukon, Dayon nagsiling si Jeremias. 26‘Nakabugtaw ako, kag manami gid ang akon tulog.’ ”

27Nagpadayon sa pagsiling ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga padamuon ko ang katawhan sang Israel kag Juda pati ang ila mga kasapatan. 28Sang una ginlaglag ko sila, gin-guba kag ginpukan, pero sa ulihi tukuron kag patindugon ko sila liwat. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini. 29Sa sina nga tion ang mga tawo indi na magsiling nga, ‘Nagkaon ang ginikanan sang maaslom nga ubas, kag ang kaaslom sini matilawan sang ila mga kabataan.’ 30Sa baylo, kon sin-o ang nagkaon sang maaslom nga ubas, siya lang mismo ang makatilaw sang kaaslom sini. Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay.”

31Nagpadayon pa gid sa pagsiling ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga magahimo ako sang bag-o nga kasugtanan sa katawhan sang Israel kag sang Juda, 32kag ini indi na pareho sang una nga kasugtanan nga akon ginhimo sa ila mga katigulangan sadtong gintuytuyan ko sila paguwa sa Egipto. Bisan tuod pareho ako sang bana sa ila, wala gid sila magtuman sang akon una nga kasugtanan. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

33Nagsiling pa ang Ginoo, “Ang bag-o nga kasugtanan nga akon himuon sa katawhan sang Israel sa palaabuton nga mga inadlaw amo ini: Ibutang ko ang akon mga sugo sa ila hunahuna, kag isulat ko ini sa ila tagipusuon. Ako mangin ila Dios, kag sila mangin akon katawhan. 34Wala na sing may magsiling pa sa iya kasimanwa ukon sa iya utod nga dapat kilalahon niya ang Ginoo. Tungod kay sila tanan magakilala sa akon, halin sa pinakakubos hasta sa pinakadungganon. Kay patawaron ko sila sa ila mga malain nga nahimo, kag indi ko na pagdumdumon ang ila mga sala. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

35Nagsiling pa gid ang Ginoo, “Ako amo ang nagamando sa adlaw nga magsanag kon adlaw, kag sa bulan kag mga bituon nga magsanag kon gab-i. Kag ako ang nagalabugay sa dagat kag nagapalinagumba sang mga balod. Ginoo nga Makagagahom ang akon ngalan. 36Samtang nagapabilin ang langit kag ang kalibutan, magapabilin man ang katawhan sang Israel hasta san-o. 37Subong nga indi matakos ang langit kag indi matungkad ang pundasyon sang kalibutan, indi ko man mahimo nga sikwayon ang tanan nga kaliwat sang Israel tungod sa mga sala nga ila ginhimo. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”

38Nagsiling pa ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga ang siyudad sang Jerusalem pagatukuron liwat halin sa Tore ni Hananel pakadto sa Pamusod nga Puwertahan. 39Halin sa sina nga mga lugar, ang dulunan magapadayon sa bukid sang Gareb dayon paliko sa Goa. 40Ang bug-os nga pulopatag nga ginahabuyan sang mga bangkay kag mga basura, mangin balaan para sa akon, kag pati man ang tanan nga uma sa Kidron nga ililigan sang tubig sa may sidlangan kag hasta sa Puwertahan sang mga Kabayo. Indi na gid malaglag ukon mapukan liwat ang ini nga siyudad.”

Het Boek

Jeremia 31:1-40

De hoopvolle toekomst van Israël

1‘In die tijd,’ zegt de Here, ‘zullen alle stammen van Israël Mij erkennen als de Here, zij zullen zich als mijn volk gedragen. 2Ik zal voor hen zorgen, zoals Ik zorgde voor de Israëlieten die uit Egypte kwamen en aan wie Ik mijn genade toonde in de woestijn. Ik leidde hen en gaf hun rust. 3Want lang voor die tijd heeft de Here tegen Israël gezegd: mijn volk, Ik heb van u gehouden met een eeuwigdurende liefde, liefdevol heb Ik u naar Mij toegetrokken. 4Ik zal uw volk herstellen, maagd van Israël. U zult opnieuw gelukkig zijn en weer dansen op het ritme van de tamboerijnen.

5U zult weer wijngaarden planten op de berghellingen van Samaria en met voldoening de opbrengst van uw eigen tuinen eten. 6Er zal een dag komen dat de wachters op de heuvels van Israël zullen roepen: “Sta op, laten we naar Sion gaan, naar de Here, onze God.” 7Want de Here zegt: “Zing blij over Israël, zing een jubelzang over het grootste van alle volken! De Here heeft zijn volk en de restanten van Israël gered.” 8Want Ik zal hen terugbrengen vanuit het noorden en uit de verste hoeken van de aarde, zonder iemand te vergeten. Lammen en blinden zullen terugkomen, jonge moeders met hun kleine kinderen, vrouwen die op het punt staan te bevallen. Het zal een grote menigte zijn die terugkeert. 9Vreugdetranen zullen hen langs de wangen lopen en zij zullen tot Mij bidden wanneer Ik hen naar huis leid. Zij zullen langs stromende beken trekken, zonder te struikelen. Want Ik ben een vader voor Israël en Efraïm is mijn oudste zoon.’ 10Luister naar deze boodschap van de Here, volken van de wereld, en laat iedereen in verre landen het horen: de Here, die zijn volk uiteen heeft gejaagd, haalt het weer bij elkaar en zal hen bewaken zoals een herder zijn kudde. 11Hij zal de Israëlieten weer bevrijden en verlossen uit de macht van hun overheersers! 12Zij zullen thuiskomen en vrolijke liederen zingen op de heuvels van Sion, verheugd over de goedheid van de Here, de goede oogsten, de tarwe, de wijn en de olie, en over de pasgeboren kalveren en lammetjes. Hun leven zal zijn als een tuin met genoeg water en al hun problemen zullen voorbij zijn. 13De jonge meisjes zullen dansen van blijdschap en ook de mannen, jong en oud, zullen delen in de feestvreugde. ‘Want Ik zal hun rouw veranderen in vreugde, Ik zal hen troosten en blij maken, want de gevangenschap met al zijn ellende zal achter de rug zijn. 14Ik zal de priesters een overvloed aan offervlees schenken dat in de tempel bij hen wordt gebracht, Ik zal mijn volk verzadigen met mijn overvloed,’ zegt de Here.

15De Here sprak opnieuw tegen mij en zei: ‘In Rama wordt luid gehuild en gejammerd, Rachel huilt om haar kinderen en wil zich niet laten troosten, omdat haar kinderen er niet meer zijn.’ 16Maar de Here zegt: ‘Huil niet langer, Ik heb uw gebeden gehoord en u zult ze terugzien, zij zullen bij u terugkomen uit het verre land van de vijand. 17Uw toekomst ziet er hoopvol uit,’ zegt de Here, ‘want uw kinderen zullen terugkeren naar hun eigen land.

18Ik heb Israëls klachten gehoord: “U hebt mij hard gestraft, maar dat was nodig. Want ik was een koppig kalf dat moest wennen aan het juk. Keer mijn hart naar U toe, opdat ik weer tot U zal terugkeren, want U alleen bent de Here, mijn God. 19Ik ben van U afgedwaald, maar ik heb berouw, ik heb mijn fouten erkend. Ik schaam mij diep voor wat ik in mijn jeugd heb misdaan.” ’ 20De Here antwoordt: ‘Israël is nog steeds mijn zoon, mijn liefste kind. Ik moest hem vaak straffen, maar Ik houd nog steeds van hem. Ik verlang naar hem en zal hem zeker helpen.’

21Als u in ballingschap wordt weggevoerd, zet dan tekens langs de weg die in de richting van Israël wijzen. Markeer uw weg goed. Want u zult weer terugkeren naar uw steden, Israël. 22Hoe lang zult u nog aarzelen, afvallige dochter? Want de Here zal iets nieuws en onbekends laten gebeuren, Israël zal uit zichzelf de Here zoeken!

23De Here van de hemelse legers, de God van Israël, zegt: ‘Als Ik hen weer terugbreng, zal men in Juda en haar steden zeggen: “De Here zegene u, centrum van rechtvaardigheid, heilige heuvel!” 24Stedelingen, boeren en herders zullen voor altijd in vrede en blijdschap samenleven. 25Ik zal de vermoeiden rust en de bedroefden blijdschap geven.’

26Toen werd ik, Jeremia, wakker. Wat genoot ik van zoʼn slaap!

27De Here zegt: ‘Er komt een tijd dat Ik het aantal inwoners en de veestapel hier in Israël enorm zal laten groeien. 28In het verleden heb Ik mijn best gedaan dit volk te verwoesten en uit te roeien, maar nu zal Ik het weer zorgvuldig opbouwen. 29De mensen zullen niet langer het gezegde “kinderen boeten voor de zonden van hun ouders” gebruiken, 30want iedereen zal voor zijn eigen zonden sterven, ieder moet voor zijn eigen zonden boeten.

31Er komt een dag,’ zegt de Here, ‘dat Ik een nieuw verbond met de mensen van Juda en Israël zal sluiten. 32Het zal niet hetzelfde verbond zijn dat Ik met hun voorouders sloot toen Ik die uit Egypte leidde. Dat verbond hebben zij toen verbroken, hoewel Ik voor hen zorgde als een man voor zijn vrouw. 33Maar dit is het nieuwe verbond dat Ik dan met hen zal sluiten: Ik zal mijn wetten in hun harten graveren, zodat zij Mij willen eren, dan zal Ik werkelijk hun God zijn en zij zullen mijn volk zijn. 34Dan hoeven zij elkaar niet meer te vertellen dat het goed is de Here te kennen,’ want iedereen, klein en groot, zal Mij dan werkelijk kennen, zegt de Here, ‘Ik zal hun zonden vergeven en voor altijd vergeten.’ 35Dit zegt de Here, die ons overdag het zonlicht en ʼs nachts het licht van maan en sterren geeft, die de zee opzweept zodat de golven beginnen te bulderen en wiens naam is Here van de hemelse legers: 36‘Net zo min als Ik van plan ben deze natuurwetten te veranderen, zo zal Ik ook mijn volk Israël niet verstoten! 37Net zomin als de hemelen kunnen worden gemeten en de fundamenten van de aarde kunnen worden gepeild, zo zal Ik er nooit over denken hen voor altijd te verstoten vanwege hun zonden! 38-39 Want er komt een tijd,’ zegt de Here, ‘dat heel Jeruzalem voor de Here zal zijn herbouwd. Vanaf de toren van Hananeël in het noordoosten van de stad tot aan de Hoekpoort in het noordwesten, en vanaf de Garebheuvel in het zuidwesten tot Goa in het zuidoosten. 40De hele stad en het dal waar de doden begraven worden, zullen heilig zijn voor de Here, evenals de velden die zich uitstrekken tot aan de Kidronbeek en vervolgens naar de Paardenpoort aan de oostkant van de stad. Deze stad zal nooit meer worden ingenomen of verwoest.’