Ang Paglaom sa Palaabuton
1-2Nagsiling ang Ginoo, ang Dios sang Israel, “Kaluluoy kamo nga mga pangulo sang akon katawhan! Pareho kamo sa mga manugbantay sang karnero nga nagapamatay kag nagapalapta sang mga karnero. Gani tungod nga ginpalapta ninyo ang akon katawhan kag wala gin-atipan, silutan ko kamo. Oo, silutan ko kamo tungod sa kalautan nga inyo ginhimo. 3Ako mismo ang magatipon sa mga nabilin ko nga katawhan halin sa nagkalain-lain nga mga lugar nga sa diin ginpalapta ko sila, kag dal-on ko sila pabalik sa ila duta, kag didto magadamo gid sila. 4Hatagan ko sila sang mga pangulo nga mag-atipan sa ila, kag indi na sila mahadlok ukon makulbaan, kag wala na sing may madula sa ila. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.”
5Nagsiling pa ang Ginoo, “Magaabot ang tion nga paharion ko ang isa ka matarong nga hari nga kaliwat ni David. Magahari siya nga may kaalam, kag himuon niya ang matarong kag husto sa sini nga duta. 6Amo ini ang ngalan nga itawag sa iya: ‘Ang Ginoo amo ang Nagahatag sa Aton sang Pagkamatarong.23:6 Pagkamatarong: ukon, Kaluwasan; ukon, Kadalag-an.’ Kag sa sina nga tion maluwas ang Juda kag makaangkon sang kalinong ang Israel.
7“Kag sa sina man nga tion ang mga tawo indi na magsumpa nga nagasiling, ‘Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga nagpaguwa sa mga Israelinhon sa Egipto.’ 8Sa baylo, magasiling sila, ‘Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga nagpaguwa sa mga kaliwat sang Israel sa nasyon sa aminhan kag sa tanan nga nasyon nga sa diin ginpalapta niya sila.’ Dayon magaestar sila sa ila kaugalingon nga duta.”
Ang Silot sa Butigon nga mga Propeta
9Daw sa mabuka ang akon tagipusuon tungod sa butigon nga mga propeta. Nagapalangurog ang akon mga tul-an, kag daw sa hubog ako tungod sa balaan nga mensahi sang Ginoo kontra sa ila. 10Puno na gid ang duta sang mga tawo nga nagasimba sa mga dios-dios,23:10 nagasimba sa mga dios-dios: sa literal, nagapanginbabayi ukon nagapanginlalaki. kay ang mga propeta nagahimo sang kalautan kag nagaabuso sang ila gahom. Tungod sini ginsumpa sang Ginoo ang duta, gani nagmala ini kag nagkalalaya ang mga tanom. 11Kay amo ini ang ginasiling sang Ginoo: “Ang mga pari pareho man sa mga propeta. Indi sila diosnon kag nagahimo sila sang kalautan bisan sa akon templo mismo. 12Gani mangin madanlog kag madulom ang ila dalan. Magakalasandad kag magakalatumba sila, kay padal-an ko sila sang kalaglagan sa tion nga silutan ko sila. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.
13“Nakita ko nga puwerte kalaot sang mga propeta sang Samaria, kay nagapanagna sila sa ngalan ni Baal kag ginpatalang nila ang akon katawhan nga mga Israelinhon. 14Pero nakita ko nga mas malaot pa gid ang mga propeta sang Jerusalem, kay nagasimba sila sa mga dios-dios kag nagabutig pa. Ginaganyat nila ang mga malaot sa paghimo pa gid sang malaot, gani wala sila nagabiya sa ila kalautan. Ang katawhan sang Jerusalem pareho kalaot sa katawhan sang Sodom kag Gomora.
15“Gani ako, ang Ginoo nga Makagagahom, nagasiling parte sa sini nga mga propeta: Pakan-on ko sila sang mapait nga pagkaon kag paimnon sang tubig nga may hilo; kay tungod sa ila naglapta ang kalautan sa bug-os nga duta.”
16Nagsiling ang Ginoo nga Makagagahom sa katawhan sang Jerusalem, “Indi kamo magpamati sa ginasiling sang sining butigon nga mga propeta. Ginapasalig lang nila kamo sang indi matuod. Ang ginasugid nila sa inyo nga mga palanan-awon wala naghalin sa akon kundi halin lang sa ila hunahuna. 17Amo ini ang ila ginahambal permi sa mga tawo nga nagatamay sa akon kag nagasunod sa ila matig-a nga mga tagipusuon: ‘Mangin maayo gid ang inyo kahimtangan, siling sang Ginoo. Wala sing malain nga matabo sa inyo.’ 18Pero sin-o sa sining mga propeta ang nakahibalo sa akon hunahuna? Wala gani sila nagpamati sa akon pulong ukon nagsapak sa akon ginsiling. 19Pamati! Ang akon kaakig pareho sang bagyo ukon buhawi nga magahampas sa ulo sang sining malaot nga mga tawo. 20Indi gid madula ang akon kaakig hasta mahimo ko ang akon luyag nga himuon. Kag sa palaabuton nga mga inadlaw, maintiendihan ninyo ini sing maayo. 21Wala ko ginpadala ini nga mga propeta, pero naglakat gihapon sila. Wala ako magpakighambal sa ila, pero nagpanagna sila. 22Pero kon nahibaluan lang nila kon ano ang ara sa akon hunahuna, ginbantala kuntani nila ang akon mga pulong sa akon katawhan, agod magbiya sila sa ila malain nga mga pagginawi kag mga binuhatan. 23Dios ako nga ara sa bisan diin kag indi lang sa isa ka lugar. 24Wala sing may makapanago sa sekreto nga mga lugar nga indi ko makita. Wala bala kamo kahibalo nga ara ako bisan diin sa langit kag sa duta? Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.
25“Nabatian ko kon ano ang ginpanghambal sang mga propeta nga nagahambal sang kabutigan sa akon ngalan. Nagasiling sila nga kuno ginhatagan ko sila sang mensahi sa damgo. 26Hasta san-o pa bala sila maghambal sang kabutigan nga halin sa ila madaya nga tagipusuon? 27Paagi sa pagsugid nila sang sini nga mga damgo, ginatulod nila ang akon katawhan nga kalimtan ako, subong nga ginkalimtan ako sang ila mga katigulangan paagi sa pagsimba kay Baal. 28Pabay-i nga magsugid ini nga mga propeta sang ila damgo, pero atong mga propeta nga nakabati sang akon pulong dapat magsugid sini nga may katutom. Kay may kinalain ang ila damgo sa akon pulong, subong nga ang dagami lain sang sa uyas. 29Indi bala nga gamhanan ang akon pulong? Pareho ini sa kalayo nga makasunog ukon sa martilyo nga makadugmok sang bato.
30“Gani ako, ang Ginoo, nagasiling nga kontra ko ang mga propeta nga nagakuha lang sang ila mensahi halin sa iban nga mga propeta kag nagasiling nga halin kuno ina sa akon. 31-32Kontra ko man inang mga propeta nga nagahambal lang sang ila kaugalingon nga mga mensahi kag nagasiling nga ako kuno ang naghambal. Nagasugid sila sang mga damgo nga indi matuod, kag ginapatalang nila ang akon katawhan sa ila mga kabutigan nga ginahambal nila sing padasodaso. Wala ko gid sila pag-ipadala ukon pagsugua sa paghambal. Gani wala gid sila sing may mahatag nga kaayuhan sa katawhan. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.
33“Jeremias, kon may magpamangkot sa imo nga pumuluyo ukon propeta ukon pari kon ano ang akon mensahi, silinga sila nga sikwayon ko sila. 34Kon may propeta ukon pari ukon bisan sin-o nga magsiling nga may mensahi siya kuno halin sa akon, silutan ko ina nga tawo kag ang iya panimalay. 35Mas maayo pa nga ang tagsa-tagsa magpamangkot na lang sa iya mga abyan ukon mga paryente kon ano ang akon mensahi 36sang sa magsiling nga, ‘May mensahi ako halin sa Ginoo.’ Kay ginagamit lang ini sang iban agod mapapati nila ang ila isigkatawo, gani ginapatiko nila ang mga mensahi sang buhi nga Dios, ang Ginoo nga Makagagahom.
37“Jeremias, halimbawa magpamangkot ka sa isa ka propeta kon may mensahi siya halin sa akon 38kag magsiling siya, ‘Huo, may mensahi ako halin sa Ginoo.’ Dapat hambalan mo siya nga amo ini ang akon ginasiling: ‘Tungod nga nagsiling ka nga may mensahi ka halin sa akon, bisan gindumilian ko ikaw sa pagmitlang sini, 39kalimtan ko gid ikaw kag tabugon sa akon presensya. Kag pabay-an ko ini nga siyudad nga ginhatag ko sa inyo mga katigulangan. 40Pakahuy-an ko gid kamo hasta san-o, nga indi gid malimtan.’ ”
Løfte om tilbagevenden til deres eget land og et nyt rodskud fra Davids slægt
1Herren, Israels Gud, siger: „Mit folks ledere fortjener deres straf. De skulle have været hyrder for min hjord, men har i stedet ført dem i ulykke, og de er årsag til, at hjorden bliver spredt for alle vinde. 2I stedet for at føre dem til et trygt og sikkert sted, har de drevet dem mod død og undergang. Derfor vil jeg straffe dem for deres onde handlinger. 3Men engang vil jeg samle resterne af min hjord fra alle de lande, jeg spredte dem til, og føre dem tilbage til folden, hvor de vil opleve fremgang og vækst. 4Jeg vil udpege gode hyrder til at tage sig af dem, så de ikke længere har noget at frygte, og ingen af dem skal fare vild.”
5„Og engang i fremtiden,” siger Herren, „vil jeg lade en spire bryde frem fra Davids slægt, en konge, der vil styre landet med visdom og afsige retfærdige domme. 6Hans navn skal være ‚Herren er vores redning’23,6 Eller: „Herren er vores retfærdighed.” Det hebraiske ord har flere nuancer, som ikke kan beskrives med et enkelt ord på dansk. Det indebærer både en retfærdig dom over de onde og redning for de gode. for Judas folk vil blive reddet, og Israel skal leve i tryghed.
7Når I er vendt tilbage til landet, vil den, der aflægger ed, ikke længere sige: ‚Så sandt Herren lever, der udfriede Israels folk fra Egyptens land.’ 8I stedet vil man sige: ‚Så sandt Herren lever, der førte Israels folk hjem til deres eget land fra landet mod nord og alle de andre lande, hvor han havde sendt dem i eksil.’ Da skal de få lov at bo i deres eget land igen.”
Dom over de ugudelige præster og profeter
9Når jeg tænker på dem, der skulle tale på Guds vegne, er jeg dybt frustreret. Jeg ryster og skælver, jeg raver omkring, som var jeg beruset. Det er helt forfærdeligt, som de behandler Herren og hans hellige ord. 10Landet er fuldt af troløshed imod Herren, og derfor hænger hans forbandelse over det, så jorden tørrer ind, og græsset visner. Det er de gudløse lederes skyld, for de er onde og misbruger deres magt.
11„Både præsterne og profeterne er gudløse!” siger Herren. „Jeg har set deres forargelige ondskab selv her i mit eget tempel. 12Derfor vil de blive jaget hen ad mørke og glatte stier, så de falder. Når tiden er inde, vil jeg sende ulykken over dem.
13Jeg så, hvor frygteligt Samarias profeter opførte sig. De profeterede ved Ba’al og ledte mit folk Israel på afveje. 14Men Jerusalems profeter opfører sig lige så forfærdeligt. De er utro mod mig og lever på en løgn. De opfordrer ligefrem folket til at synde i stedet for at advare dem. Den slags ledere og hele Jerusalems befolkning er lige så ugudelige, som Sodomas og Gomorras indbyggere var.”
15Derfor siger Herren, den Almægtige, om Jerusalems profeter: „Jeg vil fodre dem med min hårde straf og give dem et lidelsens bæger at tømme. For det er deres skyld, at ugudeligheden breder sig i landet.”
16Herren, den Almægtige, siger til Jerusalems indbyggere: „Lad være med at lytte til de ugudelige profeter, for de fylder jer med falske forhåbninger. De taler nemlig ud af deres egen fantasi i stedet for at bringe et budskab fra mig. 17Til dem, der gør oprør og forkaster mit ord, siger de: ‚I vil få fremgang!’ og til dem, der stædigt følger deres egne onde tilskyndelser, siger de: ‚Bare rolig! Det sker der ikke noget ved.’
18Men kan I nævne bare én blandt disse profeter, som lever mig så nær, at han kan høre, hvad jeg siger? Findes der én eneste, der er villig til at lytte og adlyde? 19Min straf vil pludselig være over dem som en mægtig hvirvelvind. 20Min vrede lægger sig ikke, før jeg har udført den straf, jeg har tiltænkt dem. I vil forstå det, når I ser det ske.
21Jeg har aldrig sendt den slags profeter, men alligevel hævder de at tale på mine vegne. Jeg har ikke givet dem noget budskab, men alligevel vover de at profetere. 22Hvis de virkelig havde kendt mig og forstået min vilje, ville de have givet folket et budskab fra mig om omvendelse fra deres ondskab. 23Er jeg måske en jordisk gud med et begrænset udsyn? 24Kan nogen skjule sig for mig? Er jeg ikke overalt både i himlen og på jorden?
25Jeg har hørt disse profeter sige: ‚Gud gav mig en drøm i nat.’ Men det er løgn! 26Hvor længe vil de blive ved med at komme med deres løgnagtige budskaber og selvopfundne profetier? 27Med deres falske drømme får de mit folk til at glemme mig, akkurat som deres forfædre glemte mig og begyndte at tilbede Ba’al.
28Kan I ikke kende forskel på halm og aks? Prøv at sammenligne det, I hører fra en såkaldt profet, der fortæller om sine drømme, og det I hører fra en, der bringer et sandt budskab fra mig. 29Mit ord brænder som ild og renser urenheder bort. Det er som en forhammer, der knuser de hårde klipper til småsten. 30-31Derfor er jeg imod de profeter, der godt nok siger: ‚Hør, hvad Herren siger!’ men blot efterligner hinandens budskaber og smigrende ord. De taler for egen regning. 32Deres fantasier og drømme er åbenlyse løgne, der lokker mit folk ud i synd. Jeg har ikke sendt dem, og de hjælper ikke mit folk, tværtimod!”
33Herren sagde til mig: „Jeremias, hvis en profet eller præst eller en anden person spørger dig, om du har en byrde23,33 Der er et ordspil mellem „byrde” og „budskab fra Herren”, idet det samme ord på hebraisk kan betyde begge dele. Et budskab fra Herren føles ofte som en byrde, der tynger profeten, indtil det er afleveret. Nogle fortolkere mener dog, at byrden er den straf, som folket skal bære. fra Herren, skal du svare: ‚Det er jer, der er blevet en byrde, og Herren kan ikke bære den længere.’ 34Den profet, præst eller anden person, der løgnagtigt påstår at have en ‚byrde fra Herren’, vil jeg straffe hårdt. 35I må gerne spørge hinanden: ‚Hvad siger Herren?’ 36men lad være med at tale om ‚en byrde fra Herren’, for de ‚byrder’, I kommer frem med, er jeres egne tanker og meninger. På den måde ringeagter I jeres Gud, Herren, den Almægtige. 37I må godt spørge en profet: ‚Hvad siger Herren?’ 38-39Men hvis I trods min advarsel fortsætter med at gøre nar ad mig ved at tale om en ‚byrde fra Herren’, når det kun er jeres egne ord, I kommer med, så vil jeg også behandle jer som en byrde og kaste jer langt bort. Jeg vil forkaste både jer og den by, jeg gav jeres fædre. 40Jeg vil vanære jer i en sådan grad, at jeres fornedrelse vil blive husket til alle tider.”