Dugang nga Kaayuhan sang Kaalam
1Anak, indi gid pagkalimti ang ginatudlo ko sa imo; tipigi sa imo tagipusuon ang mga ginasugo ko sa imo, 2kay makapalawig ini kag makapauswag sang imo kabuhi. 3Magpabilin ka nga maayo kag matutom; indi ina pagdulaa kundi huptan mo gid sa imo tagipusuon.3:3 indi… tagipusuon: sa literal, ihigot ina sa imo liog kag isulat sa imo tagipusuon. 4Kon himuon mo ini, maluyag sa imo ang Dios kag ang mga tawo, kag mangin maayo ang pagtulok nila sa imo.
5Magsalig ka sa Ginoo sa bug-os mo nga tagipusuon, kag indi ka magsalig sa imo kaugalingon nga kaalam. 6Dumduma ang Ginoo sa tanan mo nga ginahimo, kag tuytuyan niya ikaw sa husto nga dalan. 7Indi ka maghunahuna nga maalam ka na gid kundi magtahod ka sa Ginoo, kag indi ka maghimo sang malain. 8Kay makapaayo kag makapabaskog ina sa imo lawas. 9Padunggi ang Ginoo sa imo mga pagkabutang, pareho halimbawa sa paghalad sa iya sang una nga parte sang tanan mo nga patubas. 10Kon himuon mo ini, magasulubra ang mga patubas sa imo mga bodega kag ang duga sang ubas sa imo mga suludlan.
11Anak, indi pagpakalaina ang pagdisiplina sang Ginoo sa imo.3:11 pagdisiplina sang Ginoo sa imo: ukon, pagtadlong sang Ginoo sa imo pamatasan. Indi maglain ang imo buot kon ginasabdong ka niya. 12Kay ginadisiplina sang Ginoo ang iya mga ginapalangga pareho sang ginahimo sang isa ka amay sa iya anak nga iya ginakalipay.
13Bulahan ang tawo nga nakaangkon sang kaalam kag pag-intiendi. 14Kay mas mapuslanon pa ini sang sa pilak kag bulawan, 15kag mas bilidhon pa sang sa mga alahas.3:15 alahas: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. Kag wala gid sing bisan ano nga butang nga imo ginahandom nga makatupong sini. 16Makapalawig kag makapauswag ini sang imo kabuhi, kag makahatag man sa imo sang kadungganan. 17Makabulig gid ini sa imo kabuhi kag makapaayo sang imo kahimtangan. 18Bulahan ang tawo nga nagapabilin nga maalamon; ang kaalam makapaayo kag makapalawig sang iya kabuhi.3:18 makapaayo… kabuhi: sa literal, kahoy nga nagahatag sang kabuhi.
19-20Paagi sa kaalam kag ihibalo, gintuga sang Ginoo ang kalibutan kag ang kalangitan, kag nagkalabukas ang mga tuburan kag naghatag ang mga panganod sang ulan.
21Anak, tipigi gid ang imo kaalam kag ihibalo sa pagdesisyon sing husto. Indi pagpabay-i nga madula ini sa imo. 22Kay makahatag ini sa imo sang malawig kag matahom nga kabuhi. 23Kag magakabuhi ka nga luwas sa katalagman kag indi ka maano. 24Makatulog ka nga mahamuok, nga wala sing may ginakahadlukan. 25Gani indi ka dapat mahadlok kon gulpi lang nga mag-abot ang makahaladlok nga mga hitabo, ukon kon laglagon na ang mga malaot, 26kay makasalig ka nga bantayan ka sang Ginoo; ilikaw niya ikaw sa katalagman.
27Buligi ang mga dapat buligan kon masarangan mo man lang. 28Indi na pagpabuwasi ang pagbulig sa imo isigkatawo kon mabuligan mo man lang siya subong.
29Indi ka magplano sing malain kontra sa imo isigkatawo nga nagasalig sa imo bilang iya kaingod.
30Indi ka magpakigbais sa imo isigkatawo sa wala sing kabangdanan, labi na kon wala man lang siya sing may nahimo nga malain sa imo.
31Indi ka magkahisa sa mapintas nga tawo ukon magsunod sa iya mga ginahimo. 32Kay ginakangil-aran sang Ginoo ang mga balingag, pero nagasalig siya sa nagakabuhi sing husto.
33Ginapakamalaot sang Ginoo ang panimalay sang mga malaot, pero ginapakamaayo niya ang panimalay sang mga matarong.
34Ginatamay niya ang nagapangtamay, pero ginakaluoyan niya ang mapainubuson.
35Ang mga maalamon padunggan, pero ang mga buang-buang pakahuy-an.
Nyansa De Yiyedi Ba
1Me ba, mma wo werɛ mfi me nkyerɛkyerɛ,
kora me mmara wɔ wo koma mu,
2na ɛbɛma wo nkwa aware, mfe bebree
na ɛde yiyedi abrɛ wo.
3Mma adɔe ne nokware mmfi wo nkyɛn
fa yan wo kɔn mu
kyerɛw gu wo koma pon so.
4Na wubenya adom ne din pa
wɔ Onyankopɔn ne nnipa anim.
5Fa wo koma nyinaa to Awurade so,
na mfa wo ho nto wʼankasa ntease so;
6hu no wʼakwan nyinaa mu,
na ɔbɛteɛ wʼakwan.
7Nnye wo ho nni sɛ woyɛ onyansafo;
suro Awurade na kyi bɔne.
8Ɛde ahoɔden bɛbrɛ wo nipadua,
na ayɛ aduan ama wo nnompe.
9Fa wʼahonya hyɛ Awurade anuonyam,
ne wo nnɔbae a edi kan nyinaa;
10na ɛno na ɛbɛma wo pata ayɛ ma abu so,
na nsa foforo abu afa wʼahina so.
11Me ba, sɛ Awurade teɛ wo so a, tie no yiye,
na mmu nʼanimka so,
12Efisɛ, obiara a Awurade pɛ nʼasɛm no, ɔtwe nʼaso,
sɛnea agya teɛ ɔba a ɔdɔ no no.
13Nhyira nka onipa a ohu nyansa,
onipa a onya ntease,
14efisɛ, nimdeɛ so mfaso sen dwetɛ,
na nea efi mu ba sen sikakɔkɔɔ.
15Ne bo yɛ den sen bota;
na worentumi mfa wʼapɛde biara ntoto no ho.
16Nkwa tenten wɔ ne nsa nifa mu;
ahonyade ne anuonyam wɔ ne nsa benkum mu.
17Nʼakwan yɛ ahomeka,
na nʼanammɔnkwan nyinaa yɛ asomdwoe.
18Ɔyɛ nkwadua ma wɔn a woso ne mu;
wɔn a wokura no mu no benya nhyira.
19Nyansa mu na Awurade yɛɛ asase fapem,
na ntease mu na ɔde ɔsoro tim hɔ.
20Efi ne nimdeɛ mu na ɔkyekyɛɛ ebun mu,
na omununkum nso tɔɔ obosu.
21Me ba, fa atemmu pa ne nhumu sie,
na mma emfi wʼani so;
22ɛbɛyɛ nkwa ama wo,
nnwinne a ɛma wo kɔn anuonyam wie pɛyɛ.
23Afei wo kwan so bɛyɛ wo dwoodwoo,
na wo nan renhintiw;
24sɛ woda a worensuro;
sɛ woda a wʼani bekum.
25Nsuro mpofirim amanehunu
anaa ɔsɛe a ɛba amumɔyɛfo so,
26efisɛ Awurade bɛwɔ wʼafa
na ɔbɛkora wo nan afi afiri mu.
27Mfa ade pa nkame wɔn a wɔfata,
bere a tumi wɔ wo nsam.
28Nka nkyerɛ wo yɔnko se:
“Kɔ na bra; mede bɛma wo ɔkyena”
wɔ bere a wowɔ no saa bere no.
29Mpam ɔhaw mma wo yɔnko
bere a ɔne wo te yiye.
30Mmɔ obi sobo kwa
bere a ɔnyɛɛ wo bɔne biara ɛ.
31Mma wʼani mmere basabasayɛfo,
na mfa nʼakwan no mu biara,
32efisɛ Awurade kyi basabasayɛfo
na ɔde ne werɛ hyɛ ɔtreneeni mu.
33Awurade nnome wɔ omumɔyɛfo fi so,
na ohyira ɔtreneeni fi.
34Odi fɛwdifo a wɔyɛ ahantan no ho fɛw,
na ɔdom ahobrɛasefo ne wɔn a wɔhyɛ wɔn so no.
35Anyansafo benya anuonyam adi,
nanso nkwaseafo de, ɔma wɔn anim gu ase.
