1Ang tawo nga nagapatig-a pa gid sang iya tagipusuon bisan kapila na siya sabdungon malaglag gulpi kag indi na makabangon pa.
2Kon ang mga matarong ang magdumala, nagakalipay ang mga tawo; pero kon ang mga malaot na gani, nagakasubo gid sila.
3Ang tawo nga luyag sang kaalam nagahatag kalipay sa iya amay.
Ang tawo nga nagasagi upod sa mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas nagauyang lang sang iya kuwarta.
4Kon ang ginakabalak-an sang hari amo ang hustisya, ginapalig-on niya ang iya ginharian, pero kon ang ginakabalak-an niya amo ang lagay, ginalaglag niya ang iya ginharian.
5Ang tawo nga nagadayaw-dayaw sa iya isigkatawo nagaplano sing malain sa iya.
6Ang malaot nga tawo masiod sa iya kaugalingon nga sala, pero ang matarong nga tawo magakanta sing malipayon.
7Nagakabalaka ang matarong nga tawo sa kinamatarong sang mga imol. Indi ini maintiendihan sang malaot nga tawo.
8Ang mga tawo nga nagapangyaguta nagapaumpisa sang gamo sa isa ka siyudad, pero ang maalamon nga mga tawo nagapauntat sini.
9Wala gid sing padulungan kon iakusar sang maalamon nga tawo ang isa ka buang-buang, kay magasagi lang wakal ang buang-buang kag magpangyaguta.
10Ginakaugtan kag ginatinguhaan nga patyon sang mga manugpatay ang mga tawo nga nagakabuhi sing husto kag wala sing kasawayan.
11Ang buang-buang nga tawo indi makapugong sang iya kaakig, pero ang maalamon nga tawo makapugong sang iya kaugalingon.
12Kon ang isa ka pangulo nagapati sa mga kabutigan, ang tanan niya nga mga opisyal mangin malaot.
13Ang imol kag ang nagapigos sa iya pareho lang nga ginhatagan sang Ginoo sang mata.29:13 Ang buot silingon, pareho lang sila nga gintuga sang Dios.
14Kon matarong ang paghukom sang isa ka hari sa mga imol, magapadayon ang iya pagdumala.
15Ang paghanot sa bata sa pagdisiplina sa iya makatudlo sa iya nga magmaalamon, pero kon pabay-an lang siya, makahatag siya sang kahuy-anan sa iya ginikanan.
16Kon ang mga malaot ang magdumala, nagadugang ang mga kalautan. Pero ini sila malaglag, kag makita ini sang mga matarong.
17Disiplinaha ang imo anak, kag hatagan niya ikaw sang kalinong kag kalipay.
18Kon wala sing mensahi sang Dios nga magtuytoy sa katawhan, nagapinagusto ini. Bulahan ang mga tawo nga nagatuman sa mga ginatudlo29:18 mga ginatudlo: ukon, Kasuguan. sang Dios.
19May ara nga suluguon nga indi mo matudluan paagi lang sa paghambal sa iya, kay bisan naintiendihan niya ikaw, indi siya magpamati.
20Mas maayo pa ang dangatan sang buang-buang nga tawo sang sa tawo nga nagapataka lang kahambal.
21Kon ginapagustuhan mo lang ang imo suluguon halin sang bata pa siya, sa ulihi mangin problema mo siya.29:21 mangin problema mo siya: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini.
22Ang tawo nga dali maakig nagapaumpisa sang gamo, kag permi lang siya makasala.
23Ang pagpabugal sang tawo makahatag sa iya sang kahuy-anan, pero ang pagpaubos sang tawo makahatag sa iya sang kadungganan.
24Ang tawo nga kasabwat sang makawat nagahalit sang iya kaugalingon. Bisan ginpasumpa siya nga magsugid sang matuod, indi gid siya magsugid.
25Delikado kon mahinadlukon kita.29:25 mahinadlukon kita: ukon, nahadlok kita sa tawo. Pero kon magsalig lang kita sa Ginoo, indi gid kita maano.
26Madamo ang nagapangayo sang pabor sa isa ka pangulo, pero ang Ginoo gid lang ang makahatag sang hustisya.
27Ginakangil-aran sang mga matarong ang mga malaot, kag ginakangil-aran sang mga malaot ang mga matarong.
1자주 책망을 받으면서도 여전히 고집을 피우는 사람은 예기치 않은 패망을 당하고 구제가 불가능한 사람이 되고 말 것이다.
2의로운 사람이 권력을 잡으면 백성들이 즐거워하지만 악한 자가 권력을 잡으면 백성들이 탄식한다.
3지혜를 사랑하는 사람은 자기 아버지를 기쁘게 하여도 창녀와 사귀는 사람은 재산을 허비하게 된다.
4공정하고 의로운 왕은 나라를 안정되게 하지만 뇌물을 강요하는 왕은 나라를 망하게 한다.
5이웃 사람에게 아첨하는 자는 자기 발 앞에 그물을 치는 사람이다.
6악인은 자기 죄로 덫에 걸리지만 의로운 사람은 노래하고 즐거워한다.
7의로운 사람은 가난한 사람의 사정을 생각하여도 악한 사람은 그런 것을 이해하지 못한다.
8거만하고 냉소적인 사람은 도시를 소란케 하지만 슬기로운 사람은 분노를 그치게 한다.
9지혜로운 자와 미련한 자가 다투게 되면 미련한 자가 노하든 웃든 그 다툼은 쉽게 그치지 않는다.
10피에 굶주린 자는 정직한 사람을 미워하지만 의로운 자는 정직한 사람의 생명을 보호한다.
11어리석은 사람은 쌓인 분노를 다 터뜨려도 지혜로운 사람은 그 분노를 억제한다.
12통치자가 거짓말에 귀가 솔깃하면 그 밑에서 일하는 사람들도 악하기 마련이다.
13가난한 사람이나 부자가 다 함께 섞여 살기 마련이지만 한 가지 공통점은 여호와께서 그들의 눈에 다 같이 빛을 주셨다는 점이다.
14왕이 가난한 사람의 권리를 옹호해 주면 그의 왕위가 오랫동안 지속될 것이다.
15꾸짖고 때려서라도 교육을 시키면 지혜를 얻게 되지만 제멋대로 하도록 내버려 두면 자식이 어머니를 욕되게 한다.
16악인이 많아지면 죄가 증가하겠지만 의로운 사람은 그들이 망하는 것을 볼 것이다.
17네 자식을 징계하라. 그러면 그가 네 마음에 기쁨과 평안을 줄 것이다.
18하나님의 계시가 없으면 백성이 무질서하겠지만 율법을 지키는 사람은 복이 있다.
19말만 해서는 종을 바로잡을 수 없다. 이것은 그가 다 알면서도 말을 듣지 않기 때문이다.
20아무 생각 없이 성급하게 말하는 사람보다는 오히려 미련한 자에게 더 희망이 있다.
21종을 어려서부터 제멋대로 하도록 내버려 두면 그가 나중에는 자식인 체할 것이다.
22노하는 사람은 다툼을 일으키고 성미가 급한 사람은 죄 짓는 일이 많다.
23사람이 교만하면 낮아지고 겸손하면 존경을 받는다.
24도둑과 공모하는 사람은 영혼을 증오하는 자이다. 그는 사실대로 진술하라는 소리를 들어도 법정에서 아무것도 말하지 않는다.
25사람을 두려워하면 덫에 걸리지만 여호와를 신뢰하면 안전할 것이다.
26통치자의 환심을 사려고 하는 자들이 많으나 사람에 대한 정당한 판단은 여호와께서 하신다.
27의로운 사람은 정직하지 못한 자를 미워하고 악한 사람은 정직한 자를 미워한다.
