1Ang tawo nga nagapatig-a pa gid sang iya tagipusuon bisan kapila na siya sabdungon malaglag gulpi kag indi na makabangon pa.
2Kon ang mga matarong ang magdumala, nagakalipay ang mga tawo; pero kon ang mga malaot na gani, nagakasubo gid sila.
3Ang tawo nga luyag sang kaalam nagahatag kalipay sa iya amay.
Ang tawo nga nagasagi upod sa mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas nagauyang lang sang iya kuwarta.
4Kon ang ginakabalak-an sang hari amo ang hustisya, ginapalig-on niya ang iya ginharian, pero kon ang ginakabalak-an niya amo ang lagay, ginalaglag niya ang iya ginharian.
5Ang tawo nga nagadayaw-dayaw sa iya isigkatawo nagaplano sing malain sa iya.
6Ang malaot nga tawo masiod sa iya kaugalingon nga sala, pero ang matarong nga tawo magakanta sing malipayon.
7Nagakabalaka ang matarong nga tawo sa kinamatarong sang mga imol. Indi ini maintiendihan sang malaot nga tawo.
8Ang mga tawo nga nagapangyaguta nagapaumpisa sang gamo sa isa ka siyudad, pero ang maalamon nga mga tawo nagapauntat sini.
9Wala gid sing padulungan kon iakusar sang maalamon nga tawo ang isa ka buang-buang, kay magasagi lang wakal ang buang-buang kag magpangyaguta.
10Ginakaugtan kag ginatinguhaan nga patyon sang mga manugpatay ang mga tawo nga nagakabuhi sing husto kag wala sing kasawayan.
11Ang buang-buang nga tawo indi makapugong sang iya kaakig, pero ang maalamon nga tawo makapugong sang iya kaugalingon.
12Kon ang isa ka pangulo nagapati sa mga kabutigan, ang tanan niya nga mga opisyal mangin malaot.
13Ang imol kag ang nagapigos sa iya pareho lang nga ginhatagan sang Ginoo sang mata.29:13 Ang buot silingon, pareho lang sila nga gintuga sang Dios.
14Kon matarong ang paghukom sang isa ka hari sa mga imol, magapadayon ang iya pagdumala.
15Ang paghanot sa bata sa pagdisiplina sa iya makatudlo sa iya nga magmaalamon, pero kon pabay-an lang siya, makahatag siya sang kahuy-anan sa iya ginikanan.
16Kon ang mga malaot ang magdumala, nagadugang ang mga kalautan. Pero ini sila malaglag, kag makita ini sang mga matarong.
17Disiplinaha ang imo anak, kag hatagan niya ikaw sang kalinong kag kalipay.
18Kon wala sing mensahi sang Dios nga magtuytoy sa katawhan, nagapinagusto ini. Bulahan ang mga tawo nga nagatuman sa mga ginatudlo29:18 mga ginatudlo: ukon, Kasuguan. sang Dios.
19May ara nga suluguon nga indi mo matudluan paagi lang sa paghambal sa iya, kay bisan naintiendihan niya ikaw, indi siya magpamati.
20Mas maayo pa ang dangatan sang buang-buang nga tawo sang sa tawo nga nagapataka lang kahambal.
21Kon ginapagustuhan mo lang ang imo suluguon halin sang bata pa siya, sa ulihi mangin problema mo siya.29:21 mangin problema mo siya: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini.
22Ang tawo nga dali maakig nagapaumpisa sang gamo, kag permi lang siya makasala.
23Ang pagpabugal sang tawo makahatag sa iya sang kahuy-anan, pero ang pagpaubos sang tawo makahatag sa iya sang kadungganan.
24Ang tawo nga kasabwat sang makawat nagahalit sang iya kaugalingon. Bisan ginpasumpa siya nga magsugid sang matuod, indi gid siya magsugid.
25Delikado kon mahinadlukon kita.29:25 mahinadlukon kita: ukon, nahadlok kita sa tawo. Pero kon magsalig lang kita sa Ginoo, indi gid kita maano.
26Madamo ang nagapangayo sang pabor sa isa ka pangulo, pero ang Ginoo gid lang ang makahatag sang hustisya.
27Ginakangil-aran sang mga matarong ang mga malaot, kag ginakangil-aran sang mga malaot ang mga matarong.
1Ang tawong gahig ulo bisag sigehan ug badlong, sa kalit lang mapukan ug dili na makabangon pa.
2Kon mga matarong ang mangulo malipayon ang mga tawo, apan kon mga daotan ang mangulo masubo gayod sila.
3Ang tawong nagtinguha nga magmaalamon maghatag ug kalipay sa iyang amahan.
Ang tawong nagsigeg pakig-uban sa mga babayeng nagabaligya sa ilang dungog nagausik-usik lang sa iyang kuwarta.
4Kon ang tinguha sa hari mao ang pagpatunhay sa hustisya, ginalig-on niya ang iyang gingharian, apan ang hari nga nawong ug sapi, magpukan sa iyang gingharian.
5Ang tawong mang-ulog-ulog nagaplanog daotan sa iyang isigka-tawo.
6Ang tawong daotan malit-agan sa iyang kaugalingong sala, apan ang tawong matarong magaawit nga malipayon.
7Ang tawong matarong nagahatag ug bili sa katungod sa mga kabos. Dili kini masabtan sa tawong daotan.
8Ang mga tawong bugalbugalon tigpasiugda ug kasamok sa lungsod, apan ang mga maalamon tigpahusay niini.
9Wala gayoy paingnan kon makighusay ang tawong maalamon sa usa ka buang-buang, kay magsige lang ug tagawtaw ug magbugalbugal ang buang-buang.
10Kalagotan ug gusto patyon sa mga kriminal ang mga tawong nagakinabuhi sa husto ug dili salawayon.
11Ang tawong buang-buang mopagawas gayod sa iyang kasuko, apan ang tawong maalamon makapugong sa iyang kaugalingon.
12Kon ang usa ka pangulo motuo ug bakak, ang tanan niyang mga opisyal mahimong daotan.
13Ang kabos ug ang nangdaog-daog kaniya managsama nga gihatagan sa Ginoo ug mga mata.29:13 Ang buot ipasabot, parehas ra silang binuhat sa Dios.
14Kon ang usa ka hari matarong nga mohukom sa mga kabos, magpadayon ang iyang paghari.
15Ang pagbunal ug pagbadlong sa bata aron sa pagdisiplina kaniya makatudlo kaniya nga magmaalamon, apan kon pasagdan lang siya, makahatag siyag kaulawan sa iyang ginikanan.
16Kon daotan ang mga nangulo, mosamot ang pagpakasala. Apan malaglag sila, ug makita kini sa mga matarong.
17Disiplinaha ang imong anak, ug hatagan ka niyag kalinaw ug kalipay.
18Kon walay mensahe sa Dios nga maggiya sa nasod, wala kini kahusay. Bulahan ang mga tawo nga nagatuman sa kasugoan sa Dios.
19Adunay sulugoon nga dili mo matudloan kon imong estoryahan, kay bisan nasabtan ka niya, dili siya motuman.
20Mas may paglaom pa ang tawong buang-buang kaysa tawong magpataka lag yawyaw.
21Kon patughan mo lang sa gusto ang imong sulugoon gikan sa bata pa siya, mahimo mo unya siyang problema.
22Ang tawong daling masuko makahatag ug kagubot, ug daghag mahimong sala.
23Ang kahambogiro sa tawo maghatod kaniya sa kaulawan, apan ang pagkamapainubsanon makahatag kaniyag dungog.
24Ang tawo nga kakunsabo sa kawatan nagbutang sa iyang kaugalingon sa kakuyaw. Bisan unsaon ug patug-an dili gayod siya motug-an.
25Makuyaw kon kita talawan. Apan kon mosalig lang kita sa Ginoo, wala gayoy daotang mahitabo kanato.
26Daghan ang mangayog pabor sa usa ka pangulo, apan ang Ginoo lang gayod ang makahatag ug hustisya.
27Ngil-aran ang mga matarong sa mga daotan, ug ngil-aran usab ang mga daotan sa mga matarong.
