Ang Iban pa nga mga Hulubaton ni Solomon
1Ari pa gid ang iban nga mga hulubaton ni Solomon nga ginkopya sang mga tinawo ni Haring Hezekia sang Juda:
2Ginapadunggan naton ang Dios tungod sa mga butang nga wala niya ginapahayag sa aton; pero ginapadunggan naton ang mga hari tungod sa mga butang nga ginapahayag nila sa aton.
3Subong nga indi matakos ang kataason sang langit kag ang kadalumon sang duta, indi man matungkad ang hunahuna sang mga hari.
4Kinahanglan nga kuhaon anay ang mga nagasimbog sa pilak antes ini pormahon sang platero. 5Kinahanglan nga pahalinon ang malaot nga mga katawhan25:5 mga katawhan: ukon, mga opisyal; ukon, mga manuglaygay. sang hari, kag magapadayon ang iya ginharian nga may pagkamatarong.
6Kon ara ka sa atubangan sang hari, indi pagkabiga ang imo kaugalingon nga daw si sin-o ka na gid paagi sa pagpungko upod sa dungganon nga mga tawo. 7Mas maayo kon hambalan ka sang hari nga magpungko didto sang sa hambalan ka niya nga maghalin, kag mahuy-an ka sa atubangan sang dungganon nga mga tawo.
8Indi ka magpadasodaso sa pagsugid sa korte sang imo nakita. Kay kon mapamatud-an sang isa ka saksi nga sala ikaw, ano na lang ang imo himuon?
9Kon may ginabaisan kamo sang imo kilala, baisi lang ninyo, pero indi ninyo pag-ipanugid ang sekreto sang kada isa sa inyo. 10Kay kon mahibaluan ini sang iban, basi pakahuy-an nila kamo, kag ang inyo reputasyon maguba hasta san-o.
11Kon ang imo ginahambal nagakabagay sa okasyon, matahom ini pareho sa bulawan nga mga mansanas sa pilak nga suludlan.
12Ang pagsabdong sang maalamon nga tawo sa isa ka tawo nga luyag magpamati mas bilidhon pa sang sa mga alahas nga bulawan.
13Ang masaligan nga mensahero makapanami sang balatyagon sang nagsugo sa iya, pareho sa mabugnaw nga tubig kon tig-ilinit.
14Ang tawo nga wala nagatuman sa iya promisa pareho sa gal-om kag hangin nga wala nagadala sang ulan.
15Ang pagpasensya kag ang malulo nga paghambal makahaylo sa mga manugdumala kag bisan sa mga matig-a sang tagipusuon.
16Indi ka magpatama sing kaon sang dugos kay basi kon magsululuka ka. 17Pareho man kon magsagi ka bisita sa imo kaingod, basi kon matak-an siya kag maugot sa imo.
18Ang tawo nga nagasaksi sing butig kontra sa iya isigkatawo makahalit pareho sa espada, inuglampos, kag pana.
19Ang pagsalig sa tawo nga indi masaligan sa tion sang kalisod wala sing pulos pareho sa guba nga ngipon ukon bali nga tiil.
20Kon ginakantahan mo sing malipayon ang tawo nga ara sa puwerte nga kalisod, pareho lang nga ginaubahan mo siya sang bayo sa panahon sang tigtulugnaw ukon ginabutangan mo sang langgaw ang iya pilas.
21Kon ang imo kaaway ginagutom, pakauna; kon ginauhaw, paimna. 22Kay kon himuon mo ini mahuya siya sa iya ginahimo sa imo,25:22 mahuya siya sa iya ginahimo sa imo: sa literal, magatumpok ka sang baga sa iya ulo. kag ang Ginoo magabalos sa imo.
23Subong nga ang habagat nagadala sang ulan, ang kutsokutso nagadala sang kaakig.
24Mas maayo pa nga mag-estar sa atop sang balay25:24 Tan-awa ang footnote sa 21:9. sang sa mag-estar sa sulod sang balay upod sa asawa nga palaaway.
25Ang maayong balita halin sa malayo nga lugar pareho sa mabugnaw nga tubig nga makapaumpaw sa tawo nga ginauhaw.
26Ang matarong nga tawo nga nagapasugot sa malaot nga tawo pareho sa malubog nga tuburan ukon mahigko nga bubon.
27Indi maayo ang sobra nga pagkaon sang dugos, amo man ang pagtinguha nga dayawon ka lang permi sang mga tawo.
28Ang tawo nga indi makapugong sang iya kaugalingon dali lang malaglag pareho sa isa ka siyudad nga wala sing pader.
所羅門的箴言（續）
1以下也是所羅門的箴言，由猶大王希西迦的人抄錄。
2將事隱藏是上帝的榮耀，
把事查明是君王的光榮。
3天之高，地之厚，
君王的心測不透。
4除掉銀子裡的渣滓，
銀匠就能鑄造器皿。
5清除君王身邊的惡人，
王位必因公義而鞏固。
6不可在王面前妄自尊大，
不要佔據大人物的位子。
7與其在權貴面前受羞辱，
不如等人邀請你坐上座。
8不可魯莽地打官司，
以免敗訴、羞愧難當。
9遇到跟鄰舍爭訟，
不可洩露其秘密，
10免得聽見的人辱罵你，
你的惡名將永難洗刷。
11一句話說得合宜，
就像金蘋果放在銀器裡。
12對受教者而言，
智者的責備猶如金耳環和金飾物。
13忠信的使者叫主人心裡舒暢，
就像夏收之時有冰雪的涼氣。
14誇口送禮物卻食言的人，
就像沒有雨水的風和雲。
15堅忍說服君王，
柔舌折斷骨頭。
16找到蜂蜜要酌量而食，
免得吃多了嘔吐。
17不要頻頻去鄰舍家，
免得惹人煩、遭人厭。
18作偽證陷害鄰舍的人，
無異於大錘、刀和利箭。
19危難時投靠奸詐之人，
形同倚靠壞牙和跛腳。
20對憂傷的人唱歌，
如同天寒脫衣、傷口撒鹽。
21你的仇敵若餓了，
就給他吃的；
若渴了，就給他水喝；
22因為你這是把炭火堆在他頭上，
耶和華必獎賞你。
23北風帶來雨水，
讒言激起憤怒。
24寧願住在屋頂的一角，
不跟爭鬧的妻子同屋。
25有好消息從遠方傳來，
如涼水滋潤乾渴的人。
26義人向惡人低頭，
就像清泉被攪渾，
水井受污染。
27蜂蜜吃得太多有害無益，
追求自己的榮耀也不光彩。
28無法自制的人就像被攻破的無牆之城。
