Hulubaton 24 – HLGN & OL

Ang Pulong Sang Dios

Hulubaton 24:1-34

‒19‒

1Indi ka magkahisa sa mga malaot ukon maghandom nga magpakig-abyan sa ila. 2Kay ang ila lang ginahunahuna kag ginahambal amo ang pagpamintas sa iban.

‒20‒

3-4Kon maalamon ka, mapundar kag mapauswag mo ang imo panimalay.

‒21‒

5Dako gid ang mabulig sang maalamon nga mga tawo sa pagdugang sang ikasarang sang mga mangangaway, 6kay kinahanglan ang ila mga laygay sa pagpakig-away. Kag mas dako ang tsansa nga magdaog kon madamo ang mga manuglaygay.

‒22‒

7Indi matungkad sang buang-buang nga tawo ang kaalam. Wala siya sing may mahambal kon importante na nga mga butang ang ginaestoryahan.

‒23‒

8Ang tawo nga nagaplano permi sang malain kilalahon nga manugpadihot sing kalainan. 9Sala ang bisan ano nga ginapahito sang buang-buang nga tawo, kag ginakangil-aran sang mga tawo ang nagapangyaguta.

‒24‒

10Kon madulaan ka sang paglaom sa tion sang kalisod, nagapakita lang nga maluya ka.

‒25‒

11Indi ka magpabaya sa pagluwas sa mga tawo nga wala sing sala nga ginsentensyahan nga patyon. 12Mahimo nga magsiling ka nga wala ka nakahibalo parte sini. Pero nahibaluan sang Dios kon nagasugid ka sang matuod ukon wala, kay nagabantay siya sa imo kag nakahibalo siya kon ano gid ang ara sa imo hunahuna. Pagabalusan ka niya suno sa imo binuhatan.

‒26‒

13-14Anak, subong nga ang dugos matam-is kag maayo para sa imo, amo man ang kaalam. Kay kon maalamon ka, may maayo ka nga palaabuton kag indi mapaslawan ang imo mga ginahandom.

‒27‒

15Indi ka magpareho sa malaot nga tawo, nga nagatiid sa pagsalakay sa elistaran sang matarong nga tawo. 16Kay bisan makapito pa malaglag ang matarong nga tawo, makabangon man siya gihapon. Pero kon ang malaot ang malaglag, indi na siya makabangon pa.

‒28‒

17Indi ka magkalipay kon malaglag ang imo kaaway. 18Makita sang Ginoo kon nagakalipay ka, kag indi niya maluyagan ina; kag untatan na lang niya ang pagsilot sa imo kaaway.

‒29‒

19Indi ka mag-ugtas ukon magkahisa sa malaot nga mga tawo, 20kay wala sila sing maayo nga palaabuton kag mangin pareho sila sa suga nga napatay.

‒30‒

21Anak, tahura ang Ginoo kag ang hari. Indi ka magpakig-upod sa mga tawo nga nagarebelde sa ila, 22kay wala ka kahibalo kon ano nga kalaglagan ang himuon gilayon sang Ginoo ukon sang hari sa ila.

Dugang pa nga mga Hulubaton

23Ari pa gid ang iban nga mga hulubaton sang maalamon nga mga tawo:

Indi maayo nga may pinilian ka sa paghukom. 24Kon hilwayon mo ang nakasala, sumpaon ka kag kaugtan sang mga tawo. 25Pero kon silutan mo ang nakasala, pakamaayuhon ka kag magauswag ka pa.

26Ang indi binutig nga sabat tanda sang matuod-tuod nga pag-abyanay.

27Preparaha anay ang imo palangabuhian, pareho abi sang imo talamnan, antes ka magpundar sang pamilya.24:27 magpundar sang pamilya: ukon, magpatindog sang balay.

28Indi ka magsaksi kontra sa imo isigkatawo sa wala sing kabangdanan, ukon magsugid sang indi matuod parte sa iya. 29Indi ka magsiling, “Balusan ko siya sa iya ginhimo sa akon. Himuon ko man sa iya ang iya ginhimo sa akon.”

30Nag-agi ako sa talamnan sang isa ka matamad nga tawo nga wala sing pag-intiendi. 31Puno na ini sang mga hilamon kag tunukon nga mga kahoy-kahoy, kag guba ang pulopader sini. 32Sang makita ko ini, ginhunahuna ko sing maayo, kag nakuha ko ini nga leksyon: 33Pahuway-huway kag piyong-piyong ka pa gamay, ikaw nga matamad, 34kag magaabot gulpi sa imo ang kinawad-on nga pareho sa armado nga tulisan.

O Livro

Provérbios 24:1-34

Conselho 19

1Não tenhas inveja de tudo o que os pecadores fazem,

nem procures a sua convivência.

2Pois passam o tempo tramando violência e forjando mentiras.

Conselho 20

3A casa tem de ser arquitetada com inteligência

e é por meio de planos bem estudados

que ela se consolida e se faz.

4É por meio do conhecimento

que se pode enriquecer com coisas preciosas e agradáveis.

Conselho 21

5Uma pessoa com bom senso e sabedoria tem muita força.

Uma pessoa inteligente, com uma rica experiência de vida,

redobra a sua própria força natural.

6Pois é justamente com essa sabedoria

que se faz a táctica da guerra,

mais do que com a força.

A vitória é, em geral, para os que lutaram

tendo chefes inteligentes e generais por bons conselheiros.

Conselho 22

7A sabedoria é coisa demasiado inacessível para os loucos; nas assembleias serão incapazes de abrir a boca.

Conselho 23

8Quem está sempre a planear o mal

fica conhecido como malfeitor.

9A intriga do insensato é pecado;

e o escarnecedor é desprezado por todas as pessoas.

Conselho 24

10Se te mostrares fraco, quando chegam as angústias,

é porque a tua energia é realmente pouca!

Conselho 25

11Faz tudo para livrares os que estão condenados à morte;

não fiques indiferente perante o seu destino.

12Não fujas às responsabilidades, dizendo:

“Mas eu não sabia de nada!”

Deus, que conhece os corações,

não saberá bem o que se passa no teu?

Não dará Deus a cada um segundo as suas obras?

Conselho 26

13Come mel, meu filho, porque é um bom alimento

e doce ao paladar.

14Pois assim é também a sabedoria para a tua alma.

Se te encheres dela, terás um futuro feliz, diante de ti,

e as tuas esperanças realizar-se-ão.

Conselho 27

15Não espies a morada do justo, ó homem perverso!

Deixa-o em paz!

16Sabes bem que um justo, ainda que o faças cair sete vezes,

de todas se levantará;

mas tu, basta caíres uma vez, para ficares liquidado.

Conselho 28

17Não te alegres com a queda do teu inimigo,

nem quando vier a ficar em apuros.

18Pois o Senhor, ao verificar a tua atitude,

certamente te desaprova, e até deixará de castigar o teu inimigo.

Conselho 29

19Não tenhas inveja da aparente boa sorte que, por vezes,

parece que têm os malfeitores.

Não te preocupes com isso.

20Porque para os pecadores não há futuro de paz;

a sua lâmpada apagar-se-á.

Conselho 30

21Teme ao Senhor, meu filho.

Honra o chefe da tua nação e nunca te associes com rebeldes.

22Porque, de repente, serás arrastado com eles para a ruína.

E depois? Onde é que tudo isso vai acabar?

Outros provérbios dos sábios

23Eis mais alguns provérbios dos sábios:

Não está certo, num tribunal, fazer-se distinção entre pessoas;

julgar uns diferentemente doutros, segundo a sua categoria social.

24Um juiz que declare inocente um malfeitor

será condenado pela sociedade e repudiado pela nação.

25Mas quem o condenar será louvado e receberá bênçãos.

26É uma honra e uma prova de simpatia24.26 Literalmente, como beijo nos lábios.

o receber-se respostas francas e honestas.

27Arruma primeiro os teus negócios no exterior

e trata bem dos teus campos;

depois, podes edificar a tua casa.

28Não testemunhes sem motivo contra o teu próximo.

Porque havias de mentir contra ele, se está inocente?

29Não digas: “Vou aproveitar para ajustar contas com ele.

Há de pagar-me tudo o que me fez!”

30Passei pelo campo dum preguiçoso,

e pela vinha do insensato.

31Vi-o coberto de mato, espinhos e cardos,

e a cercadura estava derribada.

32Perante isto, fiquei a pensar

e tirei para mim esta lição:

33A fazer mais uma soneca agora,

descansando mais um bom pedaço daqui a pouco,

relaxando com os braços cruzados um bocado mais tarde.

34É assim que a pobreza surpreende uma pessoa,

sem se dar por isso, como o assalto dum ladrão,

como o ataque dum homem violento.