Hulubaton 23 – HLGN & OL

Ang Pulong Sang Dios

Hulubaton 23:1-35

‒6‒

1Kon magkaon ka upod sa isa ka pangulo, magbantay ka gid sa imo hulag. 2Kon palakaon ka, punggi ang imo kaugalingon. 3Indi ka magkaibog sa manamit nga pagkaon nga ginhanda niya, kay basi kon ginatilawan lang niya ang imo pagginawi.

‒7‒

4Indi pagpakapuyi ang imo kaugalingon sa sobra nga pagpaninguha nga magmanggaranon. Sa baylo, punggi ang imo kaugalingon kag hunahunaa kon ano ang husto. 5Ang kuwarta madula sa isa lang ka pamisok, nga daw sa may pakpak kag nagalupad palayo pareho sa agila.

‒8‒

6Indi ka magkaon ukon magkaibog sa pagkaon nga ginhanda sang kuripot nga tawo, bisan manamit pa ini. 7Kay ang tawo nga pareho sina nagabantay kon ano kadamo ang imo ginakaon.23:7 Kay… ginakaon: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. Nagasiling siya, “Sige, kaon pa.” Pero ato gali indi tinagipusuon ang iya pagsiling. 8Gani iluad mo ang imo kinaon kag mangin wala sing pulos ang imo mga pagdayaw sa iya.

‒9‒

9Indi ka magpakigsugilanon sa mga buang-buang, kay bisan may kaalam pa ang imo ginahambal wala lang gihapon ini sing pulos para sa ila.

‒10‒

10Indi mo pag-agawon ang duta sang mga ilo paagi sa paghalin sang mga muhon sini nga dugay na. 11Kay ang Ginoo amo ang ila gamhanan nga manugdepensa. Siya ang magaapin sa ila kontra sa imo.

‒11‒

12Magpamati ka kon ginatadlong ang imo pamatasan agod makatuon ka.

‒12‒

13-14Indi ka magpabaya sa pagdisiplina sang imo bata. Ang paghanot indi makapatay sa iya, kundi makaluwas pa gani sa iya sa kamatayon.

‒13‒

15-16Anak, malipay gid ako kon mangin maalamon ka kag nagahambal sing husto.

‒14‒

17Indi ka magkahisa sa mga makasasala kundi magtahod ka permi sa Ginoo. 18Kag sigurado gid nga may maayo ka nga palaabuton, kag indi mapaslawan ang imo mga ginahandom.

‒15‒

19Anak, magpamati ka sa mga ginatudlo ko sa imo. Magmaalamon ka kag sunda ang husto nga dalan. 20-21Indi ka magpareho23:20-21 magpareho: ukon, mag-upod. sa mga palahubog kag palakaon, kay ina nga klase sang mga tawo dali mag-imol. Sagi lang sila katulog, gani sa ulihi magabayo na lang sila sang lapat.

‒16‒

22Magpamati ka sa imo ginikanan nga naghatag sa imo sang kabuhi, kag indi sila pagpakalaina kon tigulang na sila. 23Tinguhai nga makabaton ka sang kamatuoran, kaalam, pagtadlong sa imo pamatasan, kag pag-intiendi. Kag indi mo gid ini pag-ibaylo sa bisan ano nga butang. 24-25Magakalipay gid ang imo ginikanan kon matarong kag maalamon ka. Igakalipay nila nga sila ang imo amay kag iloy.

‒17‒

26Anak, pamatii ako sing maayo, kag sunda ang akon pagkabuhi. 27Kay ang babayi nga nagabaligya sang iya lawas makahalit sa imo pareho sa madalom kag makitid nga buho. 28Pareho siya sa tulisan nga nagahulat sang mabiktima, kag siya ang kabangdanan sang pagluib sang madamo nga mga bana sa ila mga asawa.

‒18‒

29Sin-o ang tawo nga miserable, nagapangaway, nagareklamo, nagakapilasan nga sarang niya kuntani malikawan, kag nagapalamula ang iya mata? 30Siya amo ang tawo nga palahubog, nga mahilig magtilaw sang sari-sari nga ilimnon. 31Indi ka magpaganyat sa maisog nga bino, nga kanami tulukon sa baso kag suwabe imnon. 32Kay kon mahubog ka na, magalain ang imo pamatyag, nga daw sa ginkagat ka sang dalitan nga man-og. 33Kag bisan ano na lang ang imo makita, kag indi ka makahunahuna sing maayo. 34Ang pamatyag mo daw ara ka sa tunga sang lawod nga nagahigda sa ibabaw sang palo23:34 palo: malaba nga kahoy nga sa diin naangot ang layag sang barko. sang barko. 35Magasiling ka, “May naglampos kag nagsumbag sa akon, pero wala lang ako kabatyag. San-o pa ako maumpawan agod makainom ako liwat?”

O Livro

Provérbios 23:1-35

Conselho 6

1Quando fores convidado para comer com alguém de alta posição social,

toma cuidado com a forma como te serves.

2Se és glutão,

põe um freio à tua garganta.

3Por muito apetitosa que seja a comida,

pode ser que ele queira subornar-te com alimentos

e nada de bom virá desse convite.

Conselho 7

4Não te esgotes com a ambição de enriqueceres,

desiste de todos esses teus cálculos.

5Irás tu fixar o olhar naquilo que não é nada?

As riquezas têm asas e desaparecerão no ar como a águia!

Conselho 8

6Não fiques a dever favores a gente má;

não cobices as suas concessões.

7A falsa bondade é um truque que usam contra ti.

Eles poderão dizer-te:

“Come e bebe à vontade!”

Mas, na realidade, não são teus amigos,

é só para te apanhar.

8O que receberes deles virá a azedar-te no estômago

e vomitarás tudo e terás de engolir depois

as doces palavras de agradecimento que lhes disseste.

Conselho 9

9Não desperdices as tuas palavras com o insensato.

Quanto melhor for o teu conselho tanto mais ele o desprezará.

Conselho 10

10Não desloques, em teu favor,

os limites das terras estabelecidos pelos teus antepassados,

nem ocupes o terreno dos órfãos indefesos.

11Porque o seu defendor é poderoso;

ele próprio defenderá a causa deles contra ti.

Conselho 11

12Deixa o teu coração aplicar-se à sabedoria e à disciplina.

Não recuses as críticas; elas são-te necessárias.

Conselho 12

13Não deixes de corrigir os teus filhos,

porque a disciplina e a correção nunca mataram ninguém.

14Talvez te custe castigá-los,

mas estarás a contribuir para livrar as suas almas do inferno.

Conselho 13

15Meu filho, como eu ficarei feliz

se te tornares uma pessoa de bom senso!

16É verdade, terei grande alegria

ao ouvir-te falar coisas retas e bem pensadas.

Conselho 14

17Não tenhas inveja da vida que levam os pecadores,

mas vive sempre no temor do Senhor.

18Porque terás certamente um futuro feliz;

a tua esperança não será iludida.

Conselho 15

19Meu filho, ouve-me e sê inteligente.

Dirige a tua vida nos caminhos de Deus.

20Não andes no meio de beberrões e de comilões,

amantes só de bons acepipes.

21Porque virão a cair na miséria,

pois essas coisas dão moleza e sonolência,

levando essas pessoas, por fim, a vestir-se de farrapos.

Conselho 16

22Escuta o teu pai, a quem deves a vida,

e não desprezes a tua mãe, quando for velha.

23Faz tudo para obteres a verdade, custe o que custar;

faz o mesmo para a sabedoria, para a educação e para a inteligência.

24O pai de um justo terá motivos de grande alegria.

Que felicidade o ter-se um filho cheio de bom senso!

25Por isso, não deixes de dar essa alegria aos teus pais,

de proporcionar esse prazer a quem te pôs neste mundo.

Conselho 17

26Meu filho, dá-me o teu coração

e que os teus olhos se fixem no meu exemplo.

27Afasta-te das mulheres de má conduta,

porque são como um buraco profundo,

que te atirará para uma fossa suja em que acabarás por te arruinares.

28Uma mulher de má vida

é como um salteador que espreita a passagem das suas vítimas.

Elas só servem para multiplicar entre os homens o número de infiéis.

Conselho 18

29Para quem são os ais? Para quem são as angústias e tristezas?

Quem é que anda sempre metido em discussões e brigas?

Quem são os que andam sempre de olhos vermelhos, inflamados e cheios de mazelas interiores?

30São os que perdem o seu tempo na bebida,

provando misturas e enchendo-se de álcool.

31Não te deixes dominar pelo brilho

e pelo sabor suave do vinho.

32O mal que ele faz, quando te vencer,

é como a mordedura duma serpente venenosa ou duma víbora.

33Terás alucinações;

chegarás a dizer loucuras.

34Perderás o controlo de ti mesmo,

de tal maneira que serás como alguém que estivesse a dormir em cima de ondas,

ou atado ao cimo dum mastro.

35Depois disso tudo, ainda dirás:

“Foi como se me tivessem dado uma sova,

mas não me doeu nada!

Ao acordar, a primeira coisa que procuro é outra bebida!”