Hulubaton 19 – HLGN & BDS

Ang Pulong Sang Dios

Hulubaton 19:1-29

1Mas maayo ang imol nga nagakabuhi sing matarong sang sa buang-buang nga butigon.

2Indi maayo nga maukod ka nga wala ka sing may nahibaluan. Indi man maayo nga magpadasodaso ka kay dali ka makahimo sing sayop.

3May mga tawo nga ginahalitan nila ang ila kaugalingon tungod sang ila kabuangan, kag ang Ginoo pa ang ila ginabasol.

4Ang manggaranon madamo sing abyan, pero ang imol ginabayaan sang iya mga abyan.

5Ang butigon nga saksi pagasilutan, kag ang bisan sin-o nga nagabutig indi makaluwas sa silot.

6Madamo ang nagapakig-abyan sa mga kilala nga mga tawo agod ayuhan sila, kag ang tanan nagapakig-abyan sa mga mahinatagon.

7Kon imol ka, wala ka ginasapak sang imo mga paryente, kag mas labi na gid sang imo mga abyan. Kon ginakinahanglan mo sila, indi mo sila makita.

8Ang tawo nga nagatinguha nga magmaalamon nagakabalaka sa iya kaugalingon, kag ini nga tawo magauswag.

9Ang butigon nga saksi pagasilutan, kag ang bisan sin-o nga nagabutig malaglag.

10Indi bagay sa buang-buang nga tawo nga magkabuhi nga manggaranon, kag mas labi na gid nga indi bagay sa ulipon nga maggahom sa mga manugdumala.

11Kon mapinasensyahon ka, nagapakita lang nga maalamon ka. Kag kon nagapatawad ka sa nakasala sa imo, makahatag ini sang kadungganan sa imo.

12Ang kaakig sang hari pareho sa ngurob sang leon, pero ang iya kaayo pareho sa tun-og nga nagahatag sang tubig sa mga tanom.

13Ang buang-buang nga anak makadala sang kalaglagan sa iya amay. Ang asawa nga permi lang nagabais sa iya bana makaulugot pareho sa nagatinulo nga atop.

14Mapanubli sa ginikanan ang balay kag ang iban pa nga pagkabutang, pero ang Ginoo lang ang makahatag sang maalamon nga asawa.

15Kon matamad ka kag sagi lang katulog, magutman ka.

16Ang tawo nga nagatuman sa mga sugo sang Dios padayon nga magakabuhi, pero ang wala nagatuman mapatay.

17Kon maghatag ka sa mga imol, pareho lang nga nagapahulam ka sa Ginoo, kay magabayad ang Ginoo sa imo.

18Disiplinaha ang imo mga bata samtang may panahon pa. Kon wala mo sila ginadisiplina, ginaguba mo ang ila kabuhi.

19Pabay-i nga manabat sa iya ginahimo ang tawo nga dali maakig, kay kon buligan mo siya, liwat-liwaton lang niya ang iya ginahimo.

20Pamatii ang mga laygay sa imo kag batuna ang mga pagtadlong sa imo pamatasan agod sa ulihi mangin maalamon ka.

21Madamo kita sang mga plano, pero ang kabubut-on sang Ginoo amo ang matuman.

22Ang gusto naton sa tawo, maayo siya.19:22 Ang gusto naton… siya: ukon, Ang pagkadalok sa tawo makahuluya. Mas maayo pa ang imol nga tawo sang sa butigon.

23Tahura ang Ginoo kag magakabuhi ka sing malawig, kontento, kag malayo sa katalagman.

24May mga tawo nga tama gid katamad nga bisan gani magkaon natamaran pa.

25Dapat silutan ang mga nagapangyaguta agod ang pareho nila nga mga wala sing alam makatuon nga magmaalamon. Ang maalamon nga tawo nagamaalamon pa gid kon ginasaway siya.

26Makahuluya kag talamayon ang anak nga nagapamintas sa iya amay kag nagatabog sa iya iloy.

27Anak, kon indi ka magpamati sa mga pagtadlong sa imo pamatasan, ginasikway mo ang mga panudlo nga nagahatag sang kaalam.

28Ang butigon nga saksi nagabaliwala sa hustisya, kag ang malaot nga tawo nanamian gid nga maghimo sang kalautan.

29Sigurado gid nga pagasilutan ang mga buang-buang nga nagapangyaguta.

La Bible du Semeur

Proverbes 19:1-29

1Mieux vaut un pauvre qui se conduit de façon intègre

qu’un homme aux paroles tordues, car celui-ci est un insensé.

2Dans un désir irréfléchi, il n’y a rien de bon

et précipiter ses pas fait commettre une faute.

3La sottise d’un homme cause son naufrage,

alors il s’en prend à l’Eternel.

4Si vous êtes riche, vos amis se multiplient,

mais le pauvre est abandonné par son compagnon.

5Le faux témoin ne restera pas impuni,

qui répand le mensonge n’échappera pas au châtiment.

6Beaucoup briguent la faveur d’un homme important,

et tous sont amis de qui fait des cadeaux.

7Le pauvre est détesté par tous ses frères,

à plus forte raison ses compagnons s’écartent-ils de lui.

En vain il les poursuit de ses paroles : ils ne sont déjà plus là.

8Acquérir du bon sens, c’est s’aimer soi-même,

cultiver le discernement fera trouver le bonheur.

9Le faux témoin ne restera pas impuni,

qui profère le mensonge périra.

10Il ne convient pas qu’un insensé mène une vie de plaisirs,

et moins encore qu’un esclave commande aux princes.

11La raison de l’homme lui fait retenir sa colère,

et sa gloire c’est de passer par-dessus l’offense.

12La colère du roi est pareille au rugissement d’un jeune lion,

mais sa faveur est comme la rosée sur l’herbe.

13Un fils insensé fait le malheur de son père,

et les récriminations d’une femme sont comme une gouttière qui ne cesse de couler.

14Un homme peut hériter maison et richesse de ses pères,

mais seul l’Eternel peut lui donner une femme intelligente.

15La paresse plonge dans la torpeur,

et l’indolent souffrira de la faim.

16Suivre les préceptes, c’est veiller sur sa propre vie ;

ne pas veiller sur sa conduite, conduit à la mort.

17Qui a pitié du pauvre, prête à l’Eternel

qui le lui revaudra.

18Corrige ton fils tant qu’il y a encore19.18 Autre traduction : ton fils car il y a… de l’espoir,

mais ne va pas jusqu’à désirer sa mort.

19L’homme qui se met dans une grande colère paiera une amende,

si tu l’en exemptes, tu l’incites à recommencer19.19 Autres traductions : tu pourras recommencer ou tu aggraves encore son cas..

20Ecoute les conseils et accepte d’être repris et, finalement, tu deviendras sage.

21Un homme forme de nombreux projets,

mais c’est le dessein de l’Eternel qui se réalise.

22Ce qu’on apprécie chez un homme, c’est sa bonté,

et mieux vaut un pauvre qu’un menteur.

23Craindre l’Eternel mène à la vie19.23 Voir 10.27.,

et, comblé, on passe même la nuit à l’abri du malheur.

24Le paresseux plonge sa main dans le plat19.24 On portait sa main dans le plat commun pour y prendre le morceau qu’on désirait (Rt 2.14 ; Mt 26.23).,

mais il ne la ramène pas à sa bouche.

25Punis le moqueur, et celui qui est inexpérimenté acquerra de l’intelligence,

mais reprends simplement l’homme intelligent : il comprendra la leçon.

26Qui maltraite son père et chasse sa mère

est un fils qui se couvre de honte et d’opprobre.

27Mon fils, si tu cesses d’écouter l’instruction,

tu te détourneras des paroles de la connaissance.

28Qui se moque du droit est un témoin qui ne vaut rien ;

la bouche des méchants avale le mal.

29Les condamnations sont prêtes pour les moqueurs,

et les coups de bâton pour l’échine des insensés.