Hulubaton 12 – HLGN & OL

Ang Pulong Sang Dios

Hulubaton 12:1-28

1Ang tawo nga gusto magpatadlong sang iya pamatasan gusto magmaalamon, pero ang tawo nga indi gusto sawayon balingag.

2Ginakaluoyan sang Ginoo ang maayo nga tawo, pero ginasilutan niya ang nagapadihot sing malain.

3Ang nagahimo sang kalautan wala gid sing kalig-unan, pero ang matarong nga tawo may kalig-unan pareho sa kahoy nga madalom ang gamot.

4Ang maayo nga asawa bugal kag kalipay sang iya bana, pero ang makahuluya nga asawa pareho sa balatian nga nagaut-ot sa mga tul-an sang iya bana.

5Ang ginahunahuna sang matarong nga tawo husto; ang ginalaygay sang malaot nga tawo puro pangdaya.

6Makapatay ang mga pulong sang mga malaot,12:6 Makapatay ang mga pulong sang mga malaot paagi sa ila pagsaksi sing butig. pero ang mga pulong sang mga matarong makaluwas.

7Pagalaglagon ang mga malaot kag madula sila, pero ang mga matarong kag ang ila mga kaliwat magapadayon sa gihapon.

8Ginapadunggan ang maalamon nga tawo, pero ginahikayan ang tawo nga tiko ang panghunahuna.

9Mas maayo pa ang tawo nga simple lang, nga makasarang magsagod sang kabulig, sang sa tawo nga nagapasin-o-sin-o nga wala man lang gali sang kalan-on.

10Ang matarong nga tawo nagaatipan sing maayo sa iya mga sapat, pero ang malaot nga tawo mapintas kag wala sing kaluoy sa iya mga sapat.

11Ang mapisan nga mangunguma may bugana nga pagkaon. Ang nagausik sang iya tiyempo sa wala sing pulos nga mga buluhaton wala sing husto nga pag-intiendi.

12Ang gusto lang permi himuon sang mga malaot amo ang malain, gani indi malig-on ang ila kahimtangan, pero ang mga matarong iya malig-on pareho sa kahoy nga madalom ang iya gamot.12:12 Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sa sini nga bersikulo.

13Ang malaot nga ginahambal sang malaot nga tawo amo mismo ang nagahatag sa iya sang gamo, pero ang matarong nga tawo nagalikaw sa gamo.

14Pagabalusan kita sang maayo nga mga butang suno sa aton ginapanghambal kag ginapanghimo.

15Ang buang-buang nga tawo nagahunahuna nga husto siya permi, pero ang maalamon nga tawo nagapamati sang laygay.

16Ginapakita gilayon sang buang-buang nga tawo ang iya kaakig kon insultuhon siya, pero ang maalamon nga tawo wala nagasapak kon insultuhon siya.

17Ang masaligan nga saksi nagasugid sing matuod, pero ang indi masaligan nagabutig.

18Ang mga pulong nga wala ginhunahuna sing maayo antes ihambal makasakit pareho sa espada, pero ang mga pulong nga ginhunahuna sing maayo antes ihambal makapaayo.

19Ang mga pulong nga matuod nagapadayon hasta san-o, pero ang mga pulong nga binutig indi magdugay.

20Pagpangdaya ang ara sa tagipusuon sang tawo nga nagaplano sang malain, pero kalipay ang ara sa tagipusuon sang tawo nga nagaplano sang maayo.

21Wala sing may malain nga matabo12:21 Wala… matabo: ukon, Indi madamo ang malain nga matabo. sa mga matarong, pero sa mga malaot, madamo gid sing malain nga matabo.

22Ginakangil-aran sang Ginoo ang mga butigon, pero ginakalipay niya ang mga indi butigon.

23Ang maalamon nga tawo wala nagapahambog sang iya nahibaluan, pero ang buang-buang nga tawo ginapakita gid niya ang iya pagkabuang-buang.

24Ang mapisan nga tawo makaangkon sang mataas nga posisyon, pero ang matamad iya makaangkon sang manubo nga posisyon.12:24 makaangkon… posisyon: sa literal, mangin ulipon lang.

25Ang pagpalibog makakuha sang kalipay sang tawo; ang maayo nga mga pulong makalipay sa iya.

26Ang matarong nga tawo makatuytoy sa iya abyan, pero ang malaot nga tawo makapatalang.

27Ang matamad nga tawo indi gid makalambot sang iya ginahandom, pero ang mapisan nga tawo nagamanggaranon.12:27 Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sa sini nga bersikulo.

28Kon magkabuhi ka nga matarong, padayon ka nga magakabuhi, kag maluwas ka sa kamatayon.

O Livro

Provérbios 12:1-28

1Se gostas de aprender, terás de aceitar ser ensinado e corrigido;

recusar a repreensão e a crítica é prova de estupidez.

2Os que seguem o bem alcançam o favor do Senhor;

os que têm uma mente perversa serão antes condenados por ele.

3A maldade nunca traz consigo verdadeiro sucesso para ninguém,

mas a raiz dos justos é firme e não será arrancada.

4Uma mulher virtuosa é motivo de alegria para o seu marido,

mas a que procede vergonhosamente tira-lhe a força.

5Os pensamentos dos justos são retos,

mas os conselhos dos perversos são enganosos.

6O ímpio, quando fala, é para acusar e armar ciladas,

mas os retos saberão defender-se.

7Os maus serão abatidos e desaparecerão,

mas a casa dos justos permanecerá firme.

8Cada um será louvado pelo bom senso de que dá provas;

quem tem uma mente pervertida encontrará o desprezo do seu semelhante.

9É preferível aparentar um ar mais rude e ter em casa o suficiente para comer,

a andar muito aprumado e elegante, mas passar fome!

10As pessoas justas preocupam-se até com a saúde dos seus animais;

a gente malvada, mesmo quando pretende fazer misericórdia, torna-se cruel.

11O trabalho feito com aplicação e esforço conduz à prosperidade;

só quem não tem realmente juízo nenhum se dá a futilidades.

12Os maus têm inveja uns dos outros,

mas os justos desejam, intimamente, o bem do seu semelhante.

13O ímpio é apanhado pela sua fala pecadora;

mas o justo consegue livrar-se das dificuldades.

14O falar a verdade dá às pessoas uma grande satisfação íntima;

o trabalho honesto virá sempre a recompensar quem o faz.

15Os tolos pensam que nunca precisam de conselhos,

mas os que têm verdadeiro entendimento sabem ouvir a opinião dos outros.

16Os loucos são desequilibrados e precipitados;

os que têm bom senso sabem manter a cabeça fria e dominar-se,

mesmo quando os insultam.

17Quem fala verdade põe em evidência a justiça;

uma testemunha falsa só saberá revelar mentira e engano.

18Há gente cujas palavras ferem como pontas de espada;

mas a fala dos que têm sabedoria é como se desse saúde aos outros.

19A verdade aguenta, inalterável, a prova do tempo;

mas a língua do mentiroso dura apenas um instante!

20Engano é tudo o que há no coração dos que só se ocupam a maquinar o mal,

mas há alegria transbordante na vida dos que procuram construir a paz.

21Nenhum agravo sobreviverá ao justo,

mas os maus vivem em constante inquietação.

22O Senhor reprova os que falam mentira,

mas os que falam a verdade são do seu agrado.

23Uma pessoa prudente revela o que sabe, com moderação e equilíbrio;

os loucos lançam aos quatro ventos os seus disparates.

24Quem trabalha aplicadamente ganhará qualidades para vir a conduzir outros;

os preguiçosos nunca terão sucesso na vida.

25As preocupações tornam-se um peso grande no coração das pessoas;

uma palavra amiga de apoio é capaz de levar-lhes alegria.

26O justo serve de guia para os seus amigos,

mas os caminhos dos perversos levam-nos a errar.

27O preguiçoso não chega, sequer, a assar a presa que caçou;

aquele que é diligente sabe tirar, a seu tempo,

o devido proveito do que alcança.

28O caminho da justiça conduz à vida;

nele não há que ter medo da morte!