Hukom 16 – HLGN & BDS

Ang Pulong Sang Dios

Hukom 16:1-31

Si Samson sa Gaza

1Isa ka adlaw, nagkadto si Samson sa Gaza nga isa ka banwa sang Filistinhon. May nakita siya didto nga isa ka babayi nga nagabaligya sang iya lawas, kag naghulid siya sa sadto nga babayi. 2Nabalitaan sang mga taga-Gaza nga didto si Samson, gani ginpalibutan nila ang banwa kag ginbantayan ang puwertahan sang banwa sa bilog nga gab-i. Wala sila magsalakay sang sadto nga gab-i. Nagdesisyon sila nga patyon nila si Samson sa kaagahon. 3Pero naghulid si Samson sa babayi hasta sang tungang gab-i lang. Dayon nagbangon siya kag nagkadto sa may puwertahan sang banwa. Ginkaptan niya ang puwertahan kag ginhukas dala ang mga haligi kag mga trangka sini. Dayon ginpas-an niya ini kag gindala sa putokputokan sang bukid nga nagaatubang sa Hebron.

Si Samson kag si Delila

4Sang ulihi, naluyag si Samson sa isa ka babayi nga nagaestar sa Sorek nga ililigan sang tubig. Ang iya ngalan amo si Delila. 5Karon, ginkadtuan sang mga pangulo sang mga Filistinhon si Delila kag ginsilingan, “Kombinsiha siya nga isugid niya sa imo ang sekreto kon ngaa puwerte siya kakusog kag kon paano siya mapierdi, agod magapos kag mabihag namon siya. Kon mahimo mo ina, ang kada isa sa amon magahatag sa imo sang 1,100 ka bilog nga pilak.”

6Gani ginpamangkot ni Delila si Samson. Siling niya, “Sugiri ako sang sekreto kon ngaa puwerte sa imo kakusog. Kag halimbawa, kon may maggapos ukon magdakop sa imo paano niya ini himuon?” 7Nagsabat si Samson, “Kon gapuson ako sing pito ka bag-o nga banting sang pana,16:7 banting sang pana: sa English, bowstring. mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”

8Sang mahibaluan ini sang mga pangulo sang mga Filistinhon, ginhatagan nila si Delila sang pito ka bag-o nga banting sang pana kag gin-gapos niya si Samson. 9May pila ka mga Filistinhon nga nagapanago sadto sa pihak nga kuwarto. Dayon nagsinggit si Delila, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo.” Pero ginpangbugto lang ni Samson ang mga banting sang pana nga daw pareho lang sa lubid nga nakatandog sa kalayo. Gani wala pa gid nila mahibaluan ang sekreto sang iya kusog.

10Nagsiling si Delila kay Samson, “Gin-into mo lang ako; nagbutig ka sa akon. Sige na, sugiri ako kon paano ka magapos.” 11Nagsiling si Samson, “Kon gapuson ako sang bag-o nga lubid nga wala pa gid magamit, mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”

12Gani nagkuha si Delila sang bag-o nga lubid nga wala pa gid magamit kag gin-gapos niya si Samson. May pila ka mga Filistinhon nga nagapanago sadto sa pihak nga kuwarto. Dayon nagsinggit si Delila, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo!” Pero ginpangbugto lang ni Samson ang higot sa iya butkon nga daw pareho lang sa hilo.

13Gani nagsiling liwat si Delila kay Samson, “Hasta subong ginainto mo lang gihapon ako kag ginabutigan. Sige na, sugiri ako kon paano ka magapos.” Nagsiling si Samson, “Kon ihigot mo ang pito ka salapid sang akon buhok sa teral16:13 teral: ukon, hablanan (sa English, loom). Ginagamit ini sa paghimo sang tela. kag hugton sang palpal, mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”

14Gani sang nagakatulog si Samson, ginhigot ni Delila ang pito ka salapid sang buhok ni Samson sa teral, kag nagsinggit dayon, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo.” Nakabugtaw si Samson kag ginpalos niya ang iya buhok sa teral.

15Gani nagsiling si Delila sa iya, “Siling mo ginahigugma mo ako, pero indi gali matuod. Tatlo na ka beses nga gin-into mo ako. Wala ka gid nanugid kon diin nagahalin ang imo kusog.” 16Adlaw-adlaw niya nga ginapamangkot si Samson hasta sang ulihi natak-an si Samson. 17Gani ginsugiran na lang siya ni Samson sang matuod. Siling ni Samson, “Wala gid maguntingi ang akon buhok bisan kaisa lang. Kay halin sang akon pagkatawo, gindedikar na ako sa Dios bilang isa ka Nazareo. Gani kon maguntingan ang akon buhok, mangin pareho na lang ang akon kusog sa iban nga mga tawo.”

18Nabatyagan ni Delila nga nagasugid si Samson sing matuod. Gani nagpasugo siya nga hambalan ang mga pangulo sang mga Filistinhon nga magbalik tungod kay nagsugid na sa iya si Samson sing matuod. Gani nagbalik ang mga pangulo, dala ang kuwarta nga ibayad kay Delila. 19Ginpatulog ni Delila si Samson sa iya paa, kag sang matulugan na ini, nagtawag siya sang isa ka tawo agod guntingon ang pito ka salapid sang buhok ni Samson. Gani nagluya si Samson, kag ginpadakop siya ni Delila. 20Nagsinggit si Delila, “Samson, may mga Filistinhon nga nag-abot sa pagdakop sa imo.” Pagbangon ni Samson abi niya nga makabuhi pa siya pareho sang ginhimo niya sadto. Pero wala siya kahibalo nga wala na nagbulig ang Ginoo sa iya. 21Gindakop siya sang mga Filistinhon kag ginlukat ang iya mga mata. Dayon gindala nila siya sa Gaza kag ginkadenahan sang saway. Ginpaobra nila siya sa sulod sang prisohan bilang manuggaling sang uyas. 22Pero amat-amat nga nagtubo liwat ang iya buhok.

Ang Pagkapatay ni Samson

23Isa sina ka bes, nagtilipon ang mga pangulo sang mga Filistinhon agod magsaulog kag maghalad sang madamo nga mga halad sa ila dios nga si Dagon. Sa ila nga pagsaulog nagakanta sila: “Ginpadaog kita sang aton dios kontra kay Samson nga aton kaaway.” 24-25Puwerte ang ila kinalipay kag nagsinggit sila, “Dal-a diri si Samson sa paglingaw sa aton!” Gani ginpaguwa si Samson sa prisohan. Kag sang makita siya sang mga tawo, gindayaw nila ang ila dios. Siling nila, “Ginpadaog kita sang aton dios sa aton kaaway nga naglaglag sa aton duta kag nagpamatay sang madamo sa aton.” Dayon ginpatindog nila si Samson sa tunga sang duha ka haligi kag ginhimo nga kaladlawan. 26Nagsiling si Samson sa suluguon16:26 suluguon: ukon, pamatan-on. nga nagatuytoy sa iya, “Pauyata ako sa haligi sang sini nga templo agod makasandig ako.” 27Puno sang tawo ang templo. Ato didto ang tanan nga pangulo sang mga Filistinhon. Sa atop lang, may ara sang 3,000 ka tawo, lalaki kag babayi. Nagakinasadya sila nga nagatan-aw kay Samson.

28Karon, nagpangamuyo si Samson: “O Ginoong Dios, dumduma ako. Kon mahimo, ibalik ang akon kusog bisan kaisa na lang agod nga makabalos ako sa mga Filistinhon sa paglukat nila sang akon mga mata.” 29Nagkapot si Samson sa duha ka sentro nga haligi nga nagatukod sa atop sang templo. Ang tuo niya nga kamot ara sa isa ka haligi kag ang wala ara sa isa pa ka haligi. 30Dayon nagsinggit siya, “Mapatay ako kaupod sang sini nga mga Filistinhon!” Kag gintulod niya ang duha ka haligi sa bug-os niya nga kusog, kag narumpag ang templo sa mga pangulo kag sa tanan nga tawo didto. Mas madamo pa ang iya napatay sang sadto nga tion sang sa nagakabuhi pa siya.

31Ang bangkay ni Samson ginkuha sang iya mga utod kag mga paryente kag ginlubong sa ginlubngan sang iya amay nga si Manoa, didto sa tunga-tunga sang Zora kag Eshtaol. Ginpanguluhan ni Samson ang Israel sa sulod sang 20 ka tuig.

La Bible du Semeur

Juges 16:1-31

Samson à Gaza

1Samson se rendit à Gaza16.1 Important port de maritime, situé dans le sud de la Philistie.. Il y vit une prostituée et entra chez elle. 2La nouvelle se répandit parmi les gens de Gaza qu’il se trouvait dans la ville. Pendant toute la nuit, ils gardèrent les issues et firent le guet à la porte de la ville. Cependant, ils se tinrent tranquilles pendant la nuit, se proposant de le tuer au point du jour. 3Mais Samson resta couché jusqu’au milieu de la nuit seulement ; à minuit, il se leva. Arrivé à la porte de la ville, il empoigna les deux battants avec les deux montants et les arracha avec la traverse, puis il chargea le tout sur ses épaules et le transporta jusqu’au sommet de la colline en face d’Hébron16.3 Ou : en direction d’Hébron. Dans ce cas, il s’agirait d’une hauteur située à une demi-heure à l’est de Gaza. Hébron était à 70 kilomètres de Gaza..

Samson trahi par Dalila

4Plus tard, Samson tomba amoureux d’une femme nommée Dalila qui habitait dans la vallée de Soreq16.4 Petite vallée proche du lieu de naissance de Samson.. 5Les princes des Philistins16.5 La Philistie était une confédération de cinq villes gouvernées par cinq princes. vinrent la trouver et lui dirent : Enjôle-le, et tâche de découvrir d’où lui vient sa force extraordinaire et comment nous pourrions réussir à le ligoter pour le maîtriser. Chacun de nous te donnera onze cents pièces d’argent16.5 Il s’agit de sicles d’argent. Somme considérable (82,5 kg d’argent) équivalente au prix de 275 esclaves (d’après le prix offert pour Joseph quelques siècles auparavant)..

6Dalila demanda à Samson : Dis-moi, je te prie, d’où te vient ta grande force et avec quoi il faudrait te lier pour te maîtriser.

7Samson lui répondit : Si on me lie avec sept cordes fraîches qui n’ont pas encore séché, je perdrai ma force et je deviendrai comme n’importe quel autre homme.

8Les princes des Philistins procurèrent à Dalila sept cordes fraîches qui n’étaient pas encore sèches, et elle ligota Samson avec ces cordes, 9tandis que des hommes se tenaient cachés chez elle, dans la chambre. Tout à coup, elle s’écria : Samson ! Les Philistins t’attaquent !

Il rompit les cordes comme se rompt une mèche d’étoupe quand elle a pris feu. Ainsi on ne découvrit pas le secret de sa force.

10Dalila dit à Samson : Voici : tu t’es moqué de moi, tu m’as raconté des mensonges. Maintenant, dis-moi donc, je te prie, avec quoi l’on pourrait te lier.

11Il lui répondit : Si on m’attache fortement avec des cordes neuves qui n’ont jamais servi, je perdrai ma force et deviendrai comme n’importe quel autre homme.

12Alors Dalila prit des cordes neuves dont elle le ligota. Puis elle s’écria : Samson ! Les Philistins t’attaquent !

Des hommes se tenaient de nouveau cachés dans la chambre. Mais il rompit les cordes comme un fil et les fit tomber de ses bras.

13Dalila dit à Samson : Jusqu’à présent, tu t’es moqué de moi et tu ne m’as raconté que des mensonges. Dis-moi enfin avec quoi il faudrait te lier.

Il lui répondit : Si tu tisses les sept tresses de ma tête dans la chaîne d’un métier à tisser et que tu les fixes au moyen d’une cheville, je perdrai ma force et je deviendrai comme n’importe quel autre homme16.13 Les v. 13 et 14 sont traduits d’après l’ancienne version grecque. Le texte hébreu traditionnel est plus court ; il semble qu’une partie se soit perdue..

14Alors elle l’endormit, tissa les sept tresses de sa chevelure sur la chaîne du métier à tisser et les fixa avec la cheville. Puis elle s’écria : Samson ! Les Philistins t’attaquent !

Il se réveilla de son sommeil et arracha la cheville du métier avec la chaîne. 15Alors elle lui dit : Comment peux-tu prétendre que tu m’aimes alors que tu ne me fais pas confiance ! Voilà trois fois que tu t’es moqué de moi et que tu as refusé de m’indiquer d’où venait ta force extraordinaire.

16Tous les jours, elle le harcelait par ses paroles et le poussait à bout par ses instances. Excédé à en mourir, 17il finit par lui révéler son secret.

– Jamais encore, lui dit-il, mes cheveux et ma barbe n’ont été coupés, car j’ai été consacré à Dieu dès le sein maternel. Si l’on me rasait la tête, ma force m’abandonnerait et je deviendrais comme n’importe quel autre homme.

18Dalila comprit qu’il lui avait révélé son secret. Elle fit prévenir les princes des Philistins en leur disant : Venez, car cette fois-ci, il m’a dit son secret.

Ils se rendirent chez elle avec l’argent promis. 19Elle endormit Samson sur ses genoux, puis appela un homme pour lui couper les sept tresses de sa tête. Ainsi elle commença à le maîtriser, car il perdit sa force16.19 Le texte hébreu traditionnel a : et elle coupa, mais les versions anciennes ont : qui coupa.. 20Puis elle cria : Samson ! Les Philistins t’attaquent !

Il se réveilla de son sommeil et se dit : Je m’en tirerai comme les autres fois et je me dégagerai !

Mais il ne savait pas que l’Eternel s’était détourné de lui. 21Les Philistins se saisirent de lui et lui crevèrent les yeux16.21 Traitement souvent infligé aux prisonniers de guerre (1 S 11.2 ; 2 R 25.7)., puis ils l’emmenèrent à Gaza, le ligotèrent avec une double chaîne de bronze, et lui firent tourner la meule à grain dans la prison.

L’ultime vengeance de Samson

22Après avoir été rasés, ses cheveux commencèrent à repousser. 23Les princes des Philistins s’assemblèrent pour offrir un sacrifice important à Dagôn16.23 Divinité principale des Philistins. Son nom, en hébreu, signifie grain. Dagôn devait donc être un dieu de la végétation. Par la suite, à cause de l’assonance avec le terme hébreu dag, « poisson », Dagôn a été représenté par une statue mi-homme, mi-poisson. leur dieu et pour se livrer aux réjouissances. Ils disaient :

C’est notre Dieu ╵qui a livré ╵entre nos mains ╵notre ennemi : Samson.

24Quand le peuple le vit, il loua son dieu en disant :

C’est notre Dieu ╵qui a livré ╵entre nos mains ╵notre ennemi

qui ravageait ╵notre pays

et qui a fait ╵tant de victimes parmi nous.

25Comme ils étaient en joie, ils s’écrièrent : Appelez Samson, qu’il nous divertisse !

Ils firent sortir Samson de la prison et il dut se livrer à des pitreries devant eux, puis ils le placèrent entre les colonnes du bâtiment. 26Alors Samson demanda au jeune homme qui le conduisait par la main : Guide-moi ! Fais-moi toucher les colonnes qui soutiennent l’édifice pour que je puisse m’y appuyer.

27Or, le bâtiment était rempli d’hommes et de femmes ; tous les princes des Philistins s’y trouvaient et, sur la terrasse, il y avait trois mille personnes environ, hommes et femmes, qui regardaient Samson les amuser. 28Samson pria l’Eternel et dit : Seigneur Eternel ! Je te prie, interviens en ma faveur ! Rends-moi ma force, une dernière fois, ô Dieu, pour que je me venge en une fois des Philistins pour la perte de mes deux yeux !

29Il toucha les deux colonnes centrales qui soutenaient l’édifice et s’arc-bouta contre elles, de la main droite contre l’une et de la main gauche contre l’autre. 30Puis il dit : Que je meure avec les Philistins !

Puis il poussa de toutes ses forces, et le bâtiment s’écroula sur les princes et sur toute la foule qui s’y trouvait. Ainsi il fit périr plus de monde par sa mort que de son vivant. 31Ses frères et tous les siens descendirent pour emporter son corps et pour l’ensevelir entre Tsorea et Eshtaol dans le tombeau de Manoah, son père. Il avait été chef en Israël pendant vingt ans.