Genesis 30 – HLGN & NASV

Ang Pulong Sang Dios

Genesis 30:1-43

1Si Raquel wala gihapon nagbusong, gani nahisa siya kay Lea. Nagsiling siya kay Jacob, “Hatagi ako sang anak kay kon indi, mapatay gid ako!” 2Naakig si Jacob sa iya kag ginsilingan siya, “Ngaa, Dios ako haw? Siya ang nagbuot nga indi ka makabata.” 3Nagsiling si Raquel, “Kon amo sina, maghulid ka kay Bilha nga akon suluguon agod bisan paagi na lang sa iya makabaton man ako sang anak.” 4Gani ginhatag niya si Bilha kay Jacob bilang asawa, kag naghulid si Jacob kay Bilha.

5Sang ulihi nagbusong si Bilha kag nagbata sing lalaki. 6Nagsiling si Raquel, “Ginkuha na sang Dios ang akon kahuy-anan. Ginsabat niya ang akon pangamuyo kay ginhatagan niya ako sang isa ka anak nga lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Dan.30:6 Dan: buot silingon sa Hebreo, ginkuha niya ang akon kahuy-anan.

7Nagbusong liwat si Bilha nga suluguon ni Raquel kag nagbata sang lalaki nga ikaduha nila nga anak ni Jacob. 8Nagsiling si Raquel, “Puwerte gid ang akon pakigsumpong sa akon utod, kag nagdaog ako.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Naftali.30:8 Naftali: buot silingon sa Hebreo, pagpakigsumpong.

9Sang indi na si Lea makapamata, ginpaasawa niya kay Jacob ang iya suluguon nga si Zilpa. 10Nagbusong si Zilpa kag nagbata sing lalaki. 11Nagsiling si Lea, “Daw ano nga suwerte.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Gad.30:11 Gad: buot silingon sa Hebreo, suwerte.

12Nagbata liwat si Zilpa sang lalaki nga ikaduha nila nga anak ni Jacob. 13Nagsiling si Lea, “Malipayon gid ako! Karon magatawag ang mga babayi sa akon nga malipayon.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Asher.30:13 Asher: buot silingon sa Hebreo, malipayon.

14Isa sadto ka tion sang tig-alani sang trigo,30:14 trigo: sa English, wheat. nagkadto si Reuben sa uma kag may nakita siya nga mga tanom nga mandragora. Nagpanguha siya sang bunga kag gindala sa iya iloy nga si Lea. Pagkakita sadto ni Raquel nagsiling siya kay Lea, “Hatagi man ako sang mga mandragora nga gindala sang imo anak.” 15Pero nagsabat si Lea, “Indi ka pa bala kontento nga ginkuha mo ang akon bana? Kag karon kuhaon mo pa gid ang mga mandragora sang akon anak?” Nagsiling si Raquel, “Kon hatagan mo ako sang mga mandragora pahuliron ko si Jacob sa imo karon sa gab-i.”

16Pag-abot ni Jacob halin sa uma sang sirom na, ginsugata siya ni Lea kag ginsilingan, “Kinahanglan diri ka sa akon maghulid karon nga gab-i, tungod kay ginbayaran ko na ikaw kay Raquel sang mga mandragora nga gindala sang akon anak.” Gani kay Lea naghulid si Jacob sadto nga gab-i.

17Ginsabat sang Dios ang pangamuyo ni Lea kag nagbusong siya. Nagbata siya sang lalaki nga ikalima nila nga anak ni Jacob. 18Nagsiling si Lea, “Ginpadyaan ako sang Dios kay ginhatag ko ang akon suluguon sa akon bana.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Isacar.30:18 Isacar: posible ang buot silingon sa Hebreo, padya.

19Nagbusong liwat si Lea kag nagbata sing lalaki nga ikaanom nila nga anak ni Jacob. 20Nagsiling siya, “Ginhatagan ako sang Dios sing maayo gid nga regalo. Padunggan na ako sini karon sang akon bana kay nahatagan ko na siya sing anom ka anak nga puro lalaki.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Zebulun.30:20 Zebulun: posible ang buot silingon sa Hebreo, regalo; ukon, kadungganan.

21Sang ulihi nagbata si Lea sing babayi kag gin-ngalanan niya nga Dina.

22Wala man pagkalimti sang Dios si Raquel. Ginsabat niya ang iya pangamuyo nga makabata man siya. 23Nagbusong siya kag nagbata sing lalaki. Nagsiling siya, “Ginkuha sang Dios ang akon kahuy-anan.” Gani gin-ngalanan niya ang bata nga Jose,30:23 Jose: buot silingon sa Hebreo, ginkuha niya; ukon, hatagan sang isa pa. kay siling niya, 24“Kabay pa nga hatagan ako sang Ginoo sang isa pa ka bata.”

Ang Kasugtanan ni Jacob kag ni Laban

25Pagkatapos nga nabata ni Raquel si Jose, nagsiling si Jacob kay Laban, “Tuguti na ako nga makapauli sa amon lugar. 26Ihatag sa akon ang akon mga asawa nga ginserbisyuhan ko sa imo kag ang akon mga anak, kay mapauli na ako. Nakahibalo ka kon daw ano ang akon pagserbisyo sa imo.” 27Nagsabat si Laban, “Kon mahimo indi anay. Suno sa akon pagpapakot, nahibaluan ko nga30:27 Suno… ko nga: ukon, Nagmanggaranon ako kay. ginpakamaayo ako sang Ginoo tungod sa imo. 28Isiling lang kon pila ang isuhol ko sa imo kay bayaran ko ikaw.” 29Nagsiling si Jacob, “Nakahibalo ka kon daw ano ang akon pagserbisyo sa imo kag kon daw ano ang pagdamo sang imo kasapatan tungod sa akon pagtatap. 30Sang pag-abot ko diri diutay pa lang ang imo kasapatan, pero subong madamo na gid, kay ginpakamaayo ka sang Ginoo tungod sa akon. Karon dapat na siguro nga magpaninguha ako para sa akon kaugalingon nga panimalay.” 31Nagpamangkot si Laban, “Ano bala ang gusto mo nga ibayad ko sa imo?” Nagsabat si Jacob, “Indi na lang ako pagsuhuli. Padayunon ko ang pagtatap sang imo kasapatan kon magsugot ka sa sini nga kondisyon: 32Tan-awon ko karon ang imo mga kasapatan kag kuhaon ko ang itom nga mga karnero kag kambang nga mga kanding. Amo lang ina ang suhol ko. 33Sa ulihi nga mga inadlaw, mahibaluan mo kon masaligan ako ukon indi kon usisaon mo ang mga sapat nga ginsuhol mo sa akon. Kon may makita ka nga kanding nga indi kambang ukon karnero nga indi itom, isipa ina nga kinawatan ko.” 34Nagsabat si Laban, “Kon amo ina ang gusto mo, sugot ako.”

35Pero sadto mismo nga adlaw, ginpain ni Laban ang kambang nga mga kanding nga lalaki kag babayi, pati ang itom nga mga karnero. Ginpaatipan niya ini sa iya mga anak nga lalaki. 36Ginseparar niya ini kay Jacob sa kalayuon nga tatlo ka adlaw kon lakton. Ang nabilin nga mga sapat amo ang ginbantayan ni Jacob.

37Karon, nagkuha si Jacob sang mga sanga sang alamo, abilyano, kag platano kag ginpanitan niya ang iban nga mga parte sini, gani may guray-guray nga puti kon tan-awon ang mga sanga. 38-39Ginbutang niya dayon ato nga mga sanga sa atubangan sang ilimnan sang mga sapat agod makita sang mga sapat kon mag-inom sila. Didto sa atubangan sang sadto nga mga sanga nagakastahanay ang mga kanding kon mag-inom sila. Kon magbata sila, ang ila bata kambang. 40Pero lain ang ginhimo ni Jacob sa mga karnero: Samtang nagakastahanay ini nga mga sapat, ginapaatubang niya sila sa iya kambang nga mga kanding kag sa itom nga mga kanding ni Laban. Sa sini nga paagi nakatipon man si Jacob sang iya kaugalingon nga mga sapat kag wala niya ini gin-impon sa mga sapat ni Laban. 41Kon nagakastahanay na gani ang mga sapat nga maayo sing lawas didto sa ilimnan, ginabutang dayon ni Jacob ato nga mga sanga sa ila atubangan. 42Pero kon ang mga sapat nga maluya ang nagakastahanay, wala niya ginabutang ang mga sanga. Gani ang mga maluya iya ni Laban kag ang mga maayo sing lawas iya ni Jacob. 43Sa sini nga paagi, nagmanggaranon gid si Jacob. Madamo ang iya mga kasapatan pati na ang mga kamelyo kag mga asno. Madamo man ang iya mga suluguon nga lalaki kag babayi.

New Amharic Standard Version

ዘፍጥረት 30:1-43

1ራሔል ለያዕቆብ አንድም ልጅ እንዳልወለደችለት ባየች ጊዜ በእኅቷ ቀናች። ስለዚህ ያዕቆብን፣ “ልጅ ስጠኝ፤ አለዚያ እሞታለሁ” አለችው።

2ያዕቆብም ራሔልን ተቈጥቶ “እኔ እንዳትወልጂ ያደረገሽን እግዚአብሔርን (ኤሎሂም) መሰልኹሽን?” አላት።

3እርሷም፣ “እነሆ፤ አገልጋዬ ባላ አለችልህ፤ ልጆች እንድትወልድልኝና እኔም ደግሞ በእርሷ አማካይነት ልጆች እንዳገኝ ከእርሷ ጋር ተኛ” አለችው።

4ስለዚህም አገልጋይዋን ባላን ሚስት እንድትሆነው ሰጠችው፤ ያዕቆብም አብሯት ተኛ፤ 5እርሷም ፀነሰች፤ ወንድ ልጅም ወለደችለት። 6ራሔልም፣ “እግዚአብሔር (ኤሎሂም) ፈርዶልኛል፣ ልመናዬንም ሰምቶ ወንድ ልጅ ሰጥቶኛል” አለች። ስለዚህ ስሙን ዳን ብላ አወጣችለት።

7የራሔል አገልጋይ ባላ እንደ ገና ፀነሰች፤ ለያዕቆብም ሁለተኛ ወንድ ልጅ ወለደች። 8ራሔልም፣ “እኅቴን ብርቱ ትግል ገጥሜ አሸነፍሁ” አለች፤ ስሙንም ንፍታሌም ብላ አወጣችለት።

9ልያም ልጅ መውለድ ማቆሟን እንደ ተረዳች፣ አገልጋይዋን ዘለፋን ሚስት እንድትሆነው ለያዕቆብ ሰጠችው። 10የልያ አገልጋይ ዘለፋም ለያዕቆብ ወንድ ልጅ ወለደችለት፤ 11ልያም፣ “ምን ዐይነት መታደል30፥11 ወይም ጭፍራ እየመጣ ነው። ነው” አለች፤ ስሙንም ጋድ30፥11 ጋድ ማለት መልካም ዕድል ወይም ሰራዊት ማለት ነው። ብላ አወጣችለት።

12የልያም አገልጋይ ዘለፋ፤ ለያዕቆብ ሁለተኛ ወንድ ልጅ ወለደችለት፤ 13ልያም፣ “ምንኛ ደስተኛ ሆንሁ ከእንግዲህ ሴቶች ደስተኛዋ ይሉኛል” አለች፤ ስሙንም አሴር30፥13 አሴር ማለት ደስተኛ ማለት ነው። ብላ አወጣችለት። 14ስንዴ በሚታጨድበት ወቅት፣ ሮቤል ወደ ሜዳ ወጣ፤ እንኮይም አግኝቶ ለእናቱ ለልያ አመጣላት። ራሔልም ልያን፣ “እባክሽን ልጅሽ ካመጣልሽ እንኮይ ስጪኝ” አለቻት።

15ልያም፣ “ባሌን የቀማሽኝ አነሰና የልጄን እንኮይ ደግሞ ልትወስጂ አማረሽ?” አለቻት።

ራሔልም፣ “ስለ ልጅሽ እንኮይ ዛሬ ከአንቺ ጋር ይደር” አለቻት።

16በዚያች ምሽት ያዕቆብ ከዕርሻ ሲመለስ፣ ልያ ወጥታ ተቀበለችውና፣ “በልጄ እንኮይ ስለ ተከራየሁህ የዛሬው ዐዳርህ ከእኔ ጋር ነው” አለችው፤ ያዕቆብም በዚያች ሌሊት ከእርሷ ጋር ዐደረ።

17እግዚአብሔር (ኤሎሂም) የልያን ጸሎት ሰማ፤ ፀነሰች፤ ለያዕቆብም አምስተኛውን ወንድ ልጅ ወለደች። 18ልያም፣ “አገልጋዬን ለባሌ በመስጠቴ እግዚአብሔር (ኤሎሂም) ክሶኛል” አለች፤ ስሙንም ይሳኮር30፥18 ይሳኮር የሚለው ቃል ሽልማት የሚል ትርጕም ካለው የዕብራይስጥ ቃል ጋር አንድ ዐይነት ድምፅ አለው። ብላ አወጣችለት።

19ልያ አሁንም ደግማ ፀነሰች፤ ለያዕቆብም ስድስተኛውን ወንድ ልጅ ወለደች። 20እርሷም፣ “እግዚአብሔር (ኤሎሂም) በከበረ ስጦታ ዐድሎኛል፣ ስድስት ወንዶች ልጆች ስለ ወለድሁለት፣ ከእንግዲህ ባሌ አክብሮ ይይዘኛል”። አለች፤ ስሙንም ዛብሎን30፥20 ዛብሎን ማለት ማክበር ማለት ነው። አለችው።

21ከዚያም በኋላ ሴት ልጅ ወለደች፤ ስሟንም ዲና አለቻት።

22እግዚአብሔርም (ኤሎሂም) ራሔልን ዐሰባት፤ ልመናዋንም ሰምቶ ማሕፀኗን ከፈተላት። 23ከዚያም ፀንሳ፣ ወንድ ልጅ ወለደችና “እግዚአብሔር (ኤሎሂም) ዕፍረቴን አስወገደልኝ” አለች፤ 24ስሙንም፣ “እግዚአብሔር (ይህዌ) ሌላ ወንድ ልጅ ጨምሮ ይስጠኝ” ስትል፣ ዮሴፍ30፥24 ዮሴፍ ማለት እርሱ ይጨምር ማለት ነው። አለችው።

የያዕቆብ መንጎች መብዛት

25ራሔል ዮሴፍን ከወለደች በኋላ ያዕቆብ ላባን እንዲህ አለው፤ “ወደ ገዛ ቤቴ፣ ወደ አገሬ እንድመለስ አሰናብተኝ፤ 26የድካሜ ዋጋ የሆኑትን ሚስቶቼንና ልጆቼን ስጠኝና ይዤአቸው ልሂድ፤ መቼም የቱን ያህል እንዳገለገልሁህ ታውቃለህ” አለው።

27ላባም እንዲህ አለው፤ “በጎ ፈቃድህ ቢሆን፣ እባክህ እዚሁ ከእኔ ጋር ተቀመጥ፤ ምክንያቱም እግዚአብሔርም (ያህዌ) በአንተ ምክንያት እንደ ባረከኝ በንግርት ተረድቻለሁ፤30፥27 ወይም እየበለጸግሁና እግዚአብሔርም በአንተ ምክንያት እየባረከኝ ነው 28ይልቅስ ይገባኛል የምትለውን ደመወዝ ንገረኝና እከፍልሃለሁ።”

29ያዕቆብም እንዲህ አለው፤ “መቼም እንዴት እንዳገለገልሁህ፣ ከብቶችህ በእኔ ጥበቃ ምን ያህል እንደ ተመቻቸው አንተ ታውቃለህ። 30እኔ ከመምጣቴ በፊት ጥቂት የነበረው ሀብትህ ዛሬ ተትረፍርፏል፣ በተሰማራሁበት ሁሉ እግዚአብሔር (ያህዌ) በረከቱን አብዝቶልሃል። ታዲያ፣ ስለ ራሴ ቤት የማስበው መቼ ነው?”

31ላባም፣ “ታዲያ ምን ልስጥህ?” ሲል ጠየቀው።

ያዕቆብም መልሶ እንዲህ አለው፤ “ምንም አትስጠኝ፤ ነገር ግን የምጠይቅህን አንዲት ነገር ብቻ ብታደርግልኝ ከብቶችህን ማገዴን እቀጥላለሁ፤ 32በመንጎቹ መካከል ዛሬ ልዘዋወርና ከበጎቹ መካከል ዝንጕርጕር የሆኑትን፣ ነቍጣ ያለባቸውንና ጥቋቁሮቹን እንዲሁም ከፍየሎቹ ነቍጣ ያለባቸውንና ዝንጕርጕሮቹን ልምረጥ፤ እነዚህ ደሞዜ ይሁኑ። 33ወደ ፊት ደሞዜን ለመቈጣጠር በምትመጣበት ጊዜ ታማኝነቴ ይታወቃል፤ በመንጎቼ መካከል ዝንጕርጕር ወይም ነቍጣ የሌለበት ፍየል ወይም ጥቁር ያልሆነ ቢገኝ ያ እንደ ተሰረቀ ይቈጠር።”

34ላባም፣ “እሺ፣ ይሁን፤ ባልኸው ተስማምቼአለሁ” አለው። 35ነገር ግን በዚያኑ ዕለት ከተባዕት ፍየሎች ሽመልመሌ የሆኑትን ወይም ነቍጣ ያለባቸውን ሁሉ፣ እንዲሁም ከእንስት ፍየሎች ነቍጣ ያለባቸውን ዝንጕርጕር የሆኑትን ሁሉ፣ ማንኛውንም ነጭ ያለበትን ሁሉ መረጠ፤ ደግሞም ጥቋቁር የሆኑትንም በጎች ሁሉ ለየና ወንዶች ልጆቹን አስጠበቃቸው። 36ከዚያም በእርሱና በያዕቆብ መካከል የሦስት ቀን መንገድ ርቀት እንዲኖር አደረገ፤ ያዕቆብም የቀሩትን የላባን መንጎች ማገዱን ቀጠለ።

37ነገር ግን ያዕቆብ እርጥብ የልብን፣ የለውዝንና የኤርሞን በትሮች ወሰደ፤ ቅርፊታቸውንም በቀጭን ልጦ እያነሣ የበትሮቹ ግንድ ነጩ እንዲታይ፣ ሽመልመሌ መልክ እንዲኖራቸው አደረገ። 38የላጣቸውንም በትሮች መንጎቹ ውሃ ለመጠጣት ሲመጡ ከፊት ለፊት እንዲያዩአቸው በማጠጫ ገንዳዎቹ ሁሉ አስቀመጠ። መንጎቹም ስሜታቸው ሲነሣሣና ውሃ ለመጠጣት ሲመጡ፣ 39በትሮቹን ፊት ለፊት እያዩ ይሳረሩ ነበር፤ ሽመልመሌ፣ ዝንጕርጕርና ነቍጣ የጣለባቸውንም ግልገሎች ወለዱ። 40ያዕቆብ ግልገሎቹን ለብቻ ለያቸው፤ የቀሩትንም የላባ መንጎች ሽመልመሌና ጥቋቁር በሆኑት ትይዩ አቆማቸው፤ በዚህም መሠረት የራሱ መንጋ ከላባ መንጋ ጋር እንዳይቀላቀል ለብቻ ለየ። 41ያዕቆብም ብርቱ እንስቶች አውራ ፈልገው በሚቅበጠበጡበት ጊዜ፣ በትሮቹ አቅራቢያ እንዲጠቁ በትሮቹን በውሃ ገንዳዎቹ ውስጥ ፊት ለፊታቸው ያስቀምጥ ነበር፤ 42ደካማ በሆኑት እንስቶች ፊት ግን፣ በትሮቹን አያስቀምጥም ነበር፤ ስለዚህ ደካማ ደካማዎቹ ለላባ ሲሆኑ፣ ብርቱ ብርቱዎቹ ለያዕቆብ ሆኑ። 43በዚህም ሁኔታ ይህ ሰው እጅግ ባለጠጋ ሆነ፤ የብዙ መንጎች፣ የሴትና የወንድ አገልጋዮች፣ እንዲሁም የግመሎችና የአህዮች ባለቤት ሆነ።