Mapatay ang Nagapakasala
1Nagsiling ang Ginoo sa akon, 2“Ngaa bala ginahambal ninyo ini nga hulubaton sa Israel: ‘Nagkaon ang ginikanan sang maaslom nga ubas, kag ang kaaslom sini matilawan pati sang ila mga kabataan?’
3“Ako, ang Ginoong Dios nga buhi, nagasumpa nga indi na ninyo pag-ihambal ini nga hulubaton sa Israel. 4Pamatii ninyo ini! Ang tanan nga kabuhi akon—ang kabuhi sang ginikanan kag sang kabataan. Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay. 5Halimbawa, may isa ka tawo nga matarong kag husto ang iya mga ginahimo. 6Wala siya nagasimba sa mga dios-dios sang Israel ukon nagakaon sang mga halad para sa sini nga mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid. Wala siya nagahulid sa asawa sang iban ukon sa babayi nga ginaregla. 7Wala siya nagapamigos, kag ginauli niya ang garantiya sang mga nakautang sa iya. Wala siya nagapangawat, kundi ginapakaon niya ang mga ginagutom kag ginahatagan sang bayo ang mga wala sing bayo. 8Wala siya nagapasaka kon magpautang siya. Wala siya nagahimo sang malain, kag wala siya sang may ginapaboran sa iya nga paghukom. 9Ginasunod niya sing maayo ang akon mga pagsulundan kag mga sugo. Matarong ina nga tawo kag padayon siya nga mabuhi. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.
10“Pero halimbawa, ina nga tawo may anak nga lalaki nga mapintas kag nagapamatay ukon ginahimo niya ini nga mga butang 11nga wala ginahimo sang iya amay: Nagakaon siya sang mga halad para sa mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid, kag nagahulid siya sa asawa sang iban. 12Ginapigos niya ang mga kubos kag imol. Nagapangawat siya, kag wala niya ginauli ang garantiya sang mga nakautang sa iya. Nagasimba siya sa mga dios-dios, kag nagahimo sang makangilil-ad nga mga butang. 13Nagapautang siya nga may saka. Ti, mabuhi ayhan siya? Indi! Mapatay gid ini nga tawo tungod sa tanan nga makangilil-ad nga mga butang nga iya ginhimo. Siya ang responsable sa iya kamatayon.
14“Pero halimbawa, ina nga malaot nga tawo may anak nga lalaki, kag nakita sang sini nga anak ang tanan nga sala nga ginhimo sang iya amay, pero wala niya pagsunda. 15Wala siya nagasimba sa mga dios-dios sang Israel ukon nagakaon sang mga halad para sa sini nga mga dios-dios sa mga simbahan sa mga bukid. Wala siya nagahulid sa asawa sang iban. 16Wala siya nagapamigos, kag wala siya nagakuha sang garantiya sang mga nakautang sa iya. Wala siya nagapangawat kundi ginapakaon niya ang mga ginagutom kag ginahatagan sang bayo ang mga wala sing bayo. 17Wala siya nagahimo sang malain, kag wala siya nagapasaka kon magpautang siya. Ginatuman niya ang akon mga sugo kag mga pagsulundan. Ini nga tawo indi mapatay tungod sa sala sang iya amay kundi padayon siya nga mabuhi. 18Pero ang iya amay mapatay tungod sa iya sala, kay nagpanguwarta siya, nagpangawat kag naghimo sing malain sa iya kasimanwa.
19“Pero basi mamangkot kamo, ‘Ngaa bala indi dapat silutan ang anak tungod sa sala sang iya amay?’ Kon ang anak nagahimo sing matarong kag husto, kag ginasunod niya sing maayo ang akon mga pagsulundan, padayon siya nga mabuhi. 20Ang tawo lang nga nakasala amo ang mapatay. Ang anak indi dapat silutan tungod sa sala sang iya amay, kag ang amay indi dapat silutan tungod sa sala sang iya anak. Ang matarong nga tawo pagabalusan sa iya matarong nga mga ginahimo, kag ang malaot nga tawo pagasilutan sa iya malaot nga mga ginahimo.
21“Pero kon ang malaot maghinulsol sa tanan nga sala nga iya nahimo kag magtuman sang akon pagsulundan kag maghimo sing matarong kag husto, indi siya mapatay kundi padayon nga mabuhi. 22Indi na siya pagsukton sa tanan nga sala nga iya nahimo, kag tungod sa iya matarong nga ginahimo, padayon siya nga mabuhi. 23Ako, ang Ginoong Dios, wala nalipay kon mapatay ang isa ka malaot nga tawo. Malipay ako kon maghinulsol siya kag padayon nga magkabuhi.
24“Pero kon ang isa ka matarong nga tawo magbiya sa iya matarong nga kabuhi kag magpakasala, kag maghimo sang makangilil-ad nga mga butang nga ginahimo sang mga malaot, padayon bala siya nga mabuhi? Siyempre indi! Kalimtan na ang iya matarong nga mga ginhimo. Kag tungod sa iya pagluib sa akon kag sa mga sala nga iya nahimo, mapatay siya.
25“Pero basi magsiling kamo, ‘Indi matarong ang pamaagi sang Ginoo.’ Pamati kamo, katawhan sang Israel: Ang akon bala pamaagi ang indi matarong ukon ang inyo? 26Kon ang isa ka matarong nga tawo magbiya sa iya matarong nga kabuhi kag magpakasala, mapatay siya tungod sa iya sala. 27Pero kon ang isa ka malaot nga tawo magbiya sa iya malaot nga kabuhi kag maghimo sing matarong kag husto, maluwas niya ang iya kabuhi. 28Indi siya mapatay kundi padayon siya nga mabuhi tungod kay nareyalisar niya ang tanan niya nga sala kag ginbayaan niya ini. 29Pero basi magsiling kamo mga katawhan sang Israel, ‘Indi matarong ang pamaagi sang Ginoo.’ Katawhan sang Israel, ang akon bala mga pamaagi ang indi matarong ukon ang inyo?
30“Gani nagasiling ako sa inyo, katawhan sang Israel, nga ako, ang Ginoong Dios, magahukom sa kada isa sa inyo suno sa iya binuhatan. Karon, maghinulsol na kamo kag bayai na ang tanan ninyo nga mga sala agod indi kamo malaglag. 31Katawhan sang Israel, ngaa gusto ninyo nga mapatay? Untati na ninyo ang pagpakasala kag bag-uha na ninyo ang inyo kabuhi. 32Wala ako nalipay kon may mapatay. Gani maghinulsol na kamo agod padayon kamo nga mabuhi. Ako, ang Ginoong Dios, ang nagasiling sini.”
A alma que peca morrerá
1Então veio até mim a seguinte mensagem do Senhor. 2“Por que razão as pessoas usam este ditado a propósito da terra de Israel:
‘Os pais comeram uvas ácidas
e os filhos ficaram com os dentes embotados’?
3Tão certo como eu viver, diz o Senhor Deus, não hão de dizer mais tal coisa em Israel! 4Porque todas as almas me pertencem e hão de ser julgadas, tanto pais como filhos, da mesma forma. É unicamente por causa dos seus pecados que uma pessoa morrerá.
5No entanto, se um indivíduo for justo, se fizer o que for justo e reto, 6se não andar pelas montanhas a prestar culto perante os ídolos de Israel, adorando-os, se não cometer adultério, se não se deitar com uma mulher durante o período da sua menstruação, 7se for paciente com os seus devedores, não ficando com os penhores que lhe deixaram os devedores mais pobres, se não roubar, mas antes pelo contrário matar a fome aos que comem mal e vestir os que não têm roupa suficiente, 8se fizer empréstimos sem usura e se se mantiver longe de tudo o que é pecado, se for reto e justo quando emitir juízos sobre o seu semelhante, 9se obedecer às minhas leis, então essa pessoa, que é justa, diz o Senhor Deus, certamente viverá.
10Contudo, se aquele homem tiver um filho que é ladrão ou assassino, 11crimes que o seu pai nunca cometeu, que recusa obedecer aos mandamentos de Deus, antes presta adoração aos deuses nos montes, comete adultério, 12oprime os pobres e necessitados, engana os seus devedores, recusando devolver o que lhe entregaram como penhor da dívida, se amar os ídolos e lhes prestar culto, 13se emprestar dinheiro com usura, poderá esse indivíduo, o filho desse homem, viver? Com certeza que não! Certamente há de morrer por sua própria culpa!
14Mas se este indivíduo pecador tiver um filho que, vendo toda a maldade do pai, vier a temer a Deus e recusar um tal tipo de vida, 15se não for para os montes fazer celebrações aos ídolos e adorá-los, se não cometer adultério, 16se for leal para com os que lhe devem alguma coisa e não os defraudar, se souber alimentar os que têm fome e cobrir os que não têm com que se vestir, 17se der ajuda aos pobres e não emprestar dinheiro com usura, se obedecer à minha palavra, não será por causa do pecado do seu pai que ele irá morrer, antes com toda a certeza viverá! 18No entanto, o seu pai sim, esse morrerá por causa da sua própria maldade, porque foi mau, roubou e praticou injustiças.
19‘Como?’ perguntam vocês. ‘Então o filho não há de pagar pela maldade do pai?’ Não! Porque se fizer o que é reto e guardar os meus mandamentos, com toda a certeza que há de viver. 20Aquele que pecar, esse morrerá. O filho não será castigado em consequência da iniquidade dos pais, nem o pai por causa do pecado dos filhos. A pessoa que for reta terá a recompensa da sua retidão, tal como o pecador terá a paga da sua própria maldade.
21Mas se um pecador se arrepender do seu pecado e começar a cumprir as minhas leis, fazendo o que for justo, certamente que viverá; não morrerá. 22Todo o seu passado de pecado será esquecido e terá vida em consequência da sua retidão.
23Vocês julgam que eu tenho prazer em que o pecador morra?, pergunta o Senhor Deus. Com certeza que não! Aquilo que eu pretendo é unicamente que ele abandone os seus caminhos de maldade e viva.
24E então, se uma pessoa justa começar a pecar e a agir como um outro pecador qualquer, ser-lhe-á conservada a vida? Não, certamente! Toda a sua anterior retidão é esquecida e a morte será o salário do seu pecado.
25Mas vocês dizem ainda: ‘O Senhor não é justo!’ Ouçam-me, ó povo de Israel! Quem é que é justo afinal, eu ou vocês? 26Quando uma pessoa justa deixar de o ser e se puser a pecar, morre pelo mal que praticou. 27Um pecador que se desvia do mal e passa a guardar os meus mandamentos, praticando o que é justo, salvará a sua alma. 28Reconsiderou a sua vida, decidiu abandonar o pecado e passar a viver uma vida justa. Sem dúvida que há de viver e não morrer. 29Mas o povo de Israel continua a dizer que o Senhor não é justo!
Ó povo de Israel, vocês é que são injustos, não eu. 30Julgarei cada um, ó povo de Israel, castigarei ou recompensarei cada um conforme as suas ações. Oh! Convertam-se dos vossos pecados, enquanto é tempo! 31Lancem-nos para bem longe e recebam um novo coração e um novo espírito. Porque haveriam de morrer, ó povo de Israel? 32Não tenho alegria nenhuma em que morram, diz o Senhor Deus. Convertam-se e vivam!
