Exodus 34 – HLGN & BDS

Ang Pulong Sang Dios

Exodus 34:1-35

Ang Bag-o nga Malapad nga mga Bato

(Deu. 10:1-5)

1Nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Magbasbas ka sang duha ka malapad nga bato pareho sadtong nahauna, kay sulatan ko ini sang mga pulong nga nasulat sa nahauna nga bato nga ginbuka mo. 2Magpreparar ka para sa buwas sa aga, kag magsaka ka sa Bukid sang Sinai. Magpakigkita ka sa akon sa ibabaw sang bukid. 3Kinahanglan nga wala sing may mag-upod sa imo; wala gid dapat sing bisan sin-o nga makita sa bisan diin nga bahin sang bukid. Bisan mga karnero ukon mga baka indi gid pagpahalbon sa bukid.”

4Gani nagbasbas si Moises sang duha ka malapad nga bato nga pareho sadtong nahauna. Kag aga pa sang madason nga adlaw, nagsaka siya sa Bukid sang Sinai suno sa ginmando sa iya sang Ginoo dala ang duha ka malapad nga bato. 5Dayon nagkunsad ang Ginoo sa panganod kag ginmitlang niya ang iya ngalan nga Ginoo samtang nagatindog si Moises sa iya presensya. 6Naglabay ang Ginoo sa atubangan ni Moises kag nagsiling, “Ako ang Ginoo, ang mabinalak-on kag maluluy-on nga Dios. Mahigugmaon kag matutom gid ako, kag indi dali maakig. 7Ginapakita ko ang akon paghigugma sa madamo nga mga tawo, kag ginapatawad ko ang ila kalautan, paglapas, kag sala. Pero ginasilutan ko ang mga nakasala, pati ang ila mga kaliwat hasta sa ikatatlo kag ikaapat nga henerasyon.”

8Nagluhod dayon si Moises sa duta kag nagsimba. 9Nagsiling siya, “O Ginoo, kon nalipay ka sa akon, nagapangabay ako nga mag-upod ka sa amon. Bisan matig-a ang ulo sang sini nga mga tawo, patawara kami sa amon kalautan kag sala. Batuna kami nga imo katawhan.”

Ginpatuman Liwat sa mga Israelinhon ang Kasugtanan

(Exo. 23:14-19; Deu. 7:1-5; 16:1-17)

10Nagsiling ang Ginoo, “Pamati! Himuon ko ini nga kasugtanan sa inyo. Sa atubangan sang tanan mo nga kasimanwa, mahimo ako sang makatilingala nga mga butang nga wala ko pa gid nahimo sa bisan diin nga nasyon sa bug-os nga kalibutan. Ang mga katawhan sa palibot ninyo makakita sang sini nga mga butang nga himuon ko para sa imo. 11Tumana ang mga sugo nga ginahatag ko sa imo subong. Tabugon ko ang mga Amornon, mga Canaanhon, mga Hithanon, mga Periznon, mga Hivhanon, kag mga Jebusnon sa duta nga ginpromisa ko sa inyo. 12Siguraduhon mo gid nga indi ka maghimo sang kasugtanan sa mga tawo sa sina nga duta nga inyo pagakadtuan, kay mangin siod ini sa inyo. 13Sa baylo, panggub-a ninyo ang ila mga halaran, pangdugmuka ang ila handumanan nga mga bato, kag pang-utda ang ila mga hulohaligi nga simbolo sang ila diosa nga si Ashera. 14Indi gid kamo magsimba sa iban nga dios kay ako, ang Ginoo, indi gusto nga may ginasimba kamo nga iban. 15Indi ka gid maghimo sang kasugtanan sa mga tawo nga nagaestar sa duta nga inyo pagakadtuan. Kay basi matintar kamo nga magkaon sang ila mga halad kon imbitaron nila kamo sa ila nga paghalad kag pagsimba sa ila mga dios. 16Kag basi ang inyo mga anak magpangasawa sa ila mga anak, nga amo ang magatulod sa ila sa pagsimba sa iban nga mga dios.

17“Indi kamo maghimo sang mga dios-dios.

18“Sauluga ninyo ang Piesta sang Tinapay nga Wala sing Inugpahabok. Suno sa ginsugo ko sa inyo, magkaon kamo sang tinapay nga wala sing inugpahabok sa sulod sang pito ka adlaw. Himua ninyo ini sa gintalana nga tion sa bulan sang Abib, kay amo ina nga bulan nga nagguwa kamo sa Egipto.

19“Akon ang tanan nga kamagulangan nga lalaki, pati ang mga kamagulangan nga lalaki sang inyo mga kasapatan. 20Puwede magawad ang kamagulangan sang inyo mga asno paagi sa pagbaylo sini sang karnero. Pero kon indi ninyo ini paggawaron, kinahanglan nga patyon ang asno paagi sa pagbali sang iya liog. Puwede man ninyo magawad ang inyo kamagulangan nga mga anak nga lalaki.

“Wala sing may magpalapit sa akon nga wala sing dala nga halad.

21“Mag-obra kamo sa sulod sang anom ka adlaw, pero sa ikapito nga adlaw magpahuway kamo, bisan sa panahon sang tig-arado kag tig-alani.

22“Sauluga ninyo ang Piesta sang Pag-ani paagi sa pagdala sa akon sang nahauna nga patubas sang inyo trigo, kag sauluga man ninyo ang Piesta sang Katapusan nga Ani sa katapusan sang tuig.

23“Kada tuig, ang tanan ninyo nga lalaki dapat magtambong sa sinang tatlo ka piesta sa pagsimba sa akon, ang Ginoo nga inyo Agalon, ang Dios sang Israel. 24Tabugon ko ang mga katawhan sa duta nga ihatag ko sa inyo, kag palaparon ko ang inyo teritoryo. Kag wala sing may magsalakay kag mag-agaw sa inyo nasyon sa panahon nga magpalapit kamo sa akon, ang Ginoo nga inyo Dios, sa sinang tatlo ka piesta kada tuig.

25“Indi kamo maghalad sang dugo sa akon kaupod sang tinapay nga may inugpahabok. Kag indi kamo magbilin sa masunod nga adlaw sang karne nga halad ninyo sa tion sang Piesta sang Paglabay sang Anghel.

26“Dal-a ninyo sa templo sang Ginoo nga inyo Dios ang pinakamaayo nga parte sang nahauna ninyo nga patubas.

“Indi ninyo paglutua ang tinday nga kanding sa gatas sang iya inang.”

27Dayon nagsiling ang Ginoo kay Moises, “Isulat ining ginsiling ko, kay amo ini ang pagsulundan sang akon kasugtanan sa imo kag sa Israel.” 28Didto si Moises upod sa Ginoo sa sulod sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i nga wala siya sing may ginkaon kag gin-inom. Ginsulat niya sa malapad nga bato ang mga pagsulundan sang kasugtanan—ang Napulo ka Sugo.

29Sang magpanaog si Moises sa Bukid sang Sinai, dala niya ang duha ka malapad nga bato nga ginsulatan sang Kasuguan. Wala siya kahibalo nga masilaw gali ang iya nawong tungod sa iya pagpakighambal sa Ginoo. 30Sang makita ni Aaron kag sang tanan nga Israelinhon ang masilaw nga nawong ni Moises, nahadlok sila magpalapit sa iya. 31Pero gintawag sila ni Moises, gani nagpalapit si Aaron kag ang mga pangulo sang katilingban sang Israel, kag nagpakighambal si Moises sa ila. 32Sang ulihi nagpalapit ang tanan nga Israelinhon sa iya. Kag ginsugid niya sa ila ang tanan nga sugo nga ginhatag sa iya sang Ginoo sa Bukid sang Sinai.

33Pagkatapos pakighambal ni Moises sa ila, gintabunan niya ang iya nawong. 34Pero kon magsulod siya sa Tolda nga Ginapakigkitaan agod magpakighambal sa Ginoo, ginakuha niya ang tabon hasta nga makaguwa siya sa Tolda. Kon makaguwa na siya, ginasugid niya sa mga Israelinhon ang tanan nga ginsugo sang Ginoo sa iya, 35kag makita sang mga Israelinhon nga masilaw ang iya nawong. Dayon tabunan naman niya ang iya nawong hasta nga magbalik siya sa Tolda sa pagpakighambal sa Ginoo.

La Bible du Semeur

Exode 34:1-35

Le renouvellement de l’alliance

1L’Eternel dit à Moïse : Taille toi-même deux tablettes de pierre semblables aux premières et j’y graverai les paroles qui se trouvaient sur celles que tu as brisées. 2Sois prêt pour demain matin ; monte dès l’aube sur le mont Sinaï et tiens-toi là pour m’attendre, au sommet de la montagne. 3Personne ne montera avec toi, on ne verra aucune autre personne sur toute la montagne. Que même ni petit ni gros bétail ne paisse aux abords de la montagne.

4Moïse tailla deux tablettes de pierre semblables aux précédentes et le lendemain matin, de bonne heure, gravit le mont Sinaï, comme l’Eternel le lui avait ordonné, tenant en main les deux tablettes de pierre.

5L’Eternel descendit dans la nuée, il se tint là près de lui et proclama son nom : 6il passa devant lui en proclamant : L’Eternel, l’Eternel, un Dieu plein de compassion et de grâce, lent à se mettre en colère, et riche en amour et en fidélité34.6 Pour les v. 6-7, voir, entre autres, Ex 20.5-6 ; Nb 14.18 ; Dt 5.9-10 ; 7.9-10. ! 7Il conserve son amour jusqu’à la millième génération : il pardonne le crime, la faute et le péché, mais ne tient pas le coupable pour innocent, il punit la faute des pères sur leurs descendants jusqu’à la troisième, voire même la quatrième génération.

8Aussitôt, Moïse s’inclina jusqu’à terre et se prosterna. 9Puis il dit : Seigneur, si j’ai obtenu ta faveur, je t’en prie, Seigneur, marche au milieu de nous. Oui, c’est un peuple rebelle, mais veuille pardonner nos fautes et nos péchés et conserver notre peuple comme ta possession !

10Dieu répondit : Je vais conclure une alliance avec vous. En présence de tout ton peuple, je ferai des prodiges tels qu’il ne s’en est jamais produit sur la terre entière chez aucun autre peuple, et tout le peuple qui t’entoure verra combien est impressionnante l’œuvre de l’Eternel que j’accomplis avec toi.

11Retenez bien ce que je vous commande aujourd’hui. Je vais chasser devant vous les Amoréens, les Cananéens, les Hittites, les Phéréziens, les Héviens et les Yebousiens. 12Gardez-vous de conclure une alliance avec les habitants du pays dans lequel vous allez entrer, ils deviendraient un piège au milieu de vous. 13Au contraire, vous renverserez leurs autels, vous briserez leurs stèles34.13 Pierres dressées, symboles de la divinité masculine, dont le culte est condamné par l’Eternel : 23.24 ; Lv 26.1 ; Dt 7.5 ; 12.3 ; 16.22., et vous abattrez leurs pieux sacrés voués à la déesse Ashéra34.13 Pieux ou poteaux sacrés des sanctuaires cananéens, dont le nom a parfois été employé pour désigner la divinité qu’ils étaient censés représenter (Jg 6.25 ; 1 R 14.23 ; 15.13). Voir Dt 16.21-22..

14Vous ne vous prosternerez devant aucune autre divinité ; car son nom à lui, c’est « l’Eternel qui ne tolère aucun rival » et il est effectivement un Dieu qui ne tolère aucun rival.

15N’allez donc pas conclure une alliance avec les habitants du pays ; car ces gens se prostituent à leurs dieux, ils leur offrent des sacrifices, et, à leur invitation, vous mangeriez de ce qu’ils leur ont offert. 16Vous prendriez parmi leurs filles des épouses pour vos fils, et leurs filles, qui se prostituent à leurs dieux, entraîneraient vos fils à faire de même.

17Vous ne vous ferez pas de dieu en métal fondu34.17 Voir Ex 20.4-5 ; Lv 19.4 ; 26.1 ; Dt 4.15-18 ; 5.8 ; 27.15..

18Vous observerez la fête des Pains sans levain. Pendant les sept jours fixés du mois des épis, vous mangerez des pains sans levain, comme je vous l’ai prescrit, car c’est au cours de ce mois que vous êtes sortis d’Egypte34.18 Pour les v. 18-26, voir Ex 23.14-19 ; Dt 16.1-17 ; Ex 12.14-20 ; Lv 23.6-8 ; Nb 28.16-25..

19Tout premier-né m’appartient. Il en est ainsi de tout premier-né mâle de ton bétail, veau ou agneau34.19 Voir Ex 13.2 ; Nb 3.13 ; Lc 2.23.. 20Quant au premier-né de l’âne, vous le rachèterez par un agneau ; si vous ne le rachetez pas, vous lui briserez la nuque. Vous rachèterez toujours tout premier-né de vos fils.

Vous ne viendrez pas vous présenter devant moi les mains vides34.20 Voir Ex 13.13 ; Nb 18.15. !

21Vous travaillerez six jours, mais le septième jour, vous vous reposerez ; même au temps du labour et de la moisson, vous vous reposerez34.21 Voir Ex 20.8-11 ; 23.12 ; 31.12-17 ; 35.2 ; Lv 23.3 ; Dt 5.13-14..

22Observe aussi la fête des Semaines34.22 Appelée ainsi parce que l’on comptait sept semaines à partir de la Pâque. à l’occasion des premiers grains de blé moissonnés, ainsi que la fête de la récolte à la fin de l’année34.22 Voir Ex 23.16 ; Lv 23.15-21 ; Nb 28.26-31.. 23Trois fois par an, tous les hommes du peuple viendront se présenter devant moi, le Souverain, l’Eternel, le Dieu d’Israël. 24Car je déposséderai d’autres peuples devant vous, j’agrandirai votre territoire, et personne ne cherchera à conquérir votre pays pendant que vous monterez pour vous présenter devant l’Eternel votre Dieu trois fois par an.

25Vous ne ferez pas couler le sang de mon sacrifice sur du pain levé, et vous ne garderez pas jusqu’au lendemain matin la viande du sacrifice de la fête de Pâque34.25 Voir 12.10..

26Vous apporterez le meilleur des premiers produits de votre terre au sanctuaire de l’Eternel votre Dieu.

Vous ne ferez pas cuire un chevreau dans le lait de sa mère34.26 Voir 23.19..

27L’Eternel dit à Moïse : Inscris-toi ces paroles-là ; car c’est dans ces termes que je conclus alliance avec toi et avec le peuple d’Israël.

28Moïse demeura là avec l’Eternel quarante jours et quarante nuits, sans rien manger ni boire, et l’Eternel écrivit sur les tablettes les paroles de l’alliance, les dix commandements.

Le visage de Moïse

29Puis Moïse redescendit du mont Sinaï, tenant en main les deux tablettes de l’acte de l’alliance. Il ne savait pas que la peau de son visage était devenue rayonnante pendant qu’il s’entretenait avec l’Eternel34.29 Pour les v. 29-35, allusion en 2 Co 3.7-16.. 30Aaron et tous les Israélites regardèrent Moïse, et s’aperçurent que la peau de son visage rayonnait. Ils eurent peur de s’approcher de lui. 31Alors Moïse les appela. Aaron et tous les chefs de la communauté revinrent vers lui, et il s’entretint avec eux. 32Après cela, tous les Israélites s’approchèrent de lui et il leur transmit tous les commandements que l’Eternel lui avait donnés sur le mont Sinaï.

33Quand il eut terminé de parler avec eux, il se couvrit le visage d’un voile. 34Lorsqu’il se rendait devant l’Eternel pour s’entretenir avec lui, il ôtait le voile jusqu’à ce qu’il ressorte de la tente. A sa sortie, il communiquait aux Israélites les ordres qu’il avait reçus. 35Les Israélites voyaient que la peau du visage de Moïse rayonnait, puis Moïse remettait le voile sur son visage jusqu’à ce qu’il retourne s’entretenir avec l’Eternel.