Exodus 22 – HLGN & KJV

Ang Pulong Sang Dios

Exodus 22:1-31

Mga Kasuguan Parte sa mga Pagkabutang

1“Kon ang isa ka tawo nangawat sang baka ukon karnero, kag gin-ihaw niya ini ukon ginbaligya, dapat magbayad siya. Sa isa ka baka nga iya ginkawat, magbayad siya sang lima ka baka. Kag sa isa ka karnero nga iya ginkawat, magbayad siya sang apat ka karnero. 2Kon nangawat siya sa gab-i kag nadakpan sa akto, kag ginpatay siya, ang nakapatay sa iya wala sing salabton. 3Pero kon natabo ini sa adlaw, ang nakapatay sa kawatan may salabton.

“Ang kawatan nga nadakpan dapat magbayad sa iya nga ginkawat. Pero kon wala siya sing ibayad, ibaligya siya nga ulipon kag ang iya bili ibayad sa iya nga ginkawat. 4Kon ang iya ginkawat nga baka ukon asno ukon karnero nasapwan nga ara pa sa iya kag buhi pa ini, bayaran niya ini sing doble.

5“Kon ang sapat sang isa ka tawo iya ginpabay-an nga maghalab sa talamnan sang iban, kinahanglan nga bayaran niya ang nahalab nga tanom sang pinakamaayo nga patubas sang iya uma ukon sang iya talamnan sang ubas.

6“Kon may tawo nga nagpanutod, kag ang kalayo naglapta sa mga hilamon hasta sa talamnan sang iban nga tawo, ang nagpanutod dapat nga magbayad sang mga tanom nga napierdi.

7“Halimbawa, nagpatago ang isa ka tawo sang iya kuwarta ukon sang bisan ano nga butang sa balay sang iya kaingod, kag ginkawat ini. Kon madakpan ang kawatan, dapat magbayad siya sing doble. 8Pero kon indi madakpan ang kawatan, ang ginbilinan sang pagkabutang pagadal-on sa presensya sang Dios,22:8 Dios: ukon, mga pangulo. agod mahibaluan kon ginkuha niya ukon wala ang ginpatago sa iya.

9“Halimbawa, may duha ka tawo nga nagabaisay kon sin-o sa ila ang tag-iya sang isa ka pagkabutang pareho sang baka, asno, karnero, bayo, ukon bisan ano nga butang, dapat dal-on nila ang ila kaso sa presensya sang Dios.22:9 Dios: ukon, mga pangulo. Ang nakasala sa ila suno sa desisyon sang Dios22:9 Dios: ukon, mga pangulo. magabayad sing doble sa tag-iya.

10“Halimbawa, ginpasagod sang isa ka tawo ang iya asno, baka, karnero, ukon bisan ano nga sapat sa iya kaingod, kag napatay ini, ukon napilasan, ukon nadula, nga wala sing may nakakita. 11Ang nagsagod dapat magkadto sa presensya sang Ginoo kag magsumpa nga wala siya sing may nahibaluan sa natabo. Dapat ini patihan sang tag-iya, kag indi niya siya pagpabayaron. 12Pero kon ginkawat ang sapat, dapat magbayad ang nagsagod sa tag-iya. 13Kon ang sapat ginpatay sang mapintas nga sapat, kinahanglan dal-on niya ang nabilin nga parte sang sapat bilang pamatuod, kag indi niya kinahanglan nga bayaran ini.

14“Halimbawa, naghulam ang isa ka tawo sang sapat sa iya kaingod kag napilas ini ukon napatay, kag wala ang tag-iya pagkatabo sini. Ang naghulam dapat magbayad sini. 15Pero kon ara ang tag-iya sang pagkatabo, ang naghulam indi na magbayad. Kon gin-arkilahan ang sapat, ang kuwarta nga ginbayad sa arkila amo na ang ibayad sa napilasan ukon napatay nga sapat.

Ang Iban pa nga mga Kasuguan

16“Kon gintintar sang isa ka lalaki ang isa ka dalaga nga indi pa kalaslon, kag nagpakighilawas siya sa iya, dapat magbayad ang lalaki sa pamilya sang babayi sang balayran sa pagpangasawa, kag dayon pangasaw-on niya ang babayi. 17Kon indi gid magsugot ang amay sang babayi nga ipakasal ang iya anak sa ato nga lalaki, magbayad gihapon ang lalaki sang amo nga balayran.

18“Patya ninyo ang mga babaylan.

19“Ang bisan sin-o nga magpakighilawas sa sapat dapat patyon.

20“Ang bisan sin-o nga maghalad sa iban nga dios luwas sa akon dapat laglagon sing bug-os.22:20 laglagon sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini.

21“Indi ninyo pagpiguson ang mga dumuluong22:21 mga dumuluong: buot silingon, mga indi Israelinhon nga mga pumuluyo sang Israel. kay mga dumuluong man kamo sadto sa Egipto.

22“Indi ninyo pagpamintahaan ang mga balo nga babayi kag ang mga ilo. 23Kon himuon ninyo ini, kag magpangayo sila sang bulig sa akon, sigurado gid nga buligan ko sila. 24Maakig gid ako sa inyo kag pamatyon ko kamo sa inaway.22:24 inaway: sa literal, espada. Mabalo ang inyo mga asawa kag mailo ang inyo mga kabataan.

25“Kon magpahulam kamo sang kuwarta sa bisan kay sin-o sa akon katawhan nga imol, indi ninyo pagpasakai pareho sa ginahimo sang mga manugpahulam sang kuwarta. 26Kon kuhaon ninyo ang kunop sang inyo isigkatawo bilang garantiya nga magbayad siya sa iya utang sa imo, iuli ini sa iya antes magsalop ang adlaw. 27Kay amo lang ini ang iya pangtabon sa iya lawas kon magtulog siya kon gab-i. Kon magpangayo siya sang bulig sa akon, buligan ko siya kay maluluy-on ako.

28“Indi ninyo pagpasipalahi ang Dios kag indi ninyo pagpakamalauta ang nagadumala sa inyo.

29“Indi ninyo pagkalimti ang paghatag sang mga halad sa akon halin sa inyo mga patubas kag mga duga sang prutas.

“Idedikar ninyo sa akon ang inyo kamagulangan nga mga lalaki, 30pati ang kamagulangan sang inyo mga baka kag mga karnero. Ang bag-o natawo nga baka ukon karnero dapat magpabilin sa iya inang sa sulod sang pito ka adlaw. Pero halin sa ikawalo nga adlaw, puwede na ini ihalad sa akon.

31“Kamo ang akon pinili nga katawhan, gani indi kamo magkaon sang karne sang bisan ano nga sapat nga ginpatay sang mapintas nga sapat. Ipakaon ninyo ini sa mga ido.

King James Version

Exodus 22:1-31

1If a man shall steal an ox, or a sheep, and kill it, or sell it; he shall restore five oxen for an ox, and four sheep for a sheep.22.1 or a sheep: or, or a goat

2¶ If a thief be found breaking up, and be smitten that he die, there shall no blood be shed for him. 3If the sun be risen upon him, there shall be blood shed for him; for he should make full restitution; if he have nothing, then he shall be sold for his theft. 4If the theft be certainly found in his hand alive, whether it be ox, or ass, or sheep; he shall restore double.

5¶ If a man shall cause a field or vineyard to be eaten, and shall put in his beast, and shall feed in another man’s field; of the best of his own field, and of the best of his own vineyard, shall he make restitution.

6¶ If fire break out, and catch in thorns, so that the stacks of corn, or the standing corn, or the field, be consumed therewith; he that kindled the fire shall surely make restitution.

7¶ If a man shall deliver unto his neighbour money or stuff to keep, and it be stolen out of the man’s house; if the thief be found, let him pay double. 8If the thief be not found, then the master of the house shall be brought unto the judges, to see whether he have put his hand unto his neighbour’s goods. 9For all manner of trespass, whether it be for ox, for ass, for sheep, for raiment, or for any manner of lost thing, which another challengeth to be his, the cause of both parties shall come before the judges; and whom the judges shall condemn, he shall pay double unto his neighbour. 10If a man deliver unto his neighbour an ass, or an ox, or a sheep, or any beast, to keep; and it die, or be hurt, or driven away, no man seeing it: 11Then shall an oath of the LORD be between them both, that he hath not put his hand unto his neighbour’s goods; and the owner of it shall accept thereof, and he shall not make it good. 12And if it be stolen from him, he shall make restitution unto the owner thereof. 13If it be torn in pieces, then let him bring it for witness, and he shall not make good that which was torn.

14¶ And if a man borrow ought of his neighbour, and it be hurt, or die, the owner thereof being not with it, he shall surely make it good. 15But if the owner thereof be with it, he shall not make it good: if it be an hired thing, it came for his hire.

16¶ And if a man entice a maid that is not betrothed, and lie with her, he shall surely endow her to be his wife. 17If her father utterly refuse to give her unto him, he shall pay money according to the dowry of virgins.22.17 pay: Heb. weigh

18¶ Thou shalt not suffer a witch to live.

19¶ Whosoever lieth with a beast shall surely be put to death.

20¶ He that sacrificeth unto any god, save unto the LORD only, he shall be utterly destroyed.

21¶ Thou shalt neither vex a stranger, nor oppress him: for ye were strangers in the land of Egypt.

22¶ Ye shall not afflict any widow, or fatherless child. 23If thou afflict them in any wise, and they cry at all unto me, I will surely hear their cry; 24And my wrath shall wax hot, and I will kill you with the sword; and your wives shall be widows, and your children fatherless.

25¶ If thou lend money to any of my people that is poor by thee, thou shalt not be to him as an usurer, neither shalt thou lay upon him usury. 26If thou at all take thy neighbour’s raiment to pledge, thou shalt deliver it unto him by that the sun goeth down: 27For that is his covering only, it is his raiment for his skin: wherein shall he sleep? and it shall come to pass, when he crieth unto me, that I will hear; for I am gracious.

28¶ Thou shalt not revile the gods, nor curse the ruler of thy people.22.28 gods: or, judges

29¶ Thou shalt not delay to offer the first of thy ripe fruits, and of thy liquors: the firstborn of thy sons shalt thou give unto me.22.29 the first…: Heb. thy fulness22.29 liquors: Heb. tear 30Likewise shalt thou do with thine oxen, and with thy sheep: seven days it shall be with his dam; on the eighth day thou shalt give it me.

31¶ And ye shall be holy men unto me: neither shall ye eat any flesh that is torn of beasts in the field; ye shall cast it to the dogs.