Ginhimo nga Rayna si Ester
1Sang ulihi, sang naumpawan na si Haring Ahasuerus sa iya kaakig, nadumduman niya si Vashti kag ang ginhimo niya. Nadumduman man niya ang sugo nga iya ginhimo kontra kay Vashti. 2Gani nagsiling sa iya ang iya personal nga mga alagad, “Mahal nga Hari, ngaa indi ka magpapangita sang matahom kag bataon nga mga dalaga? 3Magpili ka sang mga opisyal sa kada probinsya nga sakop sang imo ginharian para magpangita sang matahom kag bataon nga mga dalaga kag magdala sa ila sa elistaran sang mga babayi diri sa napaderan nga siyudad sang Susa. Ipaatipan mo ang mga dalaga kay Hegai nga imo mataas nga opisyal, nga gintugyanan mo nga mag-atipan sa mga babayi sa palasyo. Kag siya ang bahala nga maghatag sa ila sang ila mga kinahanglanon sa pagpatahom. 4Dayon ang magustuhan mo nga dalaga amo ang ibulos mo kay Vashti bilang rayna.” Nagustuhan sang hari ang ginsiling sa iya, gani ginsunod niya ini.
5Karon, may isa ka Judio nga nagaestar sa napaderan nga siyudad sang Susa; ang iya ngalan amo si Mordecai. Ang iya amay amo si Jair, kag ang iya lolo amo si Shimei nga anak ni Kish nga halin sa tribo ni Benjamin. 6Isa siya sa mga ginbihag sa Babilonia halin sa Jerusalem, kaupod ni Haring Jehoyakin2:6 Jehoyakin: ukon, Jeconia. sang Juda. Ginbihag sila ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia. 7May pakaisa si Mordecai nga dalaga nga matahom kag nami sing lawas. Ang iya ngalan amo si Hadasa nga ginatawag man nga Ester. Sang napatay ang mga ginikanan ni Ester, ginsapupo siya ni Mordecai kag ginpadako bilang iya anak.
8Sang ginbantala ang mando sang hari parte sa matahom nga mga dalaga, madamo nga mga dalaga ang gindala sa palasyo sang hari didto sa napaderan nga siyudad sang Susa. Kag isa sa ila amo si Ester. Ginpaatipan sila kay Hegai nga gintugyanan sa pag-atipan sa mga babayi sa palasyo. 9Nanamian si Hegai kay Ester, kag maayo ang pagtratar niya sa iya. Ginhatagan niya dayon si Ester sang pagkaon kag mga kinahanglanon sa pagpatahom. Ginhatagan man niya siya sang pito ka suluguon nga babayi nga halin mismo sa palasyo sang hari, kag ginpaestar niya siya kag ang iya mga suluguon sa pinakamaayo nga kuwarto.
10Wala magsugid si Ester nga Judio siya tungod kay ginhambalan siya ni Mordecai nga indi gid magpanugid. 11Adlaw-adlaw, nagalakat-lakat si Mordecai malapit sa lagwerta sang ginaestaran sang mga babayi sa paghibalo sang kahimtangan ni Ester, kag kon ano na ang nagakatabo sa iya.
12Antes paatubangon ang isa ka babayi sa hari kinahanglan makompleto anay niya ang isa ka tuig nga pagpatahom: sa sulod sang anom ka bulan banyusan niya ang iya lawas sang lana sang mira, kag sa sulod sang anom pa gid ka bulan butangan niya ang iya lawas sang mga pahamot kag sang iban pa nga klase sang mga pangpatahom. 13Kag antes siya magkadto sa hari, hatagan siya sang bisan ano nga bayo kag alahas nga gusto niya nga isul-ob sa pag-atubang sa hari. 14Magakadto siya sa hari sa gab-i, kag pagkaaga dal-on siya sa lain nga elistaran nga sa diin nagaestar ang mga asawa sang hari. Ginaatipan sila ni Shaashgaz, ang opisyal sang hari nga gintugyanan sa pag-atipan sang mga asawa sang hari. Wala sing bisan sin-o sa ila nga makabalik sa hari luwas lang kon gusto siya sang hari kag ipatawag niya siya.
15-16Sang ikanapulo nga bulan, nga amo ang bulan sang Tebet, sadtong ikapito nga tuig sang paghari ni Ahasuerus, nag-abot ang turno ni Ester2:15-16 Ester: sa Hebreo may sugpon pa nga, ang anak ni Abihail nga tiyo ni Mordecai, nga ginsapupo ni Mordecai bilang iya anak. nga magkadto sa hari didto sa palasyo. Gintuman ni Ester ang ginlaygay sa iya ni Hegai, ang mataas nga opisyal sang hari nga gintugyanan sa pag-atipan sa mga babayi sa palasyo. Kon ano ang ginsiling sa iya ni Hegai nga isul-ob niya sa pagkadto sa hari amo lang ang iya ginsul-ob. Nagadayaw sa iya ang tanan nga nakakita sa iya.
17Nagustuhan sang hari si Ester labaw sa tanan nga babayi nga gindala sa iya. Nalipay gid siya sa iya, kag gintratar niya siya sing maayo. Ginkoronahan niya siya kag ginhimo nga rayna sa baylo ni Vashti. 18Naghiwat dayon sang dako nga punsyon ang hari agod padunggan si Ester. Gin-imbitar niya ang tanan niya nga mga opisyal kag ang iban pa niya nga mga alagad. Kag gindeklarar niya sa bug-os nga ginharian nga magpahuway ang mga tawo sa sadto nga adlaw. Kag sa iya kaalwan, nagpanghatag siya sang regalo sa mga tawo.
Ginluwas ni Mordecai ang Hari
19Sang ikaduha nga pagtipon sang mga dalaga, si Mordecai isa na ka opisyal nga nakapuwesto sa puwertahan sang palasyo. 20Wala pa gid sadto nagpanugid si Ester nga Judio siya, subong sang ginbilin sa iya ni Mordecai. Ginatuman gihapon ni Ester si Mordecai pareho sang iya ginahimo sadto sang ginaatipan pa siya ni Mordecai.
21Sang sadto nga tion nga si Mordecai isa na ka opisyal nga nakapuwesto sa puwertahan sang palasyo, may duha ka opisyal sang hari nga ang ila ngalan amo si Bigtana2:21 Bigtana: ukon, Bigtan. kag si Teresh. Sila ang nagaguwardya sa puwertahan sang kuwarto sang hari. Karon, naakig sila kay Haring Ahasuerus kag nagplano sila sa pagpatay sa iya. 22Pero nahibaluan ni Mordecai ang ila plano, gani ginsugid niya ini kay Rayna Ester. Dayon ginsugid man ini ni Ester sa hari kag ginpahibalo nga si Mordecai ang nakatukib sini. 23Ginpaimbistigar ini sang hari. Kag sang napamatud-an nga matuod gid man, ginpabitay2:23 ginpabitay: ukon, ginpatuhog. niya si Bigtana kag si Teresh sa kahoy. Nagsugo ang hari nga isulat ini nga hitabo sa libro sang kasaysayan sang ginharian.
Esteri di ayaba
1Lẹ́yìn nǹkan wọ̀nyí, Ahaswerusi ọba sì dáwọ́ ìbínú un rẹ̀ dúró, ó rántí i Faṣti àti ohun tí ó ti ṣe àti àṣẹ tí ó pa nípa tirẹ̀. 2Nígbà naà ni ìránṣẹ́ ọba tí ó wà ní ọ̀dọ̀ ọ rẹ̀ wí pé, “Jẹ́ kí a wá ọmọbìnrin arẹwà tí kò ì ti mọ ọkùnrin rí fún ọba. 3Àti pé kí ọba kí ó yan àwọn aláṣẹ ní gbogbo agbègbè ilẹ̀ ọba láti kó gbogbo àwọn arẹwà ọmọbìnrin wọ̀nyí jọ sí ilé àwọn obìnrin ní ilé ìṣọ́ Susa. Kí a kó wọn fún ìtọ́jú Hegai, ìwẹ̀fà ọba, ẹni tí ó ṣe olùtọ́jú àwọn obìnrin; kí a ṣe ìtọ́jú u wọn dáradára. 4Nígbà naà kí ọmọbìnrin tí ó bá tẹ́ ọba lọ́rùn kí ó jẹ́ ayaba dípò Faṣti.” Ìmọ̀ràn yìí tẹ́ ọba lọ́rùn, ó sì tẹ̀lé e.
5Ó sì ṣe ní ìgbà náà ará a Júù kan wà ní ilé ìṣọ́ ti Susa, ẹni tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Mordekai ọmọ Jairi, ọmọ Ṣimei, ọmọ Kiṣi, ẹ̀yà Benjamini, 6Ẹni tí Nebukadnessari ọba Babeli ti gbé lọ sí ìgbèkùn láti Jerusalẹmu, lára àwọn tí wọ́n kó ní ìgbèkùn pẹ̀lú ọba Jekoniah ọba Juda. 7Mordekai ní arákùnrin kan ẹni tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Hadassa, ẹni tí ó tọ́ dàgbà nítorí tí kò ní baba bẹ́ẹ̀ sì ni kò ní ìyá. Obìnrin yìí, ẹni tí a tún mọ̀ sí Esteri, ó dára ó sì lẹ́wà, Mordekai mú u gẹ́gẹ́ bí ọmọ rẹ̀ nígbà tí baba àti ìyá rẹ̀ ti kú.
8Nígbà tí a ti kéde òfin àti àṣẹ ọba, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọmọbìnrin ni a kó wá sí ilé ti ìṣọ́ Susa, sí abẹ́ ìtọ́jú Hegai. A sì mú Esteri náà wá sí ààfin ọba pẹ̀lú, a fà á lé Hegai lọ́wọ́, ẹni tí ó jẹ́ alábojútó ilé àwọn obìnrin. 9Ọmọbìnrin náà sì wù ú, ó sì rí ojúrere rẹ̀, lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ ó pèsè àwọn ohun tí ó dára àti oúnjẹ pàtàkì fún un. Ó sì yan àwọn ìránṣẹ́bìnrin wúńdíá méje láti ààfin ọba òun àti àwọn ìránṣẹ́bìnrin náà lọ sí ibi tí ó dára jù nínú ilé àwọn obìnrin.
10Esteri kò tí ì sọ nípa àwọn ènìyàn àti ìdílé e rẹ̀, nítorí Mordekai ti pàṣẹ fún un pé kí ó má ṣe sọ ọ́. 11Ní ojoojúmọ́ ni Mordekai máa ń rìn ní iwájú ilé àwọn obìnrin láti wo bí Esteri ṣe wà ní àlàáfíà àti ohun tí ó ṣẹlẹ̀ sí i.
12Kí àkókò tó tó fún obìnrin kọ̀ọ̀kan láti lọ sí ọ̀dọ̀ ọba Ahaswerusi, ó ní láti lo ohun èlò tí ń mú ara lẹ́wà tí a yàn fún àwọn obìnrin fún oṣù méjìlá, yóò lo òróró òjìá fún oṣù mẹ́fà, yóò sì lo ohun èlò olóòórùn dídùn tùràrí àti ìpara fún oṣù mẹ́fà pẹ̀lú. 13Báyìí ni yóò ṣe lọ síwájú ọba: ohunkóhun tí ó bá béèrè ni wọ́n fi fún un láti inú ilé àwọn obìnrin lọ sí ààfin ọba. 14Ní alẹ́ ni yóò lọ síbẹ̀, tí ó bá sì di òwúrọ̀ yóò padà sí ilé kejì nínú ilé àwọn obìnrin ní abẹ́ ìtọ́jú Ṣaaṣigasi ìwẹ̀fà ọba ẹni tí ó máa ń ṣe ìtọ́jú àwọn àlè. Òun kò ní lọ sí ọ̀dọ̀ ọba mọ́ àyàfi tí inú ọba bá dùn sí i, tí ó sì ránṣẹ́ pé ó ní orúkọ obìnrin.
15Nígbà tí ó kan Esteri (ọmọbìnrin tí Mordekai gbà ṣe ọmọ, ọmọbìnrin arákùnrin rẹ̀ tí ó ń jẹ́ Abihaili) láti lọ sí ọ̀dọ̀ ọba, wọn kò béèrè fún ohunkóhun ju èyí tí Hegai, ìwẹ̀fà ọba ẹni tí ó jẹ́ olùtọ́jú ilé àwọn obìnrin sọ pé kí ó ṣe lọ. Esteri sì rí ojúrere lọ́dọ̀ gbogbo àwọn tí ó rí i. 16A mú Esteri lọ síwájú ọba Ahaswerusi ní ibùgbé ọba ní oṣù kẹwàá, tí ó jẹ́ oṣù Tebeti, ní ọdún keje ìjọba rẹ̀.
17Esteri sì wu ọba ju àwọn obìnrin tókù lọ, Ó sì rí ojúrere àti oore-ọ̀fẹ́ gbà ju ti àwọn wúńdíá tókù lọ. Nítorí náà ó fi adé ọba dé e ní orí ó sì fi ṣe ayaba dípò Faṣti. 18Ọba sì ṣe àsè ńlá, àsè Esteri, fún gbogbo àwọn ọlọ́lá àti àwọn ìjòyè e rẹ̀. Ó sì kéde ìsinmi jákèjádò ìgbèríko ó sì pín ẹ̀bùn fún wọn pẹ̀lú bí ọba ṣe lawọ́ tó.
Mordekai Tú Àṣírí Ìṣọ̀tẹ̀
19Nígbà tí àwọn wúńdíá tún péjọ ní ìgbà kejì, Mordekai jókòó sí ẹnu-ọ̀nà ọba. 20Ṣùgbọ́n Esteri pa àṣírí ìdílé e rẹ̀ àti ibi tí ó ti wá mọ́ gẹ́gẹ́ bí Mordekai ṣe sọ fún un pé kí ó ṣe, nítorí tí ó ń tẹ̀lé àṣẹ tí Mordekai fún un gẹ́gẹ́ bí ó ṣe máa ń ṣe nígbà tí ó wà ní ọ̀dọ̀ Mordekai.
21Ní àsìkò tí Mordekai jókòó sí ẹnu-ọ̀nà ọba, Bigitana àti Tereṣi, àwọn ìjòyè ọba méjì tí wọ́n máa ń ṣọ́ ẹnu-ọ̀nà, wọ́n bínú, wọ́n sì ń wá ọ̀nà láti pa ọba Ahaswerusi. 22Ṣùgbọ́n Mordekai sì mọ̀ nípa ọ̀tẹ̀ náà, ó sọ̀ fún ayaba Esteri, Esteri sì sọ fún ọba, wọ́n sì fi ọlá fún Mordekai. 23Nígbà tí wọ́n sì wádìí ọ̀rọ̀ náà tí ó sì jásí òtítọ́, a sì so àwọn ìjòyè méjèèjì náà kọ́. Gbogbo nǹkan wọ̀nyí ni a kọ sínú ìwé ìtàn ní iwájú ọba.
