Ginhimo nga Rayna si Ester
1Sang ulihi, sang naumpawan na si Haring Ahasuerus sa iya kaakig, nadumduman niya si Vashti kag ang ginhimo niya. Nadumduman man niya ang sugo nga iya ginhimo kontra kay Vashti. 2Gani nagsiling sa iya ang iya personal nga mga alagad, “Mahal nga Hari, ngaa indi ka magpapangita sang matahom kag bataon nga mga dalaga? 3Magpili ka sang mga opisyal sa kada probinsya nga sakop sang imo ginharian para magpangita sang matahom kag bataon nga mga dalaga kag magdala sa ila sa elistaran sang mga babayi diri sa napaderan nga siyudad sang Susa. Ipaatipan mo ang mga dalaga kay Hegai nga imo mataas nga opisyal, nga gintugyanan mo nga mag-atipan sa mga babayi sa palasyo. Kag siya ang bahala nga maghatag sa ila sang ila mga kinahanglanon sa pagpatahom. 4Dayon ang magustuhan mo nga dalaga amo ang ibulos mo kay Vashti bilang rayna.” Nagustuhan sang hari ang ginsiling sa iya, gani ginsunod niya ini.
5Karon, may isa ka Judio nga nagaestar sa napaderan nga siyudad sang Susa; ang iya ngalan amo si Mordecai. Ang iya amay amo si Jair, kag ang iya lolo amo si Shimei nga anak ni Kish nga halin sa tribo ni Benjamin. 6Isa siya sa mga ginbihag sa Babilonia halin sa Jerusalem, kaupod ni Haring Jehoyakin2:6 Jehoyakin: ukon, Jeconia. sang Juda. Ginbihag sila ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia. 7May pakaisa si Mordecai nga dalaga nga matahom kag nami sing lawas. Ang iya ngalan amo si Hadasa nga ginatawag man nga Ester. Sang napatay ang mga ginikanan ni Ester, ginsapupo siya ni Mordecai kag ginpadako bilang iya anak.
8Sang ginbantala ang mando sang hari parte sa matahom nga mga dalaga, madamo nga mga dalaga ang gindala sa palasyo sang hari didto sa napaderan nga siyudad sang Susa. Kag isa sa ila amo si Ester. Ginpaatipan sila kay Hegai nga gintugyanan sa pag-atipan sa mga babayi sa palasyo. 9Nanamian si Hegai kay Ester, kag maayo ang pagtratar niya sa iya. Ginhatagan niya dayon si Ester sang pagkaon kag mga kinahanglanon sa pagpatahom. Ginhatagan man niya siya sang pito ka suluguon nga babayi nga halin mismo sa palasyo sang hari, kag ginpaestar niya siya kag ang iya mga suluguon sa pinakamaayo nga kuwarto.
10Wala magsugid si Ester nga Judio siya tungod kay ginhambalan siya ni Mordecai nga indi gid magpanugid. 11Adlaw-adlaw, nagalakat-lakat si Mordecai malapit sa lagwerta sang ginaestaran sang mga babayi sa paghibalo sang kahimtangan ni Ester, kag kon ano na ang nagakatabo sa iya.
12Antes paatubangon ang isa ka babayi sa hari kinahanglan makompleto anay niya ang isa ka tuig nga pagpatahom: sa sulod sang anom ka bulan banyusan niya ang iya lawas sang lana sang mira, kag sa sulod sang anom pa gid ka bulan butangan niya ang iya lawas sang mga pahamot kag sang iban pa nga klase sang mga pangpatahom. 13Kag antes siya magkadto sa hari, hatagan siya sang bisan ano nga bayo kag alahas nga gusto niya nga isul-ob sa pag-atubang sa hari. 14Magakadto siya sa hari sa gab-i, kag pagkaaga dal-on siya sa lain nga elistaran nga sa diin nagaestar ang mga asawa sang hari. Ginaatipan sila ni Shaashgaz, ang opisyal sang hari nga gintugyanan sa pag-atipan sang mga asawa sang hari. Wala sing bisan sin-o sa ila nga makabalik sa hari luwas lang kon gusto siya sang hari kag ipatawag niya siya.
15-16Sang ikanapulo nga bulan, nga amo ang bulan sang Tebet, sadtong ikapito nga tuig sang paghari ni Ahasuerus, nag-abot ang turno ni Ester2:15-16 Ester: sa Hebreo may sugpon pa nga, ang anak ni Abihail nga tiyo ni Mordecai, nga ginsapupo ni Mordecai bilang iya anak. nga magkadto sa hari didto sa palasyo. Gintuman ni Ester ang ginlaygay sa iya ni Hegai, ang mataas nga opisyal sang hari nga gintugyanan sa pag-atipan sa mga babayi sa palasyo. Kon ano ang ginsiling sa iya ni Hegai nga isul-ob niya sa pagkadto sa hari amo lang ang iya ginsul-ob. Nagadayaw sa iya ang tanan nga nakakita sa iya.
17Nagustuhan sang hari si Ester labaw sa tanan nga babayi nga gindala sa iya. Nalipay gid siya sa iya, kag gintratar niya siya sing maayo. Ginkoronahan niya siya kag ginhimo nga rayna sa baylo ni Vashti. 18Naghiwat dayon sang dako nga punsyon ang hari agod padunggan si Ester. Gin-imbitar niya ang tanan niya nga mga opisyal kag ang iban pa niya nga mga alagad. Kag gindeklarar niya sa bug-os nga ginharian nga magpahuway ang mga tawo sa sadto nga adlaw. Kag sa iya kaalwan, nagpanghatag siya sang regalo sa mga tawo.
Ginluwas ni Mordecai ang Hari
19Sang ikaduha nga pagtipon sang mga dalaga, si Mordecai isa na ka opisyal nga nakapuwesto sa puwertahan sang palasyo. 20Wala pa gid sadto nagpanugid si Ester nga Judio siya, subong sang ginbilin sa iya ni Mordecai. Ginatuman gihapon ni Ester si Mordecai pareho sang iya ginahimo sadto sang ginaatipan pa siya ni Mordecai.
21Sang sadto nga tion nga si Mordecai isa na ka opisyal nga nakapuwesto sa puwertahan sang palasyo, may duha ka opisyal sang hari nga ang ila ngalan amo si Bigtana2:21 Bigtana: ukon, Bigtan. kag si Teresh. Sila ang nagaguwardya sa puwertahan sang kuwarto sang hari. Karon, naakig sila kay Haring Ahasuerus kag nagplano sila sa pagpatay sa iya. 22Pero nahibaluan ni Mordecai ang ila plano, gani ginsugid niya ini kay Rayna Ester. Dayon ginsugid man ini ni Ester sa hari kag ginpahibalo nga si Mordecai ang nakatukib sini. 23Ginpaimbistigar ini sang hari. Kag sang napamatud-an nga matuod gid man, ginpabitay2:23 ginpabitay: ukon, ginpatuhog. niya si Bigtana kag si Teresh sa kahoy. Nagsugo ang hari nga isulat ini nga hitabo sa libro sang kasaysayan sang ginharian.
Eseza Aweebwa obwa Nnabagereka
12:1 Es 1:19-20; 7:10Oluvannyuma, obusungu bwa Kabaka Akaswero bwe bwakkakkana, yasigala ng’alowooza ku Vasuti, kye yakola, n’ekyali kisaliddwawo. 2Awo abaddu ba Kabaka ne baleeta ekirowoozo nti, “Banoonyeze Kabaka omuwala ku bawala abato abalungi nga mbeerera. 3Kabaka alonde ababaka mu buli kitundu mu bwakabaka bwe, bamuleetere abawala abato ababalagavu abalungi mu lubiri lwe e Susani bakuumibwe mu nnyumba y’abakyala. Era Kegayi omulaawe wa Kabaka avunaanyizibwe abawala abo, ng’abawa ne by’okulungiya byonna bye beetaaga. 4Awo omuwala anasiimibwa kabaka, ye anafuuka Nnabagereka mu kifo kya Vasuti.” Ekirowoozo ekyo kyasanyusa kabaka, era n’akissa mu nkola.
52:5 1Sa 9:1; Es 3:2Mu biro ebyo mu lubiri e Susani, waaliyo Omuyudaaya ow’omu kika kya Benyamini, erinnya lye Moluddekaayi, mutabani wa Yayiri, muzzukulu wa Simeeyi, muzzukulu wa Kiisi, 62:6 a 2Bk 24:6, 15; 2By 36:10, 20 b Dan 1:1-5; 5:13eyawaambibwa Nebukadduneeza, Kabaka we Babulooni n’aleetebwa mu buwaŋŋanguse nga y’omu ku basibe abaasibibwa ne Yekoniya, eyali Kabaka wa Yuda, okuva e Yerusaalemi. 72:7 a Lub 41:45 b Lub 39:6Moluddekaayi yalina omuwala omuto erinnya lye Kadasa, gwe yalinako oluganda, eyakulira mu mikono gye, kubanga yali mulekwa nga yafiirwa kitaawe ne nnyina. Erinnya ly’omuwala ono eddala nga ye Eseza, era yali ng’alabika bulungi nnyo.
82:8 nny 3, 15; Nek 1:1; Es 1:2; Dan 8:2Awo olwatuuka ekiragiro kya Kabaka bwe kyalangirirwa, abawala bangi, nga ne Eseza mwali ne baleetebwa mu lubiri e Susani ne bakwasibwa Kegayi eyali alabirira abakyala ba Kabaka. 92:9 a Lub 39:21 b nny 3, 12; Lub 37:3; 1Sa 9:22-24; 2Bk 25:30; Ez 16:9-13; Dan 1:5Eseza n’asiimibwa Kegayi, era n’amuwa ebintu eby’okulungiya, n’emmere ey’enjawulo. Era yamuwa n’abazaana musanvu abaalondebwa okuva mu lubiri lwa Kabaka, era n’amuteeka mu kifo ekisinga obulungi awakuumibwa abakyala. 102:10 nny 20Eseza yali tamanyiddwa ggwanga lye, wadde ekika kye, kubanga Moluddekaayi yali amugaanye okulyogera. 11Buli lunaku Moluddekaayi yalagangako mu luggya lw’ennyumba ya bakyala okumanya ebyafanga ku Eseza.
122:12 Nge 27:9; Lu 1:3; Is 3:24Awo oluwalo lwa buli muwala bwe lwatuukanga okugenda eri Kabaka Akaswero, omuwala oyo yalinanga okuba ng’amaze emyezi kkumi n’ebiri egy’okufumbirirwa, ng’era mu bbanga eryo, emyezi omukaaga aba ng’akozesa amafuta ag’omugavu n’emyezi omukaaga omulala nga yeyambisa obuwoowo n’ebintu ebirala ebifumbirira. 13Bw’atyo omuwala n’alyokanga agenda eri Kabaka. Omuwala bwe yatuukanga okugenda ewa Kabaka yabanga wa ddembe okuweebwa kyonna ky’ayagala okuva mu nnyumba y’abakyala. 142:14 a 1Bk 11:3; Lu 6:8; Dan 5:2 b Es 4:11Yagendangayo kawungeezi, ate bwe bwakeeranga, n’addayo mu kifo ekirala era eky’abakyala ekyalabirirwanga Saasugazi, omulaawe wa Kabaka eyakuumanga abakyala ba Kabaka abalala. Era omuwala oyo teyaddanga wa Kabaka wabula ng’amusiimye, era ng’amutumizza.
152:15 a Es 9:29 b Zab 45:14 c Lub 18:3; 30:27; Es 5:8Awo oluwalo lwa Eseza omuwala eyakuzibwa Moluddekaayi, ate nga muwala wa Abikayiri, eyalina oluganda ku Moluddekaayi, bwe lwatuuka okugenda eri Kabaka, Eseza talina birala bye yasaba okuggyako ebyo Kegayi, omulaawe wa Kabaka bye yamuwa. Era Eseza n’aganja mu maaso g’abo bonna abaamutunuulira. 16Yatwalibwa eri Kabaka Akaswero mu lubiri lwe mu mwezi ogw’ekkumi, gwe mwezi Tebesi, mu mwaka ogw’omusanvu ogw’okufuga kwe.
172:17 Es 1:11; Ez 16:9-13Kabaka n’ayagala nnyo Eseza okukira abakyala abalala bonna, era n’aganja mu maaso ge okusinga abawala embeerera bonna. N’amutikkira engule okuba Nnabagereka mu kifo kya Vasuti. 182:18 a 1Bk 3:15; Es 1:3 b Lub 40:20 c Es 1:7Awo Kabaka n’akolera Eseza embaga ennene, n’ayita abakungu be wamu n’abaami be, era n’alangirira abantu okusonyiyibwa emisolo mu bitundu byonna, ate n’agaba n’ebirabo nga bwe yayagala.
Moluddekaayi Agwa mu Lukwe lw’Okutta Kabaka
192:19 nny 21; Es 3:2; 4:2; 5:13Olunaku olumu Moluddekaayi bwe yali ng’atudde ku wankaaki w’olubiri lwa Kabaka, abawala ne bakuŋŋaanira eri Kabaka omulundi ogwokubiri. 202:20 nny 10Eseza yakuuma ekyama Moluddekaayi kye yali amukuutidde, eky’obutayogera ekika kye newaakubadde eggwanga lye.
212:21 a Lub 40:2; Es 6:2 b Es 1:12; 3:5; 5:9; 7:7Awo mu biro ebyo Moluddekaayi ng’atudde ku wankaaki wa Kabaka, abalaawe ba Kabaka babiri, Bigusani ne Teresi, ku abo abaakuumanga omulyango, ne banyiigira Kabaka Akaswero, era ne bateesa okumutemula. 22Naye Moluddekaayi n’agwa mu lukwe olwo, n’ategeezaako Eseza Nnabagereka, eyagenda n’abuulira Kabaka nga Moluddekaayi bwe yamutegeeza. 232:23 a Lub 40:19; Zab 7:14-16; Nge 26:27 b Es 6:1; 10:2Awo ekigambo ekyo bwe baakyekenneenya, ne kirabika nga kituufu, abasajja abo bombi ne bawanikibwa ku kalabba. Awo ebigambo bino byonna ne biwandiikibwa mu kitabo eky’ebyafaayo ebya buli lunaku mu maaso ga Kabaka.
