Ginlaygayan ni Moises ang mga Israelinhon nga Magmatinumanon
1Dayon nagsiling si Moises, “Mga Israelinhon, pamatii ninyo ang mga sugo kag mga pagsulundan nga ginatudlo ko sa inyo. Tumana ninyo ini agod magkabuhi kamo kag makaestar sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo, ang Dios sang inyo mga katigulangan. 2Indi ninyo pagdugangan ukon pagbuhinan ang mga sugo nga ginahatag ko sa inyo halin sa Ginoo nga inyo Dios. Dapat tumanon gid ninyo ini. 3Nakita ninyo mismo ang ginhimo sang Ginoo sa Baal Peor. Ginpamatay sang Ginoo nga inyo Dios ang inyo kapareho nga mga Israelinhon nga nagsimba kay Baal. 4Pero kamo iya nga matutom sa Ginoo nga inyo Dios buhi pa hasta subong.
5“Ginatudlo ko sa inyo ang mga sugo kag mga pagsulundan nga ginhatag sa akon sang Ginoo nga akon Dios agod sundon ninyo ini pag-abot ninyo sa duta nga inyo kadtuan kag panag-iyahan. 6Sundon ninyo ini sing maayo, kay paagi sini mapakita ninyo ang inyo kaalam kag pag-intiendi sa iban nga mga nasyon. Kon mabatian nila ining tanan nga pagsulundan magasiling sila, ‘Matuod gid nga may kaalam kag pag-intiendi ang mga tawo sang sining gamhanan nga nasyon.’ 7Wala na sing iban nga gamhanan nga nasyon nga may dios nga malapit sa ila pareho sa Ginoo nga aton Dios nga malapit sa aton sa tagsa ka tion nga magpanawag kita sa iya. 8Kag wala man sing iban nga gamhanan nga nasyon nga may mga sugo kag mga pagsulundan nga pareho sang akon ginatudlo sa inyo subong. 9Pero mag-andam gid kamo! Indi ninyo pagkalimti ang mga butang nga inyo nakita nga ginpanghimo sang Ginoo. Kinahanglan nga magpabilin ini sa inyo mga tagipusuon samtang buhi kamo. Isugid ninyo ini sa inyo kabataan kag kaapuhan. 10Dumduma ninyo ang adlaw nga nagtindog kamo sa atubangan sang Ginoo nga inyo Dios sa Bukid sang Sinai4:10 Sinai: sa Hebreo, Horeb. Amo man sa bersikulo 15. nga sa diin nagsiling siya sa akon, ‘Tipuna ang mga tawo sa akon presensya sa pagpamati sang akon mga pulong agod makahibalo sila sa pagtahod sa akon samtang nagakabuhi sila, kag agod matudlo nila ini sa ila kabataan.’ 11Dayon nagpalapit kamo kag nagtindog sa ubos sang bukid samtang nagadabadaba ang bukid nga ang kalayo sini daw sa nagalambot sa langit, kag nalikupan ini sing puwerte kadamol nga gal-om. 12Dayon naghambal ang Ginoo halin sa tunga sang kalayo. Nabatian ninyo ang iya tingog, pero wala kamo sing may nakita. 13Ginsugid niya sa inyo ang mga butang nga inyo himuon sa pagtuman sang iya kasugtanan sa inyo. Ini amo ang Napulo ka Sugo, nga iya ginmando nga tumanon ninyo. Kag ginpasulat niya ini sa duha ka malapad nga bato. 14Sadto nga tion, ginsugo ako sang Ginoo sa pagtudlo sa inyo sang mga sugo kag mga pagsulundan nga inyo tumanon didto sa duta nga inyo panag-iyahan.
15“Sang nagpakighambal ang Ginoo sa inyo sa Bukid sang Sinai halin sa tunga sang kalayo, wala kamo sing may nakita nga porma sang Ginoo. Gani mag-andam gid kamo sa inyo kaugalingon 16nga indi ninyo paghigkuan ang inyo kaugalingon paagi sa paghimo sang mga dios-dios sa bisan ano nga porma ukon dagway—lalaki man ukon babayi, 17sapat man nga nagalakat ukon nagalupad, 18ukon nagakamang ukon nagalangoy. 19Indi kamo magpadala-dala sa pagsimba sa mga butang sa langit—sa adlaw, bulan, kag mga bituon. Ginbutang ini sang Ginoo nga inyo Dios para sa tanan nga katawhan sa bug-os nga kalibutan. 20Dumduma nga ginkuha kamo sang Ginoo sa Egipto, ang lugar nga pareho sa nagadabadaba nga hurnohan nga tunawan sang salsalon, agod mangin iya katawhan, kag amo ina kamo subong.
21“Naakig ang Ginoo sa akon tungod sa inyo, kag nagsumpa gid siya nga indi ako makatabok sa Jordan kag makasulod sa maayo nga duta nga ginahatag sang Ginoo nga inyo Dios bilang palanublion ninyo. 22Mapatay ako sa sini nga duta nga indi makatabok sa Jordan, pero kamo inyo magatabok sa pagpanag-iya sang maayo nga duta. 23Pero mag-andam gid kamo nga indi ninyo malimtan ang kasugtanan nga ginhimo sang Ginoo nga inyo Dios sa inyo. Indi kamo maghimo sang mga dios-dios sa dagway sang bisan ano nga butang, kay ginadilian ini sang Ginoo nga inyo Dios. 24Indi gid siya gusto nga may ginasimba kamo nga iban nga dios. Kay kon magsilot ang Ginoo nga inyo Dios, daw sa kalayo nga nagapang-upos.
25“Sa ulihi, kon makapamata na kamo kag makapangapo, kag makaestar na sa amo nga duta sang malawig nga tion, indi ninyo paghigkui ang inyo kaugalingon paagi sa paghimo sang mga dios-dios sa bisan ano nga porma. Malaot ini sa panulok sang Ginoo nga inyo Dios kag makapaakig sa iya.
26“Subong nga adlaw ginakabig ko ang langit kag ang duta nga saksi kontra sa inyo. Kon maghimo kamo sang mga dios-dios, dali lang kamo magkalawala sa duta nga inyo panag-iyahan sa tabok sang Jordan. Magaestar kamo didto sa malip-ot lang nga tion, dayon malaglag kamo sing bug-os. 27Palaptahon kamo sang Ginoo sa iban nga mga nasyon, kag gamay lang ang mabilin sa inyo didto sa mga nasyon nga sa diin kamo tabugon sang Ginoo. 28Kag didto magasimba kamo sa mga dios nga ginhimo sang tawo halin sa kahoy kag bato, nga indi makakita, makabati, makakaon, ukon makapanimaho. 29Pero kon magpangita kamo didto sa Ginoo nga inyo Dios, makita ninyo siya kon pangitaon ninyo siya sa bug-os ninyo nga tagipusuon. 30Kon mag-abot ini nga kalisod sa inyo sa ulihi, magabalik kamo sa Ginoo nga inyo Dios kag magatuman sa iya. 31Kay maluluy-on ang Ginoo nga inyo Dios. Indi niya kamo pagpabay-an ukon paglaglagon. Indi niya pagkalimtan ang kasugtanan nga iya ginsumpaan sa inyo mga katigulangan.
May Isa lang ka Dios
32“Usisaa ang mga hitabo halin sang adlaw nga gintuga sang Dios ang tawo sa kalibutan hasta subong. Dayon usisaa ang bug-os nga kalibutan kon bala may makatilingala nga butang nga natabo pareho sini. 33May ara bala sang iban nga mga tawo nga nabuhi pa pagkatapos nga nakabati sila sang tingog sang Dios halin sa kalayo, pareho sang inyo nabatian? 34May ara bala sang iban nga dios nga nangahas sa pagkuha sang isa ka grupo sang katawhan halin sa isa ka nasyon agod mangin iya paagi sa mga pagtilaw, milagro, makatilingala nga mga butang, inaway, puwerte nga gahom, kag grabe nga mga binuhatan? Pero amo ina ang ginhimo sang Ginoo nga inyo Dios didto sa Egipto, kag nakita ninyo mismo. 35Ginpakita ato nga mga butang sa inyo agod mahibaluan ninyo nga ang Ginoo amo ang Dios, kag wala na sing iban pa. 36Ginpabati niya kamo sang iya tingog halin sa langit sa pagtudlo sa inyo. Ginpakita niya sa inyo diri sa duta ang iya gamhanan nga kalayo kag naghambal siya sa inyo halin sa sini nga kalayo. 37Kag tungod kay ginhigugma niya ang inyo mga katigulangan, ginpili niya kamo kag ginpaguwa sa Egipto paagi sa iya presensya kag puwerte nga gahom. 38Ginpatabog niya sa inyo ang mga nasyon nga mas gamhanan pa sang sa inyo sa pagdala sa inyo sa ila duta agod ihatag ini sa inyo bilang palanublion ninyo, pareho subong.
39“Gani dumduma ninyo subong kag itanom sa inyo tagipusuon nga ang Ginoo Dios sa langit kag sa duta, kag wala na sing iban pa nga dios. 40Tumana ninyo ang iya mga sugo kag mga pagsulundan nga ginahatag ko sa inyo subong, agod wala sing may malain nga matabo sa inyo kag sa inyo mga kaliwat, kag agod magkabuhi kamo sing malawig sa duta nga ginahatag sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios agod panag-iyahan ninyo hasta san-o.”
Ang mga Banwa nga Dalangpan
41Dayon nagpili si Moises sing tatlo ka banwa sa sidlangan sang Jordan 42agod makapalagyo didto ang tawo nga nakapatay sang iya isigkatawo nga indi hungod kag wala niya ginplano. Makapalagyo siya sa isa sa sini nga mga banwa agod indi siya maano. 43Amo ini ang mga banwa: Bezer sa mataas nga patag sang kamingawan para sa tribo ni Reuben; Ramot sa Gilead para sa tribo ni Gad; kag Golan sa Bashan para sa tribo ni Manase.
44Ginhatag ni Moises sa mga Israelinhon ini nga mga sugo, 45pagpanudlo, kag pagsulundan sang nagguwa sila sa Egipto 46kag samtang nagakampo sila sa pulopatag nga malapit sa Bet Peor sa sidlangan sang Jordan. Ini nga duta sakop sadto ni Sihon nga hari sang mga Amornon, nga nagaestar sa Heshbon. Siya kag ang iya mga tinawo ginpierdi ni Moises kag sang mga Israelinhon sang pagguwa nila sa Egipto. 47Gin-agaw nila ni Moises ang iya duta kag ang duta ni Haring Og sang Bashan. Sila ang duha ka Amornon nga mga hari sa sidlangan sang Jordan. 48Ang ila mga duta nga naagaw sang mga Israelinhon nagaumpisa sa Aroer, sa ibabaw sang Arnon nga ililigan sang tubig pakadto sa Bukid sang Sirion 4:48 Sirion: Amo ini sa Syriac. Sa Hebreo, Zion. nga ginatawag man nga Hermon, 49kag pati ang bug-os nga Kapatagan sang Jordan4:49 Kapatagan sang Jordan: sa Hebreo, Araba. sa sidlangan sang Suba sang Jordan hasta sa Patay nga Dagat,4:49 Patay nga Dagat: sa Hebreo, Dagat sang Araba. sa ubos nga bahin sang Pisga.
Ɔsetie Ho Afotuo
1Afei, Israel montie mmara ne nhyehyɛeɛ a merebɛkyerɛkyerɛ mo yi yie. Monni so na moanya nkwa, na moatumi akɔ asase a Awurade mo agyanom Onyankopɔn de rema mo no so na moatena hɔ. 2Mommfa bi nka ho, na monnyi biribiara nso mfiri mmara a Awurade mo Onyankopɔn de ama me sɛ memfa mma mo no mu, na mmom monni so.
3Mode mo ani hunuu deɛ Awurade yɛɛ mo wɔ Baal-peor no. Ɔsɛee nnipa pii a na wɔsom abosom no. 4Nanso, wɔn a na wɔdi Awurade mo Onyankopɔn nokorɛ nyinaa da so te ase bɛsi ɛnnɛ.
5Sɛ moduru asase a mobɛtena so no so a, yeinom ne mmara a ɛsɛ sɛ modi so. Ɛfiri Awurade, yɛn Onyankopɔn, nkyɛn. Ɔde ama me sɛ memfa mma mo. 6Sɛ modi so a, ɛbɛma mo agye nim wɔ adwene ne nyansa mu. Na sɛ aman a wɔatwa mo ho ahyia no te saa mmara yi a, wɔbɛteam sɛ, “Ɔman bɛn na wɔwɔ nyansa ne adwene sɛ Israel!” 7Ɔman kɛseɛ bɛn na ɛwɔ onyame a ɔbɛn wɔn pɛɛ te sɛ Awurade, yɛn Onyankopɔn, a yɛfrɛ no a ɔgye yɛn so yi? 8Na ɔman bɛn na ɛwɔ edin sei a ɛwɔ mmara pa te sɛ saa mmara yi a mede rema mo ɛnnɛ yi?
9Monhwɛ yie! Monhwɛ yie pa ara na mo werɛ amfiri deɛ moahunu sɛ Awurade yɛ ma mo. Sɛ mote ase yi, mommma saa nsɛm yi mfiri mo adwene mu da! Na monhwɛ nso sɛ mo mma ne mo nananom nso bɛte. 10Ka kyerɛ wɔn, ne titire no, ɛda a mokɔgyinaa Awurade mo Onyankopɔn anim wɔ bepɔ Horeb a ɔka kyerɛɛ me sɛ, “Frɛ ɔmanfoɔ no wɔ mʼanim na mɛkyerɛ wɔn deɛ wɔnyɛ no. Sɛ ɛba saa a, wɔbɛsua sɛdeɛ wɔbɛdi me ni berɛ dodoɔ a wɔte ase no, na ɛnam so ma wɔatumi akyerɛ wɔn mma mmara no.” 11Mobɛgyina bɛnee bepɔ no ayaase ɛberɛ a na bepɔ no rehye no. Egyaframa no tu kɔɔ soro a omununkum ne esum kabii aduru no. 12Na Awurade kasa faa ogya no mu kyerɛɛ mo. Motee nsɛm no, nanso moanhunu no. Ɛnne kɛkɛ na ɛbaeɛ. 13Ɔdaa nʼapam a ɔkyerɛɛ mo sɛ monni so no adi; mmaransɛm edu a ɔtwerɛɛ guu aboɔ ɛpono mmienu so no. 14Saa ɛberɛ no na Awurade hyɛɛ me sɛ memfa mmara a ɛsɛ sɛ modi so wɔ asase a morebɛhyɛne so akɔtena so no mma mo.
Ahonisom Ho Kɔkɔbɔ
15Monhwɛ yie! Ɛberɛ a Awurade kasa faa ogya mu kyerɛɛ mo firi bepɔ Horeb so no, moanhunu no. 16Ɛno enti, Monnnaadaa mo ho nyɛ mfoni hunu bi wɔ mo tirim sɛ ɔyɛ ɔbaa anaa ɔbarima, 17aboa anaa anomaa, 18aboa a ɔwea fam anaa nsuomnam. 19Na sɛ mohwɛ ewiem na mohunu owia, ɔsrane ne nsoromma a, mma wɔnntwetwe mo nkɔsom wɔn. Awurade, mo Onyankopɔn, yɛɛ saa ewiem abɔdeɛ yi maa nnipa a wɔwɔ asase so nyinaa. 20Na mo deɛ, Awurade yii mo firii dadeɛ fononoo mu wɔ Misraim sɛ mommɛyɛ nʼadedifoɔ sɛdeɛ mote ɛnnɛ yi.
21Mo enti, Awurade bo fuu me yie. Ɔkaa ntam sɛ, merentwa Asubɔnten Yordan nkɔ asase pa a Awurade, mo Onyankopɔn, de rema mo sɛ mo agyapadeɛ sononko no so da. 22Ɛwom sɛ mobɛtwa Yordan akɔtena hɔ asase no so, na me deɛ, mɛwu wɔ asuo no fa ha. 23Enti, monhwɛ yie na moammu apam a Awurade, mo Onyankopɔn, ne mo ayɛ no so. Sɛ moyɛ abosom sɛso biara a mo Awurade mo Onyankopɔn abra mo no a, na ɛkyerɛ sɛ, moabu apam no so. 24Awurade, mo Onyankopɔn, yɛ Onyame ninkunfoɔ ne ogya a ɔhye adeɛ Onyankopɔn.
25Moawowo mma ne mmanana akyi, na moatena asase no so akyɛre no, sɛ bɔne fa mo na moyɛ ohoni bi nam so yɛ bɔne wɔ Awurade mo Onyankopɔn ani so nam so hyɛ no Abufuo a, 26mefrɛ ɔsoro ne fam sɛ mʼadansefoɔ de tia mo saa ɛda yi sɛ, ntɛm so, mobɛhye afiri asase a moretwam wɔ so akɔ Yordan akɔfa no so. Morentena hɔ nkyɛ na wɔasɛe mo pasapasa. 27Na Awurade bɛbɔ mo apansam aman mu a mo mu kakra bi na wɔbɛtena ase. 28Ɛhɔ a ɛyɛ ahɔhosase no so na mobɛsom ahoni a wɔde nnua ne aboɔ na ayɛ, anyame a wɔnhunu adeɛ na wɔnte asɛm na wɔnnidi nte hwa no. 29Ɛhɔ na mobɛpere bio ahwehwɛ Awurade mo Onyankopɔn. Na sɛ mode mo akoma ne mo kra nyinaa hwehwɛ no a, mobɛhunu no. 30Sɛ ɔhaw bi to mo na yeinom nyinaa ba mo so a, akyire no, mobɛsane akɔ Awurade mo Onyankopɔn nkyɛn na moayɛ ɔsetie ama no. 31Ɛfiri sɛ, mo Awurade mo Onyankopɔn no yɛ mmɔborɔhunu Onyankopɔn. Ɔrennya mo na ɔrensɛe mo anaa ne werɛ remfiri apam a ɔne mo agyanom pameeɛ a ɔkaa ntam sii so no.
Onyankopɔn Yɛ Baako
32Hwehwɛ abakɔsɛm mu firi ɛberɛ a Onyankopɔn bɔɔ nnipa wɔ asase so bɛsi ɛnnɛ yi. Afei, hwehwɛ firi ɔsoro ano kɔsi ɔsoro ano. Hwɛ sɛ biribi kɛseɛ a ɛte sɛ yei asi pɛn anaasɛ woate biribi saa pɛn? 33Ɔman bi ate Onyankopɔn nne sɛ ɔrekasa afiri ogya mu sɛdeɛ moteeɛ na wɔda so te ase yi anaa? 34Onyame foforɔ bi nam ɔgye a ɔnam amanehunu, nsɛnkyerɛnneɛ a ɛyɛ nwanwa, ɔko, tumidie ne ahodwiredeɛ so agye ɔman bi afiri ɔman foforɔ bi nsam afa sɛ ne dea anaa? Nanso, saa na Awurade, mo Onyankopɔn, yɛ maa mo wɔ Misraim a mo ani hunuiɛ.
35Ɔdaa yeinom nyinaa adi kyerɛɛ mo sɛdeɛ ɛbɛyɛ a mobɛhunu sɛ Awurade yɛ Onyankopɔn a nʼakyi obi nni hɔ. 36Ɔmaa motee ne nne firi soro nam so tenetenee mo so. Ɔmaa mohunuu ne ogya fadum wɔ asase so, ɛnna motee ne nne firii ogya no mfimfini. 37Esiane sɛ na ɔpɛ mo agyanom asɛm, na ɔpɛɛ sɛ ɔhyira wɔn asefoɔ enti na ɔno ara nam ne tumi kɛseɛ so yii mo firii Misraim no. 38Ɔpamoo saa aman yi a na wɔn ho yɛ den sene mo wɔ mo anim sɛdeɛ mobɛba wɔn asase so abɛdi so sɛdeɛ ɛte ɛnnɛ yi.
39Enti, monkae na momma no ntim mo akoma mu: Awurade yɛ Onyankopɔn wɔ ɔsoro ne asase so, na onyame bi nka ne ho bio! 40Sɛ moyɛ ɔsetie ma mmara no ne ahyɛdeɛ no a mede bɛma mo ɛnnɛ no a, ɛbɛsi mo ne mo mma yie. Mobɛnyini akyɛre wɔ asase a Awurade mo Onyankopɔn de rema mo afebɔɔ no so.
Apueeɛ Fam Dwanekɔbea Nkuropɔn
41Afei, Mose yii nkuropɔn mmiɛnsa bi wɔ Yordan apueeɛ fam 42a, sɛ ɛba sɛ obi akum obi a wanhyɛ da na ɔnni onipa ko no ho menasepɔ bi a, ɔtumi dwane kɔ hɔ kɔbɔ ne ho adwaa. 43Ɔyii Beser a ɛda ɛserɛ ne asase tata so no maa Rubenfoɔ. Ɔde Ramot a ɛwɔ Gilead no maa Gadfoɔ ɛnna ɔde Golan a ɛwɔ Basan no nso maa Manase abusuakuo.
Wɔda Mmara No Adi
44Yeinom ne mmara a Mose de maa Israelfoɔ no. 45Israelfoɔ no firii Misraim no, yeinom ne akwankyerɛ, mmara ne ahyɛdeɛ a Mose de maa wɔn 46ɛberɛ a wɔduruu bɔnhwa a ɛbɛn Bet-Peor a ɛda Asubɔnten Yordan apueeɛ fam. Kane no, na Amorifoɔ na wɔte asase yi so ɛberɛ a wɔn ɔhene Sihon a ɔfiri Hesbon di adeɛ. Mose ne Israelfoɔ firi Misraim ɛreba no, wɔsɛe ɔhene yi ne nkurɔfoɔ. 47Wɔfaa nʼasase no sane faa Basanhene Og asase nso kaa ho. Saa ahemfo baanu yi na wɔyɛ Amorifoɔ ahemfo a wɔte Yordan apueeɛ. 48Saa asase yi na ɛfiri Aroer a ɛda Arnon subɔnhwa ano kɔsi Sion bepɔ, a wɔfrɛ no Hermon no ho. 49Israelfoɔ no sane faa nsaase a ɛfiri Araba ɛpo no ano kɔsi bepɔ Pisga ase.
