Deuteronomio 32 – HLGN & NSP

Ang Pulong Sang Dios

Deuteronomio 32:1-52

1O langit, pamati kay mahambal ako!

O duta, pamatii ang akon mga pulong.

2Ang akon mga pagpanudlo magatupa pareho sa ulan ukon tun-og.

Ang akon mga pulong pareho sa dabodabo sa mga hilamon ukon talithi sa mga tanom.

3Ibantala ko ang ngalan sang Ginoo.

Dayawon ko ang pagkagamhanan sang aton Dios!

4Siya ang akon palalipdan nga bato;

husto gid ang iya mga binuhatan, kag matarong ang tanan niya nga mga pamaagi.

Matutom siya nga Dios kag wala nagakasala; matarong siya kag husto ang iya mga ginahimo.

5Pero kamo nagpakasala sa iya kag wala na niya kamo pagkabiga nga iya mga anak tungod sa inyo kalautan.

Mga makasasala kag balingag nga henerasyon!

6Amo bala ini ang inyo ibalos sa Ginoo?

Mga buang-buang gid kamo kag kulang sang pag-intiendi.

Indi bala nga siya ang inyo Amay nga nagtuga sa inyo?

7Dumduma ninyo ang nagligad nga mga tinuig; hunahunaa ninyo ang mga nagligad nga henerasyon.

Pamangkuta ninyo ang inyo mga katigulangan kon ano ang mga natabo kay sugiran nila kamo.

Pamangkuta ninyo ang inyo mga manugdumala kay ipaathag nila ini sa inyo.

8Sang ginhatagan sang Labing Mataas nga Dios ang mga nasyon sang ila duta kag sang ginbahin-bahin niya ang mga katawhan,

ginbutangan niya sila sang mga dulunan suno sa kadamuon sang mga anghel sang Dios.32:8 mga anghel sang Dios: Amo ini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, mga anak sang Dios. Sa Masoretic Text, mga kaliwat ni Israel.

9Pero ang bahin sang Ginoo amo ang iya katawhan; sila nga mga kaliwat ni Jacob amo ang iya palanublion.

10Nakita niya sila sa desierto, sa lugar nga halos wala sing may nagatubo nga tanom.

Gin-atipan niya sila kag ginhalungan pareho sa paghalong sang tawo sa iya mata.

11Ginbantayan niya sila pareho sa agila nga nagabantay sang iya mga buto samtang iya ini ginatudluan sa paglupad.

Ginahumlad niya ang iya mga pakpak sa pagsalo kag pagdala sa ila.

12Ang Ginoo lang gid ang nagtuytoy sa iya katawhan, nga wala ang bulig sang iban nga dios.

13Ginpagahom niya sila sa mga kabukiran, kag ginpakaon sang mga patubas sang duta.

Ginsagod niya sila sang dugos halin sa banglid kag sang lana halin sa mga olibo nga nagatubo sa batuhon nga duta.

14Ginhatagan niya sila sang mga keso kag gatas halin sa mga baka kag karnero,

kag ginhatagan sang matambok nga mga karnero kag mga kanding halin sa Bashan.

Ginhatagan man niya sila sang pinakamaayo nga mga trigo kag ginpainom sang pinakamaayo nga bino halin sa ubas.

15Nagmauswagon ang mga Israelinhon32:15 mga Israelinhon: sa Hebreo, Jeshurun, nga ang buot silingon, matarong. pero nagrebelde sila.

Nagtambok sila kag nagbakod, pero gintalikdan nila ang Dios nga nagtuga sa ila,

kag ginsikway nila ang ila palalipdan nga bato nga amo ang ila Manluluwas.

16Ginpaimon nila kag ginpaakig ang Ginoo sa ila makangilil-ad nga mga dios.

17Naghalad sila sa mga demonyo nga indi matuod nga dios—mga dios nga indi nila kilala kag bag-o lang nagtuhaw, kag wala pagtahura sang ila mga katigulangan.

18Ginkalimtan nila ang Dios nga ila palalipdan nga bato nga nagtuga sa ila.

19Nakita ini sang Ginoo, kag tungod sa iya kaakig ginsikway niya sila nga iya mga anak.

20Nagsiling siya, “Talikdan ko sila, kag tan-awon ko abi kon ano ang ila madangatan,

kay malaot sila nga henerasyon, mga anak nga indi matutom.

21Ginpaimon nila ako sa indi matuod nga dios,

kag ginpaakig nila ako sa ila wala sing pulos nga mga dios-dios.

Gani paimunon ko man sila sa iban nga katawhan.

Paakigon ko sila paagi sa pagpakamaayo sa buang-buang nga nasyon.

22Kay ang akon kaakig nagadabadaba nga daw kalayo.

Magasunog ini sa duta kag sa tanan nga patubas sini,

pati sa kadadalman sang duta,32:22 kadadalman sang duta: ukon, lugar sang mga patay. kag sa mga pundasyon sang mga bukid.

23Padal-an ko sila sang mga kalamidad, kag iguon ko sila sang akon mga pana.

24Pagutuman ko sila; magakalamatay sila sa gutom kag sa balatian.

Padal-an ko sila sang mapintas nga mga sapat sa paghalit sa ila kag mga man-og nga dalitan sa pagkagat sa ila.

25Sa guwa sang ila balay madamo ang magakalamatay sa inaway, kag sa sulod magahari ang kahadlok.

Magakalamatay ang mga tigulang, mga pamatan-on, kag mga kabataan.

26Nagsiling ako nga laptahon ko sila hasta nga indi na sila madumduman sa kalibutan.

27Pero indi ko pagtugutan nga magpabugal ang ila mga kaaway kag magsiling, ‘Napierdi naton sila. Indi ang Ginoo ang naghimo sini.’ ”

28Ang Israel isa ka nasyon nga wala sing kaalam kag pag-intiendi.

29Kon maalamon lang sila, maintiendihan kuntani nila ang ila madangatan.

30Paano bala malagas sang isa ka tawo ang isa ka libo nga mga Israelinhon?

Paano madaog sang duha ka tawo ang napulo ka libo sa ila?

Luwas lang kon gintugyan sila sang Ginoo nga ila palalipdan nga bato.

31Kay ang palalipdan nga bato sang aton mga kaaway indi pareho sang aton palalipdan nga bato, kag bisan sila nakahibalo sini.

32Ang aton mga kaaway, nga pareho kalaot sa mga pumuluyo sang Sodom kag Gomora, kaangay sang ubas nga mapait kag makahililo ang bunga,

33kag kaangay sang bino nga halin sa dalit sang man-og.

34Nakahibalo ang Ginoo sang ila ginahimo;

ginasupot niya lang anay ini kag nagahulat sang husto nga tion sa pagsilot sa ila.

35Nagsiling siya, “Ako ang magatimalos kag magasilot sa ila,

kay magaabot ang tion nga makadalin-as gid sila.

Madali na lang mag-abot ang ila kalaglagan. Indi na ini magdugay.”

36Magahukom ang Ginoo pabor sa iya katawhan;

kaluoyan niya sila nga iya mga alagad, kon makita niya nga wala na sila sang kusog kag diutay na lang ang nabilin sa ila, ulipon man ukon indi ulipon.

37Dayon mamangkot ang Ginoo sa iya katawhan, “Diin na karon ang ila mga dios, ang bato nga ila palalipdan?

38Diin na karon ang ila mga dios nga nagakaon sang tambok kag nagainom sang bino sang ila mga halad?

Pabuliga sila sa inyo, kag himua ninyo sila nga inyo proteksyon!

39Tan-awa ninyo karon; ako amo lang gid ang Dios!

Wala na sing iban nga dios luwas sa akon.

Ako ang nagapatay kag ako man ang nagahatag sang kabuhi; ako ang nagapilas kag ako man ang nagaayo,

kag wala sing may makaluwas sa akon mga kamot.

40Karon, bayawon ko ang akon mga kamot kag magsumpa,

‘Subong nga buhi ako sa wala sing katapusan,

41bairon ko ang nagaidlak ko nga espada kag gamiton ko ini sa pagsilot.

Balusan ko ang akon mga kaaway kag pabayaron ang mga nagasikway sa akon.

42Ang akon pana mabulit sang ila mga dugo, kag ang akon espada magapanglabo sang ila mga lawas.

Magakalamatay pati ang mga madakpan sa ila kag ang ila mga pangulo.’ ”

43Kamo nga mga nasyon, dayawa ninyo ang katawhan sang Ginoo,32:43 Kamo… Ginoo: ukon, Kamo nga mga nasyon, magkalipay kamo kaupod sa katawhan sang Ginoo. Sa Dead Sea Scrolls kag Griego nga teksto, Magkalipay kamo upod sa iya, O kalangitan, kag ang tanan nga anghel sang Dios dapat magsimba sa iya. kay balusan sang Ginoo ang nagpatay sa ila nga iya mga alagad.

Balusan niya ang iya mga kaaway, kag tinluan niya ang iya duta kag ang iya katawhan.

44Ginhambal ni Moises kaupod ni Josue32:44 Josue: sa Hebreo, Hoseas. nga anak ni Nun ang mensahi sang sini nga kanta sa mga tawo. 45Pagkatapos hambal ni Moises sini, 46nagsiling siya sa mga tawo, “Itanom gid ninyo sa inyo mga tagipusuon ang tanan nga ginhambal ko sa inyo subong. Itudlo man ninyo ini sa inyo mga anak agod matuman nila sing maayo ang tanan nga ginasiling sa sini nga mga sugo. 47Ini nga mga sugo indi ordinaryo lang nga mga pulong; ini magahatag sa inyo sang kabuhi. Kon tumanon ninyo ini magakabuhi kamo sing malawig sa duta nga inyo panag-iyahan sa tabok sang Jordan.”

Ginsugid ang Kamatayon ni Moises

48Sa sina mismo nga adlaw nagsiling ang Ginoo kay Moises, 49“Magkadto ka sa Moab, sa kabukiran sang Abarim kag magsaka ka sa Bukid sang Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Tan-awa didto ang Canaan, ang duta nga ginahatag ko sa mga Israelinhon nga ila panag-iyahan. 50Kag dira sa sina nga bukid mapatay ka, kag isimpon ka sa imo mga paryente nga nagkalamatay na, subong nga si Aaron nga imo utod napatay sa Bukid sang Hor kag ginsimpon man sa iya mga paryente. 51Kay duha kamo nadulaan sang pagsalig sa akon sa atubangan sang mga Israelinhon sang didto kamo sa tuburan sang Meriba Kadesh,32:51 Meriba Kadesh: ukon, Meriba sa Kadesh. sa kamingawan sang Zin. Wala ninyo pagpadunggi ang akon pagkabalaan sa ila atubangan. 52Gani makita mo lang sa malayo ang duta nga ginahatag ko sa mga Israelinhon, pero indi ka makasulod didto.”

New Serbian Translation

5. Мојсијева 32:1-52

1Чујте, небеса, говорићу,

слушај, земљо, беседу уста мојих.

2Као киша нека дажди поука моја,

као роса нек се спусти беседа моја,

као пљусак на младу траву,

као ситна киша на младо биље.

3Јер, објавићу име Господње,

величајте Бога нашега!

4Он је Стена, без мане је дело његово,

јер праведни су сви путеви његови.

Бог је веран, он је беспрекоран,

праведан је он и правичан.

5А они се искварише,

нису више деца његова,

јер срама немају,

нараштај су опак и изопачен.

6Зар овако враћаш Господу,

народе безумни и немудри?

Није ли он твој отац који те је створио,

који те је начинио и ојачао?

7Спомените се давних дана,

расудите о годинама минулих векова.

Упитај свог оца,

он ће ти објаснити,

и своје старешине,

они ће ти рећи.

8Кад је Свевишњи делио наследство народима,

кад је делио потомке људске,

поставио је границе народима,

према броју синова Израиљевих32,8 Или: синова Божијих, према кумранским преписима..

9Јер, наследство Господње,

народ је његов,

Јаков је део његов,

његово је он наследство.

10Нашао га је у земљи пустињској,

у пустари страшној где ничега нема.

Бранио га је, збринуо га

и заштитио ко зеницу ока свога.

11Као што орао бди над својим гнездом,

и лебди над својим птићима,

као што шири своја крила и узима их,

те их носи на својим перима,

12тако их је сам Господ водио;

другог бога не би поред њега.

13На висине га је земаљске посадио,

те је јео урод са поља,

хранио га медом из литице,

и уљем из најтврђе стене;

14маслом од стоке,

млеком од стада,

овновима и јарцима васанским

и пшеницом понајбољом.

Пио си вино, крв грожђа.

15Угојио се Јешурун32,15 Уздигнути, честити, почасни назив за Израиљ.,

узјогунио се,

усалио си се, окрупњао и наситио,

оставио је Бога који га је начинио,

отпао је од Стене свога спасења.

16Боговима туђим љубомору му изазваше,

и идолима одвратним гнев му распалише.

17Злодусима, а не Богу, жртве су приносили,

боговима које нису познавали,

боговима новим, скоро приспелим,

које преци ваши познавали нису.

18Занемарио си Стену која те је зачела,

заборавио Бога, који те је родио.

19Видео је то Господ, па их је одбацио,

јер синови га и ћерке разгневише.

20Тада рече: „Своје лице ћу од њих сакрити,

да видим како ће свршити;

јер нараштај су они изопачени,

деца која немају верности.

21На љубомору су ме изазвали,

богом који Бог није,

разгневили ме својим ништавилима.

Зато ћу их учинити љубоморним

народом који није народ,

раздражићу их народом безумним.

22Јер, мој гнев је ватру запалио,

и гореће све до дубина Света мртвих32,22 У изворном тексту Шеол, или подземље, где пребивају душе умрлих.;

прогутаће и земљу и плод њен,

спалиће темеље горске.

23Стога, невоље ћу на њих згрнути,

на њих ћу своје одапети стреле.

24Глад ће их похарати,

сатрће их пошасти и љуте заразе!

Чељусти зверске на њих ћу послати,

с отровом гмизаваца што пузе у прашини.

25Напољу ће мач узимати децу,

а унутра ће ужас обузимати

како момка, тако и девојку,

како дојенче, тако седу главу.

26Рекао бих: ’У прах ћу их смрвити,

њих ћу избрисати из сећања људи’,

27да ми није до гневнога непријатеља:

душмани би се њихови могли преварити,

говорећи: ’Наша их је рука надјачала,

све то Господ није учинио.’“

28Јер, они су народ што нема разума,

расуђивања међу њима нема.

29Кад би само били мудри,

то би они размотрили,

схватили би свој свршетак.

30Зар би један могао да гони хиљаду,

и да двојица десет хиљада потерају,

да их Стена њихова није продала,

да их Господ њима није изручио.

31Јер, стена њихова није као наша Стена;

то и душмани наши могу да просуде.

32Јер, вино њихово,

од лозе је содомске, а са поља гоморских.

Грожђе је његово, грожђе отровано,

гроздови му сама горчина.

33Вино је њихово отров змијин

и љути је отров аспидин.

34„Није ли он безбедан код мене,

запечаћен у мојим ризницама?

35Моја је освета! Ја ћу узвратити,

кад им нога буде посрнула.

Јер близу је дан њихове несреће,

пропаст њихова брзо се примиче.“

36Господ ће судити своме народу,

на своје ће се слуге сажалити,

кад види да их снага напушта,

да крај дође робу и слободном.

37Питаће: „Где су сада богови њихови,

где ли стена којом се заклањаше?

38Јели су сало њихових жртава,

и пили вино њихових изливница.

Нека устану да вам помогну,

нек вам они буду заштита.

39Видите сада да сам ја онај,

и да другог бога поред мене нема.

Ја усмрћујем и ја оживљујем,

ја рањавам и ја зацељујем;

из моје се руке нико не избавља.

40Дижем своју руку према небу и кажем:

Не био ја жив до века,

41ако не наоштрим мач свој сјајни,

да суд узмем у своје руке,

да одмаздом вратим душманима,

и отплатим онима који мене мрзе.

42Своје стреле напојићу крвљу,

мач мој најешће се меса:

крвљу покланих и заробљених,

и дугокосим главама

челника душманских.“

43Радујте се, пуци, народе његов,

јер крв ће слугу својих осветити,

одмаздом ће узвратити својим душманима,

и откупиће своју земљу и свој народ.

44Мојсије дође са Осијом32,44 Исус Навин, према 4. Мој 13,16., сином Навиновим, и изговори све речи ове песме на уши свег народа. 45Кад је Мојсије завршио да саопштава све ове речи целом Израиљу, 46рекао им је: „Узмите к срцу све речи којима вас упозоравам данас. Наредићеш својој деци да држе и врше све речи овога Закона. 47Ово нису празне речи; оне су ваш живот. Вршећи их, дуго ћете живети у земљи коју ћете заузети кад пређете преко Јордана.“

Напомена Мојсијеве смрти

48Тог истог дана, Господ рече Мојсију: 49„Попни се на ову гору Аварим, гору Навав, која је у земљи моавској, код Јерихона, и погледај земљу хананску, коју дајем синовима Израиљевим у наследство. 50Тамо на гори на коју се пењеш ћеш умрети и придружити се своме народу, као што је твој брат Арон умро на гори Ор, придруживши се своме народу. 51Јер ви сте ми се изневерили пред Израиљцима, у време Мериве кадиске у пустињи Цин, кад нисте показали моју светост пред Израиљцима. 52Зато ћеш само издалека видети земљу, али у ту земљу, коју дајем народу израиљском, нећеш ући.“