Nagmando si Nebucadnezar nga Simbahon ang Estatwa
1Karon, nagpahimo si Nebucadnezar sang estatwa nga bulawan.3:1 estatwa nga bulawan: buot silingon, estatwa nga ginhaklapan sang bulawan. Ang iya sini kataason 90 ka tapak kag ang kasangkaron 9 ka tapak. Kag sang natapos na, ginpatindog niya ini sa patag sang Dura didto sa probinsya sang Babilonia. 2-3Pagkatapos ginpatawag ni Haring Nebucadnezar ang mga gobernador, mga mayor, mga komisyoner, mga manuglaygay, mga tresurero, mga hukom, mga pangulo, kag ang iban pa nga mga opisyal sang mga probinsya agod magtambong sa pagdedikar sang estatwa. Sang didto na sila nagatindog sa atubangan sang estatwa, 4nagsinggit ang manugbalita, “Kamo nga naghalin sa nagkalain-lain nga mga nasyon, lahi, kag lingguahe, 5kon mabatian na gani ninyo ang tunog sang budyong, plawta, kudyapi, arpa, kag iban pa nga mga instrumento, magluhod kamo dayon kag magsimba sa estatwa nga bulawan nga ginpatindog ni Haring Nebucadnezar. 6Ang bisan sin-o nga indi magsimba ihaboy gilayon sa nagadabadaba nga hurnohan.” 7Gani pagkabati nila sang tunog sang mga instrumento nagluhod dayon sila kag nagsimba sa estatwa.
8Sang sadto nga tion, may pila ka taga-Babilonia3:8 taga-Babilonia: ukon, mga manugpakot; sa literal, Kaldeanhon. nga nagpalapit sa hari kag ginpakalain nila ang mga Judio. 9Nagsiling sila kay Haring Nebucadnezar, “Kabay pa nga magkabuhi ka sing malawig, Mahal nga Hari. 10Indi bala nga nagmando ka nga kon sin-o ang makabati sang tunog sang mga instrumento magluhod dayon kag magsimba sa estatwa nga bulawan, 11kag ang indi magsimba ihaboy sa nagadabadaba nga hurnohan? 12Pero wala nagtuman sang imo sugo ang mga Judio nga sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego nga ginpadumala mo sa probinsya sang Babilonia. Wala sila nagaalagad sa imo mga dios, kag wala sila nagasimba sa estatwa nga bulawan nga imo ginpatindog.”
13Pagkabati sadto sang hari puwerte gid ang iya kaakig. Ginpatawag niya dayon sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego. 14Pag-abot nila ginpamangkot sila sang hari, “Matuod bala nga wala kamo nagaalagad sa akon mga dios kag wala kamo nagasimba sa estatwa nga bulawan nga akon ginpatindog? 15Karon, ginamanduan ko kamo nga magsimba sa estatwa kon mabatian ninyo ang tunog sang mga instrumento. Kay kon indi gani, ihaboy kamo gilayon sa nagadabadaba nga hurnohan. Tan-awon ta lang kon may dios nga makaluwas sa inyo.”
16Nagsabat sila nga tatlo, “Mahal nga Hari, wala kami sing may masiling parte sina. 17Kon amo gid man ina ang matabo luwason kami sang Dios nga amon ginaalagaran sa sina nga nagadabadaba nga hurnohan. Luwason kami sang Dios sa imo mga kamot. 18Pero kon indi gid man niya kami pagluwason, gusto namon nga mahibaluan mo nga indi gid kami mag-alagad sa imo mga dios ukon magsimba sa estatwa nga bulawan nga imo ginpatindog.”
19Tungod sa ila sabat puwerte gid ang kaakig sang hari sa ila, kag makita ini sa iya hitsura. Gani nagmando siya nga painiton pa gid sing pito ka pilo ang hurnohan. 20Dayon nagsugo siya sang iya pinakamakusog nga mga soldado nga gapuson sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego kag ihaboy sa nagadabadaba nga hurnohan. 21Gani gin-gapos sila kag ginhaboy sa hurnohan nga may mga bayo pa. 22Kag tungod nga ginpainit gid ang hurnohan suno sa mando sang hari, napatay ang mga soldado nga naghaboy sa ila tungod sa ibwal sang kalayo. 23Kag sila nga tatlo nga nakagapos nagtupa sa nagadabadaba nga hurnohan.
24Samtang nagatan-aw si Haring Nebucadnezar gulpi siya nga tumindog sa puwerte nga katingala. Nagpamangkot siya sa iya mga opisyal, “Indi bala nga tatlo lang ka tawo ang aton gin-gapos kag ginhaboy sa kalayo?” Nagsabat sila, “Huo, Mahal nga Hari.” 25Nagsiling dayon ang hari, “Tan-awa ninyo! Apat ang nakita ko nga nagalakat-lakat sa kalayo. Wala na sila nakagapos kag wala sila maano. Ang isa sa ila daw isa ka dios.”3:25 isa ka dios: ukon, isa ka anghel. Tan-awa ang bersikulo 28.
26Gani, nagpalapit si Nebucadnezar sa puwertahan sang nagadabadaba nga hurnohan kag nagpanawag, “Shadrac, Meshac, kag Abednego, nga mga alagad sang Labing Mataas nga Dios, guwa kamo dira! Dali kamo diri!” Kag nagguwa sila nga tatlo.
27Dayon nagtilipon sa ila ang mga gobernador, mga mayor, mga komisyoner, kag ang iban nga mga opisyal sang hari. Kag nakita nila nga wala sila maano sang kalayo. Bisan gani ang ila buhok ukon bayo wala gid masunog, kag bisan baho na lang sang aso wala gid.
28Tungod sadto nagsiling ang hari, “Dayawon ang Dios nila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego. Ginpadala niya ang iya anghel agod luwason ang iya mga alagad nga nagsalig sa iya. Ini sila wala magsunod sa akon sugo nga magsimba sa estatwa, kundi ginpakamaayo pa nila nga ihaboy sila sa kalayo sang sa magsimba sa bisan sin-o nga dios luwas sa ila nga Dios. 29Gani nagamando ako nga ang bisan sin-o nga tawo sang bisan ano man nga nasyon, lahi, ukon lingguahe nga maghambal sing malain kontra sa Dios nila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego pagahiwa-hiwaon kag gub-on ang ila mga balay. Kay wala na gid sing iban pa nga Dios nga makaluwas pareho sini.”
30Kag ginhatagan sang hari sila ni Shadrac, Meshac, kag Abednego sang mas mataas pa gid nga posisyon sa probinsya sang Babilonia.
Ekibumbe kya Zaabu n’Ekikoomi ky’Omuliro
13:1 Is 46:6; Yer 16:20; Kbk 2:19Kabaka Nebukadduneeza n’abumbisa ekifaananyi ekya zaabu, obugulumivu mita amakumi abiri mu musanvu n’obugazi mita bbiri ne sentimita nsanvu, n’alagira kiteekebwe mu lusenyi lwa Dduula, mu ssaza ly’e Babulooni. 23:2 nny 27; Dan 6:7N’atumya abaamasaza, n’abaamagombolola, n’abemiruka, n’abawi b’amagezi, n’abawanika, n’abalamuzi, n’abakungu bonna ab’omu masaza, bajje ku mukolo ogw’okuwongera ekibumbe Kabaka Nebukadduneeza kye yabumbisa. 3Awo abaamasaza, n’abafuzi, n’abamateeka, n’abawi b’amagezi n’abawanika, n’abalamuzi, n’abakungu bonna ab’omu masaza, ne bakuŋŋaana ku mukolo ogw’okuwonga ekibumbe Kabaka Nebukadduneeza kye yabumbisa.
43:4 Dan 4:1; 6:25Awo omulanzi n’ayogerera waggulu mu ddoboozi ery’omwanguka nti, “Mulagiddwa, mmwe abantu, n’amawanga, n’abantu ab’ennimi eza buli ngeri, 53:5 nny 10, 15bwe munaawulira eddoboozi ly’akagombe, n’endere, n’ennanga, n’amadinda, n’ekidongo, n’ekkondeere, na buli ngeri yonna ey’ebivuga eby’amaloboozi, muteekwa okuvuunama musinze ekibumbe ekya zaabu Kabaka Nebukadduneeza kye yabumbisa. 63:6 nny 11, 15, 21; Yer 29:22; Dan 6:7; Mat 13:42, 50; Kub 13:15Omuntu yenna atalivuunama n’akisinza, alisuulibwa mu kikoomi ekyaka omuliro.”
73:7 nny 5Awo amawanga gonna bwe baawulira eddoboozi ly’akagombe, n’endere, n’ennanga, n’amadinda, n’ekidongo, n’ekkondeere na buli ngeri yonna ey’ebivuga eby’amaloboozi, amawanga gonna n’ensi n’abantu ab’ennimi eza buli ngeri ne bavuunama ne basinza ekibumbe ekya zaabu Kabaka Nebukadduneeza kye yabumbisa.
83:8 Dan 2:10Awo mu biro ebyo Abakaludaaya abamu ne bawawaabira Abayudaaya. 93:9 Nek 2:3; Dan 5:10; 6:6Ne bagenda eri Kabaka Nebukadduneeza ne bamugamba nti, “Wangaala, ayi kabaka! 103:10 a Dan 6:12 b nny 4-6Ggwe ayi kabaka otaddewo etteeka, nti omuntu yenna anaawulira eddoboozi ly’akagombe, n’endere, n’ennanga, n’amadinda, n’ekidongo, n’ekkondeere na buli ngeri yonna ey’ebivuga eby’amaloboozi, ateekwa okuvuunama n’asinza ekifaananyi kya zaabu, 11era buli atalivuunama n’akisinza alisuulibwa mu kikoomi ekyaka omuliro. 123:12 a Dan 2:49 b Dan 6:13 c Es 3:3Naye waliwo abamu ku Bayudaaya be walonda okuvunaanyizibwa ensonga ez’essaza ery’e Babulooni, era be ba Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego abatakuwulirirako ddala ayi kabaka. Tebaweereza bakatonda bo newaakubadde okusinza ekifaananyi ekya zaabu kye wabumbisa.”
133:13 Dan 2:12Awo Nebukadduneeza n’asunguwala nnyo n’alagira baleete Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego gy’ali; ne baleetebwa mu maaso ga kabaka. 143:14 a Is 46:1; Yer 50:2 b nny 1Nebukadduneeza n’ababuuza nti, “Ebigambo bye mpulira bituufu nti mmwe Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego temuweereza bakatonda bange, newaakubadde okusinza ekifaananyi ekya zaabu kye nabumbisa? 153:15 a Is 36:18-20 b Kuv 5:2; 2By 32:15Kaakano, bwe munaawulira eddoboozi ly’akagombe, n’endere, n’ennanga, n’amadinda, n’ekidongo, n’ekkondeere na buli ngeri yonna ey’ebivuga eby’amaloboozi, mwetegeke okuvuunama n’okusinza ekifaananyi kye nabumbisa. Naye bwe mutaakisinze, ku ssaawa eyo yennyini munaasuulibwa mu kikoomi ekyaka omuliro, kale tulyoke tulabe katonda oyo anaayinza okubawonya mu mukono gwange.” 163:16 Dan 1:7Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego ne baddamu kabaka nti, “Ayi Nebukadduneeza, tekitugwanira kwewolereza mu maaso go ku nsonga eyo. 173:17 a Zab 27:1-2 b Yob 5:19; Yer 1:8Bwe tunaasuulibwa mu kikoomi ekyaka omuliro, Katonda gwe tuweereza anaatuwonya ekikoomi ekyaka omuliro era anaatulokola mu mukono gwo, ayi kabaka. 183:18 nny 28; Yos 24:15Naye ne bwe kitaabe bwe kityo, twagala okimanye, ayi kabaka nga tetugenda kuweereza bakatonda bo, newaakubadde okusinza ekifaananyi ekya zaabu kye wabumbisa.”
193:19 Lv 26:18-28Awo Nebukadduneeza ne yeeyongera okusunguwalira Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego, n’amaaso ge ne gaba masunguwavu nnyo ng’ajjudde obuswandi. N’alagira ekikoomi kyake emirundi musanvu okusinga ne bwe kyali kyase. 20N’alagira abamu ku baserikale be ab’amaanyi okusiba Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego, n’oluvannyuma basuulibwe mu kikoomi ekyaka omuliro. 21Amangwago ne basiba Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego, nga bambadde ebyambalo byabwe eby’ekitiibwa, ne seruwale zaabwe, n’eminagiro gyabwe n’engoye zaabwe endala, ne basuulibwa mu kikoomi ekyaka omuliro. 223:22 Dan 1:7Olw’okubanga ekiragiro kya kabaka kyali kya mbagirawo nga n’ekyoto kyaka nnyo nnyini, ennimi ez’omuliro ne zitta abasajja abaasitula Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego. 23Awo abasajja abo abasatu Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego ne basuulibwa wakati mu kikoomi ekyaka omuliro nga basibiddwa.
24Awo Kabaka Nebukadduneeza, mu kwewuunya n’agolokoka mangu n’abuuza abakungu be nti, “Mu muliro tetwasuddemu abasajja basatu nga basibiddwa?”
Ne bamuddamu nti, “Bwe kyabadde, ayi kabaka.”
25N’ayogera nti, “Naye nga ndaba abasajja bana nga basumuluddwa nga batambulira wakati mu muliro, nga tebaliiko kabi ke bakolebbwako, so n’owookuna ng’afaanana ng’omwana wa bakatonda.”
263:26 Dan 4:2, 34Nebukadduneeza n’alyoka asembera ku mulyango gw’ekikoomi ekyaka omuliro, n’ayogera mu ddoboozi ery’omwanguka nti, “Saddulaaki, ne Mesaki, ne Abeduneego, abaddu ba Katonda Ali Waggulu Ennyo, mufulume mujje wano.”
Awo Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego ne bava mu muliro. 273:27 a nny 2 b Is 43:2; Beb 11:32-34 c Dan 6:23Abaamasaza, n’abemiruka, n’abafuzi ab’ebitundu, n’abakungu ba kabaka ne bakuŋŋaana ne babeetegereza. Ne balaba ng’omuliro tegubookezza, so n’enviiri zaabwe nga tezisiridde, so n’engoye zaabwe nga tezookeddwa, so n’olusu lw’omuliro nga terubawunyako.
283:28 a Zab 34:7; Dan 6:22; Bik 5:19 b Yob 13:15; Zab 26:1; 84:12; Yer 17:7 c nny 18Nebukadduneeza n’ayogera nti, “Katonda wa Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego atenderezebwe, aweerezza malayika we n’alokola abaddu be, abaamwesize, ne bajeemera ekiragiro kya kabaka, ne bawaayo obulamu bwabwe baleme okuweereza newaakubadde okusinza katonda yenna wabula Katonda waabwe bo. 293:29 a Dan 6:26 b Ezr 6:11 c Dan 6:27Noolwekyo nteeka etteeka nga buli muntu ow’eggwanga lyonna, na buli muntu ow’olulimi lwonna olwa buli ngeri alyogera obubi ku Katonda wa Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego, alitemebwatemebwa, n’ennyumba ye erimenyebwamenyebwa, kubanga tewali katonda mulala ayinza okuwonya mu ngeri eyo.”
303:30 Dan 2:49Awo kabaka n’akuza Saddulaaki, ne Mesaki ne Abeduneego mu ssaza ery’e Babulooni.
