Ang Pagkadto ni Pablo sa Jerusalem
1Naglisensya kami sa mga manugdumala sang iglesya sa Efeso, kag nagpanakayon deretso hasta nakaabot kami sa Cos. Sang madason nga adlaw, nagderetso kami sa isla sang Rodes. Kag halin didto nagpadayon kami sa Patara. 2Didto sa Patara may nakita kami nga sakayan nga manugkadto sa Fenicia, gani nagsakay kami. 3Nalantawan namon ang isla sang Cyprus, pero wala kami nagpundo didto kundi nag-agi kami sa tuo dampi kag nagderetso sa Syria. Didto kami nagpundo sa siyudad sang Tyre, kay nagdiskarga didto ang sakayan. 4Ginpangita namon ang mga sumulunod ni Jesus didto, kag nagdayon kami sa ila sa sulod sang isa ka semana. Paagi sa gahom sang Espiritu Santo, ginpaandaman nila si Pablo nga indi magkadto sa Jerusalem. 5Pero pagkatapos sang isa ka semana, nagpadayon pa gid kami sang amon pagpanakayon. Tanan sila, pati ang ila mga asawa kag mga kabataan, nagdul-ong sa amon sa guwa sang siyudad. Nagluhod kami tanan didto sa baybay kag nagpangamuyo. 6Sang nakalisensya na kami sa ila, nagsakay kami sa sakayan kag sila iya nagpauli.
7Paghalin namon sa Tyre, nagpadayon kami sang amon pagpanakayon pakadto sa Tolemais. Pag-abot namon didto, nagpakigkita kami sa mga kauturan kay Cristo kag nagtiner kami didto sa ila sing isa ka adlaw. 8Pagkatapos naglakat naman kami pa-Cesarea. Pag-abot namon didto, nagkadto kami sa balay ni Felipe nga manugwali sang Maayong Balita, kag didto kami nagdayon. Si Felipe isa sang pito ka tawo nga ginpili sang una sa Jerusalem nga magbulig sa mga apostoles. 9Apat ang iya mga bata nga dalaga nga puro propeta. 10Pagkaligad sang pila ka adlaw, may nag-abot man nga propeta halin sa Judea. Ang iya ngalan amo si Agabus. 11Ginkadtuan niya kami kag ginkuha ang paha ni Pablo, kag gin-gapos niya ang iya kaugalingon nga mga tiil kag mga kamot. Dayon nagsiling siya, “Suno sa hambal sang Espiritu Santo, pareho man sini ang himuon sang mga Judio sa Jerusalem sa tag-iya sining paha, kag itugyan siya dayon sa mga indi Judio.” 12Pagkabati namon sini, kami kag ang mga tumuluo didto nagpangabay kay Pablo nga indi na siya magkadto sa Jerusalem. 13Pero nagsabat si Pablo, “Ngaa nagahinibi kamo? Ginapaluya lang ninyo ako. Handa ako nga magpagapos kag bisan mapatay pa sa Jerusalem para kay Ginoong Jesus.” 14Indi gid namon mapunggan si Pablo, gani nagsiling na lang kami, “Kabay pa nga matuman ang kabubut-on sang Ginoo.”
15Sang makatiner kami didto sang pila ka adlaw, naghimos kami kag nagpa-Jerusalem. 16May mga sumulunod man ni Jesus didto nga halin sa Cesarea nga nag-upod sa amon. Gindala nila kami sa balay ni Mnason nga taga-Cyprus kag didto kami nagdayon. Si Mnason isa sang mga una nga mga sumulunod ni Jesus.
Nagbisita si Pablo kay Santiago
17Pag-abot namon sa Jerusalem, malipayon nga ginbaton kami sang mga kauturan kay Cristo. 18Sang madason nga adlaw, kaupod namon si Pablo nga nagbisita kay Santiago. Didto man ang mga manugdumala sang iglesya sa Jerusalem. 19Ginkumusta sila ni Pablo kag ginsugiran sila sang tanan nga ginhimo sang Dios sa mga indi Judio paagi sa iya.
20Pagkabati nila sa mga ginsugid niya, nagdayaw sila tanan sa Dios. Dayon nagsiling sila kay Pablo, “Nahibaluan mo utod, linibo na nga mga Judio ang nagatuo kay Jesus kag sila tanan nagasunod gid sa Kasuguan ni Moises. 21Nakabati sila nga nagapanudlo ka sa mga Judio nga nagaestar sa lugar sang mga indi Judio nga indi na sila dapat magsunod sa Kasuguan ni Moises. Nagsiling ka kuno nga indi na nila pagtulion ang ila mga kabataan kag indi na magsunod sa iban pa nga mga kinabatasan naton nga mga Judio. 22Karon, ano ayhan ang maayo nga himuon? Kay sigurado gid nga mahibaluan nila nga diri ka na. 23Maayo siguro nga himuon mo ang amon isiling sa imo. May apat diri ka lalaki nga may panaad sa Dios. 24Mag-upod ka sa ila kag himuon ninyo ang seremonya nga ginasiling sang Kasuguan parte sa pagpakatinlo. Bayaran mo man ang ila mga kinahanglan sa paghalad sa Dios agod makapakalbo man sila. Amo ini ang paagi nga ang tanan makahibalo nga ang mga balita nga ila nabatian parte sa imo indi matuod, tungod nga makita nila nga ikaw man nagatuman sa Kasuguan ni Moises. 25Kon parte sa mga indi Judio nga nagatuo kay Jesus, nakapadala na kami sang sulat sa ila parte sa amon ginkasugtan nga indi sila magkaon sang mga pagkaon nga ginhalad sa mga dios-dios, ukon dugo, ukon sang karne sang sapat nga sang pagkapatay ang dugo wala nakaguwa. Kag indi sila maghimo sang imoral nga pagpakigrelasyon.” 26Gani sang madason nga adlaw gindala ni Pablo atong apat ka lalaki kag nag-intra siya sa ila pagpakatinlo suno sa ila panaad. Dayon nagkadto si Pablo sa templo agod isugid kon san-o matapos ang ila pagpakatinlo, kay sa tapos sini may ihalad nga mga sapat para sa tagsa-tagsa sa ila.
Gindakop si Pablo sa Templo
27Sang madali na lang matapos ang ikapito nga adlaw sang ila pagpakatinlo, may mga Judio nga halin sa probinsya sang Asia nga nakakita kay Pablo sa templo. Ginsutsot nila ang tanan nga tawo didto sa templo nga dakpon si Pablo. 28Nagsinggit sila, “Mga kasimanwa ko nga mga Israelinhon, bulig kamo! Amo ini ang tawo nga bisan diin siya magkadto nagapanudlo sing kontra sa aton nga mga Judio, kontra sa Kasuguan ni Moises, kag kontra sa sini nga templo. Indi lang ina, kundi gindala pa gid niya diri sa sulod sang templo ang mga tawo nga indi Judio, gani gindagtaan niya ining sagrado nga lugar!” 29(Ginhambal nila ini tungod nga nakita nila si Trofimus nga taga-Efeso nga nag-upod kay Pablo didto sa Jerusalem, kag ang hunahuna nila gindala siya ni Pablo sa templo.)
30Gani nagkinagamo ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem kag nagdinaguso sila pakadto sa templo agod dakpon si Pablo. Pagkadakop nila sa iya didto sa sulod, gin-guyod nila siya paguwa, kag ginsiradhan nila dayon ang puwertahan sang templo. 31Patyon na nila kuntani si Pablo, pero may nagsugid sa kumander sang Romanhon nga mga soldado nga ang mga tawo sa bug-os nga Jerusalem nagakinagamo. 32Gani nagdala dayon ang kumander sang mga kapitan kag mga soldado didto sa mga tawo nga nagatilipon. Pagkakita sang mga tawo sa kumander kag sa mga soldado, gin-untatan nila bakol si Pablo. 33Ginkadtuan sang kumander si Pablo kag ginpadakop, kag nagsugo siya nga gapuson si Pablo sang duha ka kadena. Dayon nagpamangkot ang kumander sa mga tawo, “Sin-o bala ini nga tawo kag ano ang iya nahimo?” 34Pero nagkalain-lain nga mga sabat ang iya nabatian, kag tungod sa sobra nga kinagamo sang mga tawo indi mahibaluan sang kumander kon ano gid ang natabo. Gani ginmanduan niya ang mga soldado nga dal-on si Pablo sa kampo. 35Pag-abot nila sa hagdanan sang kampo, ginhakwat na lang nila si Pablo tungod sang kinagamo sang mga tawo 36nga nagalagas kag nagasinggit, “Patyon siya!”
Ginsabat ni Pablo ang mga Akusasyon
37Sang dal-on na nila si Pablo sa sulod sang kampo, nagsiling siya sa kumander, “May ihambal ako kuntani sa imo.” Nagsiling ang kumander, “Makahibalo ka gali maghambal sang Griego? 38Ang hunahuna ko anay nga ikaw amo ang lalaki nga taga-Egipto nga bag-o lang nagpanguna sa pagrebelde sa gobyerno. 4,000 ka tawo nga maisog kag puro armado ang iya gindala sa kamingawan.” 39Nagsabat si Pablo, “Ako isa ka Judio nga taga-Tarsus nga sakop sang Cilicia. Ang Tarsus indi lang ordinaryo nga siyudad. Kon mahimo, pahambala ako anay sa mga tawo.” 40Ginsugtan siya sang kumander nga maghambal, gani nagtindog si Pablo sa hagdanan kag nagsinyas sa mga tawo nga may ihambal siya. Sang naghipos na sila, naghambal siya sa Hebreo nga lingguahe:
Paul Continues His Journey to Jerusalem
1After we had torn ourselves away from the Ephesian elders, we headed out to sea. We sailed straight to Kos. The next day we went to Rhodes. From there we continued on to Patara. 2We found a ship crossing over to Phoenicia. So we went on board and headed out to sea. 3We came near Cyprus and passed to the south of it. Then we sailed on to Syria. We landed at Tyre. There our ship was supposed to unload. 4We looked for the believers there and stayed with them for seven days. The believers tried to keep Paul from going on to Jerusalem. They were led by the Holy Spirit to do this. 5When it was time to leave, we continued on our way. All the believers, including their whole families, went with us out of the city. There on the beach we got down on our knees to pray. 6We said goodbye to each other. Then we went on board the ship. And they returned home.
7Continuing on from Tyre, we landed at Ptolemais. There we greeted the brothers and sisters. We stayed with them for a day. 8The next day we left and arrived at Caesarea. We stayed at the house of Philip the evangelist. He was one of the seven deacons. 9He had four unmarried daughters who prophesied.
10We stayed there several days. Then a prophet named Agabus came down from Judea. 11He came over to us. Then he took Paul’s belt and tied his own hands and feet with it. He said, “The Holy Spirit says, ‘This is how the Jewish leaders in Jerusalem will tie up the owner of this belt. They will hand him over to the Gentiles.’ ”
12When we heard this, we all begged Paul not to go up to Jerusalem. 13He asked, “Why are you crying? Why are you breaking my heart? I’m ready to be put in prison. In fact, I’m ready to die in Jerusalem for the Lord Jesus.” 14We couldn’t change his mind. So we gave up. We said, “May what the Lord wants to happen be done.”
15After this, we started on our way to Jerusalem. 16Some of the believers from Caesarea went with us. They brought us to Mnason’s home. We were supposed to stay there. Mnason was from Cyprus. He was one of the first believers.
Paul Arrives in Jerusalem
17When we arrived in Jerusalem, the brothers and sisters gave us a warm welcome. 18The next day Paul and the rest of us went to see James. All the elders were there. 19Paul greeted them. Then he reported everything God had done among the Gentiles through his work.
20When they heard this, they praised God. Then they spoke to Paul. “Brother,” they said, “you see that thousands of Jews have become believers. All of them try very hard to obey the law. 21They have been told that you teach Jews to turn away from the Law of Moses. You teach this to the Jews who live among the Gentiles. They think that you teach those Jews not to circumcise their children. They think that you teach them to give up our Jewish ways. 22What should we do? They will certainly hear that you have come. 23So do what we tell you. There are four men with us who have made a promise to God. 24Take them with you. Join them in the Jewish practice that makes people pure and ‘clean.’ Pay their expenses so they can have their heads shaved. Then everyone will know that these reports about you are not true in any way. They will know that you yourself obey the law. 25We have already given written directions to the believers who are not Jews. They must not eat food that has been offered to statues of gods. They must not drink blood. They must not eat the meat of animals that have been choked to death. And they must not commit sexual sins.”
26The next day Paul took the men with him. They all made themselves pure and “clean” in the usual way. Then Paul went to the temple. There he reported the date when the days of cleansing would end. At that time the proper offering would be made for each of them.
Paul Is Arrested
27The seven days of cleansing were almost over. Some Jews from Asia Minor saw Paul at the temple. They stirred up the whole crowd and grabbed Paul. 28“Fellow Israelites, help us!” they shouted. “This is the man who teaches everyone in all places against our people. He speaks against our law and against this holy place. Besides, he has brought Greeks into the temple. He has made this holy place ‘unclean.’ ” 29They said this because they had seen Trophimus the Ephesian in the city with Paul. They thought Paul had brought him into the temple.
30The whole city was stirred up. People came running from all directions. They grabbed Paul and dragged him out of the temple. Right away the temple gates were shut. 31The people were trying to kill Paul. But news reached the commander of the Roman troops. He heard that people were making trouble in the whole city of Jerusalem. 32Right away he took some officers and soldiers with him. They ran down to the crowd. The people causing the trouble saw the commander and his soldiers. So they stopped beating Paul.
33The commander came up and arrested Paul. He ordered him to be held with two chains. Then he asked who Paul was and what he had done. 34Some in the crowd shouted one thing, some another. But the commander couldn’t get the facts because of all the noise. So he ordered that Paul be taken into the fort. 35Paul reached the steps. But then the mob became so wild that he had to be carried by the soldiers. 36The crowd that followed kept shouting, “Get rid of him!”
Paul Speaks to the Crowd
37The soldiers were about to take Paul into the fort. Then he asked the commander, “May I say something to you?”
“Do you speak Greek?” he replied. 38“Aren’t you the Egyptian who turned some of our people against their leaders? Didn’t you lead 4,000 terrorists out into the desert some time ago?”
39Paul answered, “I am a Jew from Tarsus in Cilicia. I am a citizen of an important city. Please let me speak to the people.”
40The commander told him he could. So Paul stood on the steps and motioned to the crowd. When all of them were quiet, he spoke to them in the Aramaic language.
