Ang Paghari ni Hoseas sa Israel
1Nangin hari sang Israel si Hoseas nga anak ni Elah sang ikadose nga tuig sang paghari ni Ahaz sa Juda. Sa Samaria nag-estar si Hoseas, kag naghari siya sa sulod sang siyam ka tuig. 2Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, pero indi gid pareho sa ginhimo sang mga hari sang Israel nga nauna sa iya.
3Ginsalakay ni Haring Shalmaneser sang Asiria si Hoseas. Ginsakop niya siya kag ginpabayad sang buhis. 4Pero sang ulihi wala na nagbayad si Hoseas sang buhis subong sang iya ginahimo kada tuig, kag nagpangayo siya sang bulig kay Haring So sang Egipto. Sang mahibaluan ni Shalmaneser nga nagtraidor si Hoseas, gindakop niya siya kag ginpriso.
5Dayon ginsalakay sang hari sang Asiria ang bug-os nga Israel, kag sa sulod sang tatlo ka tuig ginkibon niya ang Samaria. 6Kag sang ikasiyam nga tuig sang paghari ni Hoseas, gin-agaw sang hari sang Asiria ang Samaria, kag gindala niya ang mga taga-Israel sa Asiria bilang mga bihag. Ginpaestar niya sila sa banwa sang Hala, sa mga lugar malapit sa Suba sang Habor sa Gozan, kag sa mga banwa sang mga Medianhon.
7Natabo ini sa mga taga-Israel tungod kay nakasala sila sa Ginoo nga ila Dios nga nagpaguwa sa ila sa Egipto kag naghilway sa ila sa mga kamot sang Faraon nga hari sang Egipto. Nagsimba sila sa iban nga mga dios 8kag nagsunod sa mga pagginawi sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa ila. Nagsunod man sila sa mga pagginawi nga gintudlo sang mga hari sang Israel. 9Naghimo sila sa tago sang mga butang nga kontra sa Ginoo nga ila Dios. Naghimo man sila sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar bisan diin sa Israel, halin sa magagmay nga mga baryo17:9 baryo: ukon, tore. hasta sa dalagko nga mga banwa nga napaderan. 10Nagpatindog sila sang handumanan nga mga bato kag mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera sa ibabaw sang tagsa ka bukid kag sa idalom sang tagsa ka madabong nga kahoy. 11Nagsunog sila sang mga insenso sa tagsa ka simbahan sa mataas nga mga lugar, pareho sang ginhimo sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa ila. Naghimo sila sang malaot nga mga butang nga nakapaakig sa Ginoo. 12Nagsimba sila sa mga dios-dios bisan nagsiling ang Ginoo, “Indi kamo magsimba sa mga dios-dios.” 13Ginapaandaman permi sang Ginoo ang Israel kag Juda paagi sa mga propeta kag manalagna: “Magbiya na kamo sa inyo malaot nga mga pagginawi. Tumana ninyo ang akon mga sugo kag mga pagsulundan nga ara sa bug-os nga Kasuguan nga ginpatuman ko sa inyo mga katigulangan kag ginhatag ko sa inyo paagi sa akon mga alagad nga mga propeta.” 14Pero indi sila magtuman. Matig-a ang ila mga ulo pareho sa ila mga katigulangan nga wala nagsalig sa Ginoo nga ila Dios. 15Ginsikway nila ang iya mga pagsulundan kag ang kasugtanan nga ginhimo niya sa ila mga katigulangan, kag ginbaliwala nila ang iya mga paandam sa ila. Ginsunod nila ang mga wala sing pulos nga mga dios-dios, kag sila nangin wala man sing pulos. Ginsunod nila ang mga nasyon sa ila palibot bisan ginmanduan sila sang Ginoo nga indi sila magsunod. Ginhimo gid nila ang mga butang nga gindilian sa ila sang Ginoo nga himuon. 16Ginsikway nila ang tanan nga sugo sang Ginoo nga ila Dios, kag naghimo sila para sa ila kaugalingon sang imahen sang duha ka tinday nga baka, kag sang hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Nagsimba sila sa tanan nga butang sa langit kag sa kay Baal. 17Ginhalad nila ang ila mga bata sa kalayo; nagdangop sila sa mga manugpakot kag mga babaylan, kag gintugyan nila ang ila kaugalingon sa paghimo sang malain sa panulok sang Ginoo, kag nakapaakig ini sa Ginoo.
18Naakig gid ang Ginoo sa mga taga-Israel kag ginpahalin niya sila sa ila lugar palayo sa iya presensya. Ang tribo lang ni Juda amo ang nabilin, 19kag bisan gani ang Juda wala man nagtuman sa mga sugo sang Ginoo nga ila Dios. Ginsunod nila ang mga pagginawi nga gintudlo sa ila sang mga taga-Israel. 20Gani ginsikway sang Ginoo ang tanan nga katawhan sang Israel. Ginsilutan niya sila paagi sa pagtugyan sa ila sa mga nagsalakay sa ila hasta nga ginpahalin niya sila sa ila lugar palayo sa iya presensya.
21Sang ginseparar sang Ginoo ang Israel sa ginharian ni David, ginhimo sang mga taga-Israel si Jeroboam nga anak ni Nebat nga ila hari. Gin-ganyat ni Jeroboam ang mga taga-Israel sa pagbiya sa Ginoo, kag gintulod niya sila sa paghimo sang dako nga sala. 22Nagpadayon sa pagsunod ang mga taga-Israel sa mga sala ni Jeroboam, kag wala gid sila nagbiya sa sini, 23hasta nga ginpahalin sila sang Ginoo sa ila lugar palayo sa iya presensya, suno sa iya ginpaandam sa ila paagi sa iya mga alagad nga mga propeta. Gani ginbihag ang katawhan sang Israel sa Asiria, kag didto sila nagaestar hasta subong.
Nag-estar ang mga Taga-Asiria sa Israel
24Nagpadala ang hari sang Asiria sang mga tawo sa Samaria halin sa Babilonia, Cut, Ava, Hamat, kag Sefarvaim, kag ginpaestar niya sila sa mga banwa sang Samaria sa pagbulos sa mga taga-Israel. Gani ginsakop nila ang Samaria kag ang iban pa nga mga banwa sang Israel. 25Sang pagsugod nila estar didto, wala sila nagsimba sa Ginoo; gani ginpadal-an sila sang Ginoo sang mga leon kag ginpamatay ang iban sa ila. 26Ini nga hitabo ginbalita sa hari sang Asiria: “Ang mga tawo nga imo ginpadala kag ginpaestar sa mga banwa sang Samaria wala kahibalo sang kasuguan sang dios sa amo nga lugar. Gani ginpadal-an niya sila sang mga leon kag ginpamatay ang iban sa ila, kay wala gid sila kahibalo sang iya kasuguan.”
27Nagmando dayon ang hari sang Asiria, “Pabalika sa Samaria ang isa sa mga pari nga aton ginbihag, kag didto siya paestara agod makatudlo siya sa mga tawo kon ano ang kasuguan sang dios sa amo nga lugar.” 28Gani ang isa sa mga pari nga ginbihag nagbalik sa Samaria kag didto nag-estar sa Betel, kag gintudluan niya ang mga tawo kon paano magsimba sa Ginoo. 29Pero ining nagkalain-lain nga grupo sang mga tawo padayon nga naghimo sang ila mga dios-dios sa tagsa ka banwa nga ila ginaestaran. Ginbutang nila ang ila mga dios-dios sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar nga ginhimo sang mga taga-Samaria. 30Ang halin sa Babilonia naghimo sang imahen sang ila dios nga si Sucot Benot. Ang halin sa Cut naghimo sang imahen sang ila dios nga si Nergal. Ang halin sa Hamat naghimo sang imahen sang ila dios nga si Ashima. 31Ang halin sa Ava naghimo sang imahen sang ila mga dios nga si Nibhaz kag si Tartak. Kag ang halin sa Sefarvaim ginsunog nila ang ila mga kabataan bilang halad sa ila mga dios nga si Adramelec kag si Anamelec. 32Nagsimba sila sa Ginoo, pero nagpili sila sang mga pari halin mismo sa ila mga tawo sa pagpanguna sa ila sa paghalad sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar. 33Nagsimba sila sa Ginoo, pero nagsimba man sila sa ila kaugalingon nga mga dios suno sa kinabatasan sang mga nasyon nga ila ginhalinan. 34Hasta subong ginahimo gihapon nila ini. Indi matuod ang ila pagsimba sa Ginoo, kag wala sila nagatuman sa mga sugo, mga pagsulundan, mga pagpanudlo, kag mga kasuguan nga ginhatag sang Ginoo sa mga kaliwat ni Jacob, nga iya gin-ngalanan nga Israel. 35Sang naghimo ang Ginoo sang kasugtanan sa mga Israelinhon, nagmando siya sa ila: “Indi kamo magsimba ukon mag-alagad sa mga dios-dios, ukon maghalad sa ila. 36Ako lang ang inyo simbahon, ang Ginoo nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto paagi sa akon dako nga gahom. Ako lang ang dapat ninyo simbahon kag halaran. 37Dapat tumanon ninyo permi ang akon mga sugo, mga pagsulundan, mga pagpanudlo, kag mga kasuguan nga akon ginsulat para sa inyo. Indi gid kamo magsimba sa iban nga mga dios. 38Indi ninyo pagkalimtan ang akon kasugtanan sa inyo, kag indi kamo magsimba sa iban nga mga dios. 39Ako lang gid ang inyo simbahon, ang Ginoo nga inyo Dios, kay ako ang magaluwas sa inyo sa tanan ninyo nga kaaway.”
40Pero ato nga mga tawo wala nagpamati sa Ginoo, kundi nagpadayon sila sa paghimo sang ila daan nga mga kinabatasan. 41Samtang nagasimba sila sa Ginoo, nagasimba man sila sa ila mga dios-dios. Kag hasta subong amo ina ang ginahimo sang ila mga kaliwat.
Eksilet—Guds dom over Israel
1I kong Ahaz af Judas 12. regeringsår blev Hosea, Elas søn, konge i Israel. Han regerede i Samaria i ni år. 2Han gjorde, hvad der var ondt i Herrens øjne, men ikke så slemt som hans forgængere på Israels trone.
3Kong Shalmanesar af Assyrien angreb og besejrede kong Hosea, så Israel måtte betale skat til den assyriske konge. 4Men Hosea gjorde oprør imod assyrerkongen, idet han henvendte sig til kong So af Egypten og bad ham om hjælp i sit forsøg på at befri Israel fra det assyriske tyranni. Samtidig nægtede Hosea at betale skat til Assyrien. Da skatten udeblev, sendte assyrerkongen bud efter Israels konge og lod ham kaste i fængsel.
5Assyrerkongen drog derefter med sin hær til Israel og belejrede hovedstaden Samaria i tre år. 6I kong Hoseas niende regeringsår måtte byen endelig overgive sig. Israels folk blev deporteret til Assyrien og anbragt i kolonier i byen Halach, i Gozan ved Haborfloden, og i en række mediske byer.
7Nordrigets indbyggere blev sendt i eksil, fordi de dyrkede afguderne og derved syndede imod Herren, deres Gud, som havde ført dem ud af fangenskabet i Egypten. 8Anført af Israels konger begyndte de at følge de samme ugudelige skikke, som blev praktiseret af de folkeslag, som Herren havde jaget ud af landet for at give plads til sit eget folk. 9Israels folk trodsede deres Gud ved at gøre mange ting, som var forkert i Herrens øjne. De indrettede offerhøje rundt omkring i landet i både små og store byer, 10og de opstillede frugtbarhedssymboler og afgudsbilleder på alle offerhøjene og under de store træer. 11De brændte afgudsofre på højene, sådan som folkene, der boede i landet før dem, havde gjort. Alle disse onde handlinger skete i oprør mod Herren, 12for folket tilbad disse afguder på trods af, at Herren klart havde sagt, at det måtte de ikke gøre.
13Gang på gang havde Herren sendt sine profeter for at advare Israel og Juda. Budskabet var altid det samme: „Hold op med jeres afgudsdyrkelse og adlyd i stedet de love og anvisninger, som jeg gav jeres forfædre ved mine profeters medvirken.” 14Men de ville ikke høre efter. De var lige så oprørske som deres forfædre, der ikke havde tillid til, at Herren, deres Gud, ville sørge for dem. 15De forkastede hans love, den pagt han havde oprettet med deres forfædre og stentavlerne med de ti bud, som han havde givet dem. De tilbad indholdsløse afguder og endte selv i tomhed. De efterlignede de folkeslag, som Herren havde sagt, de ikke måtte efterligne. 16De lod hånt om Herrens, deres Guds, bud ved at tilbede to gudebilleder i form af guldkalve. De opstillede søjler for Ashera, og de tilbad Ba’al, foruden solen, månen og stjernerne. 17Ja, de ofrede tilmed deres egne børn som brændofre. De opsøgte okkulte medier og gjorde brug af trolddom. De solgte deres sjæl til at gøre, hvad der var ondt i Herrens øjne. På den måde gjorde de oprør imod Herren, 18og han blev meget vred på Israel og sendte dem langt væk, indtil der kun var en rest tilbage i landet, nemlig Judas stamme.
19Men også Juda nægtede at adlyde Herrens, deres Guds, bud. De fremturede i samme synd og ondskab, som Israel var begyndt på. 20Derfor forkastede Herren alle Jakobs efterkommere. Han straffede dem ved at udlevere dem til deres fjender, indtil alle var ført i landflygtighed.
21Dengang Herren rev Israels rige ud af Davidslægtens hånd, valgte de Jeroboam, Nebats søn, til konge. Det var ham, der lokkede folket til synd og indførte afgudsdyrkelsen. 22Og Israels folk fortsatte derefter ad den vej, Jeroboam havde ledt dem ind på, 23indtil det kom til det punkt, hvor Herren måtte forvise dem fra deres land, helt i overensstemmelse med profeternes advarsler. Det er baggrunden for Israels landflygtighed i Assyrien i dag.
Nybyggerne i Israel
24Assyriens konge sørgede for at forflytte store menneskemængder fra byerne Babylon, Kuta, Avva, Hamat og Sefarvajim til Samarias byer, så de kunne befolke landet i stedet for israelitterne. Således overtog assyrerne Samaria og de andre byer i Israel og bosatte sig der. 25Men fordi nybyggerne ikke fra begyndelsen tilbad Herren, sendte Herren løver iblandt dem, så mange af dem blev dræbt.
26Da skyndte de sig at sende følgende budskab til den assyriske konge: „Vi nybyggere her i Israel kender ikke landets Gud, og nu har han sendt løver iblandt os, som dræber os, fordi vi ikke tilbeder ham.”
27Assyrerkongen gav derefter ordre til, at en af de bortførte præster skulle vende tilbage til Israel og lære nybyggerne at dyrke Israels Gud. 28Da rejste en præst, som oprindelig var kommet fra Samaria, tilbage til Israel og bosatte sig i Betel med det formål at forklare, hvordan man tilbeder Herren.
29Men nybyggerne opgav ikke af den grund deres afgudsdyrkelse. Hver koloni lavede billeder af deres egne guder og opstillede dem på de offersteder, som allerede fandtes i landet. 30Folk fra Babylon dyrkede deres gud Sukkot-Benot, folk fra Kuta dyrkede Nergal, folk fra Hamat dyrkede Ashima, 31guderne Nibhaz og Tartak blev dyrket af avvijitterne, og folk fra Sefarvajim brændte endog deres børn som et udtryk for deres ærefrygt for guderne Adrammelek og Anammelek.
32Samtidig ofrede de til Herren, Israels Gud. De udnævnte deres egne præster, som skulle ofre til Herren ved de offersteder, der var indrettet på bakketoppene. 33Men de holdt fast ved deres nationale og religiøse skikke, som de havde taget med sig hjemmefra. 34Sådan er det den dag i dag. De tilbeder ikke Herren af hjertet eller adlyder de love, han gav til Jakobs efterkommere, den Jakob hvis navn blev ændret til Israel. 35-36For det var med Jakobs efterkommere Herren oprettede sin pagt, da han befalede dem aldrig at tilbede eller ofre til nogen afguder. De måtte kun tilbede Herren, der havde ført dem ud af Egypten med vældig kraft og store mirakler. 37Jakobs efterkommere skulle adlyde alle Guds love og aldrig tilbede fremmede guder. 38Gud havde sagt: „Glem aldrig den pagt, jeg her har oprettet med jer, så I dyrker andre guder. 39Tilbed Herren alene. Han alene kan frelse jer fra jeres fjender.”
40Men Israel ville ikke høre efter. De blev ved med at ofre til afguderne. 41Nybyggerne fra Babylon ofrede til Israels Gud samtidig med, at de ofrede til deres egne guder. Og sådan er det fortsat helt frem til i dag.
