2 Cronica 9 – HLGN & BDS

Ang Pulong Sang Dios

2 Cronica 9:1-31

Nagbisita ang Rayna sang Sheba kay Haring Solomon

(1 Har. 10:1-13)

1Sang mabatian sang rayna sang Sheba ang pagkabantog ni Solomon, nagkadto siya sa Jerusalem agod testingan ang kaalam ni Solomon paagi sa mabudlay nga mga pamangkot. Nag-abot siya sa Jerusalem nga may upod nga madamo nga mga tinawo, kag may dala siya nga mga kamelyo nga kargado sang mga regalo nga panakot, bulawan nga puwerte kadamo, kag malahalon nga mga bato. Pagkitaay nila ni Solomon, ginpamangkot niya siya sang tanan nga gusto niya nga ipamangkot. 2Ginsabat ni Solomon ang tanan niya nga pamangkot kag wala gid sing bisan ano nga butang nga indi niya mapaathag sa iya. 3Sang mapamatud-an sang rayna sang Sheba ang kaalam ni Solomon, kag sang makita niya ang katahom sang palasyo nga iya ginpatindog, 4daw indi siya makapati. Amo man sang makita niya ang pagkaon sa lamisa sang hari, ang pagdumala sang iya mga opisyal, ang pag-alagad sang iya mga suluguon kag mga manugserbi sang iya ilimnon nga may matahom nga mga uniporme, kag ang mga halad nga ginasunog nga iya ginhalad sa templo sang Ginoo.

5Nagsiling siya sa hari, “Matuod gid man ang nabatian ko sa akon nasyon parte sa imo mga hinimuan kag kaalam. 6Wala ako nagpati sini hasta nga nagkadto ako diri kag nakita ko ini mismo. Ang matuod, wala gani sa katunga sang akon nabatian parte sa imo ang akon nakita. Ang imo kaalam labaw pa sang sa akon nabatian. 7Daw ano ka suwerte sang imo mga tinawo! Daw ano ka suwerte sang imo mga opisyal nga nagaalagad sa imo kay permi nila mabatian ang imo kaalam. 8Dalayawon ang Ginoo nga imo Dios, nga nalipay sa imo kag nagbutang sa imo sa trono agod maghari para sa iya. Tungod sa gugma sang imo Dios sa Israel kag sa iya handom nga padayunon niya ini nga nasyon hasta san-o, ginhimo niya ikaw nga hari sini, agod himuon mo ang husto kag matarong sa mga tawo.”

9Dayon ginhatagan niya si Haring Solomon sing mga lima ka tonelada nga bulawan, madamo nga mga panakot kag malahalon nga mga bato. Wala na gid sing may makatupong sa kadamuon sang panakot nga ginhatag sang rayna sang Sheba kay Haring Solomon.

10May dala man ang mga tinawo ni Haring Solomon kag ang mga tinawo ni Hiram sang mga bulawan, mga kahoy nga almug, kag malahalon nga mga bato halin sa Ofir. 11Gin-gamit ni Haring Solomon ang mga kahoy nga almug nga mga hagdanan sa templo sang Ginoo kag sa palasyo, kag ang iban ginhimo nga mga arpa kag mga lira para sa mga musikero. Wala gid sing pareho sina9:11 sina: Posible ang ginatumod amo ang almug, ukon ang mga instrumento, ukon ang mga hagdanan. nga nakita sang una sa Juda.

12Ginhatag ni Haring Solomon sa rayna sang Sheba ang bisan ano nga ginpangayo niya. Mas sobra pa ang ginhatag ni Solomon sa iya sang sa gindala niya. Dayon nagpauli ang rayna sa iya lugar upod sang iya mga tinawo.

Ang Manggad ni Solomon

(1 Har. 10:14-29)

13Kada tuig nagabaton si Solomon sing mga 23 ka tonelada nga bulawan, 14wala labot sa mga buhis nga halin sa mga negosyante. Nagahatag man sa iya sang mga bulawan kag pilak ang tanan nga hari sang Arabia kag ang mga gobernador sang Israel.

15Nagpahimo si Haring Solomon sang 200 ka dalagko nga mga taming nga ang kada taming nahaklapan sing mga pito9:15 pito: ukon, tatlo kag tunga. ka kilo nga bulawan. 16Nagpahimo man siya sang 300 ka magagmay nga mga taming nga ang kada taming nahaklapan sing mga tatlo kag tunga9:16 tatlo kag tunga: ukon, lapit duha. ka kilo nga bulawan. Ginpabutang niya ini tanan didto sa bahin sang palasyo nga ginatawag Kagulangan sang Lebanon.

17Nagpahimo man ang hari sang isa ka dako nga trono nga halin sa mga bangkil sang mga elepante, kag ginhaklapan ini sang puro nga bulawan. 18May anom ka halintang ang trono, kag may bulawan ini nga tulungtungan sang tiil. Sa kada kilid sang halambuyan sini may ara nga estatwa sang leon nga nagatindog. 19Kag may ara man nga estatwa sang leon sa kada kilid sang halintang. Dose tanan ka estatwa sa anom ka halintang. Wala sing may makapareho sini nga trono sa bisan diin nga ginharian. 20Ang tanan nga ilimnan ni Haring Solomon puro bulawan, kag ang tanan nga kagamitan sa bahin sang palasyo nga ginatawag Kagulangan sang Lebanon puro man bulawan. Wala ini ginhimo sa pilak kay gamay lang ang bili sang pilak sang panahon ni Solomon. 21May mga barko man si Solomon nga pangnegosyo,9:21 pangnegosyo: sa Hebreo, pa-Tarshish. nga ginadala sang mga tinawo ni Hiram. Ini nga mga barko nagapauli isa ka bes sa kada tatlo ka tuig, nga may dala nga mga bulawan, pilak, bangkil sang elepante, kag dalagko kag magagmay nga klase sang mga amo.

22Wala sing bisan sin-o nga hari sa kalibutan nga makatupong sa kaalam kag sa manggad ni Haring Solomon. 23Ang tanan nga hari sa kalibutan nagatinguha nga makita si Solomon agod makapamati sila sa kaalam nga ginhatag sang Dios sa iya. 24Kada tuig, ang kada isa nga nagabisita sa iya may dala nga mga regalo—mga butang nga hinimo halin sa pilak kag bulawan, mga bayo, mga armas, mga panakot, mga kabayo, kag mga mula.9:24 mula: sa English, mule. Ini nga sapat kaanggid sa kabayo.

25May 4,000 ka kuwadra si Solomon para sa iya mga kabayo kag mga karwahe. May 12,000 siya ka kabayo9:25 kabayo: ukon, manugkabayo. nga ginbutang niya sa mga banwa nga bulutangan sang iya mga karwahe, kag ang iban didto sa iya sa Jerusalem. 26Ginsakop niya ang tanan nga hari halin sa Suba sang Eufrates hasta sa duta sang mga Filistinhon kag sa dulunan sang Egipto. 27Sang panahon nga siya ang hari, ang pilak sa Jerusalem daw pareho lang ka ordinaryo sa mga bato, kag ang kahoy nga sedro daw pareho kabugana sa ordinaryo nga mga kahoy nga sikomoro sa mga bulobukid sa nakatundan. 28Ang mga kabayo ni Solomon naghalin pa sa Egipto kag sa iban pa nga mga nasyon.

Ang Katapusan sang Paghari ni Solomon

(1 Har. 11:41-43)

29Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Solomon halin sa umpisa hasta sa katapusan nasulat sa Sinulatan ni Propeta Natan, sa Mensahi ni Ahia nga Taga-Shilo, kag sa Mga Palanan-awon ni Propeta Ido, nga nagasugid man parte sa paghari ni Jeroboam nga anak ni Nebat. 30Sa Jerusalem nag-estar si Solomon samtang nagahari siya sa bug-os nga Israel sa sulod sang 40 ka tuig. 31Sang napatay siya, ginlubong siya sa banwa sang iya amay nga si David. Kag si Rehoboam nga iya anak ang nagbulos sa iya bilang hari.

La Bible du Semeur

2 Chroniques 9:1-31

La visite de la reine de Saba

(1 R 10.1-13)

1La reine de Saba9.1 Sur la reine de Saba, voir note 1 R 10.1. Cf. Mt 12.42 ; Lc 11.31., ayant entendu parler de la réputation que Salomon avait acquise, vint à Jérusalem pour éprouver sa sagesse en lui posant des questions difficiles. Elle avait une suite importante et des chameaux chargés d’épices, de parfums, d’or en grande quantité et de pierres précieuses. Elle se présenta devant Salomon et parla avec lui de tout ce qu’elle avait sur le cœur. 2Salomon lui expliqua tout ce qu’elle demandait ; rien n’était trop difficile pour Salomon, il n’y avait aucun sujet sur lequel il ne pouvait lui donner de réponse.

3La reine de Saba constata combien Salomon était rempli de sagesse, elle vit le palais qu’il avait construit, 4les mets de sa table, le logement de ses serviteurs, l’organisation de leur service, leur livrée, ceux qui servaient à manger et à boire et leur tenue, et les holocaustes qu’il offrait dans le temple de l’Eternel. Elle en perdit le souffle 5et elle dit au roi : C’est donc bien vrai ce que j’avais entendu dire dans mon pays au sujet de tes propos et de ta sagesse ! 6Je ne croyais pas ce qu’on disait à ton sujet, avant d’être venue ici et de l’avoir vu de mes propres yeux. Et voici qu’on ne m’a pas raconté la moitié de l’ampleur de ta sagesse. Tu surpasses tout ce que j’avais entendu dire. 7Qu’ils en ont de la chance, tous ceux qui t’entourent et qui sont toujours en ta présence, de pouvoir profiter sans cesse de ta sagesse ! 8Béni soit l’Eternel, ton Dieu, qui t’a témoigné sa faveur en te plaçant sur son trône afin que tu sois roi pour lui, l’Eternel, ton Dieu ! C’est à cause de son amour pour Israël, et pour que ce peuple subsiste pour toujours que ton Dieu t’a établi roi sur ce peuple pour que tu le gouvernes avec justice et équité.

9Ensuite, la reine fit cadeau au roi de trois tonnes et demie d’or, d’une très grande quantité de parfums et d’épices, et de pierres précieuses. Il n’y a plus eu de parfums et d’épices comparables à ceux que la reine de Saba offrit au roi Salomon.

10De plus, les équipages de Hiram et ceux de Salomon qui importaient de l’or d’Ophir ramenèrent aussi de là-bas du bois de santal9.10 Bois précieux importé par les Phéniciens., et des pierres précieuses. 11Le roi utilisa le bois de santal pour faire des escaliers pour le temple de l’Eternel et pour le palais royal, ainsi que des lyres et des luths pour les musiciens. Jamais on n’avait rien vu de pareil auparavant dans le pays de Juda. 12Le roi Salomon donna à la reine de Saba tout ce qu’elle désirait et ce qu’elle demandait – incomparablement plus que ce qu’elle avait apporté au roi. Après cela, elle s’en retourna dans son pays, accompagnée de ses serviteurs.

La richesse de Salomon

(1 R 10.14-29 ; 2 Ch 1.14-17)

13Chaque année, Salomon recevait vingt tonnes d’or, 14sans compter le produit des taxes payées par les importateurs et les marchands ainsi que les tributs versés par tous les rois d’Arabie et les impôts perçus par les gouverneurs du pays qui apportaient de l’or et de l’argent à Salomon. 15Le roi Salomon fit fabriquer deux cents grands boucliers d’or battu, pour lesquels on employa six kilogrammes d’or par pièce, 16et trois cents petits boucliers d’or battu pour chacun desquels on employa trois kilogrammes d’or. Le roi les fit placer dans le palais de la Forêt-du-Liban9.16 Voir 1 R 7.2 et note.. 17Il fit aussi fabriquer un grand trône d’ivoire plaqué d’or pur. 18Six marches y conduisaient, un marchepied en or y était fixé, et il y avait des accoudoirs de part et d’autre du siège, avec, à côté d’eux, deux lions sculptés. 19Douze lions se tenaient debout de part et d’autre des six marches. Rien de semblable n’existait dans aucun royaume. 20Tout le service à boisson du roi Salomon était en or, et toute la vaisselle du palais de la Forêt-du-Liban en or fin. Car, du temps du roi Salomon, l’argent était considéré comme un métal sans grande valeur. 21En effet, le roi disposait d’une flotte de navires au long cours qui naviguaient avec les marins de Hiram, et qui, tous les trois ans, revenaient chargés d’or, d’argent, d’ivoire, de singes et de paons.

Conclusion : richesse et sagesse de Salomon

22Le roi Salomon surpassa tous les rois de la terre par sa richesse et sa sagesse. 23Tous les rois de la terre cherchaient à le rencontrer pour se mettre à l’écoute de la sagesse que Dieu lui avait donnée. 24Et chaque année, ces visiteurs lui apportaient leurs présents : des objets d’argent et d’or, des vêtements, des armes, des épices et des parfums, des chevaux et des mulets. 25Salomon avait quatre mille écuries pour les chevaux et les chars et douze mille hommes d’équipage pour ses chars. Il les cantonna dans des villes de garnison, ainsi qu’auprès de lui à Jérusalem9.25 Voir 2 Ch 1.14.. 26Salomon dominait sur tous les rois de la région s’étendant depuis l’Euphrate jusqu’au pays des Philistins et jusqu’à la frontière d’Egypte9.26 Voir Gn 15.18.. 27Le roi rendit l’argent aussi commun à Jérusalem que les pierres, et les cèdres aussi nombreux que les sycomores qui croissent dans la plaine côtière le long de la Méditerranée. 28Des chevaux étaient importés d’Egypte pour Salomon et de tous les autres pays.

La fin du règne de Salomon

(1 R 11.41-43)

29Les autres faits et gestes de Salomon, des premiers aux derniers, sont cités dans les Actes du prophète Nathan, dans la prophétie d’Ahiya de Silo et dans les Révélations du prophète Yéedo au sujet de Jéroboam, fils de Nebath. 30Salomon régna quarante ans à Jérusalem sur tout Israël. 31Puis il rejoignit ses ancêtres décédés et on l’enterra dans la Cité de David, son père. Son fils Roboam lui succéda sur le trône.