Ang Paghari ni Josia sa Juda
(2 Har. 22:1-2)
1Nagaedad si Josia sang walo ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 31 ka tuig. 2Maayo ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo kag nagsunod siya sa pagginawi sang iya katigulangan nga si David. Ginsunod gid niya ang husto.
3Sang ikawalo nga tuig sang iya paghari, samtang bata pa siya, nagsugod siya sa pagdangop sa Dios sang iya katigulangan nga si David. Kag sang ikadose nga tuig sang iya paghari, nagsugod siya sa pagtinlo sa Juda kag Jerusalem paagi sa pagpaguba sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, sang mga dios-dios kag sang mga imahen. 4Ginpaguba man niya ang mga halaran para sa mga imahen ni Baal kag ang mga halaran nga ginasunugan sang insenso sa tupad sini. Ginpadugmok niya ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, ang mga dios-dios kag ang mga imahen, kag dayon ginsabwag niya ini sa mga lulubngan sang mga tawo nga naghalad sa sini nga mga butang. 5Ginpasunog man niya ang mga tul-an sang mga pari sang sini nga mga dios-dios sa mga halaran nga ila ginahalaran. Sa sini nga paagi gintinluan niya ang Juda kag Jerusalem. 6Amo man ini ang ginhimo niya sa mga banwa sang Manase, Efraim, kag Simeon, kag hasta sa Naftali, pati sa mga guba nga mga banwa sa palibot sini. 7Ginpaguba niya ang mga halaran kag ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, kag ginpadugmok ang mga dios-dios kag ang mga halaran nga ginasunugan sang insenso. Pagkatapos nga nahimo niya ini sa bug-os nga Israel, nagpauli siya sa Jerusalem.
Nakita ang Libro sang Kasuguan sa Templo
(2 Har. 22:3-20)
8Sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Josia, pagkatapos nga natinluan niya ang duta kag ang templo, nagdesisyon siya sa pagpakay-o sang templo sang Ginoo nga iya Dios. Gintugyan niya ini nga obra kay Shafan nga anak ni Azalia, sa gobernador sang Juda nga si Maasea, kag sa manugdumala sang mga kasulatan sang ginharian nga si Joa, nga anak ni Joahaz. 9Ini sila nagkadto kay Hilkia nga pangulo nga pari sa paghatag sang kuwarta nga gindala sang mga tawo sa templo sang Dios. Ini nga kuwarta ginkolekta sang mga Levita nga nagabantay sang puwertahan sang templo halin sa mga katawhan sang Manase, Efraim, kag sa nabilin nga katawhan sang Israel, kag sa mga katawhan sang Juda kag Benjamin, pati na sa mga nagaestar sa Jerusalem. 10Dayon ginhatag ang kuwarta sa mga tawo nga gintugyanan sa pagdumala sang pagpakay-o sang templo sang Ginoo, kag gin-gamit nila ini sa pagsuhol sa mga manug-obra. 11Ang iban nga kuwarta ginhatag nila sa mga manug-obra agod ibakal sang mga bato nga nabasbasan na kag sang mga kahoy para sa balayan sang templo34:11 templo: ukon, mga bilding. nga ginpabay-an sang mga hari sang Juda nga maguba.
12Matutom gid ang mga manug-obra sa ila trabaho. Gindumalahan sila sang apat ka mga Levita nga sila ni Jahat kag Obadias, nga mga kaliwat ni Merari, kag Zacarias kag Meshulam, nga mga kaliwat ni Kohat. Ini nga mga Levita maayo magtukar sang mga instrumento. 13Sila ang gintugyanan sa pagdumala sa mga manug-obra nga may nagkalain-lain nga trabaho. Ang iban nga mga Levita nag-alagad bilang mga sekretaryo, mga eksperto sa pagsulat sang mga dokumento, kag mga manugbantay sang mga puwertahan sang templo.
14Samtang ginakuha ang kuwarta nga ginkolekta sa templo sang Ginoo, nakita ni Hilkia nga pari ang Libro sang Kasuguan sang Ginoo nga ginhatag sa mga Israelinhon paagi kay Moises. 15Ginbalita niya kay Shafan, nga sekretaryo sang hari, nga nakita niya ang Libro sang Kasuguan sa templo sang Ginoo. Dayon ginhatag niya ini kay Shafan, 16kag gindala ini ni Shafan sa hari. Nagsiling dayon siya sa hari, “Ginhimo namon nga mga opisyal ang tanan nga ginpahimo mo sa amon. 17Ginkuha namon ang kuwarta sa templo sang Ginoo kag ginhatag sa mga gintugyanan sa pagpakay-o sang templo.” 18Nagsiling pa gid siya sa hari, “May ginhatag sa akon nga libro si Hilkia nga pari.” Kag ginbasa niya ini sa atubangan sang hari.
19Pagkabati sang hari sang nasulat sa Kasuguan, gin-gisi niya ang iya bayo sa kasubo. 20Nagmando dayon siya kay Hilkia, kay Ahikam nga anak ni Shafan, kay Abdon nga anak ni Micas, kay Shafan nga sekretaryo, kag kay Asaya nga iya personal nga alagad. Siling niya, 21“Magpamangkot kamo sa Ginoo para sa akon kag para sa nabilin nga katawhan sang Israel kag Juda parte sining nasulat sa libro nga nakita. Puwerte gid ang kaakig sang Ginoo sa aton tungod kay wala nagtuman ang aton mga katigulangan sa ginsiling sang Ginoo nga sundon ang mga nasulat sa sini nga libro.”
22Gani naglakat si Hilkia kag ang mga ginsugo sang hari nga mag-upod sa iya sa isa ka propeta nga babayi nga si Hulda sa pagpamangkot sa iya. Ining si Hulda nagaestar sa bag-o nga bahin sang Jerusalem kag asawa siya ni Shalum nga anak ni Tokhat kag apo ni Hasra. Si Shalum amo ang nagaatipan sang mga bayo sa templo.
23-24Nagsiling si Hulda sa ila, “Silinga ninyo ang tawo nga nagpadala sa inyo sa akon nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Laglagon ko ang ini nga lugar kag ang mga pumuluyo sini, suno sa nasulat sa libro nga ginbasa sa imo atubangan. 25Ipakita ko gid ang akon kaakig sa sini nga lugar kag indi ini mauntat, kay ginsikway ako sang akon katawhan kag nagsunog sila sang insenso sa pagsimba sa iban nga mga dios. Ginpaakig gid nila ako sa ila mga ginhimo.34:25 sa ila mga ginhimo: ukon, sa mga dios-dios nga ila ginhimo.
26“Pero silinga ninyo ang hari sang Juda nga nagpadala sa inyo sa pagpamangkot sa Ginoo nga indi siya matublag sa ato nga mensahi, kay amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: 27Ginpamatian ko ang imo pangamuyo, kay naghinulsol ka kag nagpaubos sang imo kaugalingon sa akon atubangan sang mabatian mo ang akon ginsiling kontra sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini. Gin-gisi mo pa gani ang imo bayo kag naghibi sa akon atubangan sa paghinulsol. Gani ako, ang Ginoo, nagasiling nga 28samtang buhi ka pa, indi mag-abot ang kalaglagan nga ipadala ko sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini. Mapatay ka nga may kalinong.”
Kag ginsugiran nila ang hari sang sabat ni Hulda.
Nagpromisa si Josia nga Tumanon Niya ang mga Sugo sang Dios
(2 Har. 23:1-20)
29Dayon ginpatawag ni Haring Josia ang tanan nga manugdumala sang Juda kag Jerusalem. 30Nagkadto siya sa templo sang Ginoo upod ang tanan nga katawhan sang Juda kag Jerusalem halin sa pinakadungganon hasta sa pinakakubos. Nag-upod man ang mga pari kag mga Levita. Ginbasa ni Josia sa ila ang tanan nga nasulat sa Libro sang Kasugtanan, nga nakita sa templo sang Ginoo. 31Dayon nagtindog si Josia sa kilid sang haligi.34:31 haligi nga masami nga ginatindugan sang hari. Kag naghimo siya sang kasugtanan sa presensya sang Ginoo nga magsunod siya sa Ginoo paagi sa pagtuman sa iya mga sugo, pagpanudlo, kag pagsulundan sa bug-os niya nga tagipusuon kag kalag. Nagpromisa siya nga tumanon niya ang mga ginapatuman sang kasugtanan sang Dios nga nasulat sa sini nga libro. 32Kag ginpapromisa man niya ang mga katawhan sang Jerusalem kag Benjamin nga magtuman sa kasugtanan sang Dios. Gani nagtuman sila sa kasugtanan sang Dios, ang Dios sang ila mga katigulangan.
33Dayon ginpakuha ni Josia ang tanan nga makangilil-ad nga mga dios-dios sa bug-os nga duta sang Israel, kag ginpaalagad ang mga tawo sa Ginoo nga ila Dios. Samtang buhi siya, ginsunod gid nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan.
Kong Josias’ reformkampagne
2.Kong. 22,1-7; 23,4-20
1Josias var otte år gammel, da han blev konge, og han regerede i Jerusalem i 31 år. 2Han gjorde, hvad der var ret i Herrens øjne og fulgte i sin forfar Davids spor.
3I sit ottende regeringsår begyndte den unge konge at søge sin forfar Davids Gud. Fire år senere begyndte han på en omfattende udrensning i Juda og Jerusalem, hvor han fjernede afgudsaltrene, Asherapælene og de mange afgudsbilleder. 4Han sørgede for, at både brændofferaltrene og røgelsesaltrene for Ba’al blev revet ned, at Asherapælene blev hugget om, og at de udskårne og støbte afgudsbilleder blev knust til støv og resterne spredt ud på de folks grave, som havde dyrket afguderne. 5Han tog afgudspræsternes knogler og brændte dem på deres egne altre. På den måde foretog han en udrensning i Jerusalem og hele Judas land.
6Han foretog en lignende udrensning i byerne i Manasse, Efraim og Simeon, ja, endog helt oppe i Naftali mod nord. 7Han rev afgudsaltrene og Asherapælene ned, knuste afgudsbillederne til støv og ødelagde røgelsesaltrene. Efter at have gennemført denne udrensning over hele Israel vendte han tilbage til Jerusalem.
8I Josias’ 18. regeringsår, mens han var i fuld gang med at rense landet og templet for afgudsdyrkelse, udnævnte han tre mænd til at have overopsyn med restaureringen af templet. Mændene var: Shafan, søn af Atzalja; Ma’aseja, guvernøren over Jerusalem; og Joa, søn af Joahaz, byens kasserer. 9Disse mænd gik op til ypperstepræsten Hilkija og fik fat i de penge, der var blevet indsamlet som gaver til templet under opsyn af levitterne, der stod vagt ved templets indgang. Gaverne var blevet bragt af Efraims, Manasses og resten af Nordrigets befolkning samt af Judas, Benjamins og Jerusalems indbyggere. 10-11Pengene gav de videre til dem, der var ansvarlige for vedligeholdelsen af templet, så de kunne betale udgifterne til restaureringen, indkøb af tømmer og stenblokke og løn til tømrerne og stenhuggerne. De foregående konger i Juda havde nemlig ladet templet fuldstændig forfalde.
12Mændene udførte deres arbejde samvittighedsfuldt under opsyn af Jahat og Obadja af Meraris slægt og Zekarja og Meshullam af Kehats slægt. De levitter, som normalt skulle synge og spille i templet, 13havde opsyn med arbejderne, der udførte deres forskellige opgaver. Andre levitter fik til opgave at tage sig af regnskaber, skrivebordsarbejde og at holde vagt.
Ypperstepræsten finder lovbogen under restaureringen
2.Kong. 22,8-20
14En dag mens ypperstepræsten Hilkija var i færd med at hente de indsamlede penge i templet, fandt han en kopi af den lovbog, som Gud i sin tid havde givet til Moses.
15Straks gav han besked til Shafan, statssekretæren: „Jeg har fundet lovbogen i Herrens hus.” Derefter overlod han bogrullen til Shafan. 16Shafan gik nu til kongen med bogrullen og aflagde følgende rapport: „Dine embedsmænd har gjort alt, hvad du har bedt dem om. 17De penge, der er blevet indsamlet i templet, har vi udbetalt til opsynsmændene, som aflønner arbejderne.” 18Derefter tilføjede han: „Præsten Hilkija gav mig denne bog.” Så gav han sig til at læse op for kongen. 19Da kongen hørte, hvad der stod i bogen, blev han så fortvivlet, at han rev en flænge i sit tøj. 20Øjeblikkeligt tilkaldte han Hilkija og nogle flere af sine embedsmænd. Det var Shafans søn Ahikam, Mikas søn Abdon og hans personlige tjener Asaja.
21„Gå hen og rådspørg Herren på mine og hele Israels folks vegne om indholdet af denne lovbog,” sagde han. „Herren er uden tvivl vred på os, for vores forfædre har ikke adlydt Herrens ord, som de står skrevet i denne bog.”
22Derpå gik ypperstepræsten og de fire embedsmænd hen til Jerusalems nye bydel, hvor profeten Hulda boede sammen med sin mand, Shallum (en søn af Tokhat, som var søn af Hasra). Shallum havde ansvar for præstedragterne. 23-24Hulda sagde til dem: „Herren, Israels Gud, siger: ‚Sig til den mand, som sendte jer, at jeg, Herren, vil straffe dette sted og dets indbyggere i overensstemmelse med de forbandelser, der står i den bog, som nu er blevet læst op for Judas konge, 25for de har forkastet mig til fordel for andre guder. De har ofret røgelse til afguderne og provokeret mig med alle deres afgudsbilleder. Jeg må straffe dem, og straffen står ikke til at ændre. 26Men til kongen, som sendte jer for at rådspørge Herren, skal I overbringe følgende personlige budskab: Den straf, som du lige har hørt om, står fast, 27men fordi du var fortvivlet over, hvad der er sket, og ydmygede dig for mig, da du hørte om mine advarsler om den forbandelse og ødelæggelse, der skal ramme landet, og fordi du flængede dit tøj og græd for mit ansigt, så vil jeg bønhøre dig. 28Jeg vil udskyde dommens time over Jerusalem, så byen ikke bliver ødelagt i din levetid. Du skal få lov at dø i fred og blive skånet for at være vidne til den katastrofe, jeg sender over dette sted og dets indbyggere.’ ” Med det budskab vendte de tilbage til kongen.
Josias og folket lover atter at overholde pagtens betingelser
2.Kong. 23,1-3
29Kong Josias indkaldte nu alle Judas og Jerusalems ledere, 30alle præsterne, levitterne og resten af folket, høj såvel som lav, til et stort møde på tempelpladsen. Han bekendtgjorde, at pagtens bog var blevet fundet i templet, og befalede, at der skulle læses op fra den. 31Derefter stillede han sig ved søjlen foran indgangen til templet og aflagde et højtideligt løfte til Herren om altid at adlyde ham og omhyggeligt overholde bogens befalinger og forskrifter af hele sit hjerte og med hele sin sjæl. Han indviede sig til at opfylde alle pagtens betingelser. 32Bagefter fik han alle i Jerusalem og Benjamin til at aflægge samme løfte til deres forfædres Gud.
33Josias fjernede alle de afskyelige afgudsaltre og -billeder i hele Israels område og befalede, at alle skulle tilbede Herren. Og så længe han levede, vendte de sig ikke bort fra Herren, som var deres og deres forfædres Gud.
