Ang Paghari ni Uzia sa Juda
(2 Har. 14:21-22; 15:1-7)
1Ang ginbulos sang katawhan sang Juda kay Amazia bilang hari amo ang iya anak nga si Uzia26:1 Uzia: ukon, Azaria. nga nagaedad sang 16 ka tuig. 2Siya ang nagbawi sang Elat26:2 Elat: ukon, Elot. kag nagpatindog liwat sini sa tapos mapatay ang iya amay nga si Amazia. 3Nagaedad si Uzia sang 16 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 52 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jecolia nga taga-Jerusalem. 4Maayo ang ginhimo ni Uzia sa panulok sang Ginoo, pareho sang ginhimo sang iya amay nga si Amazia. 5Nagdangop siya sa Dios sang panahon ni Zacarias, nga amo ang nagtudlo sa iya sa pagtahod sa Dios. Samtang nagapadayon siya sa pagdangop sa Ginoo, ginapauswag siya sang Dios.
6Nagpakig-away siya sa mga Filistinhon kag gin-guba niya ang mga pader nga nagapalibot sa mga banwa sang Gat, Jabne, kag Ashdod. Dayon nagpatindog siya sang bag-o nga mga banwa malapit sa Ashdod kag sa iban pa nga mga lugar sang Filistia. 7Ginbuligan siya sang Dios sa iya nga pagpakig-away sa mga Filistinhon, mga Meunhon, kag sa mga Arabo nga nagaestar sa Gur Baal. 8Nagabayad sang buhis ang mga Ammonhon sa iya, kag nangin bantog siya hasta sa Egipto, tungod nga naggamhanan na gid siya.
9Ginpabakod pa gid ni Uzia ang Jerusalem paagi sa pagpatindog sang mga tore sa Pamusod nga Puwertahan, sa Puwertahan nga Nagaatubang sa Pulopatag, kag sa likuan sang pader. 10Nagpatindog man siya sang mga tore sa kamingawan kag nagpakutkot sang madamo nga buho nga pulunduhan sang tubig tungod madamo ang iya mga kasapatan sa mga bulobukid sa nakatundan kag sa kapatagan. Mahilig man siya magpanguma. May mga tinawo siya nga nagaatipan sa iya uma kag talamnan sang ubas sa kabukiran kag sa matambok nga kapatagan.
11May mga hanas nga mga soldado si Uzia nga handa sa pagpakig-away. Ini sila gin-organisar kag gin-grupo-grupo ni Jiel nga sekretaryo kag ni Maasea nga opisyal, sa idalom sang pagdumala ni Hanania nga isa sa mga opisyal sang hari. 12Ang mga kumander sang maayo nga mga soldado amo ang mga pangulo sang mga pamilya nga 2,600 tanan. 13Ang kadamuon sang mga soldado mga 307, 500. Ini sila hanas gid sa pagpakig-away, kag preparado sa pagbulig sa hari kontra sa iya mga kaaway. 14Ginhatagan sila ni Uzia sang mga taming, bangkaw, helmet, bayo nga panagang sa lawas, pana, kag labyog. 15Nagpahimo man si Uzia sang mga kagamitan26:15 kagamitan: ukon, makinarya. sa mga hanas nga mga manug-obra agod gamiton sa pagpana kag sa paghaboy sang dalagko nga mga bato halin sa mga tore kag sa mga pamusod sang mga pader. Nangin bantog si Uzia bisan diin, tungod kay ginbuligan siya sang Ginoo hasta nga naggamhanan siya.
16Pero sang nangin gamhanan na siya, nagbugalon siya. Kag amo ini ang nakapalaglag sa iya. Wala siya nagtuman sa Ginoo nga iya Dios, kay nagsulod siya sa templo sang Ginoo kag personal nga nagsunog sang insenso sa halaran. 17Ginsunod siya ni Azaria nga pangulo nga pari kag sang 80 pa ka maisog nga mga pari sang Ginoo, 18kag ginsabdong. Siling nila, “Uzia, indi ka dapat magsunog sang insenso para sa Ginoo. Ina nga buluhaton iya lang sang mga pari nga mga kaliwat ni Aaron. Sila ang ginpili sang Ginoo nga magsunog sang insenso. Magguwa ka sa templo, kay wala ka magtuman sa Ginoo. Indi ka pagpadunggan sang Ginoong Dios sa sinang ginhimo mo.”
19Naakig gid si Uzia sa mga pari. Kag samtang ginauyatan niya ang suludlan sang insenso sa may halaran didto sa templo, gintubuan sang delikado nga balatian sa panit26:19 delikado nga balatian sa panit: sa iban nga mga translations, aro. Ang Hebreo nga pulong sini ginagamit sa pila ka klase sang balatian sa panit nga ginakabig nga mahigko, suno sa Lev. 13. ang iya agtang. 20Sang makita ni Azaria nga pangulo nga pari kag sang kaupod niya nga mga pari nga gintubuan sang balatian sa panit ang agtang ni Uzia, ginpadali-dali nila siya paguwa sa templo. Siya mismo gusto magguwa gilayon, tungod kay ginsilutan siya sang Ginoo.
21May balatian sa panit si Haring Uzia hasta sa adlaw nga napatay siya. Nag-estar siya sa isa ka naseparar nga balay, kag wala siya gintugutan nga makasulod sa templo. Si Jotam nga iya anak amo ang nagpangulo sa palasyo kag sa katawhan sang Juda. 22Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Uzia, halin sa umpisa hasta sa katapusan, ginsulat ni Propeta Isaias nga anak ni Amoz. 23Sang napatay si Uzia, ginlubong siya malapit sa ginlubngan sang mga hari nga iya mga katigulangan. Wala siya ginsimpon sa ila, kay may balatian siya sa panit. Si Jotam nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Uzziah king of Judah
1Then all the people of Judah took Uzziah,26:1 Also called Azariah who was sixteen years old, and made him king in place of his father Amaziah. 2He was the one who rebuilt Elath and restored it to Judah after Amaziah rested with his ancestors.
3Uzziah was sixteen years old when he became king, and he reigned in Jerusalem for fifty-two years. His mother’s name was Jekoliah; she was from Jerusalem. 4He did what was right in the eyes of the Lord, just as his father Amaziah had done. 5He sought God during the days of Zechariah, who instructed him in the fear26:5 Many Hebrew manuscripts, Septuagint and Syriac; other Hebrew manuscripts vision of God. As long as he sought the Lord, God gave him success.
6He went to war against the Philistines and broke down the walls of Gath, Jabneh and Ashdod. He then rebuilt towns near Ashdod and elsewhere among the Philistines. 7God helped him against the Philistines and against the Arabs who lived in Gur Baal and against the Meunites. 8The Ammonites brought tribute to Uzziah, and his fame spread as far as the border of Egypt, because he had become very powerful.
9Uzziah built towers in Jerusalem at the Corner Gate, at the Valley Gate and at the angle of the wall, and he fortified them. 10He also built towers in the wilderness and dug many cisterns, because he had much livestock in the foothills and in the plain. He had people working his fields and vineyards in the hills and in the fertile lands, for he loved the soil.
11Uzziah had a well-trained army, ready to go out by divisions according to their numbers as mustered by Jeiel the secretary and Maaseiah the officer under the direction of Hananiah, one of the royal officials. 12The total number of family leaders over the fighting men was 2,600. 13Under their command was an army of 307,500 men trained for war, a powerful force to support the king against his enemies. 14Uzziah provided shields, spears, helmets, coats of armour, bows and slingstones for the entire army. 15In Jerusalem he made devices invented for use on the towers and on the corner defences so that soldiers could shoot arrows and hurl large stones from the walls. His fame spread far and wide, for he was greatly helped until he became powerful.
16But after Uzziah became powerful, his pride led to his downfall. He was unfaithful to the Lord his God, and entered the temple of the Lord to burn incense on the altar of incense. 17Azariah the priest with eighty other courageous priests of the Lord followed him in. 18They confronted King Uzziah and said, ‘It is not right for you, Uzziah, to burn incense to the Lord. That is for the priests, the descendants of Aaron, who have been consecrated to burn incense. Leave the sanctuary, for you have been unfaithful; and you will not be honoured by the Lord God.’
19Uzziah, who had a censer in his hand ready to burn incense, became angry. While he was raging at the priests in their presence before the incense altar in the Lord’s temple, leprosy26:19 The Hebrew for leprosy was used for various diseases affecting the skin; also in verses 20, 21 and 23. broke out on his forehead. 20When Azariah the chief priest and all the other priests looked at him, they saw that he had leprosy on his forehead, so they hurried him out. Indeed, he himself was eager to leave, because the Lord had afflicted him.
21King Uzziah had leprosy until the day he died. He lived in a separate house26:21 Or in a house where he was relieved of responsibilities – leprous, and excluded from the temple of the Lord. Jotham his son had charge of the palace and governed the people of the land.
22The other events of Uzziah’s reign, from beginning to end, are recorded by the prophet Isaiah son of Amoz. 23Uzziah rested with his ancestors and was buried near them in a cemetery that belonged to the kings, for people said, ‘He had leprosy.’ And Jotham his son succeeded him as king.
