1 Samuel 15 – HLGN & HTB

Ang Pulong Sang Dios

1 Samuel 15:1-35

Ginsikway sang Dios si Saul Bilang Hari

1Nagsiling si Samuel kay Saul, “Ako amo ang ginpadala sadto sang Ginoo sa paghaplas sa imo sang lana sa pagpakita nga ikaw ang pinili nga hari sang iya katawhan nga mga Israelinhon. Gani pamatii ining mensahi sang Ginoo nga Makagagahom: 2‘Silutan ko ang mga Amaleknon tungod sa ila pagsalakay sa mga Israelinhon sang naghalin sila sa Egipto. 3Gani karon, salakaya ang mga Amaleknon! Laglaga sing bug-os15:3 Laglaga sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini. ang tanan nga ara sa ila. Pamatya ang ila mga lalaki, mga babayi, mga kabataan, pati mga lapsag, mga baka, mga karnero, mga kanding, mga kamelyo, kag mga asno.’ ”

4Gani ginpatipon ni Saul ang mga soldado sa Telaim. May 200,000 ka soldado ang nagtipon, kag may 10,000 man nga halin sa Juda. 5Dayon nagkadto sila ni Saul sa banwa sang Amalek, kag naghulat sila sa ililigan sang tubig sa pagsalakay. 6Nagpadala si Saul sang sini nga mensahi sa mga Kenhanon: “Lakat kamo! Bayai ninyo ang mga Amaleknon agod indi ko kamo paglaglagon upod sa ila, kay maayo kamo sa mga Israelinhon sang nagguwa sila sa Egipto.” Gani nagpalayo ang mga Kenhanon sa mga Amaleknon. 7Dayon ginsalakay nila ni Saul ang mga Amaleknon sa Havila hasta sa Shur, sa sidlangan sang Egipto. 8-9Ginlaglag nila sing bug-os ang tanan nga Amaleknon, pero si Agag iya nga ila hari wala nila pagpatya kundi ila lang ginbihag. Wala man nila pagpamatya ang pinakamaayo nga mga karnero kag mga baka, pati ang ila sini mga tinday. Ang tanan nga maayo wala nila paglaglaga, pero ang mga pigaw kag indi mapuslan ginlaglag nila.

10Karon nagsiling ang Ginoo kay Samuel, 11“Naghinulsol ako nga ginhimo ko si Saul nga hari, tungod kay nagtalikod siya sa akon kag wala niya gintuman ang akon mga sugo.” Pagkabati sini ni Samuel, naakig gid siya, gani nagpangamuyo siya sa Ginoo sa bilog nga gab-i.

12Aga pa gid sang madason nga adlaw, nagbangon si Samuel kag naglakat sa pagpakigkita kay Saul. Pero may nagsiling sa iya, “Nagkadto si Saul sa Carmel sa pagpatindog didto sang monumento para sa iya kadungganan, kag pagkatapos nagkadto siya sa Gilgal.”

13Ginkadtuan ni Samuel si Saul. Kag sang magkitaay sila, nagsiling si Saul sa iya, “Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Ginoo! Gintuman ko ang sugo sang Ginoo.” 14Pero nagsiling si Samuel, “Kon matuod nga gintuman mo ang sugo sang Ginoo, ti ngaa may nabatian ako nga mga karnero kag mga baka nga nagaima?”15:14 nagaima: ukon, nagainga. 15Nagsabat si Saul, “Mga pinakamaayo ina nga mga baka kag mga karnero nga gindala sang mga soldado halin sa mga Amaleknon. Wala nila ina pagpatya kay ihalad nila sa Ginoo nga imo Dios, pero ang iban ginlaglag namon sing bug-os15:15 ginlaglag namon sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini..” 16Nagsiling si Samuel, “Tama na! Sugiran ko ikaw kon ano ang ginsiling sang Ginoo sa akon kagab-i.” Nagsabat si Saul, “Sugiri ako.” 17Nagsiling si Samuel, “Bisan ginkabig mo sadto ang imo kaugalingon nga kubos, ginpili ka gihapon sang Ginoo nga mangin hari sang mga tribo sang Israel. 18Kag ginpadala ka niya sa isa ka misyon. Siling niya, ‘Laglaga sing bug-os ang mga Amaleknon, ang malaot nga katawhan. Magpakig-away ka sa ila hasta nga maubos sila pamatay.’ 19Pero ngaa wala ka magtuman sa Ginoo? Ngaa nga nagdinaguso kamo sa pagpanguha sang ila mga pagkabutang? Ngaa ginhimo mo ining malaot nga butang sa atubangan sang Ginoo?”

20Nagsabat si Saul, “Pero gintuman ko ang Ginoo. Ginhimo ko ang misyon nga ginhatag niya sa akon. Ginbihag ko si Agag nga hari sang mga Amaleknon, kag ginlaglag ko sing bug-os ang iya katawhan. 21Pero nagdala ang akon mga soldado sang pinakamaayo nga mga karnero kag mga baka nga halin sa mga naagaw sa inaway, nga laglagon kuntani sing bug-os. Gindala nila ini diri sa Gilgal agod ihalad sa Ginoo nga imo Dios.” 22Pero nagsabat si Samuel, “Mas malipay pa bala ang Ginoo sa inyo mga halad sang sa inyo pagtuman sa iya? Ang pagtuman sa Ginoo mas maayo pa sang sa paghalad. Ang pagpamati sa iya mas maayo pa sang sa paghalad sang tambok sang mga karnero. 23Ang pagrebelde sa Ginoo pareho lang kalain sa pagkababaylan; kag ang pagkatig-a sing ulo pareho lang kalain sa pagsimba sa mga dios-dios. Tungod kay ginsikway mo ang sugo sang Ginoo, ginsikway ka man niya bilang hari.”

24Dayon nagsiling si Saul kay Samuel, “Nakasala ako; ginsupak ko ang sugo sang Ginoo kag ang imo mga ginsiling sa akon. Nahadlok ako sa mga tawo, gani ginpasundan ko lang sila. 25Pero karon, nagapakitluoy ako sa imo nga patawaron mo ako sa akon mga sala, kag mag-upod ka sa akon sa pagsimba sa Ginoo.” 26Pero nagsiling si Samuel, “Indi ako mag-upod sa imo. Ginsikway mo ang sugo sang Ginoo, gani ginsikway ka man niya bilang hari sang Israel.”

27Sang nagtalikod si Samuel sa paglakat, ginhawiran ni Saul ang punta sang iya bayo, kag nagisi ini. 28Nagsiling dayon si Samuel sa iya, “Pareho man sini ang matabo sa imo: kuhaon subong nga adlaw sang Ginoo sa imo ang ginharian sang Israel kag ihatag sa imo kapareho nga Israelinhon nga mas maayo sang sa imo. 29Ang Dios nga ginapabugal sang Israel wala nagabutig kag wala nagabaylo ang iya hunahuna, kay indi siya tawo nga nagabaylo ang iya hunahuna.” 30Nagsabat si Saul, “Nakasala ako! Pero palihog padunggi ako sa atubangan sang mga manugdumala sang akon katawhan kag sa atubangan sang bug-os nga Israel paagi sa pag-upod sa akon sa pagsimba sa Ginoo nga imo Dios.” 31Gani nag-upod si Samuel kay Saul, kag nagsimba si Saul sa Ginoo.

32Karon, nagsiling si Samuel, “Dal-a diri sa akon si Agag nga hari sang mga Amaleknon.” Nagpalapit si Agag kay Samuel nga wala gid ginakulbaan. Nagahunahuna siya nga indi na siya pagpatyon.15:32 nga wala gid ginakulbaan… pagpatyon: ukon, nga nagakurog sa kahadlok. Nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Daw ano kapait ang mapatay!” 33Pero nagsiling si Samuel, “Subong nga madamo nga mga iloy ang nawad-an sang mga bata tungod sang imo pagpamatay, patyon ko man ikaw agod ang imo iloy mawad-an man sang bata.” Gani ginpatay ni Samuel si Agag sa presensya sang Ginoo sa Gilgal. 34Dayon nagbalik si Samuel sa Rama, kag si Saul iya nagpauli sa Gibea. 35Halin sadto, wala na gid magpakigkita si Samuel kay Saul hasta sang napatay si Samuel, pero nagpangasubo gid siya kay Saul. Naghinulsol ang Ginoo nga ginhimo niya nga hari si Saul sa Israel.

Het Boek

1 Samuël 15:1-35

Gehoorzaamheid gaat boven offers

1Op een dag zei Samuël tegen Saul: ‘Ik kroonde u tot koning van Israël omdat God mij dat opdroeg. Zorg ervoor dat u Hem gehoorzaamt. 2Dit is zijn gebod aan u: “Ik heb besloten een oude rekening met de Amalekieten te vereffenen, omdat zij mijn volk hebben aangevallen toen de Israëlieten uit Egypte kwamen. 3Ga er op af en vernietig hen: mannen, vrouwen, kleine kinderen, babyʼs, ossen, schapen, kamelen en ezels.” ’

4Saul verzamelde zijn leger bij Telaïm: een troepenmacht van tweehonderdduizend man met nog eens tienduizend man uit Juda. 5Toen Saul bij de stad van de Amalekieten was aangekomen, legde hij een hinderlaag in een lager gelegen dal daar vlakbij. 6Saul stuurde een boodschap naar de Kenieten met de waarschuwing dat zij de Amalekieten moesten verlaten, als zij niet ook vernietigd wilden worden. ‘Want u was vriendelijk voor de Israëlieten toen zij uit het land Egypte kwamen,’ liet hij hun weten. Daarom pakten de Kenieten hun bezittingen bij elkaar en verlieten het land van de Amalekieten. 7Daarna versloeg Saul de Amalekieten, van Chawila tot Sur, dat ten oosten van Egypte ligt. 8Hij nam koning Agag van Amalek gevangen. Alle anderen doodde hij. 9Saul en zijn mannen spaarden echter de beste exemplaren van de schapen en ossen en de vetste lammeren, eigenlijk alles wat zij wel konden gebruiken. Alleen de zwakke dieren en waardeloze voorwerpen vernietigden zij.

10Toen zei de Here tegen Samuël: 11‘Ik heb er spijt van dat Ik Saul ooit koning heb gemaakt, want hij heeft geweigerd Mij te gehoorzamen.’ Samuël was zo geschokt door de woorden van God dat hij de hele nacht tot de Here bleef bidden. 12De volgende morgen vroeg ging hij op zoek naar Saul. Iemand vertelde hem dat Saul naar de berg Karmel was gegaan om een monument voor zichzelf op te richten en dat hij daarna naar Gilgal was gegaan. 13Toen Samuël hem ten slotte vond, begroette Saul hem met de woorden: ‘Moge de Here u zegenen. U ziet het, ik heb het bevel van de Here uitgevoerd!’ 14‘Maar wat heeft dat geblaat van schapen en geloei van ossen dat ik hoor, dan te betekenen?’ vroeg Samuël. 15‘Het leger heeft de beste schapen en ossen in leven gelaten,’ gaf Saul toe, ‘maar zij gaan ze offeren aan de Here, uw God, al het andere hebben wij vernietigd.’ 16Maar Samuël legde hem het zwijgen op: ‘Stil! Luister naar wat de Here mij de afgelopen nacht heeft gezegd!’ ‘Wat was dat dan?’ vroeg Saul. 17Samuël vertelde hem: ‘Toen u nog geen hoge dunk van uzelf had, liet de Here u zalven tot koning van Israël. 18Hij gaf u een duidelijke opdracht: “Ga en vernietig de boosdoeners, de Amalekieten, tot zij allemaal dood zijn.” 19Waarom gehoorzaamde u de Here dan niet? Waarom was u zo belust op buit en deed u precies wat de Here had verboden?’ 20‘Maar ik héb de Here gehoorzaamd,’ verdedigde Saul zich. ‘Ik heb gedaan wat Hij mij heeft opgedragen, ik heb koning Agag meegebracht en alle anderen gedood. 21Maar omdat mijn troepen het wilden, vond ik het goed dat de beste schapen en ossen en de rest van de buit in Gilgal aan de Here, uw God, zouden worden geofferd.’ 22Samuël antwoordde echter: ‘Heeft de Here net zoveel genoegen in uw brandoffers en geschenken als in uw gehoorzaamheid? Gehoorzaamheid is Hem veel meer waard dan offers. Hij heeft liever dat u naar Hem luistert dan dat u Hem het vet van de rammen offert. 23Want opstandigheid is net zo erg als toverij en koppigheid is net zo erg als aanbidding van afgodsbeelden. Omdat u het woord van de Here in de wind hebt geslagen, heeft Hij het koningschap van u afgenomen.’ 24‘Ik heb gezondigd,’ gaf Saul toe. ‘Ja, ik heb het gebod van de Here en uw aanwijzingen niet opgevolgd, omdat ik bang was voor het volk en deed wat het mij vroeg. 25Vergeef mij alstublieft en ga met mij mee om de Here te aanbidden.’ 26Maar Samuël weigerde: ‘Ik ga niet met u mee. Omdat u het gebod van de Here niet hebt gehoorzaamd, heeft Hij u verworpen. U zult niet langer koning van Israël zijn.’ 27Toen Samuël zich omdraaide om weg te gaan, greep Saul hem vast bij de zoom van zijn mantel, maar die scheurde af. 28Samuël reageerde daarop met de woorden: ‘De Here heeft het koninkrijk Israël vandaag van u losgescheurd en het aan iemand gegeven die beter is dan u. 29God op wie het vertrouwen van Israël rust, liegt niet en kent ook geen berouw, want Hij is geen mens!’ 30Saul drong bij Samuël aan: ‘Ik heb gezondigd, maar alstublieft, eer mij in de ogen van de leiders en het volk door met mij mee te gaan om de Here, uw God, te aanbidden.’ 31Samuël stemde daarin toe en keerde met Saul terug, die zich in aanbidding voor de Here neerboog.

32Toen zei Samuël: ‘Breng koning Agag bij mij.’ Onbezorgd verscheen Agag voor Samuël, want hij dacht dat hij zou worden gespaard. 33Samuël zei tegen hem: ‘Net zoals uw zwaard vrouwen van hun kinderen heeft beroofd, zal nu ook úw moeder kinderloos worden.’ Daarna hakte hij hem voor de ogen van de Here in Gilgal in stukken. 34Samuël ging hierna terug naar Rama en Saul begaf zich naar zijn woonplaats Gibea. 35Samuël zag Saul hierna nooit weer, maar bleef toch voortdurend om hem treuren. En de Here had er spijt van dat Hij Saul koning over Israël had gemaakt.