Nagpatindog si Solomon sang Palasyo
1Nagpatindog man si Solomon sang iya palasyo, kag 13 ka tuig ang pagpatindog sini. 2-3Ang isa sa mga bilding sini gintawag nga Kagulangan sang Lebanon. Ang kalabaon sini 150 ka tapak, ang kasangkaron 75 ka tapak, kag ang kataason 45 ka tapak. May apat7:2-3 apat: sa Septuagint, tatlo. ini ka kubay7:2-3 kubay: sa English, row. sang mga haligi nga sedro—15 kada kubay, kag nagasuporta ini sa 45 ka kahoy sang balayan nga sa diin naangot ang kisame nga sedro. 4Ang duha ka kilid sang bilding nga nagaatubangay may tig-tatlo ka bintana nga nagasunod. 5May tig-tatlo man ini ka rektanggulo nga mga puwertahan7:5 Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sa sini nga bersikulo. nga nagaatubangay.
6Ang isa pa ka bilding amo ang lugar nga tilipunan nga may madamo nga mga haligi. Ang kalabaon sini 75 ka tapak, kag ang kasangkaron 45 ka tapak. May balkon ini sa atubangan nga may atop kag may mga haligi.
7May ara man siya nga ginpahimo nga bilding nga sa diin ginbutang niya ang iya trono. Amo man ini ang lugar nga sa diin siya nagahukom. Ginpahaklapan niya ini sang mga tapi nga sedro halin sa salog hasta sa kisame.7:7 kisame: Amo ini sa Syriac kag sa Latin Vulgate. Sa Hebreo, salog.
8Ang bahin sang palasyo nga sa diin nagaestar si Solomon ara lang sa likod sang bilding nga sa diin siya nagahukom, kag pareho ang pagkahimo sini. Pareho man sini ang hitsura sang balay nga iya ginpahimo para sa iya asawa nga anak sang hari sang Egipto.7:8 hari sang Egipto: sa Hebreo, Faraon.
9Ini tanan nga mga bilding, halin sa ila mga pundasyon hasta sa ila mga atop, hinimo halin sa pinakamaayo nga mga bato nga ginpang-utod kag ginbasbasan ang tanan nga kilid suno sa husto nga takos. 10Ang mga pundasyon hinimo halin sa dalagko kag maayo nga klase sang mga bato. Ang kalabaon sang iban nga mga bato 15 ka tapak, kag ang iban 12 ka tapak. 11Nasampawan ini sang mga kahoy nga sedro kag malahalon nga mga bato nga ginbasbasan suno sa husto nga takos. 12Ang malapad nga lagwerta napalibutan sang pader. Ang kada tatlo ka sampaw sang mga bato sini nga nabasbasan nasampawan sang kahoy nga sedro. Pareho man sini ang pagkahimo sang mga pader sang sulod nga lagwerta sang templo sang Ginoo kag sang balkon.
Ang mga Kagamitan sang Templo
(2 Cro. 3:15-17; 4:1-22)
13Ginpasugat ni Haring Solomon si Huram7:13 Huram: sa Hebreo, Hiram (amo man sa 7:40, 45). Indi ini siya ang hari nga ginmitlang sa 5:1. sa Tyre, 14kay maayo gid siya nga panday sang mga saway. Anak siya sang isa ka balo nga babayi nga halin sa tribo ni Naftali, kag ang iya amay taga-Tyre, nga isa man ka panday sang mga saway. Nagkadto siya kay Haring Solomon kag ginhimo niya ang tanan nga ginpahimo sa iya.
15Naghimo si Huram sang duha ka haligi nga saway, nga ang kada isa may kataason nga 27 ka tapak, kag may takos palibot nga 18 ka tapak. 16Naghimo man siya sang duha ka saway nga ulo-ulo sang mga haligi, nga ang kada isa may kataason nga pito kag tunga ka tapak. 17Ang kada ulo-ulo nadekorasyunan sang pito ka kulokadena nga nagatinabid, 18nga may duha ka kubay sang puloprutas nga pomegranata. 19Ang korte sang mga ulo-ulo sang mga haligi sa balkon daw mga bulak nga liryo,7:19 liryo: sa English, lily. kag ang ila kataason anom ka tapak. 20Ang kada ulo-ulo sang duha ka haligi napalibutan sang duha ka kubay sang puloprutas nga pomegranata nga 200 ka bilog. Ini nga dekorasyon ara sa ibabaw sang tipulon nga bahin sang ulo-ulo, sa tupad sang mga kulokadena. 21Ginpatindog ni Huram ang mga haligi sa balkon sang templo. Ang haligi sa bagatnan dampi gin-ngalanan niya nga Jakin, kag ang haligi sa aminhan dampi gin-ngalanan niya nga Boaz. 22Ang korte sang mga ulo-ulo sang mga haligi daw mga bulak nga liryo. Kag natapos ang paghimo sang mga haligi.
23Dayon naghimo si Huram sang dako nga suludlan sang tubig nga daw kawa, nga ginatawag Dagat. Ang kadalumon sini pito kag tunga ka tapak, ang kasangkaron 15 ka tapak, kag ang takos palibot 45 ka tapak. 24Napalibutan ini sang duha ka kubay sang dekorasyon sa ubos lang sang baba sini. Ini nga dekorasyon daw sa mga nagagapa nga tanom, kag may ara sang anom sini sa kada isa ka tapak palibot, kag naporma na ini nga daan upod sa suludlan sang pagkahimo sini. 25Nagatungtong ang suludlan sa likod sang dose ka turo nga baka nga saway nga nagatalikdanay. Ang tatlo ka baka nagaatubang sa aminhan, ang tatlo sa nakatundan, ang tatlo sa bagatnan, kag ang tatlo sa sidlangan. 26Ang kadamulon sang suludlan tatlo ka pulgada, kag ang baba sini daw pareho sa baba sang tasa nga nagakurba paguwa pareho sa nagabuskad nga bulak nga liryo. Kag puwede ini masudlan sang mga 11,000 ka galon nga tubig.
27Naghimo man si Huram sang napulo ka karo nga saway nga ginagamit sa paghakot sang tubig. Ang kalabaon sang kada isa anom ka tapak, ang kasangkaron anom man ka tapak, kag ang kataason apat kag tunga ka tapak. 28Amo sini ang pagkahimo sang mga karo: ang mga dingding sini may mga kuwadro-kuwadro 29kag nadekorasyunan sang dagway sang mga leon, mga turo nga baka, kag mga kerubin. Ang ibabaw kag ang idalom sang mga kuwadro-kuwadro palareho nga nadekorasyunan sang daw mga bulak. 30-31Ang kada karo may apat ka saway nga rueda kag may saway nga mga ehe. Sa kada pamusod sang mga karo may ara sang panukod para sa tipulon nga tulungtungan sang saway nga labador. Ang mga panukod nadekorasyunan sang daw mga bulak nga nagatalabid. Ang tipulon nga tulungtungan nagalabaw sing isa kag tunga ka tapak sa ibabaw sang karo, kag ang kasangkaron sang baba sini duha ka tapak kag tatlo ka pulgada. Ang palibot sang baba may mga ginkorte nga mga dekorasyon. Ang dingding sang mga karo mga kuwadrado kag indi tipulon. 32Sa idalom sang kuwadrado nga mga dingding may apat ka rueda nga naangot sa mga ehe nga naporma na nga daan upod sa karo sang pagkahimo sini. Ang kataason sang kada rueda duha ka tapak kag tatlo ka pulgada, 33kag pareho ini sa rueda sang karwahe. Ang mga ehe, mga tubo, mga radyos, kag mga yantas sang rueda puro saway. 34Ang kada karo may apat ka uluyatan—isa sa kada kilid, kag naporma na ini nga daan upod sa karo sang pagkahimo sini. 35Ang bibi sang ibabaw sang kada karo siyam ka pulgada ang kasangkaron palibot. Ang mga panukod sini kag ang dingding sang karo naporma na nga daan upod sa karo sang pagkahimo sini. 36Nadekorasyunan ang mga dingding kag mga panukod sang mga dagway sang mga kerubin, mga leon kag mga kahoy nga palma bisan diin nga may lugar para sini. Kag may dekorasyon man ini nga daw mga bulak nga nagatalabid palibot. 37Amo ato ang pagkahimo ni Huram sang napulo ka karo. Pareho tanan ang ila kadakuon kag korte, kay isa lang ka hurmahan ang ginpormahan sa ila.
38Naghimo man si Huram sang napulo ka saway nga mga labador, isa para sa kada karo. Ang kasangkaron sang kada labador anom ka tapak, kag puwede masudlan sing mga 220 ka galon nga tubig. 39Ginbutang niya ang lima ka karo sa bagatnan dampi sang templo, kag ang lima pa gid sa aminhan dampi. Ginbutang niya ang suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat sa tunga sang bagatnan kag sidlangan sang templo. 40Naghimo man siya sang mga kolon, mga pala, kag mga yahong nga ginagamit sa pagpangwisik.
Natapos gid man ni Huram ang tanan nga ginpahimo sa iya ni Haring Solomon para sa templo sang Ginoo. Amo ini ang iya mga ginhimo:
41ang duha ka haligi;
ang duha ka daw yahong nga ulo-ulo sa ibabaw sang mga haligi;
ang duha ka nagatinabid nga mga kulokadena nga dekorasyon sa mga ulo-ulo sang mga haligi;
42ang 400 ka puloprutas nga pomegranata—(Nagakabit ang duha ka kubay sini sa kada nagatinabid nga mga kulokadena nga nagapalibot sa ulo-ulo sang mga haligi);
43ang napulo ka karo kag ang napulo ka labador sini;
44ang suludlan sang tubig nga ginatawag Dagat kag ang tulungtungan sini nga dose ka turo nga baka;
45ang mga kolon, mga pala, kag mga yahong nga ginagamit sa pagpangwisik.
Ini tanan nga mga butang nga para sa templo sang Ginoo, nga ginhimo ni Huram para kay Haring Solomon, puro saway nga ginpahining. 46Ginpahimo ini ni Haring Solomon paagi sa hurmahan nga didto sa Kapatagan sang Jordan, sa tunga sang Sucot kag Zaretan. 47Madamo ini nga mga butang, gani wala na lang ini ni Solomon ginpakilo; wala nahibaluan kon pila ka kilo ini nga mga saway.
48Nagpahimo man si Solomon sang sini nga mga kagamitan para sa templo sang Ginoo:
ang bulawan nga halaran;
ang bulawan nga lamisa nga ginabutangan sang tinapay nga ginahalad sa presensya sang Dios;
49ang mga bulutangan sang suga nga puro bulawan nga nagatindog sa atubangan sang Labing Balaan nga Lugar (lima sa tuo dampi kag lima sa wala);
ang bulawan nga mga bulak, mga suga, kag mga kimpit;
50ang puro bulawan nga mga baso, mga pang-utod sa pabilo, mga yahong nga ginagamit sa pagpangwisik, mga luwag, kag mga suludlan sang insenso;
ang bulawan nga mga bisagra para sa mga puwertahan sang Labing Balaan nga Lugar kag sang templo mismo.
51Sang matapos ang tanan nga ginpahimo ni Haring Solomon para sa templo sang Ginoo, gindala niya sa mga bodega sang templo ang mga butang nga gindedikar sang iya amay nga si David—ang mga pilak, mga bulawan, kag mga kagamitan.
Solomoni Amanga Nyumba Yake Yaufumu
1Solomoni anamanga nyumba yake yaufumu kwa zaka 13. 2Iye anamanga nyumba yaufumu yotchedwa Nkhalango ya Lebanoni yomwe mulitali mwake inali mamita 44, mulifupi mwake mamita 22, msinkhu wake mamita 13 ndi theka; ndipo inakhazikika pa mizere inayi ya mapanda a mkungudza yokhala ndi mitanda ya mkungudza yotanthalika pa mapandawo. 3Pamwamba pa mitandapo panali matabwa a mkungudza amene anaphimba zipinda zimene zinamangidwa pa nsanamira 45, pa mzere uliwonse nsanamira 15. 4Mazenera a nyumbayo anali mmwamba mʼmizere itatu, zenera kuyangʼanana ndi zenera linzake. 5Zitseko zonse ndi mazenera omwe, maferemu ake anali ofanana mbali zonse. Mulitali mwake ndi mulifupi mwake, ndipo zenera linkapenyana ndi zenera linzake pa mizere itatu.
6Iye anapanga Chipinda cha Nsanamira. Mulitali mwake munali mamita 22, mulifupi mwake munali mamita 13 ndi theka. Patsogolo pake panali khonde ndi nsanamira zokhala ndi denga.
7Anamanga chipinda cha mpando waufumu, Chipinda cha Chilungamo, modzaweruziramo milandu ndipo anayikutira ndi matabwa a mkungudza kuchokera pansi mpaka ku denga. 8Ndipo nyumba yake yodzakhalamo anayimanga kumbuyo kwa chipindacho. Nyumbayo anayimanga mofanana ndi Chipindacho. Solomoni anamanga nyumba inanso yofanana ndi chipindachi, kumangira mkazi wake mwana wa Farao.
9Nyumba zonsezi, kuyambira kunja mpaka ku bwalo lalikulu ndiponso kuchokera pa maziko mpaka pamwamba pa khoma, zinapangidwa ndi miyala yabwino kwambiri imene anayisema potengera miyeso yake yoyenera ndipo anayisalaza ndi macheka mʼkati ndi kunja komwe. 10Maziko ake anali a miyala yabwino kwambiri, kutalika kwa miyala ina kunali mamita atatu ndi theka, inanso mamita anayi. 11Pamwamba pake panali pa miyala yabwino kwambiri, yosemedwa potengera miyeso yake. Pamwamba pa miyalayo panali matabwa a mkungudza. 12Bwalo lalikulu lozungulira nyumbayi linali ndi khoma la mizere itatu ya miyala yosemedwa ndi mzere umodzi wa matabwa a mkungudza. Bwalo la mʼkati la Nyumba ya Yehova ndiponso khonde lake anazimanga mofanana.
Zipangizo za mʼNyumba ya Mulungu
13Mfumu Solomoni anatuma anthu ku Turo ndipo anakabwera ndi Hiramu, 14mwana wa mkazi wamasiye wa fuko la Nafutali ndipo abambo ake anali a ku Turo, mʼmisiri wa mkuwa. Hiramu anali munthu wa luso lalikulu ndiponso wodziwa kupanga zinthu za mkuwa. Iye anabwera kwa Mfumu Solomoni ndi kugwira ntchito zonse zimene anamupatsa.
15Iye anawumba nsanamira ziwiri za mkuwa, nsanamira iliyonse msinkhu wake unali mamita asanu ndi atatu ndipo thunthu lake akazunguliza chingwe, linali mamita asanu ndi theka. 16Anapanganso mitu iwiri ya mkuwa ndi kuyiika pamwamba pa nsanamira zija; mutu uliwonse unali wotalika kupitirirapo mamita awiri. 17Pa mitu ya pa nsanamirazo anakolekapo maunyolo awiri olukanalukana ndi oyangayanga. Mutu uliwonse unali ndi maunyolo oterewa asanu ndi awiri. 18Anapanga mizere iwiri ya zinthu zonga makangadza mozungulira pamwamba pa maunyolo kukongoletsa mitu ya nsanamirazo. Anachita chimodzimodzi ndi mutu uliwonse. 19Mitu imene inali pamwamba pa nsanamira mʼkhonde inali yooneka ngati maluwa okongola kwambiri. Kutalika kwake kunali pafupifupi mamita awiri. 20Pa mitu yonse iwiri ya pamwamba pa nsanamira, pamwamba pa chigawo chonga mʼphika pafupi ndi cholukidwa ngati ukonde, panali makangadza 200 okhala mozungulira mʼmizere. 21Anayimika nsanamirazo pa khonde la Nyumba ya Mulungu. Nsanamira ya kumpoto anayitcha Yakini ndipo ya kummwera anayitcha Bowazi. 22Mitu ya pamwamba pa nsanamirazo inali yooneka ngati maluwa okongola kwambiri. Motero anamaliza ntchito ya nsanamirazo.
23Kenaka iye anapanga mbiya yayikulu yachitsulo. Inali yozungulira ndipo pakamwa pake panali pa mamita anayi ndi theka, poyeza modutsa pakati pake. Msinkhu wake unali wopitirirapo mamita awiri. Thunthu lake linali mamita 13. 24Mʼmunsi mwa mkombero wa mbiyayo anajambulamo tizikho kuzungulira thunthu lonse la mbiyayo, tizikho khumi pa theka la mita. Tizikhoto tinali mʼmizere iwiri ndipo anatipangira kumodzi ndi mbiyayo.
25Mbiyayo anayisanjika pa ngʼombe zamkuwa khumi ndi ziwiri, zitatu zoyangʼana kumpoto, zitatu zoyangʼana kumadzulo, zitatu zoyangʼana kummwera ndipo zitatu zoyangʼana kummawa. Mbiyayo inakhazikika pamwamba pa ngʼombezo, ndipo miyendo yake yonse yakumbuyo ya ngʼombezo inkaloza mʼkati. 26Mbiyayo inali yonenepa ngati chikhatho ndipo mkombero wake unali ngati mkombero wa chikho, ngati duwa lokongola kwambiri. Mʼmbiyamo munkalowa madzi okwana malita 40,000.
27Iye anapanganso maphaka khumi a mkuwa. Phaka lililonse mulitali mwake linali pafupifupi mamita awiri, mulifupi mwake linali pafupifupi mamita awiri, ndipo msinkhu wake unali kupitirirapo mita imodzi. 28Maphakawo anapangidwa motere: Anali ndi matabwa a mʼmbali amene ankalowa mʼmaferemu. 29Pakati pa matabwa a mʼmbali ndi maferemu panali zithunzi za mikango, ngʼombe zazimuna ndi akerubi. Pa maferemuwo, pamwamba ndi pansi pake pa mikangoyo ndi ngʼombe zazimunazo anajambulapo nkhata za maluwa. 30Phaka lililonse linali ndi mikombero ya mkuwa inayi ndi mitandanso ya mkuwa, ndipo phaka lililonse linali ndi zogwiriziza mbale zosambira pa ngodya zake zinayi, zopangidwa limodzi ndi nkhata za maluwa mbali zake zonse. 31Mʼkati mwa phakalo munali malo otsekuka amene anali ndi feremu yozungulira ndipo anali ozama theka la mita. Malo otsekukawa anali wozungulira, ndipo pamodzi ndi tsinde lake anali otalika masentimita 44. Kuzungulira pa malo otsekukawa panajambulidwa zokometsera. Matabwa oyimikira phakali anali ofanana mbali zonse, osati ozungulira. 32Pansi pa matabwawo panali mikombero inayi, ndipo mitanda ya mikomberoyo inalumikizidwa ku phakalo. Msinkhu wa mkombero uliwonse unali masentimita 66. 33Mikomberoyo inapangidwa ngati mikombero ya galeta; mitanda yake, marimu ake, sipokosi zake ndiponso mahabu ake, zonsezi zinali za chitsulo.
34Phaka lililonse linali ndi zogwirira zinayi; chogwirira chimodzi pa ngodya iliyonse, zolumikizidwa ku phakalo. 35Pamwamba pa phakalo panali mkombero wozungulira ndipo msinkhu wake unali masentimita 22. Pamwamba pa phakalo panali zogwiriziza ndi matabwa ake, zolumikizidwa ku phakalo. 36Paliponse pamene panali malo woti nʼkujambulapo, pa zogwiriziza ndi pa matabwa, anagobapo zithunzi za akerubi, mikango ndi mitengo ya mgwalangwa. Anajambulanso nkhata za maluwa mozungulira. 37Umu ndi mmene anapangira maphaka khumiwo. Onse anawapanga malo ofanana ndipo anali a miyeso yofanana ndiponso wooneka mofanana.
38Kenaka anapanga mabeseni akuluakulu khumi a mkuwa; beseni lililonse munkalowa madzi a malita 800, ndipo poyeza modutsa, pakamwa pake panali pafupifupi mamita awiri. Maphaka khumi aja, lililonse linali ndi beseni lake. 39Maphaka asanu anawayika mbali ya kummwera kwa Nyumba ya Mulungu, asanu enawo anawayika mbali ya kumpoto. Mbiyayo anayiyika mbali yakummwera, pa ngodya yakummwera cha kummawa kwa Nyumba ya Mulungu. 40Iye anapanganso miphika ndi mafosholo ndi mabeseni owazira magazi.
Kotero Hiramu anatsiriza ntchito yonse ya ku Nyumba ya Yehova imene ankagwirira Mfumu Solomoni:
41nsanamira ziwiri;
mbale ziwiri za mitu yapamwamba pa nsanamirazo;
maukonde awiri okongoletsera mbale ziwiri za mitu yapamwamba pa nsanamirazo;
42makangadza 400 a maukonde awiri okongoletserawo (mizere iwiri ya makangadza pa ukonde uliwonse, kukongoletsa mbale za mitu yapamwamba pa nsanamira);
43maphaka khumi pamodzi ndi mabeseni khumi pa maphakawo;
44mbiya pamodzi ndi ngʼombe khumi ndi ziwiri zazimuna zosanjikapo mbiyayo;
45miphika, mafosholo ndi mbale zowazira magazi.
Ziwiya zonsezi za ku Nyumba ya Yehova, zimene Hiramu anapangira Mfumu Solomoni, zinali zamkuwa wonyezimira. 46Mfumu inapangitsa zimenezi mʼchigwa cha Yorodani, ku malo amtapo amene anali pakati pa Sukoti ndi Zaretani. 47Solomoni sanayeze ziwiya zonsezi chifukwa zinali zambiri ndipo kulemera kwa mkuwa sikunadziwike.
48Solomoni anapanganso ziwiya zonse zimene zinali mʼNyumba ya Yehova:
guwa lansembe lagolide;
tebulo lagolide pamene ankayikapo buledi woperekedwa kwa Mulungu;
49zoyikapo nyale zagolide weniweni (dzanja lamanja zisanu ndipo zisanu zina ku dzanja lamanzere, mʼkati mwenimweni mwa malo opatulika);
maluwa agolide, nyale ndi mbaniro;
50mbale zagolide weniweni, zozimitsira nyale, mbale zowazira magazi, mbale ndi zofukizira;
ndiponso zomangira zitseko zagolide za chipinda chamʼkati mwenimweni, Malo Opatulika Kwambiri, ndiponso za zitseko za chipinda chachikulu cha Nyumba ya Mulungu.
51Pamene ntchito yonse imene Mfumu Solomoni inagwira pa Nyumba ya Yehova inatha, anabwera ndi zinthu zonse zimene abambo ake Davide anazipereka: siliva, golide ndi ziwiya. Anaziyika mʼzipinda zosungiramo chuma cha ku Nyumba ya Yehova.
