Ang Paghari ni Abia sa Juda
(2 Cro. 13:1–14:1)
1Nangin hari sang Juda si Abia sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Jeroboam sa Israel. 2Sa Jerusalem nag-estar si Abia, kag naghari siya sa sulod sang tatlo ka tuig. Ang iya iloy amo si Maaca nga apo15:2 apo: Si Maaca anak ni Uriel nga bana ni Tamar, kag si Tamar anak ni Absalom. ni Absalom.15:2 Absalom: sa Hebreo, Abishalom, nga amo man si Absalom.
3Ginhimo man niya ang tanan nga sala nga ginhimo sang iya amay. Indi maayo ang iya relasyon sa Ginoo nga iya Dios; indi pareho kay David nga iya katigulangan. 4Pero tungod kay David, gintugot sang Ginoo nga iya Dios nga may kaliwat siya nga magahari15:4 gintugot sang Ginoo… nga magahari: sa literal, ginhatagan siya sang Ginoo nga iya Dios sang suga. sa Jerusalem paagi sa paghatag sa iya sang anak nga magabulos sa iya sa paghari kag magapabakod sa Jerusalem. 5Kay ginhimo ni David ang matarong sa panulok sang Ginoo, kag samtang buhi siya wala niya paglapasa ang mga sugo sang Ginoo, luwas lang sa ginhimo niya kay Uria nga Hithanon.
6-7Sadto anay permi lang nagainaway si Rehoboam kag si Jeroboam, kag sang ulihi si Abia naman kag si Jeroboam ang nagainaway. Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Abia, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. 8Sang napatay si Abia, ginlubong siya sa Banwa ni David. Kag si Asa nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Ang Paghari ni Asa sa Juda
(2 Cro. 15:16–16:6, 11-14)
9Nangin hari sang Juda si Asa sang ika-20 nga tuig sang paghari ni Jeroboam sa Israel. 10Sa Jerusalem nag-estar si Asa, kag naghari siya sa sulod sang 41 ka tuig. Ang iya lola amo si Maaca nga apo15:10 apo: Tan-awa ang footnote sa bersikulo 2. ni Absalom. 11Maayo ang ginhimo ni Asa sa panulok sang Ginoo, pareho kay David nga iya katigulangan. 12Ginpalayas niya sa Juda ang mga lalaki kag mga babayi nga nagabaligya sang ila lawas sa mga lugar nga ila ginasimbahan, kag ginpakuha niya ang tanan nga dios-dios nga ginpahimo sang iya mga katigulangan. 13Pati ang iya lola nga si Maaca ginpahalin niya sa pagkarayna, kay nagpahimo siya sang makangilil-ad nga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera. Ginpautod ni Asa ini nga hulohaligi kag ginpasunog sa Kidron nga ililigan sang tubig. 14Bisan wala madula ang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, matutom gihapon siya sa Ginoo sa bug-os niya nga kabuhi. 15Gindala niya sa templo sang Ginoo ang mga pilak, mga bulawan, kag ang iban pa nga mga butang nga ginhalad niya kag sang iya amay sa Ginoo.
16Permi lang nagainaway si Asa kag si Baasha nga hari sang Israel samtang nagahari sila. 17Ginsalakay ni Baasha ang Juda, kag ginpabakod niya ang banwa sang Rama agod wala sing may makaguwa ukon makasulod sa teritoryo ni Haring Asa sang Juda. 18Ginpanguha ni Asa ang tanan nga pilak kag bulawan nga nabilin sa mga bodega sang templo sang Ginoo kag sang iya palasyo. Gin-intrigar niya ini sa iya mga opisyal, kag ginsugo niya sila nga dal-on ini kay Haring Ben Hadad sang Aram15:18 Aram: ukon, Syria. nga nagaestar sa Damascus. Si Ben Hadad anak ni Tabrimon kag apo ni Hezion. 19Amo ini ang mensahi ni Asa kay Ben Hadad: “Maghimo kita sang kasugtanan nga magdampiganay kita, pareho sang ginhimo sang aton mga amay. Batuna ang regalo ko sa imo nga pilak kag bulawan, kag ginapangabay ko ikaw nga untaton mo na ang imo pagpakigdampig kay Haring Baasha sang Israel agod pabay-an na niya ako.”
20Nagsugot si Ben Hadad sa ginpangabay ni Haring Asa, kag ginsugo niya ang mga kumander sang iya mga soldado nga salakayon ang mga banwa sang Israel. Naagaw nila ang Ion, Dan, Abel Bet Maaca, ang bug-os nga Kineret, kag ang bug-os nga Naftali. 21Sang mabatian ini ni Baasha, ginpauntat niya ang pagpabakod sang Rama, kag nagbalik siya sa Tirza. 22Dayon nagmando si Haring Asa sa tanan gid nga taga-Juda nga kuhaon nila ang mga bato kag mga troso nga gin-gamit ni Baasha sa pagpabakod sang Rama. Kag gin-gamit ini ni Haring Asa sa pagpabakod sang Geba sa Benjamin, kag sang Mizpa.
23Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Asa, kag ang iya bantog nga mga binuhatan kag ang tanan niya nga ginhimo, pati ang mga banwa nga iya ginpabakod, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda. Sang tigulang na si Asa may sakit siya sa tiil. 24Kag sang napatay siya, ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa banwa sang iya katigulangan nga si David. Kag si Jehoshafat nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
Ang Paghari ni Nadab sa Israel
25Nangin hari sang Israel si Nadab nga anak ni Jeroboam sang ikaduha nga tuig sang paghari ni Asa sa Juda. Naghari si Nadab sa bug-os nga Israel sa sulod sang duha ka tuig. 26Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Nagsunod siya sa pagginawi sang iya amay kag sa sala nga iya ginhimo, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.
27Karon, si Baasha nga anak ni Ahia, nga halin sa tribo ni Isacar, nagplano sing malain kontra kay Nadab. Ginpapatay niya si Nadab samtang ginasalakay ni Nadab kag sang bug-os nga Israel ang Gibeton, nga isa ka banwa sang mga Filistinhon. 28Ang pagpatay ni Baasha kay Nadab natabo sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Asa sa Juda. Kag si Baasha amo ang nagbulos kay Nadab bilang hari. 29Pag-umpisa gid ni Baasha nga maghari, ginpamatay niya ang bug-os nga pamilya ni Jeroboam, kag wala gid siya sing may ginbilin bisan isa. Natabo ini suno sa ginsiling sang Ginoo paagi sa iya alagad nga si Ahia nga taga-Shilo. 30Kay naakig ang Ginoo, ang Dios sang Israel, kay Jeroboam tungod sa iya mga sala nga ginhimo, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.
31Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Nadab, kag ang tanan nga iya ginhimo, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel. 32Permi lang nagainaway si Asa kag si Baasha samtang nagahari sila.
Ang Paghari ni Baasha sa Israel
33Nangin hari sang Israel si Baasha nga anak ni Ahia sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Asa sa Juda. Sa Tirza nag-estar si Baasha, kag naghari siya sa sulod sang 24 ka tuig. 34Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo. Nagsunod siya sa pagginawi ni Jeroboam kag sa sala nga iya ginhimo, nga nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel.
Abiya Mfalme Wa Yuda
(2 Nyakati 13:1–14:1)
1Katika mwaka wa kumi na nane wa utawala wa Yeroboamu mwana wa Nebati, Abiya akawa mfalme wa Yuda, 215:2 2Nya 11:20naye akatawala huko Yerusalemu miaka mitatu. Mama yake aliitwa Maaka binti Abishalomu.15:2 Yaani Absalomu, maana yake Baba wa amani.
315:3 1Fal 8:61Alitenda dhambi zote baba yake alizotenda kabla yake; moyo wake haukuwa mkamilifu kwa Bwana Mungu wake kama moyo wa Daudi baba yake ulivyokuwa. 415:4 2Sam 21:17Pamoja na hayo, kwa ajili ya Daudi, Bwana Mungu wake akampa taa katika Yerusalemu kwa kumwinua mwana atawale badala yake na kwa kuifanya Yerusalemu kuwa imara. 515:5 2Sam 11:2-27Kwa kuwa Daudi alifanya yaliyo mema machoni pa Bwana na hakushindwa kushika maagizo yote ya Bwana siku zote za uhai wake, isipokuwa katika habari ya Uria, Mhiti.
615:6 1Fal 12:21; 2Nya 16:9Kulikuwa na vita kati ya Rehoboamu na Yeroboamu wakati wote wa maisha ya Abiya. 7Kwa habari ya matukio mengine ya utawala wa Abiya na yote aliyofanya, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda? Kulikuwa na vita kati ya Abiya na Yeroboamu. 8Naye Abiya akalala na baba zake akazikwa katika Mji wa Daudi. Asa mwanawe akawa mfalme baada yake.
Asa Mfalme Wa Yuda
(2 Nyakati 15:16–16:6)
9Katika mwaka wa ishirini wa utawala wa Yeroboamu mfalme wa Israeli, Asa akawa mfalme wa Yuda, 10naye akatawala katika Yerusalemu miaka arobaini na mmoja. Bibi yake aliitwa Maaka binti Abishalomu.
1115:11 1Fal 9:4Asa akatenda yaliyo mema machoni mwa Bwana, kama alivyokuwa ametenda Daudi baba yake. 1215:12 1Fal 14:24Akawafukuza mahanithi wa mahali pa kuabudia miungu kutoka nchi na kuondoa sanamu zote ambazo baba zake walikuwa wametengeneza. 13Hata akamwondoa bibi yake Maaka kwenye wadhifa wake kama mama malkia, kwa sababu alikuwa ametengeneza nguzo ya Ashera ya kuchukiza. Asa akaikata hiyo nguzo na kuiteketeza kwa moto katika Bonde la Kidroni. 1415:14 2Nya 14:5; 1Fal 8:61Ijapokuwa hakuondoa mahali pa juu pa kuabudia miungu, moyo wa Asa ulikuwa umejiweka kwa Bwana kikamilifu maisha yake yote. 1515:15 2Sam 8:11Akaleta ndani ya Hekalu la Bwana fedha na dhahabu na vile vyombo ambavyo yeye na baba yake walikuwa wameviweka wakfu.
1615:16 1Fal 12:21Kulikuwa na vita kati ya Asa na Baasha mfalme wa Israeli siku zote za utawala wao. 1715:17 Yos 18:25Mfalme Baasha wa Israeli akashambulia Yuda na kuweka ngome mji wa Rama ili kumzuia yeyote asitoke wala kuingia nchi ya Mfalme Asa wa Yuda.
1815:18 Yoe 3:5; Yer 49:27Kisha Asa akachukua fedha yote na dhahabu iliyokuwa imeachwa katika hazina za Hekalu la Bwana na za jumba lake mwenyewe la kifalme. Akawakabidhi maafisa wake na kuwatuma kwa Ben-Hadadi mwana wa Tabrimoni, mwana wa Hezioni, mfalme wa Aramu,15:18 Yaani Shamu (ambayo leo ni Syria). aliyekuwa akitawala Dameski. 19“Akasema na pawepo mkataba kati yangu na wewe, kama ulivyokuwepo kati ya baba yangu na baba yako. Tazama, nimekuletea zawadi ya fedha na dhahabu. Sasa vunja mkataba wako na Baasha mfalme wa Israeli ili aniondokee mimi.”
20Ben-Hadadi akakubaliana na Mfalme Asa na kutuma majemadari wa majeshi yake dhidi ya miji ya Israeli. Akaishinda miji ya Iyoni, Dani, Abel-Beth-Maaka na Kinerethi yote, pamoja na Naftali. 21Wakati Baasha aliposikia hili, akaacha kuijenga Rama na akaenda kuishi Tirsa. 2215:22 Yos 18:24; 2Fal 23:8Kisha Mfalme Asa akatoa amri kwa Yuda yote, pasipo kumbagua hata mmoja, kubeba mawe na mbao kutoka Rama, ambazo Baasha alikuwa akitumia huko. Mfalme Asa akazitumia kujengea Geba iliyoko Benyamini na Mispa pia.
23Kwa matukio yote ya utawala wa Asa, mafanikio yake yote, yote aliyofanya na miji aliyoijenga, je, hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Yuda? Katika uzee wake, hata hivyo, alipata ugonjwa wa miguu. 2415:24 Mt 1:8Kisha Asa akalala pamoja na baba zake na kuzikwa pamoja nao katika mji wa Daudi baba yake. Naye Yehoshafati mwanawe akawa mfalme baada yake.
Nadabu Mfalme Wa Israeli
25Nadabu mwana wa Yeroboamu akawa mfalme wa Israeli katika mwaka wa pili wa utawala wa Mfalme Asa wa Yuda, naye akatawala Israeli kwa miaka miwili. 2615:26 1Fal 12:30; Kum 4:25Akafanya maovu machoni pa Bwana, akienenda katika njia za baba yake na katika dhambi yake, ambayo alisababisha Israeli kuifanya.
2715:27 1Fal 14:14; Yos 19:44Baasha mwana wa Ahiya wa nyumba ya Isakari akafanya shauri baya dhidi yake, naye akamuua huko Gibethoni, mji wa Wafilisti, wakati Nadabu na Israeli yote walipokuwa wameuzingira. 28Baasha akamuua Nadabu katika mwaka wa tatu wa utawala wa Asa mfalme wa Yuda, naye Baasha akaingia mahali pake kuwa mfalme.
29Mara tu alipoanza kutawala, aliua jamaa yote ya Yeroboamu. Hakumwachia Yeroboamu yeyote aliyekuwa hai, bali aliwaangamiza wote, kulingana na neno la Bwana lililotolewa kupitia kwa mtumishi wake Ahiya Mshiloni, 30kwa sababu ya dhambi alizokuwa amezitenda Yeroboamu na kusababisha Israeli kuzitenda, tena kwa sababu alimkasirisha Bwana, Mungu wa Israeli.
31Kwa matukio mengine ya utawala wa Nadabu na yote aliyofanya, je hayakuandikwa katika kitabu cha kumbukumbu za wafalme wa Israeli? 32Kulikuwa na vita kati ya Asa na Baasha mfalme wa Israeli wakati wote wa utawala wao.
Baasha Mfalme Wa Israeli
33Katika mwaka wa tatu wa utawala wa Asa mfalme wa Yuda, Baasha mwana wa Ahiya akawa mfalme wa Israeli yote huko Tirsa, naye akatawala kwa miaka ishirini na minne. 34Akatenda maovu machoni pa Bwana, akienenda katika njia za Yeroboamu na dhambi yake, ambayo alikuwa amesababisha Israeli kuitenda.
