Nagrebelde ang Israel kay Rehoboam
(2 Cro. 10:1-19)
1Nagkadto si Rehoboam sa Shekem, nga sa diin nagtipon ang mga Israelinhon sa pagproklamar sa iya nga hari. 2Pagkabati sini ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nagbalik siya sa Israel. (Kay sadto nga panahon didto siya nagaestar sa Egipto, nga sa diin nagpalagyo siya kay Haring Solomon.) 3Ginpatawag sang katilingban sang Israel si Jeroboam, kag tanan sila nagkadto kay Rehoboam kag nagsiling, 4“Mabug-at ang mga ginpatuman sang imo amay sa amon. Pero kon pamag-anon mo ini alagaran ka namon.”
5Nagsabat si Rehoboam, “Hatagi ninyo ako anay sang tatlo ka adlaw sa paghunahuna sini, pagkatapos balik kamo sa akon.” Gani nagpauli ang mga tawo. 6Nagpakigkita dayon si Haring Rehoboam sa mga manugdumala nga nakaalagad sa iya amay nga si Solomon sang buhi pa siya. Nagpamangkot si Rehoboam sa ila, “Ano bala ang inyo malaygay nga isabat ko sa ginapangabay sang sadto nga mga tawo?” 7Nagsabat sila, “Kon ihatag mo sa ila subong ang ila ginapangabay, kag ipakita mo sa ila nga handa ka nga mag-alagad sa ila, magaalagad sila sa imo hasta san-o.”
8Pero wala pagtumana ni Rehoboam ang ila laygay, sa baylo nagpakigkita siya sa iya katubo-tubo nga mga pamatan-on nga nagaalagad sa iya. 9Nagpamangkot siya sa ila, “Ano bala ang inyo malaygay nga isabat ko sa ginapangabay sang sadto nga mga tawo? Nagapangabay sila sa akon nga pamag-anan ko ang mabug-at nga mga ginpatuman sang akon amay sa ila.” 10Nagsabat ang mga pamatan-on, “Amo ini ang isabat mo sa sadto nga mga tawo nga nagapangabay sa imo: ‘Ang akon kamalingking mas dako pa sa hawak sang akon amay. 11Ang buot ko silingon nga mas mabug-at pa ang ipatuman ko sa inyo sang sa ginpatuman sang akon amay. Kon ginhanot kamo sang akon amay sang latigo, hanuton ko kamo sang putik nga may matalom nga mga metal.12:11 putik nga may matalom nga mga metal: sa literal, mga iwi-iwi. Amo man sa bersikulo 14.’ ”
12Pagkaligad sang tatlo ka adlaw, nagbalik si Jeroboam kag ang mga tawo kay Haring Rehoboam, suno sa ginsiling sang hari sa ila. 13Pero wala pagtumana ni Rehoboam ang ginlaygay sa iya sang mga manugdumala. Sa baylo, ginhambalan niya sing masakit ang mga tawo 14suno sa ginlaygay sang mga pamatan-on. Nagsiling siya sa ila, “Mabug-at ang ginpatuman sang akon amay sa inyo, pero mas mabug-at pa ang ipatuman ko sa inyo. Kon ginhanot kamo sang akon amay sang latigo, hanuton ko kamo sang putik nga may matalom nga mga metal.”
15Gani wala magpamati ang hari sa pangabay sang mga tawo, kay ini pagbuot sang Ginoo agod matuman ang iya ginsiling kay Jeroboam nga anak ni Nebat paagi kay Ahia nga taga-Shilo. 16Sang mareyalisar sang mga Israelinhon nga wala sila pagpamatii sang hari, nagsiling sila sa hari, “Wala kami labot sa imo nga kaliwat ni David! Bahala ka na sa imo ginharian! Dali kamo mga Israelinhon, mapauli kita!” Gani nagpalauli ang mga Israelinhon. 17Ang mga Israelinhon lang nga nagaestar sa mga banwa sang Juda amo ang padayon nga gindumalahan ni Rehoboam.
18Karon, ginpakadto ni Haring Rehoboam sa mga Israelinhon si Adoram,12:18 Adoram: ukon, Adoniram. ang manugdumala sang mga tawo nga ginapilit nga mag-obra, agod magpakig-areglo sa ila. Pero ginbato siya sang mga Israelinhon hasta nga napatay. Pagkabati sini ni Rehoboam nagdali-dali siya sakay sa iya karwahe kag nagpalagyo sa Jerusalem. 19Bisan hasta subong nagarebelde ang mga Israelinhon sa mga kaliwat ni David.
20Sang mabalitaan sang tanan nga Israelinhon nga nakapauli na si Jeroboam, ginpatawag nila siya sa isa ka pagtilipon, kag ginhimo nila siya nga hari sa bug-os nga Israel. Ang tribo lang ni Juda ang nagpabilin nga mainunungon sa mga kaliwat ni David.
Ginpaandaman ni Shemaya si Rehoboam
(2 Cro. 11:1-4)
21Pag-abot ni Rehoboam sa Jerusalem, gintipon niya ang mga hanas nga mga soldado sang mga tribo sang Juda kag Benjamin. Nakatipon siya sang 180,000 ka soldado sa pagpakig-away kontra sa katawhan sang Israel kag sa pagbawi sang iya ginharian. 22Pero nagsiling ang Dios kay Shemaya nga iya alagad, 23“Hambala si Haring Rehoboam sang Juda, nga anak ni Solomon, kag ang tanan nga katawhan sang Juda kag Benjamin kag ang iban pa nga nagaestar kaupod nila 24nga ako, ang Ginoo, nagasiling, ‘Indi kamo magpakig-away sa inyo kadugo nga mga Israelinhon. Magpauli kamo, kay pagbuot ko ini tanan.’ ” Nagtuman sila sa Ginoo kag nagpauli, suno sa ginmando sang Ginoo.
Nagpahimo si Jeroboam sang Bulawan nga mga Baka
25Ginpapaderan ni Jeroboam ang banwa sang Shekem sa kabukiran sang Efraim, kag didto siya nag-estar. Sang ulihi nagkadto siya sa Penuel kag ginpakay-o niya ini. 26Nagsiling siya sa iya kaugalingon, “Basi mabalik ang ginharian sa mga kaliwat ni David 27kon magpadayon ang katawhan sa pagkadto sa Jerusalem agod maghalad didto sa templo sang Ginoo. Mahimo nga mag-unong liwat sila sa ila agalon nga si Haring Rehoboam sang Juda. Kag kon matabo ina, patyon nila ako kag mabalik sila kay Rehoboam.”
28Gani pagkatapos nga nagpalaygay si Jeroboam parte sini, nagpahimo siya sang duha ka bulawan nga baka. Nagsiling dayon siya sa mga tawo, “Mga Israelinhon, mabudlay na para sa inyo nga magkadto pa sa Jerusalem. Ari ang inyo mga dios nga nagpaguwa sa inyo sa Egipto.” 29Ang isa ka bulawan nga baka ginpabutang niya sa Betel kag ang isa sa Dan. 30Ining ginhimo ni Jeroboam nangin kabangdanan sang pagpakasala sang mga taga-Israel. Nagakadto pa sila bisan sa Dan sa pagsimba didto.
31Nagpahimo pa gid si Jeroboam sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, kag nagpili siya sang mga tawo nga mag-alagad bilang mga pari, bisan indi sila mga kaliwat ni Levi. 32Nagpapiesta man siya sang ika-15 nga adlaw sang ikawalo nga bulan, pareho sang piesta sa Juda. Sa sina nga adlaw, naghalad siya sa Betel sang mga halad sa halaran para sa bulawan nga mga baka nga iya ginpahimo. Kag didto nagpili siya sang mga pari nga iya ibutang sa mga simbahan nga iya ginpahimo sa mataas nga mga lugar. 33Sa sina nga adlaw nga naghalad siya sa halaran nga iya ginpahimo sa Betel, gin-umpisahan niya ang piesta nga para sa mga Israelinhon. Siya mismo ang nagpili sang ika-15 nga adlaw sang ikawalo nga bulan para sa sini nga piesta.
Isirayiri Bajeemera Lekobowaamu
1Lekobowaamu n’alaga e Sekemu, Abayisirayiri bonna gye baali bakuŋŋaanidde okumufuula kabaka. 212:2 1Bk 11:40Yerobowaamu mutabani wa Nebati bwe yawulira ekyo, ng’ali e Misiri, gye yali yeewaŋŋangusirizza, n’akomawo. 3Abantu ne batumira Yerobowaamu, ye n’ekibiina kyonna ekya Isirayiri ne bagenda ewa Lekobowaamu, ne bamugamba nti, 412:4 1Sa 8:11-18; 1Bk 4:20-28“Kitaawo yatuteekako ekikoligo ekizito, naye kaakano wewula ku mirimu emizibu ne ku kikoligo ekizito kye yatuteekako, naffe tunaakuweereza.”
5Lekobowaamu n’abaddamu nti, “Mumpe ebbanga lya nnaku ssatu, n’oluvannyuma nnaabaddamu.” Abantu ne beetambulira.
612:6 1Bk 4:2Awo kabaka Lekobowaamu n’agenda ne yeebuuza ku bakadde abaaweerezanga kitaawe Sulemaani, mu biseera bwe yali ng’akyali mulamu. N’ababuuza nti, “Mumpa magezi ki, ku nsonga abantu bano gye bansabye?”
712:7 Nge 15:1Ne bamuddamu nti, “Leero bw’onoobeera omuwulize eri abantu bano ne weetoowaza, n’obaweereza, era n’obaddamu n’eggonjebwa, kale banaabeeranga baweereza bo.”
8Naye Lekobowaamu n’atawuliriza magezi abakadde ge baamuwa, n’agenda ne yeebuuza ku bavubuka be yali akuze nabo, era nga be bamuweereza. 9N’ababuuza nti, “Mumpa magezi ki okuddamu abantu abasabye okuwewula ku kikoligo kitange kye yabateekako?”
10Abavubuka abaakulira awamu naye ne bamuddamu nti, “Gamba abantu abo abakusabye nti, ‘Okendeeze ku kikoligo kitaawo kye yabateekako nti, “Engalo yange eya nasswi esinga ekiwato kya kitange obunene. 11Kitange yabateekako ekikoligo ekizito, naye nze ndyongera ku kikoligo kyammwe. Kitange yabakangavvulanga na nkoba, naye nze nnaabakangavvulanga n’enjaba ez’obusagwa.” ’ ”
12Oluvannyuma lw’ennaku ssatu, Yerobowaamu n’abantu bonna, ne baddayo eri Lekobowaamu, nga bwe yali abagambye okudda oluvannyuma lw’ennaku essatu. 13Awo kabaka n’addamu abantu n’ebboggo, n’agaana amagezi abakadde ge baamuwa, 1412:14 Kuv 1:14; 5:5-9, 16-18n’agoberera ag’abavubuka, n’ayogera nti, “Kitange yafuula ekikoligo kyammwe okuba ekizito, naye nze nnaayongera ku kikoligo kyammwe. Kitange yabakangavvulanga na nkoba, naye nno nze nnaabakangavvula na njaba ez’obusagwa.” 1512:15 a nny 24; Ma 2:30; Bal 14:4; 2By 22:7; 25:20 b 1Bk 11:29Kabaka n’atawuliriza bantu. Bino byonna byabaawo Mukama atuukirize ekigambo kye yayogera eri Yerobowaamu mutabani wa Nebati ng’ayita mu Akiya Omusiiro.
1612:16 2Sa 20:1Awo Isirayiri yenna bwe baalaba nga kabaka agaanye okubawuliriza, ne bamuddamu nti,
“Mugabo ki gwe tulina mu Dawudi,
oba kitundu ki kye tulina mu mutabani wa Yese?
Mudde mu weema zammwe ayi Isirayiri!
Weerabirire ggwe ennyumba ya Dawudi.”
Awo Abayisirayiri12:16 Abayisirayiri aboogerebwako wano be b’omu bukiikakkono ne beddirayo ewaabwe. 1712:17 1Bk 11:13, 36Naye abaana ba Isirayiri abaabeeranga mu bibuga bya Yuda, ne bafugibwa Lekobowaamu.
1812:18 2Sa 20:24; 1Bk 4:6; 5:14Lekobowaamu yalagira Adolaamu eyakuliranga emirimu egy’obuwaze okugenda eri Abayisirayiri, okubalagira eby’okukola, naye ne bamukuba amayinja ne bamutta. Naye ye Kabaka Lekobowaamu n’awona, n’alinnya eggaali lye n’addukira e Yerusaalemi. 1912:19 2Bk 17:21Bw’atyo Isirayiri n’ajeemera ennyumba ya Dawudi n’okutuusa leero.
2012:20 1Bk 11:13, 32Abayisirayiri bonna bwe baawulira nti Yerobowaamu akomyewo, ne bamutumira ajje eri ekibiina, ne bamutikkira okuba kabaka wa Isirayiri yonna. Ekika kya Yuda kyokka kye kyasigala nga kigoberera ennyumba ya Dawudi.
2112:21 2By 11:1Awo Lekobowaamu bwe yatuuka mu Yerusaalemi n’akuŋŋaanya ennyumba ya Yuda yonna, n’ekika kya Benyamini, abasajja abalwanyi emitwalo kkumi na munaana, okulwanagana n’ennyumba ya Isirayiri, asobole okweddiza obwakabaka.
2212:22 2By 12:5-7Naye ekigambo kya Katonda ne kijjira Semaaya omusajja wa Katonda nti, 23“Gamba Lekobowaamu mutabani wa Sulemaani kabaka wa Yuda, n’ennyumba ya Yuda yonna n’eya Benyamini, era n’abantu bonna nti, 24‘Bw’ati bw’ayogera Mukama nti, Temwambuka kulwana ne baganda bammwe, Abayisirayiri. Buli omu ku mmwe addeyo eka kubanga kino nze nkisazeewo.’ ” Awo ne bagondera ekigambo kya Mukama, ne baddayo ewaabwe, nga Mukama bwe yalagira.
Yerobowaamu Asinza Ennyana eza Zaabu e Beseri n’e Ddaani
2512:25 a Bal 9:45 b Bal 8:8, 17Awo Yerobowaamu n’azimba Sekemu mu Efulayimu ensi ey’ensozi, era n’abeera eyo. Eyo gye yava n’agenda n’azimba Penieri.
26Yerobowaamu ne yeerowooza munda ye nti, “Obwakabaka sikulwa nga budda mu nnyumba ya Dawudi! 2712:27 Ma 12:5-6Abantu bano bwe banayambukanga okuwaayo ebiweebwayo mu yeekaalu ya Mukama mu Yerusaalemi, olunaku olumu emitima gyabwe giyinza okukyukira mukama waabwe, Lekobowaamu, kabaka wa Yuda. Balinzita ne badda gy’ali.”
2812:28 a Kuv 32:4; 2Bk 10:29; 17:16 b Kuv 32:8Awo Kabaka Yerobowaamu n’aweebwa amagezi okukola ennyana bbiri eza zaabu. N’agamba abantu nti, “Kijja kubazitoowerera nnyo okwambukanga e Yerusaalemi. Baabano bakatonda bammwe, Ayi Isirayiri, abaabaggya mu Misiri.” 2912:29 a Lub 28:19 b Bal 18:27-31Emu n’agiteeka mu Beseri n’endala mu Ddaani. 3012:30 1Bk 13:34; 2Bk 17:21Ekintu ekyo ne kiba kibi nnyo, kubanga abantu baatuuka n’okugenda e Ddaani okusinza ekifaananyi ky’ennyana ekyali kiteekeddwa eyo.
3112:31 a 1Bk 13:32 b Kbl 3:10; 1Bk 13:33; 2Bk 17:32; 2By 11:14-15; 13:9Yerobowaamu n’azimba amasabo mu bifo ebigulumivu n’alonda bakabona12:31 Yerobowaamu yalonda bakabona abataali ba kika kya Leevi, kubanga Abaleevi abasinga obungi baali baddukidde eri Lekobowaamu (2By 11:13-17) ng’abaggya mu bantu abaabulijjo, newaakubadde nga tebaali ba kika kya Leevi. 3212:32 Lv 23:33-34; Kbl 29:12N’akola embaga ku lunaku olw’ekkumi n’ettaano mu mwezi ogw’omunaana, okufaanana n’embaga ebeerawo mu Yuda, era n’awaayo ebyokebwa ku kyoto. Kino yakikola mu Beseri ng’awaayo ssaddaaka eri ennyana ze yakola. N’assa bakabona mu bifo ebigulumivu bye yali akoze e Beseri. 3312:33 a Kbl 15:39; 1Bk 13:1; Am 7:13 b 2Bk 23:17 c 1Bk 12:32-33Ku lunaku olw’ekkumi n’ettaano mu mwezi ogw’omunaana gwe yeerondera, n’awaayo ebiweebwayo ebyokebwa ku kyoto kye yazimba e Beseri. Era n’assaawo embaga Abayisirayiri gye baakuumanga, n’ayambukanga ne ku kyoto okuwaayo ebyokebwa.
