1כעבור זמן מה חזר ישוע לירושלים לרגל אחד החגים. 2ליד שער הצאן בירושלים הייתה ברכה שנקראת בעברית5.2 ה 2 בארץ ישראל בתקופה הזו היהודים דיברו בעברית ובארמית. כאשר מופיע תעתיק ביוונית המקורית בברית החדשה, מלבד מקרים בודדים (התגלות ט 11, טז 16), הציטוט מובא בארמית ולא בעברית (גם כאשר כתוב שזה עברית). עובדה זו מומחשת במעשי השליחים א 19: ”הדבר הזה נודע לכל יושבי ירושלים ולפיכך נקרא אותו שדה בלשונם ’חקל דמא‘, שפירושו שדה הדם“. ”בית־חסדא“, וסביבה חמישה רציפים. 3על רציפים אלה שכבו חולים רבים, עיוורים, פיסחים, משותקים וכדומה (כשהם מחכים שהמים יסערו, 4כי מדי פעם ירד מלאך ה׳ אל הברכה והסעיר את המים, והחולה הראשון שנכנס אל המים לאחר מכן נרפא). 5בין החולים הרבים היה אדם שסבל ממחלתו במשך שלושים ושמונה שנים. 6ישוע הביט באיש ומיד ידע את משך מחלתו. ”אתה רוצה להירפא?“ שאל ישוע.
7”איני יכול!“ השיב האיש בייאוש. ”אין מי שיעזור לי להיכנס למים בעת הסערה, ובזמן שאני מנסה להיכנס לברכה בכוחות עצמי, מישהו זריז ממני מקדים אותי ונכנס למים לפני.“
8”קום, קפל את האלונקה שלך והתהלך!“ פקד ישוע. 9האיש נרפא מיד, עמד על רגליו, קיפל את האלונקה והלך לדרכו. מאחר שהמעשה התרחש בשבת, 10לא מצא הדבר חן בעיני היהודים.5.10 ה 10 בברית החדשה כאשר משתמשים במונח ”היהודים“, לעתים הכוונה לכלל העם היהודי או לתושבי ירושלים והאזור, הרשויות היהודיות בירושלים, או למתנגדיו של ישוע. כאן, כמו ברוב המקרים בספר זה, הכוונה לרשויות של היהודים בירושלים. ”אסור לך לשאת את האלונקה, כי שבת היום!“ קראו לעבר הנרפא.
11”האיש שריפא אותי פקד עלי לקפל את האלונקה וללכת“, ענה האיש.
12”מיהו האיש הזה?“ שאלו.
13אך הנרפא לא יכול היה להשיב להם, כי הוא בעצמו לא ידע מי הוא כי בינתיים נעלם ישוע בקהל הרב שהיה במקום.
14מאוחר יותר פגש ישוע את הנרפא בבית־המקדש ואמר לו: ”עתה, לאחר שהבראת, אל תמשיך לחטוא, פן יבוא עליך משהו יותר רע.“ 15האיש הלך מהר וסיפר ליהודים כי ישוע הוא זה שריפא אותו. 16ואז החלו מנהיגי היהודים לרדוף את ישוע, מפני שחילל את השבת. 17אבל ישוע אמר להם: ”אבי לא הפסיק לעבוד עד עתה, ואני נוהג כמוהו!“
18דבריו עוררו עוד יותר את חמת מנהיגי היהודים, והם רצו להרגו לא רק על שום שחילל את השבת, אלא גם על שקרא לאלוהים ”אביו“, ובכך השווה את עצמו לאלוהים.
19”הבן אינו יכול לעשות דבר בעצמו,“ אמר ישוע, ”הוא עושה רק מה שראה את אביו עושה, ובאותה דרך. 20כי האב אוהב את בנו ומלמד אותו את כל מעשיו, ואפילו מלמדו לעשות מעשים גדולים יותר מריפוי האיש הזה. אתם יודעים מדוע? כדי שתתפלאו ותשתוממו! 21הבן אף יקים מהמתים את מי שירצה, ממש כפי שעושה האב. 22האב לא ישפוט איש – הוא נתן לבנו את סמכות המשפט, כדי שכולם יכבדו את הבן כפי שהם מכבדים את האב. 23מי שאינו מכבד את הבן אינו מכבד גם את האב אשר שלח אותו.
24”אני מבטיח לכם שכל השומע את דברי ומאמין באלוהים אשר שלח אותי, יחיה חיי נצח ולא יישפט על חטאיו לעולם, משום שהוא כבר עבר מהמוות לחיים. 25אני מבטיח לכם, יגיע הזמן, ולמעשה הוא כבר הגיע, שהמתים ישמעו את קולו של בן־האלוהים – וכל השומעים יחיו. 26כשם שלאב עצמו יש כוח המעניק חיים, כך גם לבן יש אותו כוח, שהוא מתנת האב. 27כבן־האדם יש לו זכות וסמכות לשפוט את חטאיהם של כל בני־האדם. 28אל תתפלאו על כך, כי יבוא הזמן שכל המתים ישמעו בקבריהם את קולו של בן האלוהים, 29והם יקומו מקבריהם – עושי הטוב לחיי נצח, ועושי הרע למשפט.
30”איני שופט איש לפני התייעצות עם אבי; אני שופט רק לפי מה שהוא אומר לי. משפטי ישר וצודק, כי איני מבקש את טובת עצמי, אלא את רצון אבי שבשמים אשר שלחני.
31”אם אני מעיד על עצמי, תאמרו שעדותי אינה מהימנה. 32אולם מישהו אחר מעיד עלי – יוחנן המטביל, ואני יודע שאפשר לסמוך על דבריו. 33אתם שלחתם את אנשיכם אל יוחנן כדי להקשיב לדבריו, ויוחנן אמר את האמת. 34אל תחשבו שאני זקוק לעדות בני־אדם; אני מספר לכם כל זאת רק כדי שתאמינו ותיוושעו.
35”יוחנן הפיץ אור כנר דולק כדי להאיר לכם את הדרך, ולזמן קצר אף שמחתם להתענג על האור הזה. 36ברם יש לי עדות גדולה יותר מעדותו של יוחנן: המעשים שאני עושה. אלוהים אבי הטיל עלי לעשות את המעשים האלה, והם מוכיחים שהוא שלח אותי. 37האב עצמו מעיד עלי, למרות שמעולם לא שמעתם את קולו, ואת מראהו לא ראיתם. 38אולם דברו אינו שוכן בכם כלל, כי אתם מסרבים להאמין שאני שליחו.
39”אתם דורשים בכתובים מתוך תקווה למצוא בהם חיי נצח, אך הכתובים מצביעים עלי! 40למרות זאת אינכם רוצים לבוא אלי כדי שאעניק לכם חיי נצח.
41”איני לוקח כבוד ושבחים מבני־אדם ואיני דואג לדעתכם עלי, 42אבל אני רוצה לומר לכם שאינכם אוהבים את אלוהים. 43אני באתי בשם אבי ולא קיבלתם אותי; אך אם יבוא מישהו אחר בשם עצמו, כן תקבלו אותו. 44אין פלא שאינכם מאמינים, שכן אתם מבקשים כבוד איש מרעהו, וכלל אינכם דואגים לכבוד שחולק אלוהים.
45”אל תחשבו שאטען עליכם לפני אבי. משה רבנו – שבו אתם מאמינים – הוא הטוען עליכם! 46אילו האמנתם למשה הייתם מאמינים גם לי, שהרי הוא כתב עלי. 47ואם אינכם מאמינים למה שכתב משה, איני מתפלא שאינכם מאמינים לדברי.“
Gin-ayo ni Jesus ang Tawo sa Betsaida
1Pagkatapos sadto, nagpa-Jerusalem naman si Jesus sa pagtambong sa isa ka piesta sang mga Judio. 2Sa isa ka puwertahan sang pader sang Jerusalem, nga alagyan sang mga karnero, may tubig nga palaligusan nga kon sa Hebreo nga pulong ginatawag nila nga Betesda.5:2 Betesda: sa iban nga mga kopya sang Griego, Betzata; sa iban pa gid nga mga kopya, Betsaida. Sa palibot sang tubig may lima ka palasilungan 3nga sa diin nagahiligda ang madamo nga mga masakiton nga mga tawo—mga bulag, mga piang kag mga paralitiko. [4Nagahulat sila nga maghulag ang tubig. Kay kon kaisa, may anghel sang Dios nga nagapanaog didto kag ginaukay niya ang tubig. Ang makauna lusong sa tubig sa tapos ini maukay sang anghel nagaayo bisan ano pa ang iya masakit.] 5Karon, may isa ka tawo didto nga ang iya masakit 38 na ka tuig. 6Nakita siya ni Jesus nga nagahigda didto, kag nahibaluan ni Jesus nga ang iya masakit amo na sadto kadugay. Gani nagsiling si Jesus sa iya, “Gusto mo bala nga mag-ayo?” 7Nagsabat ang masakiton, “Kuntani, sir, pero wala sing tawo nga magdala sa akon sa tubig kon ginaukay na. Samtang nagapakadto pa lang ako sa tubig ginaunahan ako permi sang iban.” 8Nagsiling si Jesus sa iya, “Bangon, dal-a ang imo banig kag maglakat.” 9Sa gilayon nag-ayo ang tawo sa iya masakit, kag gindala niya ang iya banig kag naglakat.
Natabo ini sang Adlaw nga Inugpahuway. 10Gani nagsiling ang mga lider sang mga Judio sa tawo nga gin-ayo, “Indi bala Adlaw ini nga Inugpahuway, kag suno sa aton kasuguan indi puwede mag-obra, bisan pa sa pagdala sang imo banig?” 11Nagsiling ang tawo nga gin-ayo. “Ang tawo nga nag-ayo sa akon amo ang nagsiling sa akon nga dal-on ko ang akon banig kag maglakat.” 12Gani ginpamangkot nila siya kon sin-o bala nga tawo ang nagsugo sa iya nga magdala sang iya banig kag maglakat. 13Pero wala siya makakilala kon sin-o ang nag-ayo sa iya, kay nadula man lang si Jesus tungod sa kadamuon sang mga tawo.
14Sang ulihi nakita liwat ni Jesus ang tawo nga iya gin-ayo nga didto sa templo, kag nagsiling si Jesus sa iya, “Ti maayo ka na subong. Indi ka na magpakasala, kay basi mas malain pa gid ang matabo sa imo.” 15Naglakat dayon ang tawo kag nagkadto sa mga lider sang mga Judio. Ginsugiran niya sila nga si Jesus ang nag-ayo sa iya. 16Gani halin sadto ang mga lider sang mga Judio nag-umpisa na nga maghingabot kay Jesus, tungod kay nagpang-ayo siya sa Adlaw nga Inugpahuway.
17Pero may rason si Jesus, siling niya sa ila, “Ang akon Amay nagapadayon sa pag-obra, gani ako nagaobra man.” 18Tungod sa sining ginhambal ni Jesus nagtinguha pa gid gani ang mga lider sang mga Judio nga patyon siya, tungod kay indi lang nga ginlapas niya ang kasuguan parte sa Adlaw nga Inugpahuway, kundi nagsiling pa gid siya nga ang Dios amo ang iya gid mismo nga Amay, nga nagakahulugan nga nagapakigtupong siya sa Dios.
Ang Awtoridad sang Anak sang Dios
19Gani nagsiling si Jesus sa ila, “Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ako nga Anak sang Dios wala gid sing may mahimo kon sa akon lang, kundi kon ano ang akon nakita nga ginahimo sang akon Amay amo man ina ang akon ginahimo. Gani kon ano ang ginahimo sang akon Amay, amo man ina ang akon ginahimo bilang Anak. 20Palangga sang Amay ang Anak, gani ginapakita niya sa akon nga iya Anak ang tanan nga iya ginahimo. Kag sobra pa gid sa sini nga mga butang ang ipakita sang Amay sa akon nga akon himuon agod matingala kamo tanan. 21Kon ang Amay nagabanhaw sang mga patay kag nagahatag sa ila sing kabuhi, ako nga iya Anak nagahatag man sing kabuhi sa kay bisan sin-o nga akon gusto hatagan. 22Indi ang Amay ang magahukom sa mga tawo; kundi ako nga iya Anak amo ang ginhatagan sang awtoridad nga maghukom, 23agod ang tanan magpadungog sa Anak pareho sang ila pagpadungog sa Amay. Gani ang wala nagapadungog sa akon wala man nagapadungog sa Amay nga nagpadala sa akon.
24“Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga ang tawo nga nagatuman sang akon mga pulong kag nagatuo sa nagpadala sa akon may kabuhi nga wala sing katapusan. Indi na siya pagsilutan tungod kay ginsaylo na siya halin sa kamatayon pakadto sa kabuhi. 25Sa pagkamatuod, ginasugid ko sa inyo nga magaabot ang tiyempo, kag nag-abot na gani, nga ang mga patay5:25 Sa panulok sang Dios ang tanan nga tawo patay na tungod sang ila mga sala. makabati sang pulong sang Anak sang Dios, kag ang magbaton sang iya pulong5:25 pulong: sa literal, tingog. hatagan sang kabuhi. 26Tungod nga ang Amay may gahom sa paghatag sang kabuhi, ako nga iya Anak makahatag man sang sina nga kabuhi, kay ginhatagan man niya ako sing gahom sa paghatag sina sa mga tawo. 27Ginhatagan man niya ako sing awtoridad nga maghukom tungod kay ako amo ang Anak sang Tawo. 28Indi kamo matingala sa sini nga mga butang, kay magaabot ang tion nga ang tanan nga patay makabati sang akon pulong, 29kag magaguwa sila sa ila lulubngan. Ang mga tawo nga naghimo sing maayo banhawon kag hatagan sing kabuhi nga wala sing katapusan, kag ang mga tawo nga naghimo sing malain banhawon man pero silutan.”
Ang mga Nagapamatuod Parte kay Jesus
30Nagsiling pa gid si Jesus, “Wala ako sing sarang mahimo kon ako lang. Nagahukom ako matuod, pero ang akon paghukom suno sa ginsugid sang Dios sa akon. Gani ang akon paghukom matarong tungod kay wala ako nagahimo sang akon gusto, kundi ang gusto sang nagpadala sa akon. 31Karon, kon ako lang gid ang nagasugid parte sa akon kaugalingon makaduda kamo sa akon ginahambal. 32Pero may isa nga nagapamatuod parte sa akon, kag nahibaluan ko nga ang iya ginahambal masaligan. 33Nagpamatuod man si Juan nga manugbautiso parte sa akon. Indi bala may mga ginsugo kamo kay Juan agod pamangkuton siya? Kag nagsugid siya sang matuod. 34Kon sa bagay wala ako nagakinahanglan sang pagpamatuod sang tawo parte sa akon. Ginasambit ko lang si Juan agod nga magtuo kamo sa akon kag maluwas. 35Ang halimbawa ni Juan pareho sang suga nga nagasiga kag nagasanag; kag indi bala nalipay kamo, bisan dali lang, sa iya mga ginpasanag sa inyo? 36Pero may nagapamatuod pa gid parte sa akon nga sobra pa kay Juan. Ini wala sing iban kundi ang mga butang nga ginahimo ko nga ginapahimo sang Amay sa akon. Nagapamatuod ini nga ang Amay amo ang nagpadala sa akon. 37Kag ang Amay nga nagpadala sa akon amo man mismo ang nagpamatuod parte sa akon. Pero wala gid ninyo siya nakita ukon nabatian nga nagahambal, 38kag wala man ninyo ginbaton ang iya pulong, tungod kay wala kamo nagapati sa akon nga iya ginpadala. 39Ginatun-an ninyo sing maayo ang Kasulatan kay nagahunahuna kamo nga sa sini nga paagi maangkon ninyo ang kabuhi nga wala sing katapusan. Ang Kasulatan mismo nagapamatuod parte sa akon. 40Pero indi man gihapon kamo magpalapit sa akon agod maangkon ninyo ang kabuhi nga wala sing katapusan.
41“Wala ko ginapangita nga dayawon ako sang mga tawo. 42Kilala ko gid kamo kag nahibaluan ko nga sa inyo mga tagipusuon wala kamo sing paghigugma sa Dios. 43Nagkadto ako diri nga may awtoridad halin sa Amay, pero wala kamo nagabaton sa akon. Pero kon may iban nga mag-abot nga nagagamit sang iya kaugalingon nga awtoridad, amo ang inyo batunon. 44Paano ang inyo pagtuo sa akon kon ang pagdayaw sang inyo mga kapareho amo lang ang inyo ginapangita kag wala ninyo ginapangita ang pagdayaw nga halin sa Dios, nga amo lang ang matuod nga Dios? 45Indi kamo maghunahuna nga ako ang magaakusar sa inyo sa Amay. Si Moises mismo nga inyo ginasaligan amo ang magaakusar sa inyo. 46Kon matuod nga nagapati kamo kay Moises, kuntani magpati man kamo sa akon, tungod nga si Moises mismo nagsulat parte sa akon. 47Pero tungod kay wala kamo nagapati sa iya mga ginsulat, amo ina nga indi man kamo magpati sa akon ginasiling sa inyo.”
