Mĩario ya Mũthamaki Lemueli
131:1 Thim 22:17Ĩno nĩyo mĩario ya Mũthamaki Lemueli: nĩ ndũmĩrĩri nditũ ĩrĩa aarutirwo nĩ nyina:
231:2 Atiir 11:30“Atĩrĩrĩ, wee mũrũ wakwa, ngũkwĩra atĩa, o wee mwana wa nda yakwa,
ngũkwĩra atĩa o wee mwana wa mĩĩhĩtwa yakwa,
331:3 Gũcook 17:17; 1Ath 11:3atĩrĩ, ndũkanaitange hinya waku na andũ-a-nja,
kana ũhe ũhoti waku acio manangaga athamaki.31:3 Nyũmba ya ũthamaki nĩyakoragwo na andũ-a-nja aingĩ mũno arĩa rĩmwe na rĩmwe monũhaga athamaki.
431:4 Thim 20:1; Koh 10:16-17; Isa 5:22“Atĩrĩrĩ, wee Lemueli, athamaki matiagĩrĩirwo nĩkũnyua ndibei,
ti mũtugo wa athamaki kũnyua ndibei,
anene matiagĩrĩirwo nĩ kwĩrirĩria njoohi,
531:5 1Ath 16:9nĩgeetha matikanyue mariganĩrwo nĩ ũrĩa watho uugaga,
nao magithie arĩa othe ahinyĩrĩrie kĩhooto kĩao.
631:6 Kĩam 14:8Heaga arĩa marathira njoohi,
na ndibei kũrĩ arĩa marĩ na ruo rũnene rwa ngoro;
7reke manyue mariganĩrwo nĩ ũthĩĩni wao,
na matige gũcooka kũririkana kĩeha kĩao.
831:8 1Sam 19:4“Arĩrĩria arĩa matangĩhota kwĩyarĩrĩria,
warĩrĩrie kĩhooto kĩa arĩa othe anyamaarĩku.
9Maarĩrĩrie, na ũmatuĩre ciira na kĩhooto;
rũĩrĩra kĩhooto kĩa arĩa athĩĩni na arĩa abatari.”
Ciugo cia Kũrigĩrĩria: Mũtumia ũrĩa Ngatha
1031:10 Ruth 3:11; Thim 18:22; 8:35Mũtumia ngatha-rĩ, angĩoneka kũ?
Nĩgũkorwo thogora wake nĩũkĩrĩte mũno ũrĩa wa ruru iria ndune.
1131:11 Kĩam 2:18Mũthuuri wake nĩamwĩhokete biũ,
na ndarĩ kĩndũ kĩa bata angĩaga.
12Mũtumia ũcio, matukũ mothe ma muoyo wake,
no maũndũ mega ekaga mũthuuriwe,
na ndangĩmwĩka ũũru.
1331:13 1Tim 2:9-10Ethaga guoya wa ngʼondu na ndigi cia ũguta,
agacirutĩra wĩra na kĩyo, na moko make.
14Ahaana ta marikabu cia wonjoria,
tondũ athũgũraga irio ciake kuuma kũraya.
15Okĩraga rũciinĩ kũrĩ o na nduma;
akahe andũ a nyũmba yake irio,
na akagaĩra ndungata ciake cia airĩtu mawĩra mao.
16Ecũũranagia ũhoro wa mũgũnda mũna, akaũgũra;
kuumana na ũthũkũmi wake, ahaandaga mũgũnda wa mĩthabibũ.
17Ehotoragĩra wĩra wake erutanĩirie;
moko make marĩ hinya wa kwĩrutĩra wĩra.
18Nĩatigagĩrĩra atĩ wonjoria wake nĩũrĩ na uumithio,
naguo tawa wake ũraaraga ũgĩakana.
19Anyiitaga mũtĩ wa kuogotha ndigi na guoko,
nakĩo gĩcũni kĩa ndigi agakĩnyiitĩrĩra na ciara ciake.
2031:20 Gũcook 15:11Nĩataanahagĩra andũ arĩa athĩĩni,
nao arĩa abatari akamatambũrũkĩria moko make.
21Rĩrĩa tharunji yagũa-rĩ, we ndamakaga atĩ nĩĩgũthĩĩnia andũ a nyũmba yake;
nĩgũkorwo othe nĩahumbe nguo cia rangi mũtune.
22Nĩatumaga indo cia kwara ũrĩrĩ wake;
nake ehumbaga nguo cia gatani ĩrĩa njega, na cia rangi wa ndathi.31:22 Gĩtambaya kĩa rangi wa ndathi kĩarĩ kĩa goro mũno, na kĩarĩ kĩonereria kĩa ũnene.
23Mũthuuri wake nĩaheagwo gĩtĩĩo kĩhingo-inĩ gĩa itũũra inene,
harĩa aikaraga marĩ na athuuri a bũrũri.31:23 Kĩhingo-inĩ kĩa itũũra nĩho athuuri a itũũra maacemanagia.
24Mũtumia ũcio nĩatumaga nguo cia gatani agaciendia,
na agatwaragĩra onjoria mĩcibi.
25Hinya na ũtĩĩku nĩcio nguo iria ehumbaga;
nĩakenaga ategwĩtigĩra matukũ marĩa magooka.
2631:26 Thim 10:31Aaragia ciugo cia ũũgĩ,
naruo rũrĩmĩ rwake rũrutanaga maũndũ ma ũtugi.
27Nĩarũmbũyagia maũndũ ma nyũmba yake,
na ndarĩĩaga irio atanogeire.
28Ciana ciake ciarahũkaga, cikoiga arorathimwo;
o nake mũthuuri wake nĩamũgaathagĩrĩria, akamwĩra atĩrĩ:
29“Andũ-a-nja aingĩ manatuĩka ngatha,
no wee nĩũmakĩrĩte othe.”
30Ngoga nĩ cia kũheenania, naguo ũthaka nĩ wa tũhũ;
no mũtumia ũrĩa mwĩtigĩri Jehova nĩ wa kũgaathĩrĩrio.
31Mũrĩhei mũcaara wa wĩra ũrĩa arutĩte,
naguo wĩra wake ũrekwo ũmũgaathĩrĩrie kĩhingo-inĩ gĩa itũũra rĩrĩa inene.
Высказывания царя Лемуила
1Высказывания Лемуила, царя. Изречения31:1 Или: «Изречения Лемуила, царя из Массы»., которым научила его мать:
2«О сын мой, сын моего чрева,
о сын мой – ответ на молитвы мои31:2 Букв.: «сын обетов моих». Вероятно, здесь имеется в виду один из тех случаев, когда женщины (в данном случае царица-мать) давали Богу обеты, прося у Него сына (см., например, 1 Цар. 1:11).,
3не давай своей силы женщинам,
мощи своей – губительницам царей.
4Не царям, Лемуил,
не царям пить вино,
не правителям жаждать хмельного питья,
5чтобы, напившись, они не забыли закона
и не лишили всех угнетенных прав.
6Дайте хмельное питье погибающим,
вино – тем, кто скорбит жестоко;
7пусть выпьют и бедность свою забудут
и не вспомнят больше своих невзгод.
8Говори за тех, кто не может сказать сам за себя,
для защиты прав всех обездоленных31:8 Букв.: «всех детей исчезновения»..
9Говори, отстаивая справедливость;
защищай права бедных и нищих».
Добродетельная жена31:10-31 В оригинале этот отрывок написан в форме акростиха, т. е. каждый стих начинается с очередной буквы еврейского алфавита.
10Хорошая жена – кто ее найдет?
Камней драгоценных она дороже.
11Всем сердцем верит ей муж,
с ней он не будет в убытке.
12Она приносит ему добро, а не зло
во все дни своей жизни.
13Она выбирает шерсть и лен
и охотно трудится своими руками.
14Она подобна купеческим кораблям –
издалека добывает свой хлеб.
15Затемно она встает,
готовит пищу своей семье
и дает служанкам работу.
16Присматривает поле и покупает его;
на заработанное ею насаждает виноградник.
17С жаром принимается за работу,
ее руки крепки для ее трудов.
18Она понимает, что торговля ее доходна;
не гаснет ночью ее светильник.
19Руки свои на прялку кладет,
пальцы ее держат веретено.
20Для бедняка она открывает ладонь
и протягивает руки нуждающимся.
21В снег не боится за свою семью:
вся ее семья одевается в алые одежды.
22Она делает покрывала для своей постели,
одевается в тонкий лен и пурпур31:22 Тонкий лен и пурпур – то есть одежды из дорогих для того времени тканей..
23Мужа ее уважают у городских ворот31:23 Ворота города были центром всей общественной жизни, около них проходили и судебные разбирательства. –
со старейшинами страны место его.
24Она делает льняные одежды и продает их
и поставляет купцам пояса.
25Одевается силою и достоинством
и весело смотрит она в завтрашний день.
26Она говорит с мудростью,
и доброе наставление на ее языке.
27Она смотрит за делами своей семьи,
хлеб безделья она не ест.
28Ее дети встают и благословенной ее зовут,
также муж – и хвалит ее:
29«Много есть хороших жен,
но ты превзошла их всех».
30Прелесть обманчива и красота мимолетна,
но женщина, что боится Господа, достойна хвалы.
31Дайте ей награду, которую она заслужила,
пусть дела ее славят ее у городских ворот.