Thimo 10 – GKY & HTB

Holy Bible in Gĩkũyũ

Thimo 10:1-32

Thimo cia Solomoni

Ici nĩ Thimo cia Solomoni:

110:1 Thim 15:20; 1Ath 4:32Mwana mũũgĩ atũmaga ithe akene,

no mwana mũkĩĩgu atũũragia nyina na kĩeha.

2Mĩthiithũ yumanĩte na ungumania ndĩrĩ kĩguni,

no ũthingu ũkũũraga mũndũ kuuma kũrĩ gĩkuũ.

310:3 Math 6:25-34Jehova ndarekagĩrĩria mũndũ mũthingu ahũte,

no nĩamarigagĩrĩria merirĩria ma mũndũ mwaganu.

410:4 Thim 12:24; 21:5Moko ma kĩgũũta matũmaga mũndũ athĩĩne,

no moko ma mũndũ ũrĩ kĩyo marehaga ũtonga.

5Ũrĩa ũcookanagĩrĩria irio hĩndĩ ya riũa nĩ mwana mũũgĩ,

no ũrĩa ũkomaga hĩndĩ ya magetha nĩ mwana wa kũrehe thoni.

610:6 Thim 12:13; Koh 10:12Mũtwe wa mũndũ mũthingu ũikaraga ũhumbĩrĩtwo nĩ irathimo,

no kanua ka mũndũ mwaganu kaiyũraga ngũĩ.

710:7 Ayub 18:17Kĩririkano kĩa mũndũ mũthingu gĩgatuĩka kĩrathimo,

no rĩĩtwa rĩa mũndũ mwaganu nĩrĩkabutha.

8Mũndũ ũrĩa ũrĩ na ũũgĩ wa ngoro nĩetĩkagĩra mawatho,

no mũndũ wa kũhũhũtĩka nĩakanangĩka.

910:9 Thim 28:18Mũndũ wa mĩthiĩre mĩrũngĩrĩru athiiaga ategwĩtigĩra ũgwati,

no mũndũ ũrĩa ũrĩ mĩthiĩre mĩogomu nĩakamenyeka.

10Mũndũ ũrĩa uunagĩra ũngĩ riitho na rũnano nĩarehage kĩeha,

na mwaria mũkĩĩgu nĩakanangĩka.

11Kanua ka mũndũ mũthingu nĩ gĩthima kĩa muoyo,

no kanua ka mũndũ mwaganu kaiyũraga ngũĩ.

1210:12 1Akor 13:4-7; 1Pet 4:8Rũmena rũrehaga nyamũkano,

no wendani ũhumbagĩra ũũru wothe.

1310:13 Thab 37:30Ũũgĩ ũkoragwo mĩromo-inĩ ya mũndũ ũrĩa mũkũũrani maũndũ,

no mũndũ ũrĩa ũtooĩ gũkũũrana maũndũ aagĩrĩirwo nĩ rũthanju ciande-inĩ ciake.

1410:14 Thim 18:6, 7Andũ oogĩ meigagĩra ũmenyo,

no kanua ga kĩrimũ keĩtagĩria mwanangĩko.

15Indo cia itonga nĩ gĩtũũro kĩao kĩirigĩre na hinya,

no ũkĩa nĩguo mwanangĩko wa andũ arĩa athĩĩni.

1610:16 Gũcook 30:15; Arom 6:23; 15:5Mũcaara wa andũ arĩa athingu ũmarehagĩra muoyo,

no indo iria cionagwo nĩ andũ arĩa aaganu imarehagĩra iherithia.

17Mũndũ ũrĩa ũiguaga agĩtaarwo arĩ njĩra-inĩ ya muoyo,

no mũndũ ũrĩa ũregaga kũrũithio-rĩ, nĩahĩtithagia andũ arĩa angĩ.

18Mũndũ ũrĩa ũhithaga rũmena rwake aaragia na mĩromo ya maheeni,

na ũrĩa wothe ũcambanagia nĩ mũndũ mũkĩĩgu.

1910:19 Ayub 1:22; Jak 3:2-12Rĩrĩa ciugo ciaingĩha mehia matiagaga,

no mũndũ ũrĩa ũkiraga nĩ mũũgĩ.

20Rũrĩmĩ rwa mũndũ mũthingu nĩ betha njega,

no ngoro ya mũndũ mwaganu ndĩrĩ bata.

2110:21 Isa 5:13; Hos 4:1, 6, 14Mĩromo ya arĩa athingu ĩhũnagia andũ aingĩ,

no andũ akĩĩgu makuaga nĩ kwaga gũkũũrana maũndũ.

2210:22 Kĩam 13:2; 2Maũ 25:9Kĩrathimo kĩa Jehova nĩkĩo kĩrehaga ũtonga,

na ndarĩ kĩeha onganagĩrĩria nakĩo.

2310:23 Thim 2:14Mũndũ mũkĩĩgu akenagĩra mĩtugo mĩũru,

no mũndũ ũrĩ na ũtaũku akenagĩra ũũgĩ.

2410:24 Isa 65:7; Kĩam 42:36Kĩrĩa mũndũ mwaganu etigagĩra nĩkĩo gĩkaamũkora,

na kĩrĩa mũndũ mũthingu eriragĩria nĩkĩo akaaheo.

2510:25 Thab 10:8; Math 7:24-27Kĩhuhũkanio kĩahĩtũka andũ arĩa aaganu maticookaga kuoneka,

no andũ arĩa athingu mehaandaga wega nginya tene.

26Ta ũrĩa thiki ĩgagatagĩra magego, na ndogo ĩkarũrĩra maitho-rĩ,

noguo kĩgũũta kĩhaana kũrĩ arĩa magĩtũmaga.

2710:27 Thim 9:10-11Gwĩtigĩra Jehova-rĩ, kuongagĩrĩra mũndũ matukũ ma gũtũũra muoyo,

no mĩaka ya mũndũ mwaganu nĩkũnyiihio ĩnyiihagio.

28Itanya rĩa mũndũ mũthingu nĩ gĩkeno,

no kĩĩrĩgĩrĩro kĩa mũndũ mwaganu no gĩa tũhũ.

2910:29 Thim 21:15; Hos 14:9Njĩra ya Jehova nĩ rĩũrĩro rĩa andũ arĩa athingu,

no nĩ mwanangĩko harĩ arĩa mekaga ũũru.

30Mũndũ ũrĩa mũthingu ndarĩ hĩndĩ akaamunywo,

no ũrĩa mwaganu ndagatũũra thĩinĩ wa bũrũri.

31Kanua ka mũndũ ũrĩa mũthingu karehaga ũũgĩ,

no rũrĩmĩ rwa ũtũrĩka nĩrũkaniinwo.

3210:32 Koh 10:12; Thab 59:7Mĩromo ya mũndũ mũthingu nĩyũũĩ kwaria ndeto iria ciagĩrĩire,

no kanua ka ũrĩa mwaganu kaaragia o rũtũrĩko.

Het Boek

Spreuken 10:1-32

1De spreuken van Salomo.

Een verstandige zoon is een genoegen voor zijn ouders, maar een dwaze zoon doet hun verdriet.

2Oneerlijk verkregen vermogen levert niets op, maar zijn oprechtheid redt een mens van de dood.

3De Here zorgt dat een rechtvaardig mens geen honger lijdt, maar de goddeloze neemt Hij alles af.

4Iemand die zich niet ten volle inzet, wordt arm. Maar wie zich inspant, wordt rijk.

5Wie in de zomer zijn oogst binnenhaalt, is een verstandige zoon. Maar de zoon die in de oogsttijd slaapt, maakt zichzelf te schande.

6Rechtvaardige mensen worden gezegend, goddelozen worden door hun eigen onrecht tot zwijgen gebracht.

7De nagedachtenis van een rechtvaardige brengt zegen voort, maar van de naam van de goddeloze blijft niets over.

8Een wijs mens neemt Gods geboden aan, maar de dwaze prater loopt in de val.

9Wie oprecht leeft, leidt een zeker bestaan, maar wie verkeerde wegen bewandelt, wordt ontdekt en ontmaskerd.

10Een slinkse boosdoener bezorgt anderen verdriet en een dwaze prater loopt zijn ondergang tegemoet.

11De woorden van een rechtvaardige zijn een bemoediging, maar goddelozen worden door hun eigen onrecht tot zwijgen gebracht.

12Haat leidt tot onrust en ruzies, de liefde bedekt echter al het menselijk falen.

13Op de lippen van een verstandig mens ligt wijsheid, de onverstandige verdient alleen maar straf.

14Een wijs mens verzamelt steeds meer inzicht, maar de woorden van een dwaas kunnen voortdurend onheil aanrichten.

15De rijke vertrouwt volledig op zijn bezit, terwijl arme mensen niets hebben.

16Alles wat een rechtvaardige doet, bezorgt hem voordeel. Wat de goddeloze verdient, leidt tot zijn ondergang.

17Wie wijze lessen ter harte neemt, loopt op de weg van het leven, maar wie ze in de wind slaat, brengt anderen op een dwaalspoor.

18Wie heimelijk zijn naaste haat, is schijnheilig in zijn spreken. Wie roddelt, is een zot.

19Iemand die zijn tong niet in bedwang heeft, zondigt met zijn woorden. Iemand die nadenkt voor hij spreekt, is bedachtzaam en verstandig.

20De woorden van een rechtvaardige zijn goud waard, die van een goddeloze zijn waardeloos.

21Van de woorden van een rechtvaardig mens kunnen velen leren, maar dwazen sterven door gebrek aan inzicht.

22Alleen de zegen van de Here maakt een mens rijk, niet zijn eigen zwoegen.

23Zoals een boosdoener genoegen heeft in misdaden, verheugt een verstandig mens zich in wijsheid.

24Waar de goddeloze bang voor is, gebeurt nog ook. Maar God geeft de rechtvaardigen waar zij naar verlangen.

25Verzwolgen door een wervelwind zal de goddeloze verdwijnen, de rechtvaardige staat echter op een sterk fundament.

26Wat azijn is voor de mond en scherpe rook voor de ogen, is een lui mens voor zijn werkgever.

27Eerbiedig ontzag voor de Here verlengt uw leven, terwijl de goddelozen jong zullen sterven.

28De hoop van de rechtvaardigen gaat gepaard met blijdschap, maar de toekomstverwachting van de goddelozen valt in duigen.

29De oprechte mens put kracht uit wat de Here doet, maar voor de boosdoener leidt dat tot zijn ondergang.

30De rechtvaardige mens zal tot in eeuwigheid niet aan het wankelen worden gebracht, maar van de goddelozen blijft niets over.

31De woorden van een rechtvaardige zijn vol wijsheid, maar de leugenaar wordt vernietigd.

32De rechtvaardige zal het goede zeggen, maar een goddeloze spreekt alleen slechtheid.