Mũheani Ndibei na Mũthondeki wa Mĩgate
1Thuutha ũcio-rĩ, mũndũ ũrĩa watwaragĩra mũthamaki ndibei, na mũndũ ũrĩa wathondekagĩra mũthamaki wa Misiri mĩgate-rĩ, makĩhĩtĩria mwathi wao, ũcio mũthamaki wa Misiri. 240:2 Thim 16:14; Esit 2:21Firaũni mũthamaki ũcio akĩrakario nĩ anene acio ake eerĩ, mũnene wa arĩa maamũtwaragĩra ndibei na mũnene wa arĩa maamũthondekagĩra mĩgate, 340:3 Kĩam 37:36; 39:20na akĩmahingĩrithia nyũmba ya mũnene wa arĩa arangĩri njeera, o ĩrĩa Jusufu oheetwo. 440:4 Kĩam 37:36; Kĩam 42:17Mũnene wa arangĩri akĩmaneana kũrĩ Jusufu amarorage, nake Jusufu akĩmatungatĩra.
Na thuutha wa gũikara kĩoho-inĩ kwa ihinda-rĩ, 5o ũmwe wa acio eerĩ, ũrĩa watwaragĩra mũthamaki ndibei na mũthondeki wa mĩgate ya mũthamaki wa Misiri, o acio maahingĩirwo njeera, makĩroota irooto ũtukũ ũmwe, na o kĩroto kĩarĩ na mũtaũrĩre wakĩo.
6Rĩrĩa Jusufu aathiire kũrĩ o rũciinĩ rwa mũthenya ũyũ ũngĩ-rĩ, akĩona marĩ na kĩeha. 7Nĩ ũndũ ũcio akĩũria anene acio a Firaũni, o acio moohetwo hamwe nake nyũmba-inĩ ya mwathi wake, atĩrĩ, “Nĩ kĩĩ gĩtũmĩte mũtukie ithiithi cianyu ũmũthĩ?”
840:8 Kĩam 41:8, 15; Gũcook 29:29Nao makĩmũcookeria atĩrĩ, “Ithuĩ ithuerĩ nĩtũrotete irooto, na gũtirĩ mũndũ wa gũcitaũra.”
Jusufu akĩmooria atĩrĩ, “Githĩ ũtaũri ti wa Ngai? Njĩĩrai irooto cianyu.”
9Nĩ ũndũ ũcio mũnene wa arĩa maatwaragĩra mũthamaki ndibei akĩĩra Jusufu kĩroto gĩake. Akĩmwĩra atĩrĩ, “Kĩroto-inĩ gĩakwa ndĩronire mũthabibũ ũrĩ mbere yakwa, 1040:10 Isa 27:6; Hos 14:7na ũraarĩ na honge ithatũ. Nacio iraaruta kĩro o ũguo iracanũka, nacio imanjĩka cia thabibũ irerua. 11Na niĩ ndĩrakorwo nyiitĩte gĩkombe kĩa Firaũni na guoko, ndĩrooya thabibũ icio, ndĩraacihihĩra gĩkombe-inĩ kĩa Firaũni, na ndĩramũnengera.”
1240:12 Dan 2:36Jusufu akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũtaũri wakĩo nĩ ũyũ: Honge icio ithatũ nĩ mĩthenya ĩtatũ. 1340:13 Josh 1:11Mĩthenya ĩtatũ ĩtanathira-rĩ, Firaũni nĩegũgũtũũgĩria na agũcookie wĩra-inĩ waku, na ũcooke kũnengagĩra Firaũni gĩkombe gĩake, o ta ũrĩa wekaga rĩrĩa warĩ mũmũhei ndibei. 1440:14 1Sam 25:31; 1Athe 2:7No rĩrĩa maũndũ maku makaagaacĩra-rĩ, ũkandirikana ũnjiguĩre tha, ũngweete harĩ Firaũni, ũndute gũkũ njeera. 15Tondũ nĩkũnyiitwo ndaanyiitirwo na hinya, ngĩrutwo bũrũri wa Ahibirania, na ningĩ o na gũkũ gũtirĩ ũndũ mũũru ndeekĩte wa gũtũma njikio njeera.”
1640:16 Amos 8:1-2Na rĩrĩa mũnene wa arĩa athondeki mĩgate onire atĩ Jusufu nĩataũra kĩroto kĩu wega-rĩ, akĩĩra Jusufu atĩrĩ, “O na niĩ nĩndĩrarootete: Ndĩrakuuĩte ikabũ ithatũ cia mĩgate na mũtwe. 17Gĩkabũ kĩrĩa kĩrarigĩtie igũrũ kĩraarĩ na mĩgate ya mĩthemba yothe ĩthondekeirwo Firaũni; no nacio nyoni iramĩrĩĩaga ĩrĩ o gĩkabũ-inĩ ndĩgĩkuuĩte na mũtwe.”
1840:18 Kĩam 40:12Jusufu akĩmwĩra atĩrĩ, “Ũtaũri wakĩo nĩ ũyũ: Ikabũ icio ithatũ nĩ mĩthenya ĩtatũ. 1940:19 Gũcook 21:22-23; 1Sam 17:44Mĩthenya ĩtatũ ĩtanathira-rĩ, Firaũni nĩagagũtinithia mũtwe na akwambithie mũtĩ igũrũ. Nacio nyoni nĩikarĩa nyama cia mwĩrĩ waku.”
20Na rĩrĩ, mũthenya wa gatatũ warĩ wa kũririkana gũciarwo kwa Firaũni, nake akĩrugithĩria anene ake iruga inene. Nake akĩririkana mũnene wa arĩa maamũtwaragĩra ndibei na mũnene wa arĩa maamũthondekagĩra mĩgate mbere ya anene arĩa angĩ ake: 2140:21 2Ath 25:27; Jer 52:31Agĩcookia mũnene wa arĩa maamũtwaragĩra ndibei wĩra-inĩ wake, nĩgeetha acooke gũtwarĩra Firaũni gĩkombe rĩngĩ. 22No rĩrĩ, mũnene wa arĩa maamũthondekagĩra mĩgate-rĩ, akĩmũcuria mũtĩ igũrũ o ta ũrĩa Jusufu aamerĩte ũtaũri-inĩ wake.
2340:23 Koh 1:11No mũnene ũcio wa arĩa maatwaragĩra Firaũni ndibei ndaigana kũririkana Jusufu; nĩariganĩirwo nĩwe.
Ginsaysay ni Jose ang Kahulugan sang Duha ka Damgo
1-2Natabo sang ulihi nga ang pangulo sang mga manugserbi sang ilimnon sang hari sang Egipto kag ang pangulo sang iya mga manugluto sang tinapay nakasala sa iya. Naakig gid ang hari40:1-2 hari: sa Hebreo, Faraon. Amo man sa masunod nga mga bersikulo. sa sining duha niya ka opisyal. 3Gani ginpapriso niya sila sa prisohan nga sa diin napriso man si Jose, sa ginaestaran sang kapitan sang mga guwardya sa palasyo. 4Si Jose ang ginsaligan sang kapitan sang mga guwardya nga mag-atipan sa ila. Nagdugay sila didto sa prisohan.
5Isa sadto ka gab-i, nagdamgo ang manugserbi sang ilimnon kag ang manugluto sang tinapay samtang didto sila sa prisohan. Ang kada isa sa ila lain ang damgo kag lain man ang kahulugan sang ila damgo. 6Pagkaaga, pagkadto ni Jose sa ila, nakita niya nga maluya sila. 7Gani ginpamangkot niya sila, “Ngaa nga masinulub-on kamo?” 8Nagsabat sila, “Nagdamgo abi kami pero wala sing may magsaysay sang kahulugan.” Nagsiling si Jose, “Ang Dios ang nagahatag sang kaalam sa pagsaysay sang kahulugan sang mga damgo. Abi sugiri ninyo ako kon ano ang inyo mga damgo.”
9Gani ginsugid sang pangulo sang mga manugserbi sang ilimnon ang iya damgo. Siling niya, “Nagdamgo ako nga may isa ka puno sang ubas sa akon atubangan 10kag may tatlo ini ka sanga. Nagpanalingsing ini, nagpamulak, kag naluto ang iya mga bunga. 11Nagauyat ako sang kupa sang hari sang Egipto kag nagpuksi sang ubas kag ginpuga ko dayon sa kupa. Pagkatapos ginhatag ko ang kupa sa hari.”
12Nagsiling si Jose, “Amo ini ang kahulugan sang imo nga damgo: Ang tatlo ka sanga nagakahulugan sang tatlo ka adlaw. 13Sa wala pa matapos ang tatlo ka adlaw, paguwaon ka sang hari sa prisohan kag pabalikon sa imo obra bilang manugserbi sang iya ilimnon. 14Kabay pa nga dumdumon mo ako kon ara ka na sa maayo nga kahimtangan. Kag bilang pagpakita sang imo kaayo sa akon, sambita man ako sa hari agod mabuligan mo ako nga makaguwa sa prisohan. 15Kay sa pagkamatuod, ginpuwersa lang ako nga dal-on diri sa Egipto halin sa lugar sang mga Hebreo, kag bisan diri wala man ako sing may nahimo nga sala agod prisohon.”
16Pagkabati sang pangulo sang mga manugluto sang tinapay nga maayo ang kahulugan sang damgo sang iya kaupod, ginsugid man niya ang iya damgo kay Jose. Siling niya, “Nagdamgo man ako nga may ginalukdo ako nga tatlo ka alat nga may mga tinapay. 17Ang sa ibabaw gid nga alat may sulod nga nagkalain-lain nga klase sang tinapay para sa hari sang Egipto, pero ginatuka ini sang mga pispis.”
18Nagsiling si Jose, “Amo ini ang kahulugan sang imo nga damgo: Ang tatlo ka alat nagakahulugan sang tatlo ka adlaw. 19Sa wala pa matapos ang tatlo ka adlaw, paguwaon ka sang hari sa prisohan, pero papugutan ka sang ulo kag ipatuhog ang imo bangkay sa nagatindog nga kahoy, kag pagatuk-on ka sang mga pispis.”
20Karon, ang ikatlo nga adlaw kaadlawan sang hari sang Egipto. Gani nagpapunsyon siya para sa tanan niya nga mga opisyal. Ginpaguwa niya sa prisohan ang pangulo sang iya mga manugserbi sang ilimnon kag ang pangulo sang iya mga manugluto sang tinapay kag ginpaatubang sa iya mga opisyal. 21Ginpabalik niya ang pangulo sang mga manugserbi sang ilimnon sa iya obra, 22pero ang pangulo sang mga manugluto sang tinapay, ginpatuhog niya ang bangkay sini. Natabo tanan ang ginsiling ni Jose sa ila. 23Pero wala gid makadumdom ang pangulo sang mga manugserbi sang ilimnon kay Jose.
