Isaia 1 – GKY & NEN

Holy Bible in Gĩkũyũ

Isaia 1:1-31

11:1 Isa 2:1; 2Ath 16:1Maya nĩmo maũndũ marĩa maaguũrĩirio Isaia mũrũ wa Amozu, makoniĩ Juda na Jerusalemu hĩndĩ ya wathani wa Uzia, na wa Jothamu, na wa Ahazu, na wa Hezekia, arĩa maarĩ athamaki a Juda.

Rũrĩrĩ Rũremi

2Atĩrĩrĩ, wee igũrũ, ta thikĩrĩria! Nawe thĩ ta igua!

Nĩgũkorwo Jehova nĩarĩtie akoiga atĩrĩ:

“Niĩ heete ciana irio, ngacirera igakũra,

no cio ikaanemera.

31:3 Ayub 12:9; Jer 9:3, 6Ndegwa nĩyũũĩ mwene yo,

nayo ndigiri ĩkamenya mũharatĩ wa mwene yo,

no Isiraeli ndarĩ ũndũ ooĩ,

andũ akwa nĩmagĩte ũmenyo.”

41:4 Isa 5:18; Gũcook 32:15Hĩ! Kaĩ mũrĩ rũrĩrĩ rwĩhagia-ĩ.

Mũrĩ andũ matitikĩte mahĩtia,

na rũruka rwa andũ mekaga ũũru,

na ciana ciĩrutĩire gũthũkia maũndũ!

Nĩmatiganĩirie Jehova;

nĩmamenete Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,

makamũhutatĩra, magacooka na thuutha.

51:5 Isa 31:6; Jer 30:17Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mwende gũikara mũkĩhũũragwo?

Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mũthiĩ o na mbere kũrema?

Mũtwe wothe nĩmũtihangie,

nayo ngoro yothe ĩkanyamarĩka.

61:6 Thab 38:3; Ezek 34:4; 2Sam 14:2Kuuma ikinya rĩa kũgũrũ nginya mũtwe

gũtirĩ handũ hagima:

no nguraro theri, na mĩtũnda,

na ironda cia ndĩĩra

itarĩ thambie, kana ikoohwo,

kana ikororoiyo na maguta.

7Bũrũri wanyu ũkirĩte ihooru,

matũũra manyu manene magacinwo na mwaki;

mĩgũnda yanyu ĩramathwo ĩgatigwo ũtheri nĩ andũ a kũngĩ

o mũkĩonaga,

ĩkoonũhwo ta ĩngʼaũranĩtio nĩ ageni.1:7 Ũndũ ũyũ wekĩkĩte rĩrĩa Senakeribu aatharĩkĩire Jerusalemu (1Ath 18:13).

81:8 Thab 9:14; Ayub 27:18Mwarĩ wa Zayuni atiganĩirio

ta gĩthũnũ kĩrĩ mũgũnda wa mĩthabibũ,

agatiganĩrio ta kanyũmba karĩ mũgũnda wa marenge,

o na ta itũũra inene rĩthiũrũrũkĩirio nĩ thũ ikĩenda kũrĩtunyana.

91:9 Kĩam 45:7; Arom 9:29Tiga Jehova Mwene-Hinya-Wothe

aatũtigĩirie matigari manini ma andũ-rĩ,

tũngĩtuĩkĩte ta Sodomu,

na tũkahaana ta Gomora!

10Thikĩrĩriai kiugo kĩa Jehova,

inyuĩ mwathanaga Sodomu;

na mũigue watho wa Ngai witũ,

inyuĩ andũ a Gomora!

111:11 Amos 6:4; 1Sam 15:22“Magongona macio manyu mũndutagĩra maingĩ-rĩ,

nĩ ma kĩ kũrĩ niĩ?” Ũguo nĩguo Jehova ekũũria.

“Nĩnjiganĩtwo nĩ magongona ma njino,

na magongona ma ndũrũme, na maguta ma nyamũ noru;

niĩ ndikenagĩra thakame ya ndegwa,

na ya tũtũrũme, o na ya mbũri.

121:12 Thaam 23:17Nũũ ũkoragwo amwĩrĩte mũndutĩre magongona macio

rĩrĩa mũgũũka mbere yakwa kũũhooya,

mũkĩrangaga nja cia nyũmba yakwa?

131:13 Isa 66:3; 1Ath 14:24Tigai gũcooka kũrehe maruta ma tũhũ!

Ũbumba wanyu nĩ kĩndũ kĩa magigi harĩ niĩ.

Ndingĩhota gũkirĩrĩria ciũngano cianyu cia waganu:

mĩcemanio yanyu ya Karũgamo ka Mweri, na Thabatũ, o na ciathĩ iria njathane.

141:14 Ndar 28:11–29:39; Ayub 7:12Ngoro yakwa nĩĩthũire ciathĩ cianyu

cia Karũgamo ka Mweri, o na ciathĩ iria njathane.

Maũndũ macio matuĩkĩte mũrigo harĩ niĩ,

nĩmanogetie.

151:15 Thaam 9:29; Joh 9:31Hĩndĩ ĩrĩa mwambararia moko manyu na igũrũ mũkĩhooya,

nĩndĩrĩmũhithaga maitho makwa ndikamuone;

o na mũngĩhooya mahooya maingĩ ndirĩmũiguaga.

Nĩgũkorwo moko manyu maiyũrĩtwo nĩ thakame;

161:16 Ruth 3:3; Isa 55:7mwĩthambei mwĩtherie.

Eheriai ciĩko cianyu njũru maitho-inĩ makwa!

Tigai gwĩka maũndũ mooru,

171:17 Thab 82:3; Ezek 18:31mwĩrutei gwĩkaga wega!

Thingatagai ciira wa kĩhooto,

na mũkoomĩrĩria arĩa ahinyĩrĩrie.

Tuagai ciira wa ciana cia ngoriai na kĩhooto,

na mũthaithanagĩrĩre mũtumia wa ndigwa.”

181:18 Thab 51:7; Isa 55:7Jehova ekuuga atĩrĩ,

“Ũkai tũciire.

O na mehia manyu mangĩkorwo matunĩhĩte ta gakarakũ-rĩ,

nĩmagathera o ta ira;

o na maatuĩka matunĩhĩte ta thakame,

nĩmakerũha o ta guoya wa ngʼondu.

191:19 Ayub 36:11; Gũcook 30:15-16Mũngĩnjigua na mũnjathĩkĩre,

nĩ mũrĩrĩĩaga indo iria njega mũno cia bũrũri;

201:20 Isa 3:25; Ndar 23:19no mũngĩrema na mũrege gwathĩka,

mũkaaniinwo na rũhiũ rwa njora.”

Nĩgũkorwo nĩ kanua ka Jehova koigĩte ũguo.

211:21 Jer 2:20; Hos 2:1-13Hĩ! Kaĩ itũũra inene rĩrĩa rĩĩhokeku

nĩrĩtuĩkĩte ta mũmaraya-ĩ!

Hĩndĩ ĩmwe rĩaiyũrĩte ũtuanĩri ciira wa kĩhooto;

ũthingu nĩguo watũũraga thĩinĩ warĩo,

no rĩu nĩ oragani matũũraga kuo!

22Betha yanyu ĩtuĩkĩte gĩko,

ndibei yanyu ĩrĩa njega mũno ĩgatukanio na maaĩ.

231:23 Jer 5:28; Mik 3:9Andũ anyu arĩa mamwathaga nĩ kũrema maremete,

magatuĩka a thiritũ ya aici;

othe nĩmendete mahaki,

nao mahanyũkanagia na indo cia kũheo.

Maticiiragĩra ciana cia ngoriai na kĩhooto;

na matithikagĩrĩria ciira wa mũtumia wa ndigwa.

241:24 Isa 35:4; Ezek 5:13Nĩ ũndũ ũcio, Mwathani, Jehova Mwene-Hinya-Wothe,

O we Mwene Hinya wa Isiraeli, ekuuga atĩrĩ,

“Hĩ! Nĩngaitĩrĩria amuku akwa mangʼũrĩ makwa,

na ndĩĩrĩhĩrie harĩ thũ ciakwa.

251:25 2Maũ 29:15; Mal 3:3Nĩngagũũkĩrĩra na guoko gwakwa;

ngagũtheria gĩko gĩaku gĩthire biũ,

na maũndũ maku mothe marĩa matarĩ matheru ndĩmatherie.

261:26 Jer 33:7, 11; Zek 8:3Aciirithania aku ngaatũma matuĩke o ta ũrĩa maatariĩ matukũ-inĩ ma tene,

na aheani kĩrĩra aku o ta ũrĩa maatariĩ kĩambĩrĩria-inĩ.

Thuutha ũcio ũgeetagwo

Itũũra Inene rĩa Ũthingu,

o na Itũũra Inene Rĩĩhokeku.”

27Itũũra rĩa Zayuni rĩgaakũũrwo na ciira wa kĩhooto,

nao andũ a rĩo arĩa merirĩte makũũrwo na ũthingu.

281:28 Thab 9:5; 2Athe 1:8-9No andũ arĩa aremi na arĩa ehia makaaniinwo hamwe,

nao arĩa matiganagĩria Jehova nĩmagathira biũ.

291:29 Thab 97:7; Isa 63:3“Nĩmũgaconoka nĩ ũndũ wa mĩgandi ĩyo mĩamũre

mũtũire mũkenagĩra;

nĩmũkaigua thoni nĩ ũndũ wa mĩgũnda

ĩyo mwĩthuurĩire.

30Mũgaatuĩka ta mũgandi ũrahooha mathangũ,

mũtuĩke ta mũgũnda ũtarĩ maaĩ.

31Mũndũ ũrĩa ũrĩ hinya agaatuĩka maragara,

naguo wĩra wake ũtuĩke thandĩ;

we na wĩra wake nĩmakahĩa hamwe,

haage mũndũ wa kũhoria mwaki ũcio.”

Kiswahili Contemporary Version (Neno: Bibilia Takatifu)

Isaya 1:1-31

11:1 1Sam 3:1; Hes 12:6; 2Fal 14:21; 16:1; 1Nya 3:12-13; 2Nya 26:22; 1Sam 22:1, 5; Oba 1:1; Nah 1:1; Isa 40:9; 44:26Maono kuhusu Yuda na Yerusalemu ambayo Isaya mwana wa Amozi aliyaona wakati wa utawala wa Uzia, Yothamu, Ahazi na Hezekia, wafalme wa Yuda.

Taifa Asi

21:2 Hag 1:12; Amu 11:10; Kum 4:26; Yer 42:5; Isa 23:4; 63:16; 65:2; Eze 24:3; Mik 1:2; Isa 63:16; Mal 1:6Sikieni, enyi mbingu! Sikilizeni, enyi dunia!

Kwa maana Bwana amesema:

“Nimewalisha watoto na kuwalea,

lakini wameniasi mimi.

31:3 Yer 4:22; 9:3-6; Hos 2:8; Ay 12:9; Mwa 42:27; Kum 32:28; Isa 42:25; Ay 12:9; Hos 4:1; Isa 48:8; Hos 4:6; 7:9Ngʼombe anamjua bwana wake,

naye punda anajua hori la mmiliki wake,

lakini Israeli hajui,

watu wangu hawaelewi.”

41:4 Yer 23:14; Eze 39:7; 2Fal 19:22; Isa 1:2; Za 14:3; Kum 32:15; Isa 5:19; 31:1; 5:18; 9:17; 14:20; Za 119:87Lo! Taifa lenye dhambi,

watu waliolemewa na uovu,

uzao wa watenda mabaya,

watoto waliozoelea upotovu!

Wamemwacha Bwana,

Wamemkataa kwa dharau

yeye Aliye Mtakatifu wa Israeli

na kumgeuzia kisogo.

51:5 Yer 2:20; 30:17; 44:16-17; 2:30; 5:3; Ebr 3:16; Isa 31:6; 44:16-17; Mit 20:30; Mao 2:11Kwa nini mzidi kupigwa?

Kwa nini kudumu katika uasi?

Kichwa chako chote kimejeruhiwa,

moyo wako wote ni mgonjwa.

61:6 Kum 28:35; Yer 8:22; 14:19; 30:17; Mao 2:13; Eze 34:4; Lk 10:34; 2Sam 14:2; Za 45:7; 104:15; 38:3; Isa 61:3; 53:5; 30:26Kutoka wayo wako wa mguu hadi kwenye utosi wa kichwa chako

hakuna uzima:

ni majeraha matupu na makovu

na vidonda vitokavyo damu,

havikusafishwa au kufungwa

wala kulainishwa kwa mafuta.

71:7 Kum 28:51; Amu 6:3-6; Isa 62:8; 2Fal 18:13; Law 26:34; 26:16; Yer 5:17; Za 109:11Nchi yenu imekuwa ukiwa,

miji yenu imeteketezwa kwa moto;

nchi yenu imeachwa tupu na wageni

mbele ya macho yenu,

imeharibiwa kama vile imepinduliwa na wageni.

81:8 Za 9:14; Isa 10:32; 30:17; 49:21; Ay 27:18Binti Sayuni ameachwa kama kipenu

katika shamba la mizabibu,

kama kibanda katika shamba la matikitimaji,

kama mji uliohusuriwa.

91:9 Rum 9:29; 2Fal 21:14; Mwa 45:7; 19:24; Isa 4:2; 6:13; 27:12; Yer 23:3; Yoe 2:32Kama Bwana Mungu Mwenye Nguvu Zote1:9 Bwana Mwenye Nguvu Zote hapa ni Yehova Sabaoth, yaani Bwana wa Majeshi; pia Warumi 9:29 na Yakobo 5:4.

asingelituachia walionusurika,

tungelikuwa kama Sodoma,

tungelifanana na Gomora.

101:10 Isa 30:9; 28:14; 5:24; 8:20; 13:19; Ufu 11:8; Mwa 13:13; Eze 16:49; Rum 9:29Sikieni neno la Bwana,

ninyi watawala wa Sodoma;

sikilizeni sheria ya Mungu wetu,

enyi watu wa Gomora!

111:11 Amo 6:4; Yer 6:20; Ebr 10:4; Za 50:8; 40:6; Ay 22:3; Isa 66:3; 1Sam 15:22; Mal 1:10Bwana anasema, “Wingi wa sadaka zenu,

ni kitu gani kwangu?

Ninazo sadaka za kuteketezwa nyingi kupita kiasi,

za kondoo dume na mafuta ya wanyama walionona.

Sipendezwi na damu za mafahali

wala za wana-kondoo na mbuzi.

121:12 Kut 23:17; Kum 31:11Mnapokuja kujihudhurisha mbele zangu,

ni nani aliyewataka ninyi mfanye hivyo,

huku kuzikanyaga nyua zangu?

131:13 Mit 15:8; 1Nya 23:31; Hag 2:14; Yer 18:15; 44:8; 1Fal 11:24; Mit 28:9; Yer 7:9; Isa 41:24; 66:3Acheni kuniletea sadaka zisizokuwa na maana!

Uvumba wenu ni chukizo kwangu.

Miandamo ya Mwezi, Sabato na makusanyiko ya ibada:

siwezi kuvumilia makusanyiko yenu maovu.

141:14 Za 69:3; Kut 12:16; Mal 3:14; Kum 16:1-7; Neh 10:33; Ay 7:12; Hes 28:11-29; Law 23:1-44Sikukuu zenu za Miandamo ya Mwezi, na sikukuu zenu zilizoamriwa:

moyo wangu unazichukia.

Zimekuwa mzigo kwangu,

nimechoka kuzivumilia.

151:15 Ay 27:9; Kum 31:17; 1:45; Mik 3:4; Hos 4:2; Isa 57:17; 59:2; Kut 9:29; Yoe 3:21; 1Sam 8:18Mnaponyoosha mikono yenu katika maombi,

nitaficha macho yangu nisiwaone;

hata mkiomba maombi mengi

sitasikiliza.

Mikono yenu imejaa damu;

161:16 Yer 4:14; 25:5; Hes 19:11-16; Isa 52:11; Rut 3:3; Yak 4:8; Mt 27:24jiosheni na mkajitakase.

Yaondoeni matendo yenu maovu

mbele zangu!

Acheni kutenda mabaya,

171:17 Mik 6:8; Sef 2:3; Ay 22:9; Isa 33:5; Kut 22:22; Amo 5:14-15; Za 34:14; 72:1; Isa 11:4jifunzeni kutenda mema!

Tafuteni haki,

watieni moyo walioonewa.

Teteeni shauri la yatima,

wateteeni wajane.

181:18 1Sam 2:25; Isa 41:21; 55:7; Ufu 7:14; Za 51:7; Isa 43:9; 41:1; 43:26“Njooni basi tuhojiane,”

asema Bwana.

“Ingawa dhambi zenu ni kama rangi nyekundu,

zitakuwa nyeupe kama theluji;

ingawa ni nyekundu sana kama damu,

zitakuwa nyeupe kama sufu.

191:19 Ezr 9:12; Za 34:10; Ay 36:11; Isa 50:10; 62:9; Kum 30:15-16; Isa 58:14; 65:13; 30:32Kama mkikubali na kutii,

mtakula mema ya nchi,

201:20 Yer 17:27; Hes 23:19; Ay 15:22; 1Sam 12:15; Isa 3:25; 21:17; 34:16; 27:1; 65:12lakini kama mkikataa na kuasi,

mtaangamizwa kwa upanga.”

Kwa kuwa kinywa cha Bwana kimenena.

211:21 Isa 57:3-9; Yer 2:20; 3:2-9; 13:27; Eze 23:3; Hos 2:1-13; Amo 6:12; Isa 46:13; 59:14; Mit 6:17Tazama jinsi mji uliokuwa mwaminifu

umekuwa kahaba!

Mwanzoni ulikuwa umejaa unyofu,

haki ilikuwa inakaa ndani yake,

lakini sasa ni wauaji!

221:22 Za 119:119Fedha yenu imekuwa takataka,

divai yenu nzuri imechanganywa na maji.

231:23 Kum 19:14; Amo 5:8; Yer 5:28; Mik 2:1-2; 6:12; Kut 23:8; Isa 10:2; Eze 22:6-7; Isa 1:2; Mik 3:9; Amo 5:12; Hab 1:4Watawala wenu ni waasi,

rafiki wa wevi,

wote wanapenda rushwa

na kukimbilia hongo.

Hawatetei yatima,

shauri la mjane haliletwi mbele yao lisikilizwe.

241:24 Mwa 49:24; Isa 34:2, 8; 47:3; 59:17; 63:4; Yer 51:6; Eze 5:13; Kum 32:43Kwa hiyo Bwana, Bwana Mwenye Nguvu Zote,

Mwenye Nguvu wa Israeli, asema hivi:

“Lo, nitapata faraja kutoka kwa adui zangu

na kujilipizia kisasi juu ya watesi wangu.

251:25 Yer 9:7; 6:29; Ufu 3:19; Isa 48:10; Kum 28:63; Za 78:38; 2Nya 29:15; Eze 22:22; Za 119:119Nitauelekeza mkono wangu dhidi yenu,

nitawasafisha takataka zenu zote

na kuwaondolea unajisi wenu wote.

261:26 Mik 4:8; Zek 8:3; Yer 31:23; 33:7; Kum 9:24; Mwa 32:28; Isa 32:16; 46:13; 4:3; 48:2Nitawarudishia waamuzi wenu kama ilivyokuwa siku za zamani,

nao washauri wenu kama ilivyokuwa mwanzoni.

Baadaye utaitwa,

Mji wa Haki,

Mji Mwaminifu.”

271:27 Isa 31:6; 59:20; 35:10; 41:14; 62:12; 63:4; 30:15; Hos 2:19; Eze 18:30Sayuni itakombolewa kwa haki,

wale waliomo ndani yake waliotubu kwa uaminifu.

281:28 Yer 4:18; 44:12; 2The 1:8-9; Isa 33:14; 43:27; 48:8; 16:2; Kum 32:18; 32:15; Za 9:5; Yer 16:4Lakini waasi na wenye dhambi wote wataangamizwa,

nao wanaomwacha Bwana wataangamia.

291:29 Eze 6:13; Hos 4:13; Isa 65:3; 42:17; 44:9; 57:5; Za 97:7; Yer 10:14; Za 97:7“Mtaaibika kwa sababu ya hiyo mialoni

ambayo mlifurahia,

mtafadhaika kwa sababu ya bustani

mlizozichagua.

301:30 Za 1:3Mtakuwa kama mwaloni wenye majani yanayonyauka,

kama bustani isiyokuwa na maji.

311:31 Isa 4:4; 5:24; 9:18-19; 24:6; 33:14; 66:15-16, 24; Yer 5:14; 7:20; Mal 3:2; Mt 25:41Mtu mwenye nguvu atatoweka kama majani makavu yawakayo moto,

na kazi yake kama cheche ya moto;

vyote vitaungua pamoja,

wala hakuna wa kuuzima huo moto.”