Isaia 1 – GKY & NAV

Holy Bible in Gĩkũyũ

Isaia 1:1-31

11:1 Isa 2:1; 2Ath 16:1Maya nĩmo maũndũ marĩa maaguũrĩirio Isaia mũrũ wa Amozu, makoniĩ Juda na Jerusalemu hĩndĩ ya wathani wa Uzia, na wa Jothamu, na wa Ahazu, na wa Hezekia, arĩa maarĩ athamaki a Juda.

Rũrĩrĩ Rũremi

2Atĩrĩrĩ, wee igũrũ, ta thikĩrĩria! Nawe thĩ ta igua!

Nĩgũkorwo Jehova nĩarĩtie akoiga atĩrĩ:

“Niĩ heete ciana irio, ngacirera igakũra,

no cio ikaanemera.

31:3 Ayub 12:9; Jer 9:3, 6Ndegwa nĩyũũĩ mwene yo,

nayo ndigiri ĩkamenya mũharatĩ wa mwene yo,

no Isiraeli ndarĩ ũndũ ooĩ,

andũ akwa nĩmagĩte ũmenyo.”

41:4 Isa 5:18; Gũcook 32:15Hĩ! Kaĩ mũrĩ rũrĩrĩ rwĩhagia-ĩ.

Mũrĩ andũ matitikĩte mahĩtia,

na rũruka rwa andũ mekaga ũũru,

na ciana ciĩrutĩire gũthũkia maũndũ!

Nĩmatiganĩirie Jehova;

nĩmamenete Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli,

makamũhutatĩra, magacooka na thuutha.

51:5 Isa 31:6; Jer 30:17Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mwende gũikara mũkĩhũũragwo?

Nĩ kĩĩ gĩgũtũma mũthiĩ o na mbere kũrema?

Mũtwe wothe nĩmũtihangie,

nayo ngoro yothe ĩkanyamarĩka.

61:6 Thab 38:3; Ezek 34:4; 2Sam 14:2Kuuma ikinya rĩa kũgũrũ nginya mũtwe

gũtirĩ handũ hagima:

no nguraro theri, na mĩtũnda,

na ironda cia ndĩĩra

itarĩ thambie, kana ikoohwo,

kana ikororoiyo na maguta.

7Bũrũri wanyu ũkirĩte ihooru,

matũũra manyu manene magacinwo na mwaki;

mĩgũnda yanyu ĩramathwo ĩgatigwo ũtheri nĩ andũ a kũngĩ

o mũkĩonaga,

ĩkoonũhwo ta ĩngʼaũranĩtio nĩ ageni.1:7 Ũndũ ũyũ wekĩkĩte rĩrĩa Senakeribu aatharĩkĩire Jerusalemu (1Ath 18:13).

81:8 Thab 9:14; Ayub 27:18Mwarĩ wa Zayuni atiganĩirio

ta gĩthũnũ kĩrĩ mũgũnda wa mĩthabibũ,

agatiganĩrio ta kanyũmba karĩ mũgũnda wa marenge,

o na ta itũũra inene rĩthiũrũrũkĩirio nĩ thũ ikĩenda kũrĩtunyana.

91:9 Kĩam 45:7; Arom 9:29Tiga Jehova Mwene-Hinya-Wothe

aatũtigĩirie matigari manini ma andũ-rĩ,

tũngĩtuĩkĩte ta Sodomu,

na tũkahaana ta Gomora!

10Thikĩrĩriai kiugo kĩa Jehova,

inyuĩ mwathanaga Sodomu;

na mũigue watho wa Ngai witũ,

inyuĩ andũ a Gomora!

111:11 Amos 6:4; 1Sam 15:22“Magongona macio manyu mũndutagĩra maingĩ-rĩ,

nĩ ma kĩ kũrĩ niĩ?” Ũguo nĩguo Jehova ekũũria.

“Nĩnjiganĩtwo nĩ magongona ma njino,

na magongona ma ndũrũme, na maguta ma nyamũ noru;

niĩ ndikenagĩra thakame ya ndegwa,

na ya tũtũrũme, o na ya mbũri.

121:12 Thaam 23:17Nũũ ũkoragwo amwĩrĩte mũndutĩre magongona macio

rĩrĩa mũgũũka mbere yakwa kũũhooya,

mũkĩrangaga nja cia nyũmba yakwa?

131:13 Isa 66:3; 1Ath 14:24Tigai gũcooka kũrehe maruta ma tũhũ!

Ũbumba wanyu nĩ kĩndũ kĩa magigi harĩ niĩ.

Ndingĩhota gũkirĩrĩria ciũngano cianyu cia waganu:

mĩcemanio yanyu ya Karũgamo ka Mweri, na Thabatũ, o na ciathĩ iria njathane.

141:14 Ndar 28:11–29:39; Ayub 7:12Ngoro yakwa nĩĩthũire ciathĩ cianyu

cia Karũgamo ka Mweri, o na ciathĩ iria njathane.

Maũndũ macio matuĩkĩte mũrigo harĩ niĩ,

nĩmanogetie.

151:15 Thaam 9:29; Joh 9:31Hĩndĩ ĩrĩa mwambararia moko manyu na igũrũ mũkĩhooya,

nĩndĩrĩmũhithaga maitho makwa ndikamuone;

o na mũngĩhooya mahooya maingĩ ndirĩmũiguaga.

Nĩgũkorwo moko manyu maiyũrĩtwo nĩ thakame;

161:16 Ruth 3:3; Isa 55:7mwĩthambei mwĩtherie.

Eheriai ciĩko cianyu njũru maitho-inĩ makwa!

Tigai gwĩka maũndũ mooru,

171:17 Thab 82:3; Ezek 18:31mwĩrutei gwĩkaga wega!

Thingatagai ciira wa kĩhooto,

na mũkoomĩrĩria arĩa ahinyĩrĩrie.

Tuagai ciira wa ciana cia ngoriai na kĩhooto,

na mũthaithanagĩrĩre mũtumia wa ndigwa.”

181:18 Thab 51:7; Isa 55:7Jehova ekuuga atĩrĩ,

“Ũkai tũciire.

O na mehia manyu mangĩkorwo matunĩhĩte ta gakarakũ-rĩ,

nĩmagathera o ta ira;

o na maatuĩka matunĩhĩte ta thakame,

nĩmakerũha o ta guoya wa ngʼondu.

191:19 Ayub 36:11; Gũcook 30:15-16Mũngĩnjigua na mũnjathĩkĩre,

nĩ mũrĩrĩĩaga indo iria njega mũno cia bũrũri;

201:20 Isa 3:25; Ndar 23:19no mũngĩrema na mũrege gwathĩka,

mũkaaniinwo na rũhiũ rwa njora.”

Nĩgũkorwo nĩ kanua ka Jehova koigĩte ũguo.

211:21 Jer 2:20; Hos 2:1-13Hĩ! Kaĩ itũũra inene rĩrĩa rĩĩhokeku

nĩrĩtuĩkĩte ta mũmaraya-ĩ!

Hĩndĩ ĩmwe rĩaiyũrĩte ũtuanĩri ciira wa kĩhooto;

ũthingu nĩguo watũũraga thĩinĩ warĩo,

no rĩu nĩ oragani matũũraga kuo!

22Betha yanyu ĩtuĩkĩte gĩko,

ndibei yanyu ĩrĩa njega mũno ĩgatukanio na maaĩ.

231:23 Jer 5:28; Mik 3:9Andũ anyu arĩa mamwathaga nĩ kũrema maremete,

magatuĩka a thiritũ ya aici;

othe nĩmendete mahaki,

nao mahanyũkanagia na indo cia kũheo.

Maticiiragĩra ciana cia ngoriai na kĩhooto;

na matithikagĩrĩria ciira wa mũtumia wa ndigwa.

241:24 Isa 35:4; Ezek 5:13Nĩ ũndũ ũcio, Mwathani, Jehova Mwene-Hinya-Wothe,

O we Mwene Hinya wa Isiraeli, ekuuga atĩrĩ,

“Hĩ! Nĩngaitĩrĩria amuku akwa mangʼũrĩ makwa,

na ndĩĩrĩhĩrie harĩ thũ ciakwa.

251:25 2Maũ 29:15; Mal 3:3Nĩngagũũkĩrĩra na guoko gwakwa;

ngagũtheria gĩko gĩaku gĩthire biũ,

na maũndũ maku mothe marĩa matarĩ matheru ndĩmatherie.

261:26 Jer 33:7, 11; Zek 8:3Aciirithania aku ngaatũma matuĩke o ta ũrĩa maatariĩ matukũ-inĩ ma tene,

na aheani kĩrĩra aku o ta ũrĩa maatariĩ kĩambĩrĩria-inĩ.

Thuutha ũcio ũgeetagwo

Itũũra Inene rĩa Ũthingu,

o na Itũũra Inene Rĩĩhokeku.”

27Itũũra rĩa Zayuni rĩgaakũũrwo na ciira wa kĩhooto,

nao andũ a rĩo arĩa merirĩte makũũrwo na ũthingu.

281:28 Thab 9:5; 2Athe 1:8-9No andũ arĩa aremi na arĩa ehia makaaniinwo hamwe,

nao arĩa matiganagĩria Jehova nĩmagathira biũ.

291:29 Thab 97:7; Isa 63:3“Nĩmũgaconoka nĩ ũndũ wa mĩgandi ĩyo mĩamũre

mũtũire mũkenagĩra;

nĩmũkaigua thoni nĩ ũndũ wa mĩgũnda

ĩyo mwĩthuurĩire.

30Mũgaatuĩka ta mũgandi ũrahooha mathangũ,

mũtuĩke ta mũgũnda ũtarĩ maaĩ.

31Mũndũ ũrĩa ũrĩ hinya agaatuĩka maragara,

naguo wĩra wake ũtuĩke thandĩ;

we na wĩra wake nĩmakahĩa hamwe,

haage mũndũ wa kũhoria mwaki ũcio.”

Ketab El Hayat

إشعياء 1:1-31

شعب متمرد

1هَذِهِ هِيَ رُؤْيَا إِشَعْيَاءَ بْنِ آمُوصَ، الَّتِي أُعْلِنَتْ لَهُ بِشَأْنِ يَهُوذَا وَأُورُشَلِيمَ فِي أَثْنَاءِ حُكْمِ كُلٍّ مِنْ عُزِّيَّا وَيُوثَامَ وَآحَازَ وَحِزْقِيَّا مُلُوكِ يَهُوذَا.

2اسْمَعِي أَيَّتُهَا السَّمَاوَاتُ وَأَصْغِي أَيَّتُهَا الأَرْضُ لأَنَّ الرَّبَّ يَتَكَلَّمُ: «رَبَّيْتُ أَبْنَاءَ وَأَنْشَأْتُهُمْ وَلَكِنَّهُمْ تَمَرَّدُوا عَلَيَّ. 3الثَّوْرُ يَعْرِفُ قَانِيَهُ، وَالْحِمَارُ مَعْلِفَ صَاحِبِهِ، أَمَّا إِسْرَائِيلُ فَلا يَعْرِفُ، وَشَعْبِي لَا يُدْرِكُ. 4وَيْلٌ لِلأُمَّةِ الْخَاطِئَةِ، الشَّعْبِ الْمُثَقَّلِ بِالإِثْمِ، ذُرِّيَّةِ مُرْتَكِبِي الشَّرِّ، أَبْنَاءِ الْفَسَادِ. لَقَدْ تَرَكُوا الرَّبَّ وَاسْتَهَانُوا بِقُدُّوسِ إِسْرَائِيلَ وَدَارُوا عَلَى أَعْقَابِهِمْ. 5عَلَى أَيِّ مَوْضِعٍ أَضْرِبُكُمْ بَعْدُ؟ لِمَاذَا تُوَاظِبُونَ عَلَى التَّمَرُّدِ؟ إِنَّ الرَّأْسَ بِجُمْلَتِهِ سَقِيمٌ وَالْقَلْبَ بِكَامِلِهِ مَرِيضٌ. 6مِنْ أَخْمَصِ الْقَدَمِ إِلَى قِمَّةِ الرَّأْسِ لَيْسَ فِيهِ عَافِيَةٌ. كُلُّهُ جُرُوحٌ وَأَحْبَاطٌ وَقُرُوحٌ لَمْ تُنَظَّفْ، وَلَمْ تُضَمَّدْ، وَلَمْ تُلَيَّنْ بِالزَّيْتِ. 7عَمَّ الْخَرَابُ بِلادَكُمْ وَالْتَهَمَتِ النَّارُ مُدُنَكُمْ. نَهَبَ الْغُرَبَاءُ حُقُولَكُمْ أَمَامَ أَعْيُنِكُمْ. هِيَ خَرِبَةٌ، عَاثَ فِيهَا الْغُرَبَاءُ فَسَاداً. 8فَأَضْحَتْ أُورُشَلِيمُ مَهْجُورَةً كَمِظَلَّةِ حَارِسٍ فِي كَرْمٍ أَوْ خَيْمَةٍ فِي حَقْلٍ لِلْقَثَاءِ أَوْ كَمَدِينَةٍ مُحَاصَرَةٍ. 9لَوْلا أَنَّ الرَّبَّ الْقَدِيرَ حَفِظَ لَنَا بَقِيَّةً يَسِيرَةً، لأَصْبَحْنَا مِثْلَ سَدُومَ وَعَمُورَةَ.

10اسْمَعُوا كَلِمَةَ الرَّبِّ يَا حُكَّامَ سَدُومَ. أَصْغُوا إِلَى شَرِيعَةِ إِلَهِنَا يَا أَهْلَ عَمُورَةَ: 11مَاذَا تُجْدِينِي كَثْرَةُ ذَبَائِحِكُمْ، يَقُولُ الرَّبُّ؟ اتَّخَمْتُ مِنْ مُحْرَقَاتِ كِبَاشٍ وَشَحْمِ الْمُسَمَّنَاتِ، وَلا أُسَرُّ بِدَمِ عُجُولٍ وَخِرْفَانٍ وَتُيُوسٍ. 12حِينَ جِئْتُمْ لِتَمْثُلُوا أَمَامِي، مَنْ طَلَبَ مِنْكُمْ أَنْ تَدُوسُوا دُورِي؟ 13كُفُّوا عَنْ تَقْدِيمِ قَرَابِينَ بَاطِلَةٍ، فَالْبَخُورُ رِجْسٌ لِي، وَكَذَلِكَ رَأْسُ الشَّهْرِ وَالسَّبْتُ وَالدُّعَاءُ إِلَى الْمَحْفَلِ، فَأَنَا لَا أُطِيقُ الاعْتِكَافَ مَعَ ارْتِكَابِ الإِثْمِ. 14لَشَدَّ مَا تُبْغِضُ نَفْسِي احْتِفَالاتِ رُؤُوسِ شُهُورِكُمْ وَمَوَاسِمَ أَعْيَادِكُمْ! صَارَتْ عَلَيَّ عِبْئاً، وَسَئِمْتُ حَمْلَهَا. 15عِنْدَمَا تَبْسُطُونَ نَحْوِي أَيْدِيَكُمْ أَحْجُبُ وَجْهِي عَنْكُمْ، وَإِنْ أَكْثَرْتُمُ الصَّلاةَ لَا أَسْتَجِيبُ، لأَنَّ أَيْدِيَكُمْ مَمْلُوءَةٌ دَماً. 16اغْتَسِلُوا، تَطَهَّرُوا، أَزِيلُوا شَرَّ أَعْمَالِكُمْ مِنْ أَمَامِ عَيْنَيَّ. كُفُّوا عَنِ اقْتِرَافِ الإِثْمِ، 17وَتَعَلَّمُوا الإِحْسَانَ، انْشُدُوا الْحَقَّ، أَنْصِفُوا الْمَظْلُومَ، اقْضُوا لِلْيَتِيمِ، وَدَافِعُوا عَنِ الأَرْمَلَةِ. 18تَعَالَوْا نَتَحَاجَجْ يَقُولُ الرَّبُّ، إِنْ كَانَتْ خَطَايَاكُمْ كَلَطَخَاتٍ قِرْمِزِيَّةٍ فَإِنَّهَا تَبْيَضُّ كَالثَّلْجِ، وَإِنْ كَانَتْ حَمْرَاءَ كَصَبْغةِ الدُّودِيِّ تُصْبِحُ فِي نَقَاءِ الصُّوفِ! 19إِنْ شِئْتُمْ وَأَطَعْتُمْ تَتَمَتَّعُونَ بِخَيْرَاتِ الأَرْضِ، 20وَلَكِنْ إِنْ أَبَيْتُمْ وَتَمَرَّدْتُمْ فَالسَّيْفُ يَلْتَهِمُكُمْ، لأَنَّ فَمَ الرَّبِّ قَدْ تَكَلَّمَ.

21كَيْفَ صَارَتِ الْمَدِينَةُ الأَمِينَةُ عَاهِرَةً؟ كَانَتْ تَفِيضُ حَقّاً، وَيَأْوِي إِلَيْهَا الْعَدْلُ، فَأَصْبَحَتْ وَكْراً لِلْمُجْرِمِينَ. 22صَارَتْ فِضَّتُكِ مُزَيَّفَةً، وَخَمْرُكِ مَغْشُوشَةً بِمَاءٍ. 23أَصْبَحَ رُؤَسَاؤُكِ عُصَاةً وَشُرَكَاءَ لُصُوصٍ، يُوْلَعُونَ بِالرِّشْوَةِ وَيَسْعَوْنَ وَرَاءَ الْهِبَاتِ، لَا يُدَافِعُونَ عَنِ الْيَتِيمِ، وَلا تُرْفَعُ إِلَيْهِمْ دَعْوَى الأَرْمَلَةِ».

24لِذَلِكَ يَقُولُ السَّيِّدُ رَبُّ الْجُنُودِ، عَزِيزُ إِسْرَائِيلَ: «لَأَسْتَرِيحَنَّ مِنْ مُقَاوِمِيَّ وَلَأَنْتَقِمَنَّ مِنْ أَعْدَائِي. 25لَأُعَاقِبَنَّكِ وَأُنَقِّيَنَّكِ مِنْ غِشِّكِ كَمَا تُنَقَّى الْمَعَادِنُ بِالْبَوْرَقِ، وَأُصَفِّيَنَّكِ مِنْ قَصْدِيرِكِ، 26وَأُعِيدُ قُضَاتَكِ كَمَا كَانُوا فِي الْحِقَبِ الْغَابِرَةِ، وَمُشِيرِيكِ كَمَا كَانُوا فِي الْعُهُودِ الأُولَى. عِنْدَئِذٍ تُدْعَيْنَ مَدِينَةَ الْعَدْلِ، الْمَدِينَةَ الأَمِينَةَ. 27فَتُفْدَى صِهْيَوْنُ بِالْحَقِّ، وَتَائِبُوهَا بِالْبِرِّ. 28أَمَّا الْعُصَاةُ وَالْخُطَاةُ فَيَتَحَطَّمُونَ جَمِيعاً، وَيَبِيدُ الَّذِينَ تَرَكُوا الرَّبَّ. 29وَيَعْتَرِيكُمْ خَجَلٌ لِعِبَادَتِكُمْ شَجَرَةَ الْبَلُّوطِ الَّتِي شُغِفْتُمْ بِها، وَالْعَارُ لإِيثَارِكُمُ الْحَدَائِقَ بِأَوْثَانِهَا. 30لأَنَّكُمْ تُصْبِحُونَ كَبَلُّوطَةٍ ذَبُلَتْ أَوْرَاقُهَا، أَوْ حَدِيقَةٍ غَاضَ مِنْهَا الْمَاءُ، 31فَيَصِيرُ القَوِيُّ كَفَتِيلَةٍ وَأَعْمَالُهُ (الشِّرِّيرَةُ) شَرَارَةً لاهِبَةً فَيَحْتَرِقَانِ مَعاً بِنَارٍ لَا يَقْوَى أَحَدٌ عَلَى إِخْمَادِهَا».