Proverbios 23 – CST & AKCB

Nueva Versión Internacional (Castilian)

Proverbios 23:1-35

6

1Cuando te sientes a comer con un gobernante,

fíjate bien en lo que23:1 en lo que. Alt. en quién. tienes ante ti.

2Si eres dado a la glotonería,

domina tu apetito.23:2 domina tu apetito. Lit. ponle un cuchillo a tu garganta.

3No codicies sus manjares,

pues tal comida no es más que un engaño.

7

4No te afanes acumulando riquezas;

no te obsesiones con ellas.

5¿Acaso has podido verlas? ¡No existen!

Es como si les salieran alas,

pues se van volando como las águilas.

8

6No te sientes a la mesa de un tacaño,23:6 un tacaño. Alt. un hombre mal intencionado.

ni codicies sus manjares,

7que son como un pelo en la garganta.23:7 que son … garganta (LXX); pues como él piensa en su interior, así es él (TM).

«Come y bebe», te dirá,

pero no te lo dirá de corazón.

8Acabarás vomitando lo que hayas comido,

y tus cumplidos no habrán servido de nada.

9

9A oídos del necio jamás dirijas palabra,

pues se burlará de tus sabios consejos.

10

10No cambies de lugar los linderos antiguos,

ni invadas la propiedad de los huérfanos,

11porque su Defensor es muy poderoso

y contra ti defenderá su causa.

11

12Aplica tu corazón a la disciplina

y tus oídos al conocimiento.

12

13No dejes de disciplinar al joven,

que de unos cuantos azotes no se morirá.

14Dale unos buenos azotes,

y así lo librarás del sepulcro.

13

15Hijo mío, si tu corazón es sabio,

también mi corazón se regocijará;

16en lo íntimo de mi ser me alegraré

cuando tus labios hablen con rectitud.

14

17No envidies en tu corazón a los pecadores;

más bien, muéstrate siempre celoso en el temor del Señor.

18Cuentas con una esperanza futura,

la cual no será destruida.

15

19Hijo mío, presta atención y sé sabio;

mantén tu corazón en el camino recto.

20No te juntes con los que beben mucho vino,

ni con los que se hartan de carne,

21pues borrachos y glotones, por su indolencia,

acaban harapientos y en la pobreza.

16

22Escucha a tu padre, que te engendró,

y no desprecies a tu madre cuando sea anciana.

23Adquiere la verdad y la sabiduría,

la disciplina y el discernimiento,

¡y no los vendas!

24El padre del justo experimenta gran regocijo;

quien tiene un hijo sabio se solaza en él.

25¡Que se alegren tu padre y tu madre!

¡Que se regocije la que te dio la vida!

17

26Dame, hijo mío, tu corazón

y no pierdas de vista mis caminos.

27Porque fosa profunda es la prostituta,

y estrecho pozo, la mujer ajena.

28Se pone al acecho, como un bandido,

y multiplica la infidelidad de los hombres.

18

29¿De quién son los lamentos? ¿De quién los pesares?

¿De quién son los pleitos? ¿De quién las quejas?

¿De quién son las heridas gratuitas?

¿De quién los ojos morados?

30¡Del que no suelta la botella de vino

ni deja de probar licores!

31No te fijes en lo rojo que es el vino,

ni en cómo brilla en la copa,

ni en la suavidad con que se desliza;

32porque acaba mordiendo como serpiente

y envenenando como víbora.

33Tus ojos verán alucinaciones,

y tu mente imaginará estupideces.

34Te parecerá estar durmiendo en alta mar,

acostado sobre el mástil mayor.

35Y dirás: «Me han herido, pero no me duele.

Me han golpeado, pero no lo siento.

¿Cuándo despertaré de este sueño

para ir a buscar otro trago?»

Akuapem Twi Contemporary Bible

Mmebusɛm 23:1-35

1Sɛ wo ne ɔhene bi to nsa didi a,

hwɛ nea esi wʼanim no yiye,

2Sɛ woyɛ adidibrada a,

hyɛ wo ho so.

3Nni nʼaduan akɔnnɔ akɔnnɔ no akyi,

efisɛ saa aduan no daadaa nnipa.

4Mmiri wo mogya ani mpɛ sika;

hu nyansa na tɔ wo bo ase.

5Wʼani bɔɔ sika so ara pɛ, na atu ayera,

ampa ara ebefuw ntaban

na atu akɔ wim sɛ ɔkɔre.

6Nni obi a ɔyɛ pɛpɛe aduan,

nni nʼakɔnnɔ aduan akyi;

7efisɛ ɔyɛ obi a

bere biara osusuw sika ho.

Ɔka se, “Didi na nom,”

nanso ɛnyɛ ne koma mu.

8Kakra a woadi no wobɛfe,

na ɛno nti wo nkamfo so remma mfaso.

9Nkasa nkyerɛ ɔkwasea,

efisɛ ɔremfa nyansa a ɛwɔ wo kasa mu no.

10Ntutu tete abo a wɔde ato hye ngu,

na ntra ɔhye nkɔ ayisaa mfuw mu,

11efisɛ wɔn Gyefo yɛ den,

na obedi wɔn asɛm ama wɔn.

12Ma wo koma mmra nkyerɛkyerɛ so,

na wɛn wʼaso tie nimdeɛ.

13Ntwentwɛn abofra nteɛso so;

sɛ wode abaa teɛ no a, ɔrenwu.

14Fa abaa twe nʼaso

na gye ne kra fi owu mu.

15Me ba, sɛ wo koma hu nyansa a,

ɛno de, me koma ani begye;

16sɛ wʼano ka nea ɛteɛ a

me mu ade nyinaa ani begye.

17Mma wʼani mmere abɔnefo,

mmom bɔ Awurade suro ho mmɔden bere biara.

18Ampa ara anidaso wɔ hɔ ma wo daakye,

na wʼanidaso renyɛ ɔkwa.

19Me ba, tie, na hu nyansa,

ma wo koma mfa ɔkwantrenee so.

20Mfa wo ho mmɔ akɔwensafo

anaasɛ wɔn a wɔpɛ nam mmoroso ho,

21efisɛ, akɔwensafo ne adidibradafo bɛyɛ ahiafo,

na anikum fura wɔn ntamagow.

22Tie wʼagya a ɔwoo wo no,

na sɛ wo na bɔ aberewa a, mmu no animtiaa.

23Tɔ nokware na ntɔn da;

nya nyansa, ahohyɛso ne nhumu.

24Ɔtreneeni agya wɔ anigye bebree;

nea ɔwɔ ɔba nyansafo no ani gye ne ho.

25Ma wʼagya ne wo na ani nnye;

ma ɔbea a ɔwoo wo no nnya ahosɛpɛw.

26Me ba, fa wo koma ma me

na ma wʼani nkɔ mʼakwan ho,

27na oguamanfo yɛ amoa donkudonku

ɔyere huhuni yɛ ɔdaadaafo.

28Ɔtɛw, twɛn, te sɛ ɔkwanmukafo,

na ɔma mmarima mu atorofo dɔɔso.

29Hena na wɔadome no? Hena na odi awerɛhow?

Hena na odi aperepere? Hena na onwiinwii?

Hena na ɔwɔ atape nko ara? Hena na mogya ada nʼani so?

30Wɔn a wɔkyɛ nsa ho,

na wɔka nsa a wɔafrafra hwɛ.

31Nhwɛ nsa ani kɔkɔɔ no haa,

bere a ɛretwa yerɛw yerɛw wɔ kuruwa mu,

na ɛkɔ yɔɔ no.

32Awiei no, ɛka te sɛ ɔwɔ

na ɛwɔ bɔre te sɛ ahurutoa.

33Wʼani behu nneɛma a wunhuu da,

na woadwene nneɛma basabasa ho.

34Wobɛtɔ ntintan te sɛ hyɛn mu dwumayɛni a,

okura hyɛn dua a, ɛrehinhim mu den, na ehinhim wɔ po so.

35Na wobɛka se, “Wɔbɔ me, nanso mimpira.

Wɔboro me, nanso mente ɔyaw biara.

Bere bɛn na menyan

akɔpɛ nsa anom bio?”