2 Reyes 4 – CST & HLGN

Nueva Versión Internacional (Castilian)

2 Reyes 4:1-44

El aceite de la viuda

1La viuda de un miembro de la comunidad de los profetas le suplicó a Eliseo:

―Mi esposo, tu siervo, ha muerto, y tú sabes que él era fiel4:1 era fiel. Lit. temía. al Señor. Ahora resulta que el hombre con quien estamos endeudados ha venido para llevarse a mis dos hijos como esclavos.

2―¿Y qué puedo hacer por ti? —le preguntó Eliseo—. Dime, ¿qué tienes en casa?

―Tu sierva no tiene nada en casa —le respondió—, excepto un poco de aceite.

3Eliseo le ordenó:

―Sal y pide a tus vecinos que te presten sus vasijas; consigue todas las que puedas. 4Luego entra en la casa con tus hijos y cierra la puerta. Echa aceite en todas las vasijas y, a medida que las llenes, ponlas aparte.

5En seguida la mujer dejó a Eliseo y se fue. Luego se encerró con sus hijos y empezó a llenar las vasijas que ellos le pasaban. 6Cuando ya todas estuvieron llenas, ella le pidió a uno de sus hijos que le pasara otra más, y él respondió: «Ya no hay». En ese momento se acabó el aceite.

7La mujer fue y se lo contó al hombre de Dios, quien le mandó: «Ahora ve a vender el aceite, y paga tus deudas. Con el dinero que te sobre, podréis vivir tú y tus hijos».

El hijo de la sunamita

8Un día, cuando Eliseo pasaba por Sunén, cierta mujer de buena posición le insistió que comiera en su casa. Desde entonces, siempre que pasaba por ese pueblo, comía allí. 9La mujer le dijo a su esposo: «Mira, yo estoy segura de que este hombre que siempre nos visita es un santo hombre de Dios. 10Hagámosle un cuarto en la azotea, y pongámosle allí una cama, una mesa con una silla, y una lámpara. De ese modo, cuando nos visite, tendrá un lugar donde quedarse».

11En cierta ocasión Eliseo llegó, fue a su cuarto y se acostó. 12Luego le dijo a su criado Guiezi:

―Llama a la señora.4:12 señora. Lit. sunamita; también en v. 36.

El criado así lo hizo, y ella se presentó. 13Entonces Eliseo le dijo a Guiezi:

―Dile a la señora: “¡Te has tomado muchas molestias por nosotros! ¿Qué puedo hacer por ti? ¿Quieres que le hable al rey o al jefe del ejército en tu favor?”

Pero ella le respondió:

―Yo vivo segura en medio de mi pueblo.

14Eliseo le preguntó a Guiezi:

―¿Qué puedo hacer por ella?

―Bueno —contestó el siervo— ella no tiene hijos, y su esposo ya es anciano.

15―Llámala —ordenó Eliseo.

Guiezi la llamó, y ella se detuvo en la puerta. 16Entonces Eliseo le prometió:

―El año que viene, por esta fecha, estarás abrazando un hijo.

―¡No, mi señor, hombre de Dios! —exclamó ella—. No engañes a tu sierva.

17En efecto, la mujer quedó embarazada. Y al año siguiente, por esa misma fecha, dio a luz un hijo, tal como Eliseo se lo había dicho.

18El niño creció, y un día salió a ver a su padre, que estaba con los segadores. 19De pronto exclamó:

―¡Ay, mi cabeza! ¡Me duele la cabeza!

El padre le ordenó a un criado:

―¡Llévaselo a su madre!

20El criado lo cargó y se lo llevó a la madre, la cual lo tuvo en sus rodillas hasta el mediodía. A esa hora, el niño murió. 21Entonces ella subió, lo puso en la cama del hombre de Dios y, cerrando la puerta, salió. 22Después llamó a su esposo y le dijo:

―Préstame un criado y una burra; en seguida vuelvo. Voy de prisa a ver al hombre de Dios.

23―¿Para qué vas a verle hoy? —le preguntó su esposo—. No es día de luna nueva ni sábado.

―No importa —respondió ella.

24Entonces hizo aparejar la burra y le ordenó al criado:

―¡Anda, vamos! No te detengas hasta que te lo diga.

25La mujer se puso en marcha y llegó al monte Carmelo, donde estaba Eliseo, el hombre de Dios. Este la vio a lo lejos y le dijo a su criado Guiezi:

―¡Mira! Ahí viene la sunamita. 26Corre a recibirla y pregúntale cómo está ella, y cómo están su esposo y el niño.

El criado fue, y ella respondió que todos estaban bien. 27Pero luego fue a la montaña y se abrazó a los pies del hombre de Dios. Guiezi se acercó con el propósito de apartarla, pero el hombre de Dios intervino:

―¡Déjala! Está muy angustiada, y el Señor me ha ocultado lo que pasa; no me ha dicho nada.

28―Señor mío —le dijo la mujer—, ¿acaso yo te pedí un hijo? ¿No te rogué que no me engañaras?

29Eliseo le ordenó a Guiezi:

―Arréglate la ropa, toma mi bastón y ponte en camino. Si te encuentras con alguien, no lo saludes; si alguien te saluda, no le respondas. Y, cuando llegues, coloca el bastón sobre la cara del niño.

30Pero la madre del niño exclamó:

―¡Te juro que no te dejaré solo! ¡Tan cierto como que el Señor y tú estáis vivos!

Así que Eliseo se levantó y fue con ella. 31Guiezi, que se había adelantado, llegó y colocó el bastón sobre la cara del niño, pero este no respondió ni dio ninguna señal de vida. Por tanto, Guiezi volvió para encontrarse con Eliseo y le dijo:

―El niño no despierta.

32Cuando Eliseo llegó a la casa, encontró al niño muerto, tendido sobre su cama. 33Entró al cuarto, cerró la puerta y oró al Señor. 34Luego subió a la cama y se tendió sobre el niño su boca sobre la boca del niño, sus ojos sobre los del niño y sus manos sobre las del niño, hasta que el cuerpo del niño empezó a entrar en calor. 35Eliseo se levantó y se puso a caminar de un lado a otro del cuarto, y luego volvió a tenderse sobre el niño. Esto lo hizo siete veces, al cabo de las cuales el niño estornudó y abrió los ojos.4:35 Esto lo … los ojos. Alt. El niño estornudó siete veces, y abrió los ojos. 36Entonces Eliseo le dijo a Guiezi:

―Llama a la señora.

Guiezi así lo hizo y, cuando la mujer llegó, Eliseo le dijo:

―Puedes llevarte a tu hijo.

37Ella entró, se arrojó a los pies de Eliseo y se postró rostro en tierra. Entonces tomó a su hijo y salió.

El milagro de la comida

38Eliseo regresó a Guilgal y se encontró con que en esos días había mucha hambre en el país. Por tanto, se reunió con la comunidad de profetas y le ordenó a su criado: «Pon esa olla grande en el fogón y prepara un guisado para los profetas».

39En eso, uno de ellos salió al campo para recoger hierbas; allí encontró una planta silvestre y arrancó varias frutas hasta llenar su manto. Al regresar, las cortó en pedazos y las echó en el guisado sin saber qué eran. 40Sirvieron el guisado, pero, cuando los hombres empezaron a comerlo, gritaron:

―¡Hombre de Dios, esto es veneno!4:40 esto es veneno. Lit. hay muerte en la olla.

Así que no pudieron comer. 41Entonces Eliseo ordenó:

―Traedme harina.

Y, después de echar la harina en la olla, dijo:

―Servid a la gente para que coma.

Y ya no hubo nada en la olla que les hiciera daño.

Alimentación de cien hombres

42De Baal Salisá llegó alguien que le llevaba al hombre de Dios pan de los primeros frutos: veinte panes de cebada y espigas de trigo fresco.4:42 espigas de trigo fresco. Alt. trigo fresco en su alforja. Eliseo le dijo a su criado:

―Dale de comer a la gente.

43―¿Cómo voy a alimentar a cien personas con esto? —replicó el criado.

Pero Eliseo insistió:

―Dale de comer a la gente, pues así dice el Señor: “Comerán y habrá de sobra”.

44Entonces el criado les sirvió el pan y, conforme a la palabra del Señor, la gente comió y hubo de sobra.

Ang Pulong Sang Dios

2 Hari 4:1-44

Ang Lana sang Balo nga Babayi

1May isa ka balo nga babayi nga ang iya bana nga napatay miyembro sadto sang grupo sang mga propeta. Isa ka adlaw, nagpangayo siya sang bulig kay Elisha. Siling niya, “Patay na ang akon bana nga imo alagad kag nahibaluan mo nga nagatahod siya sa Ginoo. Karon, ang tawo nga iya nautangan nag-abot agod kuhaon ang amon duha ka anak nga lalaki agod himuon nga ulipon bilang bayad sa utang.” 2Nagsiling si Elisha sa iya, “Ano ayhan ang mabulig ko sa imo? Sugiri ako, ano ang ara sa imo balay?” Nagsabat ang babayi, “Wala gid, sir, luwas lang sa diutay nga lana sa tibod.” 3Nagsiling si Elisha, “Kadtui ang tanan mo nga kaingod kag magpanghulam ka sang madamo nga mga suludlan. 4Dayon magsulod kamo sang imo mga anak sa inyo balay kag siraduhi ninyo ang puwertahan. Ibubo ninyo sa tanan nga suludlan ang lana nga ara sa tibod. Pagkapuno sang kada suludlan, paina dayon.”

5Gani ginhimo sang babayi ang ginsiling ni Elisha sa iya, kag nagpanirado sila sang iya mga anak sa ila balay. Dayon gindala sang iya mga anak ang mga suludlan sa iya, kag ginbutangan niya ini sang lana. 6Sang napuno na ang tanan nga suludlan, nagsiling siya sa iya anak, “Hatagi pa ako sang suludlan.” Nagsabat ang iya anak, “Wala na sang suludlan.” Kag nag-untat dayon ang pag-ilig sang lana.

7Nagkadto ang babayi kay Elisha nga alagad sang Dios kag ginsugiran niya siya sa natabo. Nagsiling si Elisha sa iya, “Lakat kag ibaligya ang lana kag bayari ang imo utang. May sobra ka pa nga kuwarta nga mabilin nga sarang makabuhi sa imo kag sa imo mga anak.”

Si Elisha kag ang Babayi nga Taga-Shunem

8Isa ka adlaw, nagkadto si Elisha sa Shunem. May manggaranon didto nga babayi nga nag-agda kay Elisha nga magkaon. Halin sadto, kon mag-agi si Elisha sa Shunem, nagahapit siya sa balay sang babayi kag magkaon.

9Karon nagsiling ang babayi sa iya bana, “Nahibaluan ko nga ining tawo nga nagahapit diri permi sa aton isa ka balaan nga alagad sang Dios. 10Himuan naton siya sang gamay nga kuwarto sa may atop, kag butangan ta sang katre, lamisa, bangko, kag suga, agod kon magkadto siya diri sa aton puwede siya makatiner didto.”

11Isa ka adlaw, sang nagkadto si Elisha sa Shunem, nagsaka siya sa kuwarto kag nagpahuway didto. 12Ginsugo niya ang iya suluguon nga si Gehazi nga tawgon ang babayi. Gani gintawag ni Gehazi ang babayi, kag pag-abot sang babayi, 13nagsiling si Elisha sa iya suluguon, “Pamangkuta siya kon ano ang aton mahimo para sa iya, sa iya maayo nga pag-atipan sa aton. Basi kon may ipapangabay siya sa aton sa hari ukon sa kumander sang mga soldado.” Nagsabat ang babayi, “Indi na kinahanglan, kay maayo ang akon kahimtangan diri upod sa akon mga kasimanwa.” 14Nagpamangkot si Elisha kay Gehazi, “Ti, ano ang aton mahimo para sa iya?” Nagsabat si Gehazi, “Wala siya sing bata nga lalaki kag tigulang na ang iya bana.” 15Nagsiling si Elisha, “Tawga siya liwat.” Gani gintawag siya ni Gehazi, kag nagtindog siya sa puwertahan. 16Nagsiling si Elisha sa iya, “Sa amo man sini nga tion sa sunod nga tuig may ginakugos ka na nga bata nga lalaki.” Nagsabat ang babayi, “Indi ka magbutig sa akon, sir. Alagad ka sang Dios.”

17Pero nagbusong matuod ang babayi, kag nagbata siya sing lalaki sa amo gid nga tion sang madason nga tuig, suno sa ginsiling sa iya ni Elisha.

18Isa ka adlaw, sang dako na ang bata, nagkadto siya sa iya amay nga ara sa uma nga nagaobra upod sa mga manug-ani. 19Hinali lang nga nagsinggit siya sa iya amay, “Masakit ang ulo ko! Masakit ang ulo ko!” Nagsiling ang iya amay sa suluguon, “Dal-a siya sa iya iloy!” 20Gani gindala sang suluguon ang bata sa iya iloy, kag ginsabak niya siya. Pero pagkaudto napatay ang bata. 21Gindala sang iloy ang bangkay sang iya anak sa kuwarto ni Elisha sa ibabaw, kag ginbutang sa katre. Dayon nagguwa siya sa kuwarto kag ginsira ang puwertahan.

22Gintawag sang babayi ang iya bana kag ginsilingan, “Palihog, padal-i ako sang isa ka suluguon kag isa ka asno agod makadali-dali ako kadto sa alagad sang Dios, kag makabalik dayon.” 23Nagpamangkot ang iya bana, “Ngaa makadto ka gid subong nga indi man ini Piesta sang Pag-umpisa sang Bulan ukon Adlaw nga Inugpahuway?” Nagsabat ang babayi, “Sige lang.” 24Gani ginbutangan niya sang pulungkuan ang asno kag nagsiling sa iya suluguon, “Dali na! Kag indi pagpahinaya ang asno kon indi ako magsiling sa imo.”

25Gani naglakat sila, kag nakaabot sila sa Bukid sang Carmel, nga sa diin ara ang alagad sang Dios. Pagkakita ni Elisha sa babayi sa unhan, nagsiling siya sa iya suluguon nga si Gehazi, “Tan-awa, ara ang babayi nga taga-Shunem! 26Dalagan kag sugataa siya kag pamangkuta kon kamusta siya, ang iya bana, kag ang iya anak.” Ginsugiran sang babayi si Gehazi nga maayo man ang tanan.

27Pero pag-abot niya kay Elisha sa bukid, nagluhod siya kag gin-uyatan niya ang tiil ni Elisha. Nagpalapit si Gehazi agod itikwang siya palayo, pero nagsiling si Elisha, “Pabay-i lang siya! Kay ara siya sa kalisod, pero wala ginsugid sang Ginoo sa akon kon ngaa.” 28Nagsiling ang babayi, “Sir, wala ako nagpangayo sa imo sang anak nga lalaki; ikaw mismo ang nagsiling nga makabata pa ako. Nagsiling pa gani ako sa imo nga indi mo ako pagpasaligon.”

29Sang mareyalisar ni Elisha nga may natabo sa bata, nagsiling siya kay Gehazi, “Magpreparar ka sa pagkadto sa iya balay. Dal-a ang akon sungkod kag magdalagan. Kon may masugata ka, indi ka na magpanamyaw, kag kon may magpanamyaw sa imo indi ka na magsabat.4:29 Kon may masugata ka… magsabat: Siguro amo ang sugo ni Elisha sa iya agod magdali siya, nga indi na mag-usik sang panahon sa malawig nga pagpanamyaw ukon pagpakig-estorya. Pag-abot mo, ibutang dayon ang akon sungkod sa guya sang bata.” 30Pero nagsiling ang iloy sang bata kay Elisha, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo kag sa imo, nga indi gid ako magpauli kon indi ka mag-upod sa akon.” Gani naglakat si Elisha upod sa iya.

31Nag-una si Gehazi kag ginbutang niya ang sungkod sa guya sang bata, pero wala gid nagtingog ukon naghulag ang bata. Gani nagbalik si Gehazi sa pagsugata kay Elisha kag nagsiling, “Wala gid mabuhi ang bata.”

32Sang pag-abot ni Elisha sa balay, nakita niya didto sa iya kuwarto ang bata nga nagahamyang sa iya katre. 33Nagsulod siya kag ginsira ang puwertahan, kag nagpangamuyo sa Ginoo. 34Dayon ginhap-an niya ang bata, nga ang iya baba sa baba sang bata, ang iya mata sa mata sang bata, kag ang iya kamot sa kamot sang bata. Samtang ginahap-an niya ang bata, amat-amat nga nag-init ang lawas sang bata. 35Nagtindog si Elisha, kag nagpakadto-pakari sa kuwarto. Dayon ginhap-an niya liwat ang bata. Nagpangatsi ang bata sing makapito ka beses, dayon ginmuklat niya ang iya mga mata.

36Gintawag ni Elisha si Gehazi kag ginsilingan, “Tawga ang iya iloy.” Gani gintawag niya siya. Pag-abot sang babayi nagsiling si Elisha sa iya, “Kuhaa ang imo bata.” 37Nagsulod ang babayi kag nagluhod sa tiilan ni Elisha sa pagpasalamat4:37 pagpasalamat: ukon, pagpadungog. sa iya. Dayon ginkuha niya ang iya bata kag gindala panaog.

Ang Milagro sang Tion sang Tiggulutom

38Sang pagbalik ni Elisha sa Gilgal, may gutom didto. Karon, samtang nagapakigsugilanon ang grupo sang mga propeta sa iya, nagsiling siya sa iya suluguon, “Isun-ad ang dako nga kolon kag magluto sang sopas para sa sini nga mga tawo.” 39Ang isa sa mga propeta nagkadto sa uma sa pagpangutan. Nakakita siya sang utan nga nagakabod lang didto, kag nagpanguha siya sang mga bunga sini nga sarang lang niya madala sa iya bayo. Pagpauli niya, ginpangkihad-kihad niya ini kag ginlakot sa ginaluto nga sopas, nga wala gani niya nahibaluan kon ano ato. 40Pagkaluto sang sopas, ginserbi dayon ini sa mga tawo. Pero sang nagkaon na sila, nagsinggit sila, “Alagad sang Dios, kalain gid sang iya sabor!”4:40 kalain gid sang iya sabor: ukon, makahililo ini. Kag indi nila ato makaon. 41Nagsiling si Elisha, “Kuhai ako sang harina.” Ginbubo niya dayon ang harina sa kolon kag nagsiling sa suluguon, “Sige, iserbi na ini sa ila agod makakaon sila.” Kag maayo na ang sabor sini.4:41 maayo na ang sabor sini: ukon, indi na ini makahililo.

42Sang isa naman ka tion, may isa ka tawo nga halin sa Baal Shalisha nga nagdala kay Elisha sang sako nga may unod nga 20 ka tinapay nga hinimo halin sa nahauna nga patubas sang barley, kag bag-o nga inani nga uyas. Nagsiling si Elisha, “Ihatag ina sa grupo sang mga propeta4:42 sa grupo sang mga propeta: sa Hebreo, sa mga tawo. agod ila kaunon.” 43Nagsiling ang iya kabulig, “Paano ko ini mapaigo sa 100 ka tawo?” Nagsabat si Elisha, “Ihatag lang sa ila agod makakaon sila. Kay nagasiling ang Ginoo nga makakaon sila kag may mabilin pa.” 44Gani ginhatag ini sang suluguon sa mga propeta kag nagkaon sila, kag may nabilin pa, suno sa ginsiling sang Ginoo.