1 Corintios 15 – CST & MTDS

Nueva Versión Internacional (Castilian)

1 Corintios 15:1-58

La resurrección de Cristo

1Ahora, hermanos, quiero recordaros el evangelio que os prediqué, el mismo que recibisteis y en el cual os mantenéis firmes. 2Mediante este evangelio sois salvos, si os aferráis a la palabra que os prediqué. De otro modo, habréis creído en vano.

3Porque ante todo15:3 ante todo. Alt. al principio. os transmití lo que yo mismo recibí: que Cristo murió por nuestros pecados según las Escrituras, 4que fue sepultado, que resucitó al tercer día según las Escrituras, 5y que se apareció a Cefas, y luego a los doce. 6Después se apareció a más de quinientos hermanos a la vez, la mayoría de los cuales vive todavía, aunque algunos han muerto. 7Luego se apareció a Jacobo, más tarde a todos los apóstoles, 8y, por último, como a uno nacido fuera de tiempo, se me apareció también a mí.

9Admito que yo soy el más insignificante de los apóstoles y que ni siquiera merezco ser llamado apóstol, porque perseguí a la iglesia de Dios. 10Pero por la gracia de Dios soy lo que soy, y la gracia que él me concedió no fue infructuosa. Al contrario, he trabajado con más tesón que todos ellos, aunque no yo, sino la gracia de Dios que está conmigo. 11En fin, ya sea que se trate de mí o de ellos, esto es lo que predicamos, y esto es lo que vosotros habéis creído.

La resurrección de los muertos

12Ahora bien, si se predica que Cristo ha sido levantado de entre los muertos, ¿cómo dicen algunos de vosotros que no hay resurrección? 13Si no hay resurrección, entonces ni siquiera Cristo ha resucitado. 14Y, si Cristo no ha resucitado, nuestra predicación no sirve para nada, como tampoco vuestra fe. 15Aún más, resultaríamos falsos testigos de Dios por haber testificado que Dios resucitó a Cristo, lo cual no habría sucedido si en verdad los muertos no resucitan. 16Porque, si los muertos no resucitan, tampoco Cristo ha resucitado. 17Y, si Cristo no ha resucitado, vuestra fe es ilusoria y todavía estáis en vuestros pecados. 18En este caso, también están perdidos los que murieron en Cristo. 19Si la esperanza que tenemos en Cristo fuera solo para esta vida, seríamos los más desdichados de todos los mortales.

20Lo cierto es que Cristo ha sido levantado de entre los muertos, como primicias de los que murieron. 21De hecho, ya que la muerte vino por medio de un hombre, también por medio de un hombre viene la resurrección de los muertos. 22Pues, así como en Adán todos mueren, también en Cristo todos volverán a vivir. 23Pero cada uno en su debido orden: Cristo, las primicias; después, cuando él venga, los que le pertenecen. 24Entonces vendrá el fin, cuando él entregue el reino a Dios el Padre, después de destruir todo dominio, autoridad y poder. 25Porque es necesario que Cristo reine hasta poner a todos sus enemigos debajo de sus pies. 26El último enemigo que será destruido es la muerte, 27pues Dios «ha sometido todo a su dominio».15:27 Sal 8:6 Al decir que «todo» ha quedado sometido a su dominio, es claro que no se incluye a Dios mismo, quien todo lo sometió a Cristo. 28Y, cuando todo le sea sometido, entonces el Hijo mismo se someterá a aquel que le sometió todo, para que Dios sea todo en todos.

29Si no hay resurrección, ¿qué sacan los que se bautizan por los muertos? Si en definitiva los muertos no resucitan, ¿por qué se bautizan por ellos? 30Y nosotros, ¿por qué nos exponemos al peligro a todas horas? 31Que cada día muero, hermanos, es tan cierto como el orgullo que siento por vosotros en Cristo Jesús nuestro Señor. 32¿Qué he ganado si, solo por motivos humanos, en Éfeso luché contra las fieras? Si los muertos no resucitan,

«comamos y bebamos,

que mañana moriremos».15:32 Is 22:13

33No os dejéis engañar: «Las malas compañías corrompen las buenas costumbres». 34Volved a vuestro sano juicio, como conviene, y dejad de pecar. En efecto, hay algunos de vosotros que no tienen conocimiento de Dios; para vergüenza vuestra lo digo.

El cuerpo resucitado

35Tal vez alguien pregunte: «¿Cómo resucitarán los muertos? ¿Con qué clase de cuerpo vendrán?» 36¡Qué tontería! Lo que tú siembras no cobra vida a menos que muera. 37No plantas el cuerpo que luego ha de nacer, sino que siembras una simple semilla de trigo o de otro grano. 38Pero Dios le da el cuerpo que quiso darle, y a cada clase de semilla le da un cuerpo propio. 39No todos los cuerpos son iguales: hay cuerpos humanos; también los hay de animales terrestres, de aves y de peces. 40Así mismo hay cuerpos celestes y cuerpos terrestres; pero el esplendor de los cuerpos celestes es uno, y el de los cuerpos terrestres es otro. 41Uno es el esplendor del sol, otro el de la luna y otro el de las estrellas. Cada estrella tiene su propio brillo.

42Así sucederá también con la resurrección de los muertos. Lo que se siembra en corrupción resucita en incorrupción; 43lo que se siembra en oprobio resucita en gloria; lo que se siembra en debilidad resucita en poder; 44se siembra un cuerpo natural,15:44 natural. Lit. síquico; también en v. 46. resucita un cuerpo espiritual.

Si hay un cuerpo natural, también hay un cuerpo espiritual. 45Así está escrito: «El primer hombre, Adán, se convirtió en un ser viviente»;15:45 Gn 2:7 el último Adán, en el Espíritu que da vida. 46No vino primero lo espiritual, sino lo natural, y después lo espiritual. 47El primer hombre era del polvo de la tierra; el segundo hombre, del cielo. 48Como es aquel hombre terrenal, así son también los de la tierra; y como es el celestial, así son también los del cielo. 49Y, así como hemos llevado la imagen de aquel hombre terrenal, llevaremos15:49 llevaremos. Var. llevemos. también la imagen del celestial.

50Os declaro, hermanos, que el cuerpo mortal15:50 el cuerpo mortal. Lit. carne y sangre. no puede heredar el reino de Dios, ni lo corruptible puede heredar lo incorruptible. 51Fijaos bien en el misterio que os voy a revelar: No todos moriremos, pero todos seremos transformados, 52en un instante, en un abrir y cerrar de ojos, al toque final de la trompeta. Pues sonará la trompeta y los muertos resucitarán con un cuerpo incorruptible, y nosotros seremos transformados. 53Porque lo corruptible tiene que revestirse de lo incorruptible, y lo mortal, de inmortalidad. 54Cuando lo corruptible se revista de lo incorruptible, y lo mortal, de inmortalidad, entonces se cumplirá lo que está escrito: «La muerte ha sido devorada por la victoria».15:54 Is 25:8

55«¿Dónde está, oh muerte, tu victoria?

¿Dónde está, oh muerte, tu aguijón?»15:55 Os 13:14

56El aguijón de la muerte es el pecado, y el poder del pecado es la ley. 57¡Pero gracias a Dios, que nos da la victoria por medio de nuestro Señor Jesucristo!

58Por lo tanto, mis queridos hermanos, manteneos firmes e inconmovibles, progresando siempre en la obra del Señor, conscientes de que vuestro trabajo en el Señor no es en vano.

Mushuj Testamento Diospaj Shimi

1 Corintios 15:1-58

Cristo causarishcatami huillashca

1Cunanca huauqui, panicuna, ñuca cancunaman huillashca alli huillaitami yuyachisha nini. Ñuca huillajpi chasquishcatami, sinchita caticunguichij. 2Ñuca huillashca alli huillaita catirashpa causashpaca, quishpiringuichijmi. Mana cashpaca, yanga crishcallahuanmi saquiringuichij.

3Callarimantapachami ñuca chasquishcata, cancunaman yachachircani: Dios Quillcachishcacunapi nishca shinallatajmi, Cristoca ñucanchij juchacunamanta huañurca. 4Dios Quillcachishcacunapi nishca shinallatajmi, pambashca carca, quimsa punllapica causarirca. 5Ña causarishpaca, Cefasmanrajmi ricurirca. Chai qʼuipaca, chunga ishquipura caj yachacujcunamanmi ricurirca. 6Chai qʼuipaca shuj ricurillapimi, 500 yalli crijcunaman ricurirca. Paita ricujcunapuramantaca achcacuna causacunrajmi, maijancunallami ña huañushcacuna. 7Paicunaman ricurishca qʼuipaca, Jacobomanmi ricurirca. Chai qʼuipami, huillagrichun tucui mingashcacunamanpish ricurirca. 8Tucui chaicunaman ricurishca qʼuipami, ñuca cai shullurishpalla huacharishca runaman ricurirca.

9Taita Diospajlla tandanacuj crijcunata ñuca llaquichishcamantaca, huillagrichun mingashca caishujcunapaj qʼuipallami cani. Huillagrichun mingashca nishca shutitaca mana apaipajchu cani. 10Chashna cajpipish, mana cʼuyaipajta Taita Dios cʼuyashcallamantami, cunan ñuca ima cashcamanca chayarcani. Dios chashna mana cʼuyaipajta cʼuyashpa ñucaman cushcataca, mana pambapi shitashcanichu. Ashtahuanpish ñucaca, tucui caishujcunata yallimari huillashcani. Chaitapish mana ñucachu ruracuni, ashtahuanpish mana cʼuyaipaj cajpipish Taita Dios cʼuyashpa ñucahuan cajllapimi, chashna rurai tucuni. 11Caishujcuna cashpapish, ñuca cashpapish chaillatatajmari huillacunchij. Chai huillashcatami crircanguichij.

Huañushcacunaca causaringami

12Ñucanchijca, “Cristo huañushcacunapaj chaupimanta causarircami” nishpami huillanchij. Chashna nijpica, ¿ima nishpataj cancunapuramanta maijancunaca, “Huañushcacuna causarinaca mana tiyanchu” nincuna? 13Huañushcacuna mana causarina cajpica, Cristopish manatajchari causarircari. 14Cristopish mana causarishca cajpica, ñucanchij huillacushcapish yangamari canman. Cancuna crishcapish yangamari canman. 15“Taita Diosmi Cristotaca causachirca” nishpa ñucanchij huillashpapish, Taita Diostamari llullata ruranchijman. Cristota Taita Dios mana causachishca cajpica, huañushcacunapish mana causaringachu. 16Huañushcacuna mana causarina cajpica, Cristopish mana causariman carcachu. 17Cristo mana causarishca cajpica, cancuna crishcapish yangallami canman. Cancunaca juchacunapirajmi causacunguichijman. 18Shinallataj Cristota crij huañushcacunapish chingarircatajchari. 19Ñucanchijca, cai causaillapi Cristo yuyailla cashpaca, tucui gentecunatapish yalli llaquinayajmari canchijman.

20Mana chashnachu. Cristoca huañushcacunapaj chaupimanta causarircamari. Crij huañushcacunata causachina cashcata ricuchingapajmari, Cristotaraj punta causachirca. 21Ima shinami shuj runallamanta huañuica cai pachaman yaicumurca, shinallatajmi huañushcacunapaj chaupimanta causarinapish, shuj runallamanta callarirca. 22Ima shinami Adanpaj huahuacuna cashcamantaca tucuicuna huañun, chashnallatajmi Cristomantaca tucuicunata causachishca cangacuna. 23Tucuicunami paicuna causarina cashca shina, cashna huashan huashan causaringa: Tucuicunapaj ñaupaca, Cristomari causarirca. Chai qʼuipaca Cristo tigramuipica, Paipajcunami causaringa. 24Chai qʼuipaca, tucurimi shamunga. Cristoca mandajcunata, mandanata charijcunata, ima rurai tucunata charijcunatapishmi chingachinga. Chai tucuicunata chingachishpami, Pai mandacushcataca Yaya Diosman cutichinga. 25Cristota tucui pʼiñajcunata Paipaj chaqui sarunapi churangacamaca, Paillatajmi mandacunga. 26Tucui pʼiñajcunata tucuchishca qʼuipaca, Diosca huañuitapish tucuchingami. 27Taita Diosca, «Tucuitami Cristopaj chaqui sarunapi churarca». Chashna «Tucuitami churarca» nishpaca, tucuita churaj Taita Diosca, Paipish Cristopaj ñaupajpi cumurishca canataca, mana nisha ninichu. 28Ña tucuita Cristopaj ñaupajpi churashca qʼuipaca, tucuita churaj Taita Diospaj ñaupajpi, Paipaj quiquin Churillatajmi cumuringa. Chashna rurashpami, Taita Diosllataj tucuita mandanga.

29Huañushcacuna manapish causarina cajpica, ¿yangatajchari huañushcacunamanta bautiźarijcunaca, paicunamanta bautiźarincunari? Imapish mana cana cajpica, yangamari chashnaca ruracuncuna. 30Ñucanchijpish yangamantatajchari, punllanta huañuchinalla purinchigari. 31Huauqui, panicuna, mana llullanichu. Cancuna Apunchij Jesucristota crij cajpi cushicushpa purishpapish, punllantami huañuchisha nishca purini. 32Efesopicarin, pʼiña animalcunahuanmi cʼari cʼarita macanacurcani. Chaipish yangatajchari canmanri. Huañushcacuna chashna manapish causarina cajpica:

“Micushunchij, ubyashunchij,

cayaca huañushunmari”

nishca shina ruranamari alli canman.

33Ama pandaringuichijchu. «Mana allicunahuan purijpica, allipish causacujta pandachinllami.» 34Ña yuyaita japichij, ama juchapi causaichijchu. Cancunapura maijancunaca, manaraj Diosta rijsincunachu. Cancuna pingarichunmi chashnaca nini.

Causarishca cuerpoca shujtaj layami canga

35Maijancunaca: «¿Ima shinataj huañushcacunaca causaringa? ¿Ima shina cuerpotashi charingacuna?» nishpachari tapuricun. 36Chashna tapujca, upamari. Illu ima muyuta can tarpujpica, mana tarpunca huiñashpa jatarinchu. Huiñangapajca huañunrajmi. 37Imata tarpushpapish, ña huiñashpa pʼangacujtaca mana tarpunguichu. Trigota cashpa, ima shujtaj granota cashpapish muyullatami tarpungui. 38Tarpushca muyutaca Taita Diosmi, Pai munashca shina huiñachin. Tucui muyucunatami, paicuna huiñana cashca shinataj huiñachin. 39Ima aichapish mana chai shinallatajchu. Gentecunapaj aichapish chʼicanmi, animalcunapaj aichapish chʼicanmi. Chalhuacunapaj aichapish chʼicanmi, alasyujcunapaj aichapish chʼicanmi. 40Shinallataj jahuapipish, achij nicujcunami tiyan. Cai pachapipish, tucui imapish shujtaj shujtajmi tiyan. Jahuapi tiyajcunaca, shujtaj shina sumajmi, cai pachapi tiyajcunapish, shujtaj laya sumajmi. 41Intipish, lunapish chʼican chʼicanmi achijyachin. Luźerocunapish chʼicanmi achijyachin. Luźerocunapish, caishuj chaishuj chʼican chʼicanmi achijyachin.

42Huañushcacuna causarinapish, chashnallatajmi canga. Huañushcata pambajpica aichaca ismunllami, causarishcaca ña mana huañungachu. 43Millashca aichata pambajpica, sumaj cuerpoyujmi causaringa. Irqui aichata pambajpica, imatapish rurai tucujtami causachinga. 44Ismujlla aichata pambajpica, Diospaj Espirituyuj cuerpomi causaringa. Ismujlla aicha tiyajpica, Diospaj Espirituyuj cuerpopish tiyanmi. 45Chaimantami Dios Quillcachishcapica: «Punta rurashca Adantaca, causaj almayujtami rurashca carca» nin. Cutin qʼuipa Adanca, causaita cuj Espirituyujmari. 46Aichayuj tulluyujmi Diospaj Espirituyujpaj ñaupa tiyarca, qʼuipatami Diospaj Espirituyujca shamurca. 47Punta runaca, allpallamantami carca. Qʼuipa runaca, jahua pachamantami carca, Paica Apunchij Jesusmi. 48Allpata rurashca runa ima shinami carca, cai pachapaj cajcunapish chashnallatajmi. Jahua pachaman rina cajcunapish, jahua pachamanta Shamuj shinallatajmi. 49Ñucanchijca, allpamanta rurashca runaman rijchaj cashca shinallatajmi, jahua pachamanta Cajmanpish rijchashun.

50Huauqui, panicuna, caitami nisha nini: Cai aicha, cai yahuarca, Taita Dios mandacunpica, imata mana charingachu. Imapish ismujllaca, mana ismujca, mana tucui tucunchu. 51Uyaichij, cunanca pi mana yachashcatami cancunamanca huillasha nini: Mana tucuicuna huañushunchu. Shina cashpapish, tucuicunami shujtajyachishca cashun. 52Tucuri trompeta tocashca uyarijpica, ñahui quimllaillapimi mushujyachishca cashun. Trompetapi tocajpimi, Diosca huañushcacunataca, mana huañuj cuerpohuan causachun causachinga. Ñucanchijtaca shujtajyachingami. 53Cai ismujlla aichaca, mana ismuj cuerpota churarinatajmi can. Cai huañuna aichaca, mana huañuj cuerpota churarinatajmi can. 54Cai ismuna aicha, mana ismujlla cuerpotami churaringa. Cai huañuna aichaca mana huañuj cuerpotami churaringa. Chashna rurajpimi, Dios Quillcachishcapi: «Tucuita mishajmi, huañuitaca chingachishca» nishca pajtanga:

55«Huañui, ¿huañuchingapaj can tujsinaca maipitaj?

Pambana jutcu, ¿imahuantaj cunanca mishai tucunguiari?»

56Huañuica, juchahuanmi huañuchingapaj tujsin. Mandashcami, juchamanca huañuchi tucunata cun. 57Chashna cajpipish ñucanchijtaca, Taita Diosmi Apunchij Jesucristomanta huañuita mishachin. Chaimantami Paitaca pagui nicunchij.

58Chaimanta ñuca huauqui, panicuna, Apunchij Jesustaca, chai yuyai, sinchita catiraichijlla. Pai rurachun nishcata ashtahuan alli ruracuichijlla. Apunchij Jesus-huan cashcamanta, cancuna imalla rurashcapish mana yanga cashcataca, cancunallataj yachanguichijmi.