Salimo 78
Ndakatulo ya Asafu.
1Inu anthu anga imvani chiphunzitso changa;
mvetserani mawu a pakamwa panga.
2Ndidzatsekula pakamwa panga mʼmafanizo,
ndidzayankhula zinthu zobisika, zinthu zakalekale
3zimene tinazimva ndi kuzidziwa,
zimene makolo athu anatiwuza.
4Sitidzabisira ana awo,
tidzafotokozera mʼbado wotsatira
ntchito zotamandika za Yehova,
mphamvu zake, ndi zozizwitsa zimene Iye wachita.
5Iye anapereka mawu wodzichitira umboni kwa Yakobo
ndi kukhazikitsa lamulo mu Israeli,
zimene analamulira makolo athu
kuphunzitsa ana awo,
6kotero kuti mʼbado wotsatira uthe kuzidziwa,
ngakhale ana amene sanabadwe,
ndi kuti iwo akafotokozere ana awonso.
7Choncho iwo adzakhulupirira Mulungu
ndipo sadzayiwala ntchito zake
koma adzasunga malamulo ake.
8Iwo asadzakhale monga makolo awo,
mʼbado wosamvera ndi wowukira,
umene mitima yake inali yosamvera Mulungu,
umene mizimu yake inali yosakhulupirika kwa Iye.
9Anthu a ku Efereimu, ngakhale ananyamula mauta,
anathawabe pa nthawi ya nkhondo;
10iwo sanasunge pangano la Mulungu
ndipo anakana kukhala mʼmoyo wotsatira lamulo lake.
11Anayiwala zimene Iye anachita,
zozizwitsa zimene anawaonetsa.
12Iyeyo anachita zodabwitsa makolo athu akuona,
mʼdziko la Igupto, mʼchigawo cha Zowani.
13Anagawa nyanja pakati ndi kudutsitsapo iwowo,
Iye anachititsa madzi kuyima chilili ngati khoma.
14Anawatsogolera ndi mtambo masana
ndi kuwala kwa moto usiku wonse.
15Iye anangʼamba miyala mʼchipululu
ndi kuwapatsa madzi ochuluka ngati a mʼnyanja zambiri;
16Anatulutsa mitsinje kuchokera mʼmingʼalu ya miyala
ndi kuyenda madzi ngati mitsinje.
17Komabe iwowo anapitiriza kumuchimwira Iye,
kuwukira Wammwambamwamba mʼchipululu.
18Ananyoza Mulungu mwadala
pomuwumiriza kuti awapatse chakudya chimene anachilakalaka.
19Iwo anayankhula motsutsana naye ponena kuti,
“Kodi Mulungu angatipatse chakudya mʼchipululu?
20Iye atamenya thanthwe
madzi anatuluka,
ndipo mitsinje inadzaza ndi madzi.
Koma iye angatipatsenso ife chakudya?
Kodi angapereke nyama kwa anthu akewa?”
21Yehova atawamva anakwiya kwambiri;
moto wake unayaka kutsutsana ndi Yakobo,
ndipo mkwiyo wake unauka kutsutsana ndi Israeli,
22pakuti iwo sanakhulupirire Mulungu
kapena kudalira chipulumutso chake.
23Komabe Iye anapereka lamulo kwa mitambo mmwamba
ndi kutsekula makomo a mayiko akumwamba;
24anagwetsa mana kuti anthu adye,
anawapatsa tirigu wakumwamba.
25Anthu anadya buledi wa angelo,
Iye anawatumizira chakudya chonse chimene akanatha kudya.
26Anamasula mphepo ya kummwera kuchokera kumwamba,
ndi kutsogolera mphepo ya kummwera mwa mphamvu zake.
27Iye anawagwetsera nyama ngati fumbi,
mbalame zowuluka ngati mchenga wa mʼmbali mwa nyanja.
28Anazibweretsa kwa iwo mʼkati mwa misasa yawo,
kuzungulira matenti awo onse.
29Iwo anadya mpaka anatsala nazo zochuluka
pakuti Iye anawapatsa zimene anazilakalaka.
30Koma iwowo anasiya kudya chakudya anachilakalakacho,
chakudya chili mʼkamwa mwawobe,
31mkwiyo wa Mulungu unawayakira;
Iye anapha amphamvu onse pakati pawo,
kugwetsa anyamata abwino kwambiri mu Israeli.
32Ngakhale zinali chomwechi, iwo anapitirira kuchimwa;
ngakhale anaona zozizwitsa zakezo iwowo sanakhulupirirebe.
33Kotero Mulungu anachepetsa masiku awo kuti azimirire ngati mpweya.
Iye anachepetsa zaka zawo kuti zithere mʼmasautso.
34Mulungu atawapha, iwo amamufunafuna Iyeyo;
iwo ankatembenukiranso kwa Iye mwachangu.
35Ankakumbukira kuti Mulungu ndiye Thanthwe lawo,
kuti Mulungu Wammwambamwamba ndiye Mpulumutsi wawo.
36Komabe ankamuthyasika ndi pakamwa pawo,
kumunamiza ndi malilime awo;
37Mitima yawo sinali yokhazikika pa Iye,
iwo sanakhulupirike ku pangano lake.
38Komabe Iye anali wachifundo;
anakhululukira mphulupulu zawo
ndipo sanawawononge.
Nthawi ndi nthawi Iye anabweza mkwiyo wake
ndipo sanawutse ukali wake wonse.
39Iye anakumbukira kuti iwo anali anthu chabe,
mphepo yopita imene sibwereranso.
40Nthawi zambiri iwo ankamuwukira Iye mʼchipululu
ndi kumumvetsa chisoni mʼdziko lopanda kanthu!
41Kawirikawiri iwo ankamuyesa Mulungu;
ankamuputa Woyera wa Israeli.
42Sanakumbukire mphamvu zake,
tsiku limene Iye anawawombola kwa ozunza,
43tsiku limene Iyeyo anaonetsa poyera zizindikiro zozizwitsa zake mu Igupto,
zozizwitsa zake mʼchigawo cha Zowani.
44Iye anasandutsa mitsinje yawo kukhala magazi;
Iwo sanathe kumwa madzi ochokera mʼmitsinje yawo.
45Iye anawatumizira magulu a ntchentche zimene zinawawononga,
ndiponso achule amene anawasakaza.
46Iye anapereka mbewu zawo kwa ziwala,
zokolola zawo kwa dzombe.
47Iye anawononga mphesa zawo ndi matalala
ndiponso mitengo yawo yankhuyu ndi chisanu.
48Iye anapereka ngʼombe zawo ku matalala,
zoweta zawo ku zingʼaningʼani.
49Anakhuthula moto wa ukali wake pa iwo,
anawapsera mtima nawakwiyira nʼkuwabweretsera masautso.
Zimenezi zinali ngati gulu la angelo osakaza.
50Analolera kukwiya,
sanawapulumutse ku imfa
koma anawapereka ku mliri.
51Anakantha ana oyamba kubadwa a Igupto,
zipatso zoyamba kucha za mphamvu zawo mʼmatenti a Hamu
52Koma Iye anatulutsa anthu ake ngati ziweto;
anawatsogolera ngati nkhosa kudutsa mʼchipululu.
53Anawatsogolera bwinobwino kotero kuti analibe mantha
koma nyanja inamiza adani awo.
54Kotero anawafikitsa ku malire a dziko lake loyera,
ku dziko lamapiri limene dzanja lake lamanja linawatengera.
55Iye anathamangitsa mitundu ya anthu patsogolo pawo
ndipo anapereka mayiko awo kwa Aisraeli kuti akhale awo;
Iye anakhazikitsa mafuko a Israeli mʼnyumba zawo.
56Koma iwo anayesa Mulungu
ndi kuwukira Wammwambamwamba;
sanasunge malamulo ake.
57Anakhala okanika ndi osakhulupirika monga makolo awo,
anapotoka monga uta wosakhulupirika.
58Anakwiyitsa Iyeyo ndi malo awo opembedzera mafano;
anawutsa nsanje yake ndi mafano awo.
59Pamene Mulungu anamva zimenezi, anakwiya kwambiri;
Iye anakana Israeli kwathunthu.
60Anasiya nyumba ya ku Silo,
tenti imene Iyeyo anayimanga pakati pa anthu.
61Anatumiza mphamvu zake ku ukapolo,
ulemerero wake mʼmanja mwa adani.
62Anapereka anthu ake ku lupanga;
anakwiya kwambiri ndi cholowa chake.
63Moto unanyeketsa anyamata awo,
ndipo anamwali awo analibe nyimbo za ukwati;
64ansembe awo anaphedwa ndi lupanga,
ndipo amayi awo amasiye sanathe kulira.
65Kenaka Ambuye anakhala ngati akudzuka kutulo,
ngati munthu wamphamvu wofuwula chifukwa cha vinyo.
66Iye anathamangitsa adani ake;
anawachititsa manyazi ku nthawi zonse.
67Kenaka Iye anakana matenti a Yosefe,
sanasankhe fuko la Efereimu;
68Koma anasankha fuko la Yuda,
phiri la Ziyoni limene analikonda.
69Iye anamanga malo ake opatulika ngati zitunda,
dziko limene analikhazikitsa kwamuyaya.
70Anasankha Davide mtumiki wake
ndi kumuchotsa pakati pa makola ankhosa;
71kuchokera koyangʼanira nkhosa anamubweretsa
kuti akhale mʼbusa wa anthu ake, Yakobo,
wa Israeli cholowa chake.
72Ndipo Davide anawaweta ndi mtima wolungama;
ndi manja aluso anawatsogolera.
Salmo 78Salmo 78 Ang titulo sa Hebreo: Ang “maskil” nga ginsulat ni Asaf.
Pagtuytoy sang Dios sa Iya Katawhan
1Mga kasimanwa,78:1 Mga kasimanwa: ukon, Katawhan ko. pamatii ninyo ang akon mga pagpanudlo.
2Tudluan ko kamo paagi sa mga paanggid.78:2 paanggid: ukon, estorya; ukon, hulubaton.
Sugiran ko kamo sang tinago nga mga kamatuoran sang una
3nga nahibaluan na naton,
kay ginsugid ini sa aton sang aton mga katigulangan.
4Indi naton ini pagtaguon sa aton mga kabataan;
isugid naton ini sa masunod nga mga henerasyon.
Sugiran ta sila sang gahom sang Ginoo kag sang iya dalayawon kag makatilingala nga mga binuhatan.
5Ginhatagan niya sang kasuguan ang katawhan sang Israel nga mga kaliwat ni Jacob.
Ginmanduan niya ang aton mga katigulangan nga itudlo ini sa ila mga kabataan,
6agod ang masunod nga henerasyon makahibalo man sini,
kag matudlo man nila ini sa ila mga kabataan.
7Sa sini nga paagi magasalig sila sa Dios kag indi nila pagkalimtan ang iya mga ginhimo kundi tumanon nila ang iya mga sugo.
8Indi sila mangin pareho sa ila mga katigulangan nga mga matig-a sing ulo, indi matinumanon, indi malig-on ang ila pagsalig sa Dios, kag indi matutom sa iya.
9Ang mga soldado sang Efraim, bisan may armas sila nga mga pana, nagpalalagyo sang tion sang inaway.
10Wala nila gintuman ang ila kasugtanan sa Dios;
wala nila ginsunod ang iya kasuguan.
11Ginkalimtan nila ang iya makatilingala nga mga binuhatan nga ginpakita sa ila.
12Naghimo ang Dios sang milagro didto sa Zoan, sa duta sang Egipto
kag nakita ini sang aton78:12 aton: sa Hebreo, ila. mga katigulangan.
13Gintunga niya ang dagat kag ginpaagi sila;
ginhimo niya ang tubig nga daw mga pader.
14Kon adlaw, ginatuytuyan niya sila paagi sa panganod,
kag kon gab-i, paagi sa kasanag sang kalayo.
15Ginpalitik niya ang mga bato sa kamingawan kag nagtubod ang tubig
kag ginpaayawan niya sila inom sang tubig nga daw halin sa kadadalman sang duta.
16Ginpatubod niya ang tubig sa bato kag nag-ilig ang tubig nga daw sa suba.
17Pero ang aton mga katigulangan nagpadayon sa pagpakasala sa iya.
Didto sa kamingawan nagrebelde sila sa Labing Mataas nga Dios.
18Gintilawan nila sing hungod ang Dios paagi sa pagpangayo sang kalan-on nga gusto gid nila.
19Gin-insulto nila ang Dios paagi sa pagsiling, “Makapapunsyon bala ang Dios diri sa kamingawan?
20Matuod nga ginpahampak niya ang bato kag nagsagawak ang tubig,
pero makahatag bala siya sang tinapay kag karne sa aton nga iya katawhan?”
21Gani naakig ang Ginoo sang mabatian niya sila.
Sa iya kaakig sa ila nga mga Israelinhon, nga mga kaliwat ni Jacob, ginsalakay niya sila sang kalayo.
22Kay wala sila sing pagtuo sa iya, kag wala sila magsalig nga luwason niya sila.
23Pero bisan pa sina, ginmanduan niya ang langit nga mag-abri,
24kag ginpaulanan niya sila sang pagkaon nga ginatawag manna.
Ginhatag niya sa ila ini nga pagkaon nga halin sa langit agod ila kaunon.
25Sila nga tawo nagkaon sang pagkaon sang mga anghel, kag ginpagustuhan gid sila sang Dios sini.
26Ginpahuyop niya ang hangin nga halin sa sidlangan kag sa bagatnan paagi sa iya gahom.
27Kag ginpaulanan niya sila sang mga pispis nga daw pareho kadamo sa balas sa baybayon.
28Ginpahugpa niya ini sa palibot sang ila mga tolda didto sa ila nga kampo.
29Gani nagkaon sila kag nagkalabusog, kay ginhatag sang Dios sa ila ang gusto nila.
30Pero samtang nagapagusto sila sang kaon,
31naakig ang Dios sa ila.
Ginpamatay niya ang makusog nga mga pamatan-on sang Israel.
32Bisan pa sining tanan nga ginpanghimo niya, nagpadayon sila sa pagpakasala. Bisan naghimo siya sang mga milagro, wala sila nagtuo sa iya.
33Gani gulpi lang niya gintapos ang ila kabuhi paagi sa hinali nga kalaglagan.
34Sang ginpatay niya ang iban sa ila, ang nabilin nagdangop sa iya kag naghinulsol, nga nagahandom gid sa iya.
35Nadumduman nila nga ang Labing Mataas nga Dios amo ang ila palalipdan nga bato kag manunubos.
36Pero nagadayaw-dayaw lang sila sa iya. Mga butigon sila.
37Indi sila mainunungon sa iya;
indi sila matutom sa ila kasugtanan sa iya.
38Pero bisan pa sini, maluluy-on gihapon ang Dios sa ila.
Ginpatawad niya ang ila mga sala kag wala niya sila paglaglaga.
Sa madamo nga tion ginpunggan niya ang iya kaakig bisan puwerte na gid ang iya kaugot.
39Naisip niya nga sila mga tawo lang, nga pareho sa nagalabay nga hangin nga nagakadula lang.
40Pila ka beses sila nga nagrebelde sa Dios kag nagpasubo sa iya didto sa kamingawan.
41Liwat-liwat nila nga gintilawan ang Dios;
ginsakit nila ang balatyagon sang Balaan nga Dios sang Israel.
42Ginkalimtan nila ang iya gahom nga ginpakita sadtong tion nga ginluwas niya sila sa ila mga kaaway
43kag sang tion nga ginhimo niya ang iya mga milagro kag makatilingala nga mga binuhatan didto sa Zoan, sa duta sang Egipto.
44Ginhimo niya nga dugo ang mga suba kag mga sapa sang mga Egiptohanon,
kag tungod sini wala na sila sing mainom.
45Nagpadala siya sang panong sang mga sapat-sapat sa pagpaantos sa ila,
kag sang mga paka sa paghalit sang ila mga duta.
46Ginpakaon niya sa mga apan ang ila mga tanom kag mga patubas.
47Ginpamatay niya ang ila mga ubas kag mga kahoy nga higera paagi sa ulan nga yelo.
48Ginpamatay niya ang ila mga kasapatan paagi man sa ulan nga yelo kag sa kilat.
49Tungod sa iya puwerte gid nga kaakig sa ila,
ginpadal-an niya sila sang mga anghel sa paglaglag sa ila.
50Wala niya pagpunggi ang iya kaakig;
wala niya sila pagluwasa sa kamatayon,
kundi ginpamatay niya sila paagi sa mga kalalat-an.
51Ginpamatay niya ang tanan nga kamagulangan nga lalaki sa Egipto,
nga amo ang lugar sang mga kaliwat ni Ham.
52Dayon ginpaguwa niya sa Egipto ang iya katawhan nga pareho sa mga karnero
kag gintuytuyan niya sila sa kamingawan.
53Gin-ubayan niya sila, gani wala sila mahadlok.
Pero ang ila mga kaaway nagkalalumos sa dagat.
54Gindala niya sila sa duta nga iya ginpili, didto sa bukid78:54 bukid: ukon, kabukiran. nga gin-agaw niya paagi sa iya gahom.
55Gintabog niya ang mga pumuluyo didto palayo sa iya katawhan,
kag ginbahin-bahin niya ang duta sa mga tribo sang Israel agod ila panag-iyahan,
kag didto niya sila ginpaestar.
56Pero gintilawan nila ang Labing Mataas nga Dios kag nagrebelde sila sa iya.
Wala nila gintuman ang iya mga sugo.
57Nagpalayo sila kag nagluib sa Dios pareho sang ila mga katigulangan.
Indi sila masaligan pareho sa guba nga pana.
58Ginpaimon kag ginpaakig nila ang Dios tungod sang ila mga dios-dios sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar.
59Nahibaluan78:59 Nahibaluan: sa literal, Nabatian. sang Dios ining ginhimo sang mga Israelinhon,
gani naakig siya kag ginsikway niya sila sing bug-os.
60Ginbayaan niya ang iya tolda sa Shilo nga iya ginpuy-an diri sa kalibutan.
61Gintugutan niya nga agawon sang kaaway ang Kahon sang Kasugtanan nga simbolo sang iya pagkagamhanan kag pagkahalangdon.
62Naakig siya sa katawhan nga iya ginapanag-iyahan,
gani ginpapatay niya sila sa inaway.
63Ginsunog ang ila bataon nga mga lalaki,
gani nawad-an sang palamanahon ang ila mga dalaga.
64Nagkalamatay sa inaway ang ila mga pari,
kag ang ila mga balo nga wala makapangasubo para sa ila.78:64 Tan-awa ang 1 Sam. 4:17-22.
65Dayon daw sa nakamata ang Ginoo;
pareho siya sa isa ka makusog nga tawo nga ginpaisog sang bino.
66Ginpatal-as niya ang iya mga kaaway;
ginpakahuy-an niya sila sa wala sing katapusan.
67Wala niya pagpilia ang tribo ni Efraim78:67 Wala… Efraim: Siguro ang buot silingon wala niya pagpilia ang ila lugar nga mangin sentro sang pagsimba kag sa diin magahari ang iya pinili nga hari. nga mga kaliwat ni Jose.
68Sa baylo, ginpili niya ang tribo ni Juda kag ang Bukid sang Zion nga iya ginapakamahal.
69Didto ginpatindog niya ang iya templo nga pareho kataas sa mga kabukiran, kag magapabilin ini hasta san-o pareho sang duta.
70-71Ginpili sang Dios si David nga mangin iya alagad.
Ginkuha niya siya sa iya trabaho nga manugbantay sang karnero kag ginhimo nga hari sang Israel, ang katawhan nga iya ginapanag-iyahan.
Pareho si David sa isa ka manugbantay sang mga karnero,
72gin-atipan niya ang mga Israelinhon sing sinsero
kag gindumalahan niya sila sing maayo.
